siyasi parti
-
uyelerin du$unce ve menfaatlerini gercekle$tirmek icin, iktidari kismen ya da tamamen elde etmek amaci ile, siyasi hayata katilan te$kilatlanmi$ bir gruptur . ba$ka bir tanimla, merkezi ve yerel duzeyde kurulmu$, siyasi iktidari elde etmeyi ve kullanmayi amaclayan ve bunun icin de halkin destegini saglamaya cali$an surekli bir kurulu$tur .
(bkz: siyasi partilerin islevleri)
(bkz: siyasi parti tipleri)
(bkz: siyasi parti sistemleri) -
-
türkiyedeki siyasi partilerin üyeleri ise elde ettikleri iktidari, siyasi ahlakin yozlasmasi sonucu kisisel menfaatleri doğrultusunda kullanmayı memleket menfaatlerinden daha üstün görmektedirler. milletvekili olmanın getirileri o kadar çoktur ki (bkz: dokunulmazlık) türkiyede birçok kalantor, işini bilen, arkası sağlam, çıkar gruplarına yakın kimseler milletvekili olmaya çalışmakta ve bu mevkiiyi gerçekten memleket için çalışabilecek olan kişilere kapatmaktadırlar.
hal böyle olunca bir gelen bir daha gitmek istememekte ve benden sonra tufan anlayısını sürdürmektedirler. bunun en belirgin örneği siyasi parti liderlerinde gözlenmektedir. bir parti liderinin partisinin basindan ayrilmasi cumhurbaskanı secilmesi, eceliyle ölmesi veya darbe sonucunda gerçekleşmektedir. kurultayla giden bir baskan ise derhal bir dönem sonra rahatca geri dönebilmekte ve hiç birşey olmamıs gibi politikalarını sürdürebilmektedir.
bu durumun en kötü sonucu bir siyasetçi sirkülasyonunun oluşumunu engellemesi ve yeni siyasetçilerin siyasete girmesini önlemesidir. bu da türkiyenin geleceğini karartmaktadır. -
tarih sırasıyla türkiye'de kurulmuş siyasi partilerin listesi (son partiler yok):
fedailer cemiyeti*
- 1859, istanbul
- genel başkan süleymaniyeli şeyh ahmet
- genel sekreter: didon arif bey,
- üyeler: hüseyin daim paşa, binbaşı rasim bey, cafer dem paşa, tophane müftüsü bekir efendi, kütahyalı şeyh ismail, hoca nasuh efendi, tophane mızıka başçavuşu erzurumlu mehmed, hezergradlı şeyh feyzullah efendi, kütahyalı şeyh ismail
yeni osmanlilar cemiyeti*
- 1865, istanbul
- genel başkan mustafa fazıl paşa
- kurucular: namık kemal, kayazade reşat, menapirzade nuri, sagır ahmet beyzade mehmet, mir at mecmuası sahibi refik, suphi paşazade ayetullah
- diğer üyeler: ziya paşa, ali suavi, agah efendi, ebüzziya tevfik...
ali suavi (üsküdar) komitesi*
- 1878, istanbul
- kurucular: ali suavi, süleyman asaf sopasalan, hafız nuri, hasköylü hacı ahmet, mehmet izzet paşazade süleyman, bağdatlı süleyman, üsküdarlı nuri, filibeli ahmet paşa, arnavut salih, hacı ahmet, molla mustafa
kleanti skalyeri-aziz bey komitesi*
- 1878, istanbul
- genel başkan kleanti skalyeri
- üyeler: nakşibend kalfa, aziz bey, ali şefkari bey, tabib agah bey
osmanli ittihad ve terakki cemiyeti
- 1889, istanbul -1918 istanbul. son kongrede fesih kararı alınmıştır.
- genel başkan ali rüştü
- kurucu üyeler: ibrahim temo, abdullah cevdet, ishak sükuti, mehmed reşid, hüseyinzade ali
- paris şubesi (1889)
- genel başkan ahmet dıza bey,
- yöneticiler: mehmet ali paşa, recep fuat, nihat, dr.nazım, bahaddin şakir, sami paşazade sezai, alber fua
- cenevre şubesi (1897)
- kurucular: dr.ishak sükuti, abdullah cevdet, ethem ruhi (balkan), tıbbiyeli mustafa ragıp, esat, mithat şükrü (bleda), ahmet, mizancı murat, tunalı hilmi, seraceddin, dr. hasan, lütfi, dr. akil muhtar (özden), nuri ahmet, reşit beyler
- kahire şubesi (1897)
- kurucuları: ishak sükuti, tunalı hilmi, hoca kadri, salih cemal, ali ziya, ferit (tek)
- selanik şubesi (1908)
- genel başkan talat bey (paşa)
- yöneticiler: hüseyin kadri, mithat şükrü (bleda), hayri, ahmet rıza, enver (paşa), habib, ipekli hafız ibrahim beyler
teşebbüs-i şahsi ve adem-i merkeziyet cemiyeti*
- 1902, paris
- genel başkan prens sabahattin
- kurucu ve üyeler: ahmet fazlı (genel sekreter), ismail kemal, dr. nihat reşat (belger), dr. rıfat, miralay zeki, dr. sabri, hüseyin tosun, milaslı asker murat, şair hüseyin siret.
