kültigin

• http://www.turkleronline.com/…i/galeri/kultigin.jpg
  684 yılında doğdu, bilge kağan’ın kardeşi. babası, göktürklerde millî şuuru uyandırarak, ikinci hâkanlık devrinin kurucusu ilteriş kutlug kağan, annesi il-bilge hâtun idi. babası kutlug kağan 692 senesinde vefât ettiğinde, yedi yaşındaydı. ağabeyi bilge ile amcası kapagan kağan’ın yanında büyüyüp, yetişti. atabegi, büyük edip ve prens yollug tegin idi. onun terbiyesinde yetişip, türk töresini, devlet idâresini ve lüzumlu âdap ve erkânı öğrendi. küçük yaşından îtibâren bilge ile berâber amcası kapagan kağan’ın yanında akınlara, seferlere katılmaya başladı.
  
  babası ilteriş öldüğünde ağabeyi bilge 8, kül tegin ise 7 yaşındaydı. ağabeyiyle birlikte amcası kapağan kağan tarafından büyütüldü. bilge kağan 32 yaşında ülke yönetimini ele aldığında, kül kegin de 31 yaşında onun yardımcısı oldu ve ordunun başına geçti. ağabeyi ile birlikte ülkelerindeki isyanları bastıran kül tegin’e ilişkin en sağlıklı bilgiler orhun abideleri’nde yer alır.
  
  kül tegin, 16 yaşında iken amcası kapağan kağan ile birlikte 50 bin kişilik çin ordusuyla yapılan savaşa katıldı ve kahramanlığı ile dikkat çekti. kül tegin, 21 yaşında iken çinli general caca ile yapılan savaşta da yer almış ve üç atını kaybetmişti. çinli askerlerin attığı 100’den fazla oktan kurtulmayı başararak, bu savaşın kazanılmasında büyük payı olduğu abidelerde yazılıdır.
  kül tegin, 26 yaşında iken göktürk devleti’ne başkaldıran kırgızlara karşı düzenlenen sefere de katıldı. sanga dağı’nın eteklerinde 710 yılında yapılan savaşta, kül tegin’in savaşçılığı çinlilerin de dikkatini çekti ve çin kaynaklarında onu ‘yenilmez savaşçı’ olarak gösterdiler.
  
  kül tegin 27 şubat 731’de 47 yaşında iken öldü. 1 kasım 731’de kendisine büyük bir cenaze töreni düzenlendi. törene çin, tıtan, tatabı, tibet, iran, soğd, buhara, türgiş, kırgız ve diğer devlet boyları da katıldı.