yatak sarması

• krank, yatak adı verilen ve hassas şekilde işlenmiş yuvalarda pistonlardan aldığı hareketi debriyaj balatasına iletmekle yükümlü bir aktarma organıdır. bu işlemi ekseni etrafında yüksek basınç, aşırı ısı altında ve yüksek devirde gerçekleştirir. yağlama işlemi de yine kendisine bağlı olan piston kollarının^* karter içerisindeki yağa çarpıp, yağı etrafa sıçratması sonucu gerçekleşir. bu çarpmaların şiddeti çok güçlü olduğundan dolayı aracın yağ seviyesi yüksek olduğunda karter kapağında sızdırmazlık sağlayan contayı patlatabilir. conta deforme olduğunda görevini yerine getiremez ve karter içerisindeki yağ dışarı atılır. yağ seviyesinin yüksek olması kimi zaman, vuruntu tabir edilen marazayı da doğurabilir.
  
  http://www.ressim.net/out.php/i742945_cshaft.gif
  
  gelelim yağ seviyesinin eksik olması halinde zavallı motorun başına neler geleceğine:
  
  içten yanmalı motorlarda soğutma işlemi genellikle sıvı ile gerçekleştirilir ve bu sıvı da çoğunlukla su'dur. yüksek devirli küçük hacimli motorlarda soğutma sıvısı olarak yağ, eski model vw'lerde kullanılan boksör tipi motorlarda sıvısız bir şekilde hava ile de gerçekleştirilmesine rağmen bir çok kişinin bilmediği aslında soğutmanın büyük bölümünün motor yağı tarafından yapıldığıdır. motor yağı hem yağlama hem de soğutma işlevini gerçekleştirir. yani yağ seviyesi korunmamış motorlar çalışırken hem soğutması yeterli olmadığından, hem yeterince yağlama yapmadığı için sürtünmeden dolayı aşırı ısınır. öyle ki, soğutma sıvısı bile bu ısıyı düşürmeye yetmez ve bir noktadan sonra artık geri dönüş yoktur. yüksek ısıdan dolayı pirinçten yapılmış yataklar eriyerek krank miline sarabilir, segmanlar piston gömleğine kaynayabilir, supaplar manifoltlara yapışıp kalabilir.
  
  krank milinin yağlama eksikliği nedeniyle yatakları çizmesi ve devamında eriterek üzerine sarması olayına yatak sarması adı verilir. kol çıkarmak ve yatak sarması motorun başına gelebilecek en kötü hadiselerdendir. kol çıkardığında motoru çöpe atarsınız, yatak sardığında ise motorun iç kısmındaki aksamları çöpe atarsınız. ana materyaller^*** hala kullanılabilir durumda olmasına rağmen açılacak masraf oldukça yüksektir.
  
  zaman zaman yağ seviyesini kontrol etmekte fayda vardır. eksikse tamamlamak, fazlaysa da neden arttığını^* tespit edip arızayı gidermek gerekir.