dinozor

• birinci nesil hayvan.
• insanlara gore (bkz: sinir sistemi)ndeki yetersizlikten dolayi buyuk boy bir dinozor'un kuyruguna bastiginizi anlamasi bunun beyine iletilmesini takiben yaklasik 9 saniye sonra gerceklesecektir. yani ya$iyo olsalardi muhtemelen memleketim insani tarafindan maymuna dondurulecek hayvanlardi...
• oğlum 4 yaşında. ve bir dinozor bağımlısı.
  
  ona bir sürü oyuncak almıştık çeşitli zamanlarda. arabasından tutun da angry birds'e kadar. içlerinden dinozorları seçti. o dinozorları seçtiği için biz de dinozorları seçmiş sayıldık.
  
  en popüler dinozorların isimlerini biliyor oğlum. hatta bunu o kadar ilerletti ki oyuncakçıya gittiğimizde "aaa ben de spinosaurus yoktu baba alabilir miyiz?" diye soruyor.
  
  konuya biz de bayağı bir vâkıf olduk. sorsanız en azından 4-5 çeşidini bir anda sayabilirim size. ve bunların hangisinin etobur, hangisinin otobur olduğunu da söyleyebilirim.
  
  "yaşayan kimse gerçek bir dinozor görmemiştir" diye başlayan bir dinozor kitabımız var evde, okumaktan ezberledik.
  
  insan bu kadar dinozorlarla haşır neşir olunca bir garip hissediyor. evren hakkında filan düşünüyorsun. onlar dünya üzerinden yok oldukları için bizim var olabildiğimiz söyleniyor.
  
  sanki bana uzaylılarmış gibi geliyorlar, bazen meraktan çatlıyorum nasıl yok oldular diye. bu kadar yaygın bir tür yok olabildiyse dünya üzerinden bizim de bir gün dünyadan yok olabileceğimiz aklıma geliyor. dünyanın çözemediği en büyük gizemlerden birisi olduğunu düşünüyorum. ilk dinozor iskeletini bulan adam da kafayı yemediyse kendisini tebrik ederim.
  
  eğer dinozorlara meraklı bir çocuğunuz varsa :
  toyzz shoplarda bullyland marka çok güzel figürler var. bullyland olmasa da toyzz shoplarda her türlü dinozor oyuncağı bulunabiliyor.
  forum istanbul'daki dinozor müzesini kesinlikle tavsiye ederim. beklediğim gibi değildi ama yine de mutlaka gezilmesi gereken bir yer.
  benim annem bir dinozor filmi (dino time) kesinlikle eğlendiriyor, ama tam bir dinozor çağı yaşatmak isterseniz de dinozor (dinosaur) filmini tavsiye ederim. yeni çıkan dinozorlarla yürümek filmi (walking with dinosaurs 3d) ise belgesel gibi, dinozorların konuşmaları ağız hareketi verilmeden yapılmış film, çok ilgisini çekmedi oğlumun. ama belli olmaz sizinkinin ilgisini çekebilir.
  
  tübitak yayınlarının ve türkiye iş bankası kültür yayınlarının çok güzel kitapları var her yaştan çocuk için. bir de timaş yayınlarının 4 kitaplık bir dinozor serisi var, bir ebeveyn olarak ben beğenmesem de asıl ilgilisini çok cezbetti.
  
  oğlum dinozorlarla yatıp kalkınca ve bizi de oyunlarına dahil etmeye çalıştıkça bana hafakanlar basıyor. yemin ederim gına geldi. geçen gün söyledim kendisine de "ben dinozor oynamak istemiyorum" diye. kendisi çok oynamak istiyormuş ve lütfen ben de oynayabilir miymişim onunla. en fazla yarım saat dayanabildim lütfenlerine. bir kez daha pterodactylus'un triceratops'a, brachiosaurus'un allosaurus'a, tyrannosaurus'un stegosaurus'a saldırması oyununu oynadık. sonra doktor dinozor gelip hepsine serum taktı ve iyileştirdi.
  