osmanli ittihad ve inkilap cemiyeti*
- 1904, cenevre
- kurucuları: ethem ruhi balkan, dr. abdullah cevdet, varnalı kamil, tarsusizade münir, mehmet cemil
cemiyet-i inkilabiye*
- kurucuları: hamid, satvet lütfi (tozan), namık zeki, ferit necdet mübin, dr. mahmud, köprülü hamdi, mustafa asım, nafi atuf (kansu), vehbi semuh
osmanli hürriyet cemiyeti*
- 1906, selanik
- kurucuları: ismail canbulat, mithat şükrü, bursalı tahir, yüzbaşı naki, talat bey, rahmi , ömer naci, kazım nami, ismail hakkı, süleyman fehmi
vatan ve hürriyet cemiyeti*
- 1906, şam
- kurucuları: dr. mustafa cantekin, binbaşı lütfi, mustafa kemal, lütfi müfit özdeş
selamet-i umumiye kulübü*
- 1907, istanbul
- kurucuları: ibrahim naci, giritli ali, fuat şükrü, abdullah abud, dr. rıza abud, yenişehirli salih, pertev tevfik, mustafa (demokrat), rıza bey
fedakaran-i millet cemiyeti*
- 1908, istanbul
- genel başkan avnullah el kazimi
- üyeler: ali vefa, dr.ali saip, abdülkadir kadri, hacı cemal, behçet, ertuğrul şakir
nesl-i cedit kulübü*
- 1908, istanbul
- kurucuları: nafi atuf (kansu), arnavut mustafa, mehmet şerafettin, mühendis mazhar neriman, mehmet ali şevki, adil beyler
türk derneği*
- 1908, istanbul
- kurucu ve yöneticileri: ahmet midhat efendi, emrullah, veled, nesip asım, korkmazoğlu celal, akçuraoğlu yusuf, akyiğitoğlu musa, fuat raif, rıza tevfik, ferit
osmanli ahrar fikrasi
-1908, istanbul
-kurucuları: nureddin ferruh, ahmet fazlı, kıbrıslı tevfik, nazım, şevket, celalettin arif, mahir sait
osmanli demokrat firkasi (fırka-i ibad)
-1908, istanbul
-kurucuları: ibrahim naci, giritli ali, fuat şükrü, dr.rıza abud, pertev tevfik, yenişehirli salih, mustafa, rıza, dr.abdullah cevdet, dr.ibrahim temo
ittihad-i muhammedi firkasi (fırka-i muhammediye)
-1909, istanbul
-kurucu ve yöneticileri: süheyl paşa, mehmet sadık, mehmet emin hayreti, ahmet esat, mehmet emin, hafız mehmet sabri, şevket efendi, bediüzzaman saidi kürdi, hacı hayri, raşit, ferik rıza paşa, faruki ömer, şevki efendi, seyyid müslim penah, refik, muhammed efgani, ahmet nazir, ferik hacı izzet paşa, seyyid abdullah el haşimi el mekki, ihsan, hayri abdullah ziyaeddin, şeyh ali, hacı kazım, hacı mehmed, tevfik derviş vahdeti ...
heyet-i müttefika-i osmaniye
-1909, istanbul
-kuruluşu teklif edilmişse de 31 mart olayı üstüne kurulamamış ve gelişememiştir. bu kuruluş, partiler ve dernekler arası bir koalisyon olacaktı.
islahat-i esasiye-i osmaniye firkasi
-1909, paris
-genel başkan şerif paşa
-üyeler: mevlanzade rıfat, ali kemal, pertev, izmirli kemal avni, nihad reşat (belger)
ahali firkasi
-1910, istanbul
-genel başkan gümülcine mebusu ismail bey
-üyeler: vasfi, ferhad, şevket, ömer lütfi, zeynelabidin, mustafa sabri, fevzi, şükrü bey
osmanli sosyalist firkasi
-1910, istanbul
-genel başkan iştirakçı hilmi
-üyeler: namık hasan, pertev, tevfik, ibnil tahir, ismail faik, baha tevfik, hamid suphi
-paris şubesi (1910)
-kurucusu: dr.refik nevzad
-üyeler: avni kemal, hoca kadri, fuat nevzat, memil zeki
türk yurdu cemiyeti*
-1911, istanbul
-kurucu ve yöneticileri: mehmet emin (yurdakul), ahmet hikmet (müftüoğlu), ağaoğlu ahmet, hüseyinzade ali, dr.akil muhtar (özden), akçuraoğlu yusuf
cenevre türk yurdu*
-1911, cenevre
-kurucuları: hazinedaroğlu ali sedat, şefik, germenli oğlu asım, cemaleddin oğlu arif, ferid recep, hüsnü oğlu ziya, molla aşki oğlu ismail hakkı, haseki oğlu süreyya, osman şefik
hürriyet ve itilaf firkasi
-1911, istanbul
-kurucuları: ismail hakkı paşa, dr.dagavaryan, mustafa sabri, abdülhamid zöhravi, müşir fuat paşa, damat ferit paşa, ferik süleyman paşa, volçentrinli hasan, miralay sadık, dr. rıza nur, tahir hayrettin
türk ocaği*
-1911, istanbul
-genel başkan ahmet ferit (tek)
-yöneticiler: akçoraoğlu yusuf, mehmet ali tevfik, dr.fuat sabit, mehmet emin (yurdakul) ağaoğlu ahmet ...
