şükrü kaya

• 4 haziran 1937’de "dersim kız ve erkek çocuklarının yatı mekteplerinde yetiştirilmeleri" konusunda şöyle bir belge kaleme alan dahiliye vekili.
  
  “kültür bakanlığına,
  bu günlerde dersimde yapılmağa başlayan islâhat meyanında türk keşafeti (yoğunluğu) olan ve dersimden oldukça uzak yerlerde kız ve erkek yatı mekteplerinin de açılması ve bu mekteplerde dersimden getirilecek olan beş yaşını doldurmuş kız ve erkekler okutturulup böyütülmesi ve muvezi surette yetiştirilecek olan bunlar yekdiğerile evlendirilerek baba ve analarından mevrus (miras kalan) emval (malları) ve arazileri içinde birer türk yuvası kurmaları temin ve bu suretle türk kültürünün dersimde esaslı bir surette yerleştirilmiş olacağı düşünülmektedir. çünkü:
  
  dersim halkı kendilerini horasandan gelmiş ve türk olduklarını beyan ederler. fakat (kırmanc) denilen ve fars bozması bir dille konuşan insanlarla fazlatemasları neticesi olarak her gün biraz daha ana dil karekterinden uzaklaşmışlar ve şihi (şiilik) alevilik ve bektaşilik bunlar arasında kolaylıkla da rağbet bulmuştur.
  
  dersimliler kürt gibi konuşan ve fakat henüz onun karakterini hazmetmiyen kendi akideler(i) ile onu yenmeğe çalışan ve türk ile kürt arasında kalmış bir cami’a halindedir. şayanı teessür (üzücü) olan en mühim nokta dersim anasının dersim babasından evvel kürtleşmeye başlamasıdır. bunda en mühim saik erkeklerin civarla temasları neticesi türkçeyi öğrenmelerine rağmen. kadınların muhitlerinden bir yere ayrılmamaları yüzünden bir kelime bile türkçe konuşamamaktadırlar ve bundan ötürü da çocuklarına türkçe öğretememekteler.
  
  binaenâleyh kanında türk kanı ekseriyeti olan bu halk kütlesini geriye yani milli varlıklarına doğru çevirmek için alınacak tedbirler meyanında ufak çocukların bu gibi leyli mekteplerinde yetiştirilmeleri zaruri ve lüzumlu olduğu vekâletimizce mütalaa edilmekte olduğundan muktezasına müsaade’i devletlerini arzederim,
  
  dahiliye vekili ş. kaya.”