türki diller

• daha genel kullanımıyla türk dilleri. talat tekin ve birçok dilbilimciye göre farklı farklı dillerden oluşan bir dil ailesidir, bir başka kesim dilbilimci ise bu terimi kabul etmez, dil denilenlerin hepsinin lehçe ve şive olduğunu iddia eder. tekin bunlar madem aynı dilin lehçesidir neden azerbaycan dışındaki türki cumhuriyetlerin temsilcileriyle yapılan görüşmelerde tercüman ihtiyacı gerekmektedir diye sorar ve norveççe, isveççe ve dancanın birbirlerine türkçenin diğer türki dillere oldğundan daha yakın olmalarına karşın farklı birer dil kabul edildiğini ve doğru olanın da bu olduğunu belirtir. son olarak seriler halinde türki diller ile türkçe arasındaki karşılıklı anlaşılabilirlik oranlarını test etmek için aynı anlama gelen cümleleri yanyana getirmiş ve türkçeden ne kadar farklı olduklarını göstermiştir. azerice, türkmence gibi oğuz dilleri bu testte diğerlerine göre daha anlaşılabilir görünmektedir ama talat tekin bunun lehçe sayılmak için yeterli olmadığını belirtmektedir. tekin birçok yazısında da cengiz aytmatov'un meşhur cemile'sinin giriş cümlesinin kırgızca orijinalini kullanmıştır. o kırgızca orijinal gerçekten de hiçbirimiz için bir anlam ifade etmemektedir, kulağa bin yıl ya da daha öncesinden gelen bir yakınlık hissi verse de... bu dil/diyalekt konusunda talat tekin şinasi tekin ve birçok dilbilimciyle oldukça sert tartışmalara da girmiştir.
  
  ünlü türkolog doerfer de bir yazısıyla tekin'e destek olmuş ve şu an tek bir türk dilinin olduğunu söylemenin şovenist milliyetçilikten başka bir şey olmadığını söylemiştir. lakin, tekin'den daha az keskin bir çizgide görünmekte ve örneğin tekin'in her biri ayrı dillerdir dediği türkçe, azerice, türkmence, horasan türkçesi gibi oğuzca üyelerini aynı dilin lehçeleri sayma ihtimalini de gözardı etmemektedir. galiba en doğrusu doerfer'in yaklaşımı gibi görünüyor. türkmence ile türkçe birbirine oldukça yakındır ama oğuzca dışı grup için bunu söylemek zor. hele hele yakutça, çuvaşça gibi daha da uzak diller için türk lehçesi tanımını kullanmak komik oluyor. çünkü çuvaşça ile anadolu türkçesi aynı dilin lehçeleri ise izlandaca ile farsça da aynı dilin lehçeleridir.
  
  (bkz: talat tekin)
  (bkz: türkoloji eleştirileri)
  (bkz: gerhard doerfer)
  (bkz: şinasi tekin)
  http://tr.wikipedia.org/wiki/türk_dil_ailesi