halaskar zabitan grubu
-1912, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: kurmay binbaşı gelibolulu kemal (şenkıl), kurmay kolağası kastamonulu hilmi, sürvari kaymakamı recep, bahriye binbaşısı ibrahim aşki, yüzbaşı kudret
milli meşrutiyet firkasi
-1912, istanbul
-genel başkan ifnam başyazarı, eski kütahya milletvekili ferit (tek)
-üyeler: akçoraoğlu yusuf, müderris zühtü, mehmet ali cemil bey
istihlak-i milli cemiyeti*
-1912, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: mahmud esad, rıfkı, zühdü, cemal, ethem beyler
lozan ve neuchatel türk yurdu*
-1912, neuchatel, lozan
-kurucuları: fesçi oğlu galip, hacı nasuh oğlu cevdet, remzi oğlu ferit, tekerşin oğlu yusuf kemal (tengirşenk), nureddin oğlu ilyas ragıp, moralı oğlu ahmed, cemal oğlu mustafa şerif hacı meto oğlu fazlı, hamid oğlu hüsnü, ahmet nazmi, altıoğlu ismail hakkı
paris türk yurdu*
-1913, paris
-kurucular: molla aşki oğlu ismail, istanbullu seyit haşim, tevfik oğlu niyazi, ahmet mithat, kulaksızoğlu hamid nuri, manastırlı h.hüsnü, muammer, köprülü m.nermi, kaşif, haydar oğlu ahmet esat beyler
milli talim ve terbiye cemiyeti*
-1916, istanbul
-kurucu ve yöneticileri: sıhhiyye müdüri umumisi esat paşa, temyiz mahkemesi başkanı hacı evliya efendi, eğitim bakanlığı telif ve tercüme dairesi üyesi sami bey, istanbul darülfünundan müderris ismail hakkı (baltacıoğlu), mithat şükrü, eski halep valisi galip, yargıç muhlis, doçent dr. hüseyinzade ali, harunreşid bey
halka doğru cemiyeti*
-1917, izmir
-kurucu ve yöneticiler: halep eski valisi tevfik, izmir milletvekili rahmi, celal (bayar)
radikal avam firkasi
-1918, istanbul
-genel başkan mevlanzade rıfat
-üyeler: emin ali, yazar mazlum, müdafaa gazetesi sahibi ragıp, tüccar mehmet faik
osmanli hürriyetperver avam firkasi
-1918, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: ali fethi (okyar), hüseyin kadri
istihlas-i vatan cemiyeti*
-1918, manisa
-kurucu ve yöneticiler: karaosmanzade kani, sabık suriye mektupçusu nuri, dava vekili abidin, eczacı rıza beyler.
kars milli şura hareketi hükümeti*
-1918, kars
-genel başkan ibrahim cihangiroğlu
-üyeler: kağızmanlı ali rıza, fahreddin, hasan han, ağababaoğlu abbas ali, hattat oğlu mehmet, mühendis mahmut, hasanbeyoğlu mehmet, erzurumlu karadursun, çıldırlı dr.esat (oktay)
karakol cemiyeti*
-1918, istanbul
-genel başkan miralay kara vasıf bey
-kurucu ve yöneticiler: miralay galatalı şevket, kaymakam edip, binbaşı ali rıza, emekli yüzbaşı baha sait, avukat refik ismail, dr.abdülhak adnan (adıvar), kurmay yarbay çolak selahattin bey
selamet-i amme heyeti*
-1918, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: rıfat sabit, eski içişleri bakanlarından mustafa arif ve mehmet ali, yazar fazıl ahmet (aykaç), asaf muammer bey.
teceddüt firkasi
-1918, istanbul
-kurucuları: osmanlı ittihad ve terakki cemiyeti son kongre üyeleri
-yöneticiler: başkan, senato üyesi hüsnü paşa, senatör seyid bey, mavrokor dato efendi, yunus nadi (abalıoğlu), şemsettin (günaltay,), ihsan, orfanidis, hamdi, faik (kaltakkıran) sabri, reşit paşa, galip bahtiyar, dr.tevfik rüştü (aras) babanzade hikmet, parsamyan, mustafa fevzi, ismail canbulat ve sason efendi
osmanli sulh ve selamet cemiyeti*
-1918, istanbul
-kurucular: ankara da satvet lütfi (tozan), toygarzade naşit, avukat mustafa kemal, kırşehirli müfit hoca, balalı şehzüvarzade hacı osman bey
-yöneticiler: topçu feriki ferid paşa başkan, yahya adnan paşa, arif paşa, ali kemal, cemal, av.fuad şükrü, sait molla, miralay süleyman, faik şemseddin, dr.selahattin, salih, mehmet arif bey
milli kongre*
-1918, istanbul
-genel başkan göz dr.esat paşa
-kurucuları: milli talim ve terbiye cemiyeti erkanı ile o dönemin çeşitli partilerinin yöneticileri, genel sekreter abdurrahman şeref bey
ahali iktisat firkasi
-1918, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: ermenaklı tüccar mehmet nuri, gazeteci öğretmen lütfi arif kanber, eskişehirli tüccar hüseyin hüsnü, ahmet hamdi (başar-limancı hamdi)
