suddenly last summer

• mongomeri klift'inin odunsu gerilimi disinda (ameliyattan cikmis, igneyle oynuyormus, sirti mi agriyormus oyle bir sebebi var) liz taylor'un guzelliginin, ketrin hepbornunun oyunculugunun doruklarinda oldugu bir film versiyonu var, cok severim.
  
  oyunun metni, arka kapak yazisi uslubunca yazmaktan imtina etmeye calissam da soyle cikiyor:
  
  hikayenin merkezinde aristokrat'in avam ile arasina cekmeye calistigi sosyo-kulturel mesafeninkine benzer bir mesafeyi "gorgusuz, kaba, sonradan gorme zengin" ile arasina cekmek vehmiyle hareket ederek otelenen, bu sebeple dustugu aidiyetsizligin kuytusunda derme catma da olsa yarattigi proje aile ile kolektif bir ben olusturup, musterek rafinelesmek adina proje cocukuretmis, isbu ailenin de basinda oglu oldukten sonra yapayalniz kalmis hanim-aga tipi bir supervizor/cesnicibasi anne figuru var. oglu gecen yaz birdenbire kontrolden cikana kadar, onunla lirik ensest denebilecek bir ana-ogul iliskisi surduyor, elitist gorusun "dogasi icabi bayagilik" atfettigi buyuk oteki olan toplum yaralamasin, orselemesin, incitmesin diye herkesin malumu olan homoseksuelligini/oglanciligini "sair"lik, incelik lansmani ile kamufle etmeye calisiyorken (bkz: teyzem), kadir kiymet bilmez oglu ikisi icin insa ettigi ve agyarini mani efradini cami tipi konfor sunan gizli bahcelerinden, ince hesaplanmis ana-ogul tatil planlarindan tutuyor, 20 kusur sene sonra kaciveriyor (bkz: buster bluth). haliyle incelikler yuzunden belki daha inciniyor; sudan cikmis baliga donuyor, sudan cikmis baliklarin cogunda oldugu uzere evrimlesemeden oluyor. anasi her ne kadar bu pembe mazili (bkz: rosy past) oykunun buyuk kisminda delimsirek macit koper nazarlariyla olayi vulger, anlayissiz, dis dunyaya ve onu bastan cikaran deli kuzenine yorsa da, bu olumun oncesine ve sonrasina tanik olan kuzeninin anlasilmaz bir israrla "tehlikeli akil hastasi" olarak yaftalanmaya calisilmasi, calistigi hastahaneye bagis sozu vermis olan zengin hanimaganin mali destegi ile meslek ahlaki arasinda sikisip kalan ve lobotomi kararini imzalamasi beklenen doktora dert oluyor.
  
  spoylir
  
  neyse, sonra az zorlayinca ortaya cikiyor ki, meger cocuk oglanci, moglanci oldugundan yanina ilgi ceksin diye getirttigi kuzeni sayesinde hayatinda ilk kez gittigi ve yakindan gordugu (ve dudukledigi) fakir oglanlar tarafindan linc ediliyor (sanirim) ya da senelerce rafine ola ola incelip kopasi olmus zihni sucluluk duygusunu kaldiramiyor, kalpten gidiyor, delirip intihar ediyor. oyle bir seyler, bir donem holivud yapimi oldugundan oralar net degil. net olan sey su:
  
  spoylir bitti
  
  "tepeden ve haricten konusan"in, konusabilmesi, gazel okuyabilmesi, atip tutmasi, liberal ekonominin faydalarindan, estetigin belirleyiciliginden, askin gucunden, bireyin secimlerinden bahsedebilmesi icin soyutlastirip estetize ettigi, tanimadan kafasinda kurguladigi, uzak durarak seviyeli ve rafine "yaklasabildigi", duygusallasmadan, mantik ile dusunmek gerektigine inandigi buyuk oteki ile hemzemin olmasi, bir arada yasamasi, tecrube etmesi, bizzat yuzlesmesi, kolay degil(dur bunu da yazayim basliga). liberal diskur'un "ben ciktim (demek ki cikiliyor), gerci gerisi oyle kaldi ama ben yine de aslimi unutmadim, benim gibi can egrisinden siyirip cikanlar da olsun diye liberal ekonomi, sosyalizm kimleri kimleri kiriyor, ben cikiyorum oluyor, esitlik olmuyor" cenahindan farkli olarak, "gerci hic ac, muhtac olmadim ama onlarin da acilarini oturdugum yerden anlayabiliyorum. evet, tabi onlar da sikintilidir eminim, ama esitlik diyerek gelisimin, kuresellesmenin, yaratici inisiyatifin onu kesmek yerine, is imkanlari yaratilirsa, maratilirsa, hayirsever servet sahiplerinin yaptigi bagislarla, sivil toplum orgutlerinin yuruttugu kampanyalarla belki?" grubunun "iktisaden sag, fikren sol" duruslarinin surekli bir izolasyona, surekli bir fakiri ve mazlumu uzaktan uzaga dusunme luzumu icinde olmasini en sahane ortaya koyan metinlerden birisidir. yanina ya da civarina benzer bir metin koymak gerekirse god bless you mr rosewateri da pekala koyabiliriz (vonnegut'un kitabinda rafine yasamdan cikan rosewater farkindaliki iktisadi temellere oturtup da konumuna, sorumluluguna ayinca suddenly last summer'dan farkli olarak delirerek olmek'in yerine yasayarak delirmeyi koyuyordu. so it goes.)
  
  iki ornekte de nihayetinde konumlariyla estetik, felsefi konularda dahi celismemeyi secen hem iktisaden hem de fikren sag yaradilisli ebeveyn kismisi duruma mudahale ediyorlar, ayak takimina agzina, elit hayallerin de ayagina dolanmamak icin yeni bir oyku, yeni bir tarih insa ediyorlar. o arada da deliller deliriyor, hem canli hem de kagit uzerinde imha edilmek isteniyor ki, sonradan arsivler acik, taniklar mevcut dendiginde resmi tezde bir sorun olmasin. oyunu bilemiyorum ama filmde (bence) surpriz final var (hadi canim sen de manasinda)