  benim ilgimi çeken başka bir konu ise bir bilim adamının genlerle oynayarak bir tavuğun dişlerinin çıkmasını sağlaması oldu. http://www.ted.com/…lding_a_dinosaur_from_a_chicken yani dinozorların kuşlara evrilmiş olması ihtimali bile beni derin derin düşündürüyor.
  
  oğlumun yaşı ilerledikçe bu sevdasından vazgeçmesini umuyorum. yoksa mutsuz olabilir, türkiye'de paleontolojist olmanın zor olduğunu tahmin ediyorum. veya vazgeçmez yurtdışına gidip hayatını dinozorlara adayıp çok da mutlu olabilir.
  
  hem bizim için hem kendisi için hayırlısı olsun!
• bu canlıların isim babası sir richard owen'dır.bir ingiliz doga bilimcidir.
  1841 yılında yunanca, ''deinos'' (korkunç) ve ''saurus'' (kertenkele) kelimelerini birleştirerek ''dinozor'' adıyla adlandırmıştır.
• bir göktaşı çarpması sonucu soyları tükenmiştir. ama öyle her birinin kafasına ayrı göktaşı çarpmamış tabi. hepsini birden ezecek kadar büyük bir göktaşı (gezegen!) çarpsa dünyayı da yörüngesinden çıkartırdı. işin aslı şudur: gök taşı çarpar, epeyce toz kaldırır, o toz uzunca bir süre inmeyerek güneşi keser. uzun süre güneşin yokluğuna kocaman canlılar dayanamaz ölür. etrafta bulunan minik, güzel saklanabilen, aza kanaat eden kimi canlılar, tozlar yatışana kadar hayatta kalmayı başarır. o miniklerin arasında memeliler de vardır ki, dinozorlardan boşalan meydanı doldurmaya başlamışlardır ve olaylar gelişir.
  
  edit: göktaşı hepsini yok etmedi elbette. küçük ve kanaatkar olanlar^* aramızda (bkz: tyrannosaurus rex/@simplicio)
• eskiden paşa paşa "dinazor" dediğimiz, jurrasic park filmiyle birlikte pek popüler olmasının ardından "doğrusu böyledir kadeşim" uyarılarıyla "dinozor" demeye zorlandığımız hayvanın, doğru şekli olduğu iddia edilen adı. niye doğru şekli dinozor? kökeni olan eski yunanca "deinos-saurus" kelimesinde -n- harfinden sonra -o- harfi geldiği için mi? peki çokafedersiniz -n- harfinden önce ne harfi geliyor?.. -i- mi?.. hayır, -ei- harfleri geliyor, üstelik o -ei- harfleri okunuşta kimbilir ne sesi veriyor... üstelik sondaki -us ne olacak?.. doğrusunu söylemeye cok meraklıysak "deynosoğuryüs" gibi bişey söylememiz gerekir... ha, sözcüğün ingilizce'deki halini mi temel alıyoruz? o zaman da "daynozoğr" dememiz icabediyor. ne?.. fransızcasını mı temel almam lazımmış?.. fransızcada "dinozor" diye mi okunuyomuş?.. e amına koyyim, suyunun suyunun suyu... demiyorum abicim, hiçbirini demiyorum, girsin fransa'nın götüne "korkunçkeler" taşşağı!...^*
• gunumuzden 65 ile 220 milyon yil arasinda,triasik,jura ve kretas devirlerinde ya$ami$ olan,ancak spekulatif bi yolla soylari tukenen surungen turu.
  yok olmalarinin sebebi hakkinda meteordan rasitizme kadar cok teori vardir. soylenmesi gereken, $artlara uyumlarinin cok iyi oldugudur,cunku bir kar$ila$tirma yapmak gerekirse insanoglunun 3 milyon yillik gecmi$ine kar$in 160 milyon yil ya$ami$lardir.bu yuzden yokolmalari,basit bir sebepten (iklim degi$ikligi vs) olamaz diye du$unurum.
  sanildigi gibi hepsi kocaman et yiyen canavarlar diillerdir,hatta kocaman bile diillerdir,ornegin compsognatus gunumuzdeki tavuklarla hemen hemen e$it boyutlardaydi.yalan diildir,devasa boyutlarda olanlarida vardir,fakat en buyuk dinozor diyebilecegimiz diplodocus bile bugunku mavi balinadan buyuk degildir.
  ayrica,filmlerde gordugumuzden cok farkli yaratiklardir muhtemelen,fakat varliklarini inkar eden de aptaldir.
  son olarak,aptal diillerdir.!
• belki de uzaylıların hiç bir zaman gelmeyecek olmalarına sebep olan hayvan türü.
  
