beşi bir yerde

• eski türklerde kadınlar toplumda, devlet işlerinde hatta savaşlarda belki de günümüzdekinden bile daha etkin roller oynamışlardır.
  
  bazı topraklarda kız çocukları diri diri gömülürken, bazı topraklarda kız çocukları firavunlara, krallara kurban edilip kanları içilirken ve çoğu toplumda kız çocuğu sahibi olmak utanç kaynağı iken türkler kız çocuklarını erkek çocuklarından ayırmamış; at binmeyi, ok atmayı, avcılığı vs. öğretmişlerdir.
  
  tabii kızlar büyüdükçe evlilik durumu söz konusu olur.
  bazen çeşitli şenliklerle toplu düğünler yapılır, gelin adayı hediyelere boğulurdu.
  işte, bu düğünlerde gelin kızımıza, kaynanası tarafından en değerli hediye yani beşibiryerde takılırdı.
  burada aklımıza sadece altın gelmesin!
  şamanizm inancına göre en değerli taşlardan gümüşe kadar değişiklik gösterebiliyordu bu takılar. lâkin değişmeyen şey sayısı idi. ne dört ne altı, sadece beş.
  bu sayının neleri temsil ettiğini belirmek gerekirse;
  
  1) inanç: ilk sıradaki takı. en büyük boydaki altın, taş vs.
  zaten büyükten küçüğe gider ya da birincisi en büyük diğerleri aynı boyda olurdu.
  birincisi gök tanrı mânâsına gelirdi ve gelin hanımın her vakit bu inançla yaşaması temenni edilirdi.
  
  2) devlet: gelin hanımın her vakit devletine, türk milletine sâdık kalması temenni edilirdi.
  
  3) aile: daha önce de dediğim gibi aile çok önemliydi türklerde ve gelin hanımın her daim ailesine bağlı kalması temenni edilirdi.
  
  4) töre: cesaret ve sadakati temsil ederdi. ayrıca geline bozkurt simgeli bir de taç benzeri bir takı hediye edilirdi.
  
  5) ölüm ve sonrası: bu evliliğin ve aile birlikteliliğinin öbür dünyada da devam etmesi temenni edilirdi.
  
  ve en güzel detay da bu taşların, altınların vs. dizildiği ip de artık adı her neyse ip, zincir vs. gelini temsil ederdi. yani bu temennilerin hepsini bir arada tutan gelin hanım idi.
  
  işte beşi bir yerde geleneği böyle başlamış ve günümüze kadar ulaşmıştır.
  
  tabii artık bu anlamlar unutuldu gitti.
• beş adet bümbüyük cumhuriyet altını kuyumcudan alınır. sahte olup olmadıkları kontrol edilir. sonra bunlar eşit aralıklarla kırmızı bi kurdelaya dizilir. gelinin boynuna yüzgörümlüğü olarak takılır.
• ben bunu zincire dizilmiş, boyna takılmaya hazır 5 altın zannediyordum. megersem 5 cumhuriyet'in ziplenmiş haliymiş. ne bileyim yahu, takmadım hiç, takmadılar da.
• (bkz: voltron)
• 12 eylül darbesini yapan kenan evren, nurettin ersin, tahsin şahinkaya, nejat tümer ve sedat celasun isimli 5 paşaya verilen ad.
• efenim yepisyeni, piyasalar yeni dusmus bir zayıflama cayi... kaynagini tam olarak bilmiyorum ancak bir gunduz saati bir kadın programında bir diyetisyen vermis bunu tarifini, aktarlar filan cilgin atiyor simdi..internette de uzerine baya bir yorum var..sozluk'umuzde ise aradım mamafih bulamadim...
  
  soyle ki, 50'ser gram mate, biberiye, kekik, ve funda yapragı, ve 100 gram yeşil çay alıyorsunuz.
  
  artık tum aktarlar ogrenmis zaten, besibiyerde deyince, hemen hazırlayıveriyorlar..
  
  bir litre suda 50 gramlık aldıklarınızdan birer tatlı kasigi, yesilcay'dan da 2 tatlı kaşıgı koyarak demliyorsunuz. (kaynatmıyorsunuz, demliyorsunuz!!)
  
  rivayetlere gore yemeklerden yarım saat once birer bardak iciyorsunuz, aralarda da icilebilir, ama gunde 4 su bardagini gecmemeli imiş..
  
  bazı kişiler de kilo aldırıyor diye sikayet etmisler, ama orasını bilmiyorum...parlak tarafa bakıp umut dolmak niyetindeyim...
• (bkz: osmanli tokadi)
• mısır çarşısında develi baharat'ta 15 ytl'ye bulunan bitki çayı. zayıflamak gibi bir derdi olmayan ancak bitki çaylarından hoşlanan insanları tatmin edebilecek, bal ile karıştığında güzel olan bir çay. daha fazla bilgi için; http://www.tumgazeteler.com/?a=2600947
• (bkz: arabada beş evde onbeş)
• bes cumhuriyet altini agirlik ve degerine esit tek bir buyuk altin.bu sekli de ozellikle gelin takisi ve ilk erkek cocugunu doguran analara hediye olarak kullanilir.