trakya paşaeli müdafaa heyet-i osmaniyesi*
-1918, edirne
-genel başkan şehbender şükrü bey
-kurucu ve yöneticiler: yolageldili tüccar kasım efendi, lüleburgazlı şevket (ödül), dimetokalı fabrikatör cemal, ahırköylü ahmet, edirneli şevket bey
izmir müdafaa-i hukuk-u osmaniye cemiyeti*
-1918, izmir
-kurucu ve yöneticiler: moralizade muvaffak, halit ve nail, menemenlizade muvaffak, haşim enveri, nazmi, hüseyin lütfi, abdurrahman sami, naci, tokadizade şekip, salepçizade mithat, cami, ismail sıtkı, ragıp nureddin, şerif paşazade remzi, hasan vasfi bey
selamet-i osmaniye firkasi
-1918, istanbul
-kurucuları: sabık amasya mebusu ismail hakkı paşa, ulemadan fazıl efendi, emekli ferik ferit paşa, tüccar kudret haki, eski istanbul polis müdürlerinden mehmet ali (fesçioğlu), soysallıoğlu ismail suphi, hasan hicabi, emekli miralay behzad, ulemadan zeki bey
kilikyalilar cemiyeti*
-1918, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: menemenlizade rıfat, menemenlizade nabi, ali münif, ali hayati, hafız mehmet emin, abdülkadir, evliyazade hacı evliya, mısrizade seyfeddin, ramazanoğlu saffet bey
sosyal demokrat firkasi
-1918, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: dr.hasan rıza, cemil arif (alpay), tahsin, habib bey
sulh ve selamet-i osmaniye firkasi*
-1918, istanbul
-kurucular: ulemadan fazıl efendi, eski istanbul polis müdürü mehmet ali, hüseyin hakkı bey, ferit paşa, eski amasya mebusu ismail hakkı paşa, yahya adnan paşa, ferit paşa, arif paşa, yazar asaf muammer, soysallıoğlu ismail suphi, cami, mehmet ali kasım, kudret haki, nevres, mehmet refik ve fazıl bey
vahdet-i milliye heyeti*
-1919, istanbul
-genel başkan ahmet rıza bey
-kurucu ve yöneticiler: çürüksulu mahmut paşa, hamit, nabi reşit sadi, abdurrahman şeref bey
kürdistan teali cemiyeti*
-1919, istanbul
-genel başkan seyyit abdülkadir
-kurucu ve yöneticiler: dr.şükrü mehmed, bitlisli yüzbaşı emin, muhittin nami bey
milli ahrar fikrasi
-1919, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: asaf muammer, soysallıoğlu ismail suphi, agah mazlum, bekir sami, cami, tevfik hamdi, refik ismail, süleyman nüzhet, şakir sarıca, abdülhak şinasi (hisar), mahir sait, mehmet refik beyler
ingiliz muhipleri cemiyeti*
-1919, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: eski dahiliye nazırı memduh paşa, şehremini cemil paşa, ahmet zülüfkül paşa, ali rüştü efendi, abdullah bey, hamdi paşa, şevket bey, sait molla, miralay enver bey, sadrettin safiyettin, nebil ziya, abdullah zühdü, ressam ahmet paşa, halit, nazif sururi, cafer, emin, ahmet rıfat, nüzhet paşa, vahi bey
şarki anadolu müdafaa-i hukuk cemiyeti*
-1919, erzurum
-kurucuları: erzurum kongresi üyeleri adına mustafa kemal paşa, sabık ahriye nazırı rauf bey, samık trabzon mebusu servet ve izzet beyler, sabık erzurum mebusu raif, sabık bitlis mebusu sadullah, erzincan dan nakşi şeyhi şeyh feyzi, sabık beyrut valisi bekir sami, mutki aşireti reisi hacı mustafa bey
vilayet-i şarkiye müdafaa-i hukuk-u milliye cemiyeti*
-1919, istanbul
-kurucusu: süleyman nazif, dursunbeyzade cevat (dursunoğlu)
hareket-i milliye redd-i ilhak teşkilati
-1919, ege mıntıkası
-kurucular: izmir müdafai hukuku osmaniye cemiyeti nin istanbul a gitmeyen bazı yöneticileri ve yerel yöneticileriyle aydınlar
türkiye işçi ve çiftçi sosyalist firkasi
-1919, istanbul (1924 de fesh)
-kurucular: ahmed akif, ethem nejat, dr.şefik hüsnü
osmanli ila-i vatan cemiyeti*
-1919, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: yahya adnan paşa, rasih efendi, ibrahim rüştü efendi, mehmet sait, tahir bey, ahmet muhtar bey, vamık fasın, ismail, yusuf ziya bey
milli türk firkasi
-1919, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: ahmet ferit (tek), mehmet emin (yurdakul), ahmet hikmet (müftüoğlu), iktisat müderrisi zühdü, yusuf akçoraoğlu, dr.abdülhak adnan (adıvar), ismail hakkı, mehmet emin bey
ilhak-i red hey et-i milliyesi (müdafaa-i vatan hey eti)