  düşünün. evren dev gibi. o kadar büyük ki aklınız almaz. bu koskocaman evrende zamanın başlangıcından ta bugüne, yani 13 küsür milyar yıldan bu yana, evrenin bir ucundan bir ucuna gidebilecek teknolojiye sahip diyelim ki tek bir uygarlık gelişti. onların da sahip oldukları teknolojileri ile gezegenden gezegene zıplayıp durduğunu varsayalım.
  
  malum, bu sonsuz evrende milyonlarca yıldız, güneş sistemi, galaksi, nebula falan filan var. haliyle de neredeyse sonsuza yakın gezegen var. eh bu talihsiz durumda da, dünyadaki ilk yaşam formundan bugünkü uzaylıları anlayıp, iletişim kurabilecek düzeydeki insanın evrilmesi için gereken sürede de buraya denk gelmiş olma ihtimalleri çok çok düşük. işte o düşük ihtimal eğer tam da o dinozorların 230 milyon yıl boyunca bu gezegene hümettiği yıllarda gerçekleşmişse, arkadaş işte o zaman sıçtık. adamlar gelmişlerse bile; biraz aşağı bakıp, ayı gibi koşturan ve birbirini yiyen bir grup devasa canavar görünce kesinlikle siktirolup gitmiştir ve bir daha da buraya geri gelme ihtimalleri zilyonda birdir.
  
  işte belki de, o sevimli bulduğunuz dinozorlar yüzünden bu sikimtronik dünyaya hapsolduk.
• dinozorların en büyük hatası, laikliğe geçememeleri, din ve ozor işlerini birbirinden ayırmamalarıdır. ^*
  
  sonra dünyaya petrol kaynağı olmaktan kurtulamazsın böyle işte.
  bugün bunun örneklerini ortadoğuda halen görmekteyiz.
• yeni fosil bulgularıyla dünya üzerinden nasıl kayboldukları daha net anlaşılmaya başlanan canlı türü. bilindiği üzere dinozorların kuşlara evrilmeyen türleri yaklaşık 66 milyon önce bir meteorun dünyaya çarpmasıyla aniden yok oldular. ancak paleontolojik verilerin artmasıyla birlikte gelinen noktada, geç kretase döneminde gerçekleşen bir takım ortamsal değişikliklerin de bu yok olmaya katkıda bulunduğu anlaşılıyor.
  
  şöyle ki; ayrıntılı fosil verilerine göre 66 milyon yıl önce gerçeklesen meteor çarpmasından daha önce dinozor çeşitliliğinde bir azalma gerçekleşiyor. çeşitli görüşler ortaya atılsa da bu azalmaya sebep olan başlıca nedenler deniz seviyesindeki artış ve volkanizma etkisiyle ortaya çıkan iklimsel değişiklikler ve sonrasında özellikle dinozor besin kaynaklarında gözlemlenen azalma. bunun sonucu olarak da çeşitli dinozor türleri azalırken büyük dinozor toplulukları da iklimsel değişikliklere ayak uydurmakta zorluk cekiyor. araştırmacılara göre eğer meteor çarpmasından önce bu tarz bir değişiklik gerçekleşmemiş olsaydı belki de bazı dinozor türleri meteor çarpmasını atlatıp yaşamlarına devam edebilecekti ve içinde bizim de bulunduğumuz canlı türlerinin ortaya çıkışı sekteye uğrayacaktı.