ayan

• osmanlı'da iltizam sistemi getirildiğinde toprak 3 yıllığına bir kişiye tahsis ediliyor ve o kişi reayayı yani köylüyü istediği gibi kullanıyordu.köylüyü sömüre sömüre çalıştırıyor 3 yıl sonunda da 'naparsan yap' diyordu.reaya üzerindeki baskının artması,açık artırmaların gerçek rekabet ortamı yaratmaması zira o dönemde toprağı paylaşacak adamların birbirini tanıyor oluşu ve fiyatta anlaşmaları vs ile devlet zarara uğruyordu.bu sistem işe yaramayınca ayanlar dediğimiz grup ortaya çıktı.kelime anlamı ''ileri gelen''dir.yörenin ileri gelen adamları iltizam ve malikanecilerin topladığı vergiyi bunlar toplamaya başlıyor ve büyük gelir sağlıyorlar.bunların altında büyük hanehalkı toplanıyor.ayanların çevrelerinde taşrada,birbirinden etkilenmiş çıkar grupları oluşuyor.bu 18.yy ayanların yükselişi osmanlı'nın gerilemesi ve çöküşüyle bir tutulur.