-1919, izmir
-kurucu ve yöneticiler: moralızade halit, ragıp nureddin, moralızade nail, kaymakam faik, binbaşı zekai, eski milletvekilleri hulusi, cami, mustafa necati, izmir mevki komutanı mehmet arif
trabzon ve havalisi adem-i merkeziyet cemiyeti
-1919, istanbul
-genel başkan şatırzade hasan hicabi
-üyeler: derviş kaptanzade necati, muhsin paşazade edhem, süleyman sudi, esat, mehmet kamil, şükrü, besim bey
aydin hey et-i milliyesi
-1919, aydın
-kurucuları: hoca esat efendi, sultani muallimlerinden sabri bey
denizli hey et-i milliyesi
-1919, menderes
-kurucu ve yöneticiler: denizli mutasarrıfı faik (öztrak), belevli yusuf, müftü ahmet hulusi, müftüzade kazım, hamamcı şeyh mustafa, tat osmanoğlu emin, tavaslızade mustafa, küçükağazade ali, dr.kazım, dalamanlızade şükrü bey
vilson prensipleri cemiyeti
-1919, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: halide edip (adıvar), celalettin muhtar, ali kemal, hüseyin avni, refik halid (karay), ragıp nureddin, celal nuri (ileri), necmeddin sadık (sadak), cevat, ahmet emin (yalman), yunus nadi
hürriyet ve itilaf fikrasi
-1919, istanbul (yeniden faaliyete geçiş)
-yeni yöneticiler: başkan müşir nuri paşa
-üyeler: müşir zeki paşa, ayan azası abdülkadir, eski konya mebusu zeynelabidin, eski tokat mebusu mustafa sabri, eski karesi mebusu vasfi efendi, süleyman paşa, celalettin paşa, ali kemal, refik halid (karay), nureddin, eski tahran sefiri hasip, sabık maarif nazırı rıza tevfik (bölükbaşı), tüccardan hacı osman ve mehmet ali beyler
nigehban cemiyet-i askeriyesi*
-1919, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: tayyar paşa, yarbay fettan, binbaşı ismail hakkı, yüzbaşı celal bey
osmanli mesai firkasi
-1919, istanbul
-kurucuları: istanbul daki fabrikalar işçi ve müstahdem delegeler
-yöneticiler: makine mühendisi h.memduh, muharrir avni ali, hasan muslihiddin, yusuf, vahidettin, seyyit, hüseyin, lütfi, ismail, ihsan bey
osmanli çiftçiler cemiyeti firkasi
-1919, istanbul
-yöneticiler: hamdullah emin paşa, esat paşa (işık), mehmet emin paşa, isa ruhi paşa, mustafa münif paşa, dr.mustafa hulusi, ali haydar, yusuf mazhar, mehmet mahfi, hüseyin hüsnü, nazım, ali rıza bey
mağdurun-i siyasiye teavün cemiyeti*
-1919, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: hüsnü efendizade rüştü bey, asaf paşazade cemal bey, mehmet latif efendi, sami, şeyh fuat, osman cemal bey
teali-i islam cemiyeti*
-1919, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: iskilipli mehmet atıf, konyalı abdullah atıf, bergamalı mehmet zeki, erzincalı hasan, istanbullu şerafeddin, manisalı hayreddin, kayserili şemseddin, seydişehirli hasan fehmi efendi ve tahirülmevlevi bey
türkiye sosyalist firkasi
-1919, istanbul (yeniden faaliyete geçti)
-yöneticiler: hüseyin hilmi, mustafa fazıl
trabzon muhafaza-i hukuk-u milliye cemiyeti
-1919, trabzon
-kurucular: nemlizade sabri, eyübzade izzet, murat hanzade ziya, abanozzade hüseyin, eyübzade ömer fevzi, hacı ali hafızzade, mehmet salih, molla bekirzade mehmet avni, müftüzade hacı mehmet
anadolu ve rumeli müdafaa-i hukuk cemiyeti
-1919, sivas -ankara
-kurucuları: sivas kongresi üyeleri, heyeti temsiliye üyeleri: mustafa kemal paşa, hüseyin rauf bey, bekir sami bey, hoca raif ve şeyh fevzi efendiler, refet bey (bele), hacı musa bey, mümtaz, mazhar müfit (kansu), hakkı behiç (bayiç), hüsrev sami bey, mustafa efendi
istanbul müdafaa-i hukuk cemiyeti
-1919, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: ali haydar, yakup kadri (karaosmanoğlu), abdülbaki, salohorzade ziya, nesip, ziyaeddin, halim baki bey
yeşil ordu*
-1920, ankara
-kurucu ve yöneticiler: nazım (resmor), şeyh servet (akdağ), dr.adnan (adıvar), eyüp sabri (akgöl), yunus nadi (abalıoğlu), hüsrev sami (kızıldoğan), süreyya (yiğit), sırrı (bellioğlu), mustafa (cantekin), hamdi namık (gör), muhittin baha (pars), mahmut celal (bayar), hakkı behiç (bayiç), çerkez ethem, reşit ve tevfik bey
amele firkasi
