türkçe yazıldığı gibi okunmaz

• yeterince edebi eğitimi almış her insanın yazılan bir kelimenin etimolojisini ve fonetiğini bilmesinden kaynaklanan bir durumdur. bu genellikle sesli harflerin bir sonraki hecede ya da kelime içinde aldıkları yerlere göre telaffuz esnasında farklılıklar göstermesi durumudur.
  
  bahsedilen bu sesli harf değişimi tabii ki başka bir sese dönüşme şeklinde değildir. sadece o sesin incelmesi, kalınlaşması, yumuşaması, sertleşmesi gibi bir durumdur. daha öncesinde bunu yazıda da vurgulamak için kullanılan çeşitli şapkalar vs. bulunurdu. ancak tdk bunun gereksiz olduğuna karar verip kaldırılmalarını önerdi. ortaya çıkan tartışmalar da bu dönemin sonucudur.
  
  bazı tdk saplantılı insanların tüm harfleri olduğu gibi telaffuz etme çabası ortaya dağdan indim şehire gibi bir durum ortaya çıkardı. (işin kötüsü bu tip insanların bu savaşı yine tdk tarafından boşa çıkarılacak, çünkü harflerin üzerindeki şapkalar vs. geri dönsün diye öneri sundular.)
  
  ayrıca (bkz: zeki müren)