türkiye'nin uçak üretmesi

• her şey türkiye’nin kurulmasıyla başlar. bu dönemlerde ağır sanayi ve silah endüstrisinde özellikle de ingilizler tarafından ciddi engellemelere maruz kaldığımız gerçeğini üzülerek belirtmeliyim. türkiye her ne kadar direncini korumaya çalışsa da, ikinci dünya savaşı yaklaşırken dahi kocaman bir hurda çöplüğü gibi görünmekteymiş.
  
  atatürk o zamanlarda ingilizlere karşı almanya kozunu kullanarak bazı atılımlar yapmak istemiş. bu atılımlardan birisi 1925 yılında alman junkers flugzeugwerke şirketiyle tomtaş’ın ortaklığı ile kayseri’de kurulan uçak fabrikasıdır. (bkz: kayseri tayyare fabrikası)
  
  anlaşmaya göre; hava kuvvetlerimizin ihtiyaç duyacağı uçakların üretimi ve revizyon işlemleri bu fabrikada yapılacaktır. buna karşılık junkers firmasına türkiye'de hava yolu işletmeciliği hakkı verilecektir. tabi ki bu anlaşmanın bilinen kısmıdır. almanlar anlaşmaya türkiye’de petrol arama yetkisi ve boksit madenlerinin kullanımını içeren maddelerde eklemek isteyince, bizim uçak işi yan yatar.
  
  her şeye rağmen 1926 yılında uçak fabrikası açılır fakat kısa bir süre sonra maliyet kurtarmıyor gerekçesiyle kapatılır. 1930 yılında milli savunma bakanlığı olaya müdahil olur ve 1932 yılında amerikan curtiss aeroplane and motor company firmasına 33 adet uçak üretilir.
  
  2. dünya savaşı yaklaşırken almanya ve polonya ile proje ortağı olan türkiye'de 69 uçak daha üretilir. bu durumu çok içerleyen ingilizler, 1940 yılında philip and morris aircraft şirketi aracılığı ile türkiye’ye 24 adet magister uçak ürettirir.
  
  tüm bu zorluklara rağmen, derme çatma da olsa ilk uçağımız 24 mayıs 1979’da, hava kuvvetleri'ne bağlı kayseri ikmal bakım merkezi'nde, "mavi ışık" adıyla havalanmıştır.
  
  tai’nin %49 hissesine sahip olan tusaş’ın yönetiminde söz sahibi olan taraf amerikaydı. yani, her konuda kararı amerikalılar veriyordu ama, isim türk ismiydi.
  
  2009 yılında lockheed martin ile ortaklık sözleşmesi biten tusaş’ın ani bir atakla, 12 ocak 2005'de lockheed martin ve general electric hisselerini satın alması bile uçak üretebilmemiz için kafi gelmiyor.
  
  huzurlarınızdan çekilirken, konuyu şefkatli kollarınıza bırakıyorum.