-1920, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: amiralzade cemal hüsnü, avukat radi, sabık memur mehmet behçet ve haydar, kömür müteahhidi mehmet kamil, hüsnü paşazade seyit bilal, kömür katibi ali haydar bey ve vanlı mehmet baba, mehmet ali ağa
gizli komünist firkasi
-1920, ankara
-kurucu ve yöneticiler: arif oruç, emekli binbaşı hacıoğlu salih, şerif manatof
türkiye komünist firkasi
-1920, ankara
-kurucu ve yöneticiler: tevfik rüştü (aras), mahmut esat (bozkurt), mahmut celal (bayar), yunus nadi (abalıoğlu), kılıç ali, hakkı behiç (bayiç), ihsan (eryavuz), refik (koraltan), eyüp sabri (akgöl) ve süreyya (yiğit)
halk iştirakiyun firkasi
-1920, ankara
-kurucu ve yöneticiler: nazım (resmor), mehmet şükrü (koç), şeyh servet, salih hacıoğlu
mim mim gruplari (müdafaa-i milliye teşkilatı)*
-1920, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: miralay esat bey, ihsan paşa, karakol cemiyeti kurucuları, yüzbaşı emin ali, topçu kaymakamı kemal (koçer-general), polis md.lüğü 4.şb.md.sadi, kabakçalı ali rıza bey, şevket turgut paşa, kur.alb.cevat, tütün tüccarı selanikli hüsamettin, yüzbaşı enver, topkapulu mehmet bey, ihsan bey, mülazım zeki, bahriye binbaşısı hakkı, yüzbaşı vahid, serezli galip (vardar, kayyum ahmet, muhabere memuru cemal, saip, şefik, yüzbaşı şahap, ahmet, muhlis, cemal beyler, velid ebüzziya, savcı vehbi, suat, bektaşi hamdi baba, topkapulu bican (bağcıoğlu), sandalcılar kahyası ali osman, hamallar kahyası salih reis, nakliyeci himmetzade hüsnü (himmetoğlu), ardiyeci emin, katip enver, motorcu akşehirli muzaffer ve rizeli mustafa, hemşinli mehmet, abdullah, trabzonlu aruzoğlu mahmud, pandıkyan, edip, sabir, boşnak haşim, hukuk öğrencisi saim (dora), teğmen saffet, komiser cemil, musluzade mahmut, rizeli ahmet ve osman, gemlikli hafız ismail, trabzonlu tahsin kaptanlar, serkomiser necati, komiser kahraman, salih, kemal, zühdü, ihsan ethem, tugrakeş hakkı bey
türkiye zürra firkasi
-1920, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: cevat rüştü, şükrü, yahya sezai, abdülaziz mecdi bey
tarik-i salah cemiyeti*
-1921, istanbul
-kurucular: mehmet tevfik baba, yahya adnan paşa, elif rıfkı, celal bafrevi, ahmet refik, seyit yusuf zafari, hafız ismail hakkı
birinci grup (birinci müdafaa-i hukuk grubu)
-1921, ankara
-genel başkan mustafa kemal paşa
-yöneticiler: edirne mebusu şeref ve sinop mebusu şevket beyler, mustafa necati, vehbi rıfat, emin, kılıç ali, zekai (apaydın) avni, muhiddin baha (pars), mazhar, osman nuri, hamdi bey
şark-i karib çerkesleri temin-i hukuk cemiyeti
-1921, izmir
-kurucular: bağ talustan, kavaca hüseyin, bazadoğ sait, neçoku hasan, brau sait, berzek tahir, bağ rıfat, ancuk isa nuri, harünürreşit, maan ali hamete ahmet, şahap el hasan, bağ kamil, kampez yakup, hafız sait, çule arslan, bağ osman, çule ibrahim, çiyo kazım, maan şirin, açofit sami, pasav reşit, ancuk yakup bey
müstakil sosyalist firkasi
-1922, istanbul
-türkiye sosyalist fırkası ndan ayrılmış tramvay işçilerince kurulmuştur.
ikinci grup (ikinci müdafaa-i hukuk grubu)
-1922, ankara
-yöneticiler: erzurum mebusu hüseyin avni (ulaş), mersin mebusu selahattin köseoğlu
muhafaza-i mukaddesat cemiyeti*
-1922, erzurum
-kurucular: erzurum mebuslarından raif ve yeşilzade salih hocalar
halk firkasi
-9.9.1923 -10.10.1924 adını cumhuriyet halk fırkası olarak değiştirdi.
cumhuriyet halk firkasi
-10.10.1924 - 9.5.1935 adını cumhuriyet halk partisi olarak değiştirdi.
cumhuriyet halk partisi (chp)
- 1923 ankara - 16.10.1981 tarihinde 2533 sayılı yasa ile kapatıldı.
- genel başkan gazi mustafa kemal paşa
- 2.başkan: ismet paşa
- genel sekreter: recep (peker)
- üyeler: sabit (sağıroğlu), celal (bayar), cemil (uybadın), refik (saydam), saffet (arıkan), münir hüsrev (göle), kazım hüsnü, zülfü (tigrel)
- (19.6.1992 tarihinde 3820 sayılı yasa ile yeniden açıldı.)
- 9.9.1992- 25. kurultayda yeniden açılan partinin sürdürülmesine karar verildi.
- 18.2.1995 de shp, chp ye katıldı.
