7 entry daha
  • muhteşem yüzyıl sayesinde kanuni'nin idam ettirdiği şehzadesi sultan mustafa çok popüler oldu. milletin aklına eğer tahta çıkabilseydi herşey bambaşka olurdu fikri yerleşti. halbuki mustafa, muhtemelen sıradan bir osmanlı padişahı olacaktı. bu sıradanlık belki fatih, yavuz, kanuni ayarında belki de iii. osman ayarında bir sıradanlık olacaktı ama karaları fethetmek arzusunda bir padişah olacağı çok açık.

    halbuki sultan mustafa kalibresinde biri sonradan osmanlı tahtına çıkmış daha önce fethedilmekte ve elde tutulmakta çok zorlanılan yerleri düşmanın bağrından söküp almasını bilmiştir. iv. murat, kanuni zamanında fethedilen ama elde tutulamayan ırak'ı fethetmiş, yaptığı seferlerle iran'ın doğu anadolu'daki egemenlik iddialarından sonsuza kadar vazgeçmesini sağlamış bir padişahtır. misal ırak, o tarihten sonra birinci dünya savaşı'na kadar türkiye toprağı olarak kaldı ancak iv. murat dertlerimize derman olmadı. gene battık gene battık. muhtemelen sultan mustafa da bugün bazı büyük askeri başarılarla hatırlayacağımız ama günümüze pek fayda sağlamayan diğer fatihlerden biri olarak anılacaktı.

    (bkz: şehzade mustafa/#26847532)

    bugünkü türkiye sınırları, aşağı yukarı anadolu selçuklu + doğu trakya olarak formüle edilebilir. yani o büyük seferler neredeyse yok hükmündedir.

    ancak sultan korkut böyle değildir. sultan korkut, askerlikle arası pek iyi olmayan alim ve fazıl biri olmasının yanında türk denizciliğinin en büyük hamisi olarak da tarihe geçmiştir. misal barbaros hayreddin neden ta cezayir'e gitti pek bilinmez üzerinde durulmaz. kendisi ve ailesi sultan korkut taraftarı olarak biliniyordu ve yavuz tarafından idam edilmeleri çok olasıydı. yani barbaroszadeler cezayir'e* siyasi mülteci gibi sığınmıştır. yavuz'un gazabından kurtulmaları ancak bir kuzey afrika krallığı kurup sonra da bunu yavuz'un ayakları dibine sermeleriyle mümkün olabilmişti.

    türk tarihinin en büyük denizcileri kariyerlerine antalya sancak beyi şehzade korkut'un yanında, onun sponsorluğu ve desteğiyle başladılar. barbaros ailesi, turgut reis falan hep böyle kimselerdir. niye sanıyorsunuz batı akdeniz'de bir anda türk denizcisi sayısında patlama oldu? yavuz tahta çıkınca "korkutlu" diye bilindikleri için hepsi batıya kaçtılar.

    bir açıdan denebilir ki sultan korkut, tahta çıkmadan, ordular yönetmeden fatih olabilen yegane osmanoğludur. barbarosların fetihleri korkut'un parası, yetiştirdiği adamlar ve ithal ettiği teknoloji sayesinde gerçekleşebilmişti. eğer yavuz değil de korkut tahta çıksaydı bunlar cezayir'de değil istanbul'da demir atacaklardı. ve belki de donanmanın ingiliz tarihinde oynadığı rolün bir benzerini oynayabileceklerdi.

    ps. bu giri klasik osmanlı devirlerinde denizciliğe önem verilmesinin bugünkü bazı dertlerimize derman olabileceği varsayımıyla yazılmıştır.
8 entry daha
hesabın var mı? giriş yap