the marriage of heaven and hell

• william blake, "cennet ve cehennemin evliliği"’nde toplum ahlakının kötüye gitmesinin ve yobazlaşma sürecinin, insanoğlunun tanrı’nın bir parçası olduğunu unutmasıyla başladığını öne sürer:
  
  "ilkçağ ozanları sezilebilir nesnelere, tanrılar ve dehalara hayatiyet kazandırıyorlar,onlara ormanların, ırmakların, dağların, göllerin, kentlerin, halkların ve gelişmiş pek çok duyularının algılayabildiği şeylerin adlarını veriyorlar ve bunların özelliklerini atfediyorlardı. özellikle her kentin ve her bölgenin dehasını araştırıyorlar ve burayı oranın tanrısal varlığının koruyuculuğuna emanet ediyorlardı. bir süre sonra birilerinin, tanrısal varlıkları gerçek kılmaya ve nesnelerinden soyutlamaya girişmesiyle üstünlük elde edip halkı köleleştirdiği bir sistem oluştu. papazlık böyle başladı.
  
  ozanların anlattığı masallardan yararlanıp ibadet biçimlerini geliştirdiler. sonra bu ibadet biçimlerini tanrıların buyurduğunu söylediler. böylece, insanlar tüm tanrıların insanın içinde yaşadığını unuttular."
  
  görüldüğü üzere, blake, dinin nasıl kurumsallaştırıldığını gayet iyi ve açık bir şekilde ifade etmiştir. dahası, yapıtın ilerleyen bölümlerinde, kurumsallaştırılan bu "din kavramı"nın, onu yaratan toplumu nasıl yok ettiğini, toplumda insan analizi yaparak ifade etmeye çalışmıştır:
  
  “yani, varlığın bir kısmı “doğurgan”, diğer kısmı “yiyici”dir. yiyici, üreticiyi zincire vurulmuş gibi görür. oysa böyle değildir. o varlığın yalnızca bir kısmını elinde bulundurur, fakat bunun, varlığın tümü olduğunu düşünür. öte yandan yiyici, tıpkı bir deniz gibi, hazların fazlasını almadıkça, doğurgan olan artık doğurgan olamayacaktır. bazıları: “doğurgan olan yalnız tanrı değil midir?” diye soracaklardır. yanıtlıyorum; “tanrı yalnızca mevcut varlıklarda veya insanlarda harekete geçer ve vardır.” bu iki tür insan her zaman yeryüzünde var olmuştur ve her zaman birbirlerine düşman olacaklardır; onları uzlaştırmaya çalışmak, varlığı yok etmeye çalışmak demektir. din, bu ikisini uzlaştırmaya çalışma çabasıdır.”