- genel başkan: altan öymen
terakkiperver cumhuriyet firkasi
-1924, ankara
-genel başkan kazım karabekir paşa
-2.başkanlar: dr.adnan adıvar, rauf orbay
-genel sekreter: ali fuat cebesoy
-kurucular: ali fuat paşa (cebesoy), mersin mebusu besim, erzurum mebusu sait (sağıroğlu), trabzon mebusu muhtar bey
-üyeler: rüştü paşa, ismail canbolat, sabit sağıroğlu, şükrü, muhtar, halis turgut, necati, faik bey
serbest cumhuriyet firkasi
-1930, istanbul
-genel başkan ali fethi (okyar)
-genel sekreter: nuri (conker)
-üyeler: milletvekilleri snih, nakiyettin, tahsin, haydar (yuluğ), ahmet (ağaoğlu), ibrahim süreyya (yiğit), dr.reşit galip, refik ismail, mehmet emin (yurdakul), süreyya (ilmen)
ahali cumhuriyet firkasi
-1930, adana
-genel başkan abdülkadir kemali (öğütçü)
-kurucu ve yöneticiler: ali vehbi, bekir sıtkı, mustafa ziya, çiftçi hasan, yedek s.ali
türk cumhuriyet amele ve çiftçi partisi
-1930, edirne
-kurucu: mimar mühendis kazım
laik cumhuriyetçi işçi ve çiftçi firkasi
-1931, istanbul
-kurucu: arif oruç
milli kalkinma partisi (mkp)
-1945, istanbul
-genel başkan nuri demirdağ
-kurucu ve yöneticiler: hüseyin avni ulaş, çevat rıfat atilhan
demokrat parti (dp)
-7.1.1946, ankara - 29.9.1960 da mahkemece kapatıldı
-kurucular: celal bayar, prof.fuad köprülü, refik koraltan, adnan menderes
sosyal adalet partisi
-1946, istanbul
-genel başkan mürettif ihsan temelveren
-kurucu ve yöneticiler: zıyneti temelveren, muharrem zeki korgunal
liberal demokrat partisi
-1946, istanbul
-kurucular: kazım demiraslan, sabri manyas, abdülkadir aytaç, m.suphi kula
çiftçi ve köylü partisi
-1946, bursa
-kurucular: sıddık sumer, ibrahim öztürk, şükrü tokay
türk sosyal demokrat partisi
-1946, istanbul
-kurucular: cemail alpay, sadık acarlı, mustafa yıldız, yakup savaş
türkiye sosyalist partisi
-1946, istanbul
-kurucular: av.esat adil müstecaplıoğlu, macit güçlü, ihsan kabalıoğlu, aziz uçtay
türkiye sosyalist işçi partisi
-1946, istanbul
-kurucular: sabit şevki şeren, hüseyin türkgeldi, hasan yaşatürk
türkiye işçi ve çiftçi partisi
-1946, istanbul
-kurucular: av.etem ruhi balkan, selahattin yorulmazoğlu, mehmet şükrü sekban, necmeddin deliorman, irfan recep nayal, ali esenkova, ibrahim tokay
türkiye sosyalist emekçi ve köylü partisi
-1946, istanbul
-kurucular: dr.şefik hüsnü deymer, ragıp vardar, fuat bilego, istefo papadopulos, emin aydınlatan, dr.habil amato, müntakim özmen, hayrettin emin manoğlu.
yalniz vatan için partisi
-1946, istanbul
-kurucular: gazeteci yaşar çimen, adil aktaç, kaya mutlu
ergenekon köylü ve işçi partisi
-1946, istanbul
-kurucular: silindir makinisti arif hikmet adsız, suat uzer, cahit ateş, adnan dik.
aritma koruma partisi
-1946, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: öğretmen selçuk köroğlu, kemal köymen, halil sümer
islam koruma partisi
-1946, istanbul
-kurucular: necmi hüneş, mustafa özbek, siya süer
yurt görev partisi
-1946, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: abdülkadir gönüllü, abdullah mursaloğlu, ihsan akşehirli, yahya kurtulan, feyzi arslan güven
idealist partisi
-1947, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: hikmet çankaya, mahmut özkan, hulki kurtkaya
türk muhafazakar partisi
-1947, istanbul
-kurucular: cevat rifat atilhan, zekai dik, yekta göreli
türkiye yükselme partisi
-1948, istanbul
-kurucular: ali rıza gizdeşir, zeki güken, hüseyin azmi balcı, mehmet fars berazioğlu, sacide şuvan, nadide öztürk, halit hünkar
millet partisi
-1948, ankara, 1953 de mahkeme ce kapatıldı
-genel başkanlar: hikmet bayur, enis akaygen, mustafa kentli
-kurucular: mareşal fevzi çakmak, enis akaygen, prof.hikmet bayur, prof.kenan öner, dr.mustafa kentli, osman bölükbaşı, osman nuri köni, general sadık aldoğan
öz demokratlar partisi
-1948, afyonkarahisar
-kurucu ve yöneticiler: av.halil hilmi bozca, hüseyin haşim tiryakioğlu, yusuf mazhar aren
serbest demokrat partisi
-1948, izmir
-kurucu ve yöneticiler: nazmi akat, hulusi tan, cevdet öktem, ahmet yenişehirli, bedrettin yazıcı, hüseyin yazgan, cavit ernişli
müstakil türk sosyalist partisi
-1948, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: muharrir arif oruç, nedim celal çelebi, nureddin kırlı, ibrahim vefik belendir
toprak, emlak ve serbest teşebbüs partisi
-1949, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: süreyya ilmen paşa, asaf ilbay, dr.ruşeni barkın, zühtü bilimer, sabri sonar, osman nuri gürler, asım günç
müstakiller birliği
-1950, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: ismail hami danişment, hazım dağlı, fuat demiroğlu, akif erdemgil, hüsnü emir erkilet
çalişma partisi
-1950, ankara
-kurucu ve yöneticiler: av.cevat mimaroğlu, ömer fahri ünsal, bedrettin örtensoy, mehmet emin özdemir
liberal köylü partisi
-1950, istanbul
-kurucular: ruhan abdüssemat, prof.dr.lütfi aksu, abdülkadir can, asım çetinalp, akif erdemgil, mahmut erhan, selim esen, asım günç, selahattin günçan, m.semih günür, o.nuri gürler, asaf ilbay, hüseyin meral, cahit öngelen, cemal azmi soydaner, halit ulusoy, dr.hafi yasa
demokrat işçi partisi
-1950, istanbul
-kurucular: av.dr.orhan asal, üzeyir kuran, nizamettin yalçınyuva, rıza durak, yusuf arslan, mehmet dizman
bağimsizlar siyasi derneği
-1950, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: op.dr.cafer tayyar kankat, vecdi vojbanoğlu, latif dinçbaş, nurettin ünen, zekai öğünç, hasan omurtakhan, nizamettin babaoğlu, rıdvan akdeniz, ibrahim develi
islam demokrat partisi
-1951, istanbul
-kurucu ve yöneticiler: cevat rıfat atilhan, zühtü bilimer, kerim inan, hakkı sadık azarlı, hamit tekinsoy, nuri çallı, feridun okyanus, i.galip hamikoğlu, hacı nuri erdoğdu, naci yeter, mehmet reşat düşünür, ahmet ilkol, neşet aslın, şevket üzümcü, mahmut düşünür.
