sivil

• 'sivil', 'gönül' gibi olmalı; komşuluğundaki çirkinlikleri bile güzelleştirmeli. 'gönül'ün 'alçak'a yaptığını yapabilmeli; 'alçak gönüllü'de olduğu gibi. hırsızı masum kılabilmeli; 'gönül hırsızı' misali. sivil, gönül gibi olmalı; adamın gönlü sivil olmalı.
  
  sivil medeni olmalı; ne denî olmalı, ne densiz olmalı. medeniyet onun sırtında yükselmeli; madeninde sırtlarda taşınmak hayali olmamalı. kimliğini söyleminde ve eyleminde sunmalı; söylem ve eylemle kimlik dayatmaya kalkmamalı.
  
  sivil özgür olmalı; ama özgürlüğün sınırının başkasının özgürlüğüne zarar verdiği noktadan önce kendisine zarar verdiği noktada bittiğini bilmeli. sivil, yaşamalı. hayatta olmalı ve hayata çağırmalı. yaşama ile değişim arasındaki ilişkiyi benimsemeli. beyni ideolojik prangalar altında inlerken özgürlük hitabeleri okumamalı.
  
  sivil dişlememeli, dişlenmemeli; fişlememeli, fişlenmemeli. dişlemek dişlenmeye davet olduğu gibi, fişlemenin kendisini 'fişleyici' olarak fişlemek olduğunu bilmeli. sivil, kendisine uzak veya kendisine yakın diye kategoriler oluşturmamalı; çünkü kendisini her yerde ve herkesle görebilmeli. sivilin gettosu da; fildişi sarayı da; korunaklı barakası da; dağ başında mağarası da olmamalı.
  
  sivil toplum, toplum olmalı; bir amirin veya amir ideolojinin emriyle toplanmış bir güruh olmamalı. toplum mühendisliğine soyunmamalı; elitokrasiyi savunmamalı; demokrasiden gocunmamalı. 'toplum yanlış yapmış' diyen bürokratik oligark, 'sivil' kelimesinin arkasına sığınmamalı.
  
  sivil toplum kuruluşu insan endeksli olmalı, insanın ihtiyaçlarını karşılamalı, insanın haklarını savunmalı; rejim endeksli olmamalı, ideolojik arayışlara kaymamalı, yeni bir toplum kurgulayan sivil kıyafetli militan, partizan ve faşizan kafaları barındırmamalı.
  
  `ivil, kendini dinletmeli ama dinleştirmemeli; sizin siviliniz size bizim sivilimiz bize dememeli. kendi doğrusunu sevmeli; ama başkasının doğrusuna da sövmemeli. var olmalı, varlığına saygı duyulmasını beklemeli; ama bunun başkalarının varlığından ve onların varlığına saygı duymaktan geçtiğini de bilmeli.
  
  sivil mûtî olmamalı; ama mûsî de olmamalı. itaatsizliğini isyana dönüştürmemeli; fikir özgürlüğünü savunmalı; ama fikri kısıtlayan, dışlayan fikir beyanında da bulunmamalı.
  
  sivil, çocuk gibi olmalı. yaşlılar içlerinde bir çocuk yan sakladığı gibi, apolet takanlarımız da, hukuka hükmedenlerimiz de, ilmin kapı bekçiliğine soyunanlarımız da içlerinde bir sivil yön saklayabilmeli.
  
  sivil, toprak gibi olmalı. hepimiz topraktan çıkıp, toprağa döneceğimiz gibi; herkes, ama herkes, içinde yetişip büyüdüğü sivil hayata bir gün geri döneceğini bilmeli.
  
  sivil, gönül gibi olmalı. kör adamın gönül gözü açık olabileceği gibi; asker de sivil gözüyle bakabilmeli; siyasetçi sivil bakışını yaşatabilmeli; ideolojik angajmanı olan da sivil tavır takınabilmeli.
  
  sivil 14 nisan günü tandoğan'da olmamalı.
  
  kerim balcı