dinozor

• 2017 yılında yayınlanan baron et al makalesi ile yaklaşık yüz yıldır iki ana klad altında kategorize ettiğimiz dinozor gruplarının aslında düşündüğümüzden farklı gruplamalara tabi olabileceği gerçeği ile yüzleşmiş olduk. çalışmada: grup özellikleri ve kalıtsal faktörleri işleyen bir yapay zeka, bize çok farklı bir benzerlikler ağı çıkardı ki: ilerleyen yıllarda yeni bulgular ile güçlendirilmesi durumunda, şu ana kadar bildiğimiz herşeyi çöpe atmamız gerekebilir.
  
  özet geçmek gerekirse bu çalışma öncesi dinozorları ceratopsian, stegosaurs gibi grupları içeren ornithischia (bkz: bird hip) ve theropod ve sauropod ları içeren saurischia (bkz: lizard hip) olarak iki ana klad altında gruplandırıyorduk. (bu kladları belirlemede organizmanın; gelişimi en uzun süre almış, bu yüzden de türe has en belirgin özelliğini ele alırız ki bu özellik, simultane olarak başka bir canlıda ortaya çıkma olasılığı en düşük done olduğu için iyi bir dayanak noktası olur.) buradaki ayrımı da bugüne kadar kalça kemiği üzerinden yapıyorduk. ve buradaki farklılık da oldukça ayırt edilebilir durumda idi: saurischianlarda görülen aşağı yönlü pubis ve ischium; ornithischianlarda otçul beslenmenin gerekliliği olarak sindirim sistemine yer açmak amaçlı geriye doğru biçimlenmiştir.
  
  yeni düzenlemede saurischia altındaki tyrannosaurus rex gibi theropod’lar, yeni ismiyle ornithoscelida olan yepyeni bir klad altına taşınarak otçul dinozor gruplarına daha yakın bir yere konumlandırılmış oldu. işin ilginç kısmı, daha önce theropod ‘lar altında sınıflandırılan, türün ilk örneklerinden herrerasaurs ise saurischian kladında kalmaya devam ediyor. bu şu anlama geliyor: iki ayak üzerinde yürüme mekaniği gösteren etçil vucut planı dinozorların evrim sürecinde, birbirinden bağımsız bir şekilde iki defa gelişmiş. (buna yakınsak evrim diyoruz, birbirleriyle yakın akraba olmayan tür ve soylar arasında görülen benzer biyolojik özelliklerin oluşumunu açıklayan ve bunları tanımlayan bir terim.)
  
  bir diğer önemli çıkarım da eski yöntemde dinozor gruplarında tüy bulgularına hem saurischian ve hem de ornithischianlarda ulaştığımız ve yeni düzenlemede belli türler tek çatı altında toplandığı için: tüy sadece ornithoscelida grubunda gelişmiş olabilir. bu açıdan bilimsel bulgularla daha iyi örtüşen bir yapıya sahip zira erken dönem ornithischianların vucut planlarının theropod’ları oldukça andırması da bu teoriyi güncel tutan diğer pozitif kanıtlar olarak göze çarpıyor.
  
  buraya kadar okuduysanız bir diğer olası gerçek karşısında da şok olmayacağınızı düşünerekten ek bir bilgi daha veriyorum: yeni bir teoriye göre kretase-tersiyer kitlesel yok oluşuna sebep olan asteroid dünyaya çarptığında görülen etkilerden birinin de çok geniş çaplı yangınlar olması sebebiyle dünya genelinde ormanların vasfını yitirip, ağaçlarda yaşayan kuşların da bu doğal felaket sonucu neslinin tükendiği, günümüzdeki kuşların çoğunun aslında henüz uçma mekaniği geliştirmemiş karasal kuşlardan geldiği öne sürülüyor.
  
  kaynaklar:
  baron at al
  daniel j. field-early evolution of modern birds