türkiye köylü partisi
-1952, ankara, 1958 de cmp ile birleşti
-kurucu ve yöneticiler: ord.prof.ethem menemencioğlu, prof.remzi oğuz arık, tahsin demiral, hakkı kamil beşe, dr.süreyya endik, yusuf ziya eker, asım günç, asaf ilbay, cemil kantemir, dr.cezmi türk
hürriyet partisi
-1955, ankara, 1958 de kendini fesh etti
-kurucu ve yöneticiler: fevzi lütfi karaosmanoğlu, prof.turan güneş, ibrahim öktem, cihat baban, fethi çelikbaş, ekrem alican, raif aybar, enver güreli, kasım küfrevi, ekrem hayri üstündağ, ziyat ebüzziya
cumhuriyetçi millet partisi
-1954, ankara, 1958 de ckmp oldu
-genel başkan: osman bölükbaşı
-kurucu ve yöneticiler: cmp ile köylü partisi kurucuları, fuat arna, enver kök, ahmet bilgin, tahsin demiray, yusuf ziya eker, nureddin ardıçoğlu, hasan dinçer, ahmet oğuz enis akaygen
ufak parti
-23.5.1957 -1957 mahkeme kararıyla kapatıldı
birlik partisi
-15.2.1957 -1957 yılında münfesih sayıldı
vatan partisi
-1954, istanbul
-genel başkan: hikmet kıvılcımlı
hür türkiye adalet partisi
-24.6.1957 -1959 da münfesih sayıldı
memleketçi serbest parti
-1961, ankara -1963 te inhisar etti
-kurucular: esat çağa, enver adakan
memleketçi cumhuriyet partisi
-1961, ankara
cumhuriyetçi mesleki islahat partisi
-1961, ankara
çalişma partisi
-1961, ankara
mutedil liberal parti
-1961
düstur partisi
-1961
adalet partisi (ap)
-1961, ankara
-kurucular: ragıp gümüşpala, mehmet yorgancıoğlu, necmi öktem, cevdet perin, şinasi osma, tahsin demiray, kamuran evliyaoğlu, ethem menemencioğlu, ihsan ünal, muhtar yazır, emin açar
-yöneticiler: genel başkanlar: ragıp gümüşpaşa, saadettin bilgiç (vekil), süleyman demirel
-üyeler: ihsan sabri çağlayangil, ali fuat başgil, tekin arıburun, ahmet topaloğlu, mehmet turgut, sabit osman avcı, cihat bilgehan, ismail hakkı tekinel, ali naili erdem, faruk sükan
-16.10.1981 de siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin kanun-2533 ile kapatıldı.
-19.12.1992 de yapılan 10.büyük kongrede partinin açılışı yapıldı ve parti dyp ye katılma kararı aldı.
yeni türkiye partisi
-1961, ankara
-kurucular: ekrem alican (genel başkan), prof.cahit talas, prof.aydın yalçın, hikmet belbez, irfan aksu, raif aybar, hasan kangal, sırrı öktem, dr.esat eğilmez
-üyeler: yüksel menderes, dr.yusuf azizoğlu, ali ihsan çelikkan, emil galip sandalcı, ihsan hamit tigrel, rıfat özten, cemal tarlan, recai iskenderoğlu, fahreddin kerim gökay, sadık perinçek, hayri mumcuoğlu
türkiye işçi partisi
-1961, istanbul -1971 de anayasa mahkemesi nce kapatıldı. (anayasa mahkemesi, [siyasi parti-kapatma] „e.s.: 1971/3; k.s.: 1971/3; k.g.: 20.07.1971,“ resmi gazete, 14064 (6 ocak 1972)).
-kurucular: avni erakalın (genel başkan), ibrahim güzelce, şaban yıldız (sonra genel başkan), kemal nebioğlu, rıza kaus, kemal türkler
-genel başkanları: avni erakalın, mehmet ali aybar (şubat 1962), mehmet ali arslan (1969), şaban yıldız, behice boran (1970)
-yöneticileri: prof.sadun aren, niyazi ağırnaslı, şaban erik, yahya kanbolat, sait çiltaş, yalçın cerit, adil özkol, turgut kazan, can açıkgöz
millet partisi
-1962, ankara
-genel başkan: osman bölükbaşı
-kurucular: ahmet bilgin, ömer zekai dorman, ali baran numanoğlu, halil özmen, hüseyin ataman, ismail hakkı akdoğan, ismet kapısız, kamil inal, kemal ataman, oğuzdemir tüzün, ömer kart. sonraