telomer

• telomerler kromozom uçlarında altı tane bazın tekrarından oluşan dna dizileridir. bu altı baz insan da ttaggg, 5-7 bin kez tekrarlanır. telomer tekrarları her hücre bölünmesinde kısalır. kritik uzunluğa erişen telomerler hücre bölünmesini durdurur.
  
  telomerler memeli hücrelerinde bilinen tek rna-reverstranskriptaz olan telomeraz tarafından sentezlenir. telomeraz 1990 ların başında blackburn tarafından bulunmuş bir enzimdir. normal dna sentezi dna yı kalıp olarak kullanıp yine dna sentezlerken, telomeraz proteinin yapısına katılan rna yı kalıp olarak kullanarak (rna virüsleri gibi) dna sentezler.
  
  telomeraz hipotezi ilk olarak sscb de çalışan bir bilim insanı olevnikov tarafından 1971 yılında ortaya atılmıştır. olevnikov; normal dna sentez mekanizmalarıyla kromozomların uçlarının sentezlenemeyeceğini teorik olarak ileri sürmüştür. ertesi sene dna hipotezini ve dna sentezi hipotezlerini bulan j.d. watson(evet çift sarmal watson, watson ve crick teki) olevnikov un teorisini desteklemiştir. ancak 1980 lerin sonunda telomerlerin her hücre bölünmesinde kısaldığı deneysel olarak gösterilebilmiştir.
  
  peguenin notu:
  okulun son senesinde tanıştığım başımın tatlı belası konu. ilk duyduğumda "ne kromozomlar kısalıyor mu? habi be" demiştim. sonra bir de işin içinde reverstranskriptaz olduğunu öğrenince aklım başımdan gitmişti. bilinen her şeyin tam tersi meknizmalarla hem de acayip bir canlıda değil insanda bulunan bir şey. bence moleküler biyoloji teorileri içinde en heyecen vericilerden biri.