harmonik

• ses bilimindeki anlami bir kaynaktan cikan sesin temel frekansinin tam sayi katlari frekanstaki dalgalardir.
  
  örnegin temel frekansi 500hz olan bir ses kaynagi icin harmonikler 1000hz, 1500hz, 2000hz,... diye gider. temel frekansin tek katlarina tek harmonikler, cift katlarina cift harmonikler denir. verdigimiz örnekte cift harmonikler 1000hz(2. harmonik), 2000hz (4.harmonik), 3000hz(6.harmonik).. iken tek harmonikler 1500 (3.harmonik), 2500(5.harmonik)... diye giden frekanslardir. görüldügü gibi 1. harmonik diye birsey yoktur, eger sesin temel frekansini saymazsak. ayni notayi calan farkli iki enstrümanin seslerini ayirdedebilmemizi saglayan sey bu iki ses kaynaginin harmoniklerinin farkli kombinasyonlarda, farkli siddetlerde olmasidir.
  
  peki harmonikler neden tek ve cift diye gruplaniyor? insan kulaginin dogasi geregi. dogal sesler cift harmonikleri daha cok barindirirlar. diger bir deyisle dogal sesler, temel frekans ve cift harmoniklerin bir karisimidir. dolayisiyla insan kulagi bir sesin cift harmoniklerine tek harmoniklerine kiyasla daha toleranslidir. cift harmoniklerdeki kücük degisimler insani rahatsiz etmezken (bkz: consonant) tek harmoniklerdeki en ufak bir degisiklik rahatsiz edicidir (bkz: dissonant).
  
  kaydedilmis müzigi calmaya yarayan müzik cihazlari (amfi, cd player, hoparlör vs) kacinilmaz olarak orijinal sese kayit esasinda mevcut olmayan harmonikler ekler, ya da varolan harmoniklerde sapma yaparlar. buna harmonic distortion denir. cift harmoniklerde yaratilan sapmalar (asiri olmamak kaydiyla) kulaga hos gelirken tek harmoniklerde olusan sapmalar rahatsizlik verir. örnegin cift harmoniklerde %1 harmonik sapma yapan bir cihaz tek harmoniklerde %0.5 sapma yapan bir cihaza göre daha iyi ses izlenimi verir. amfi falan alirken buna dikkat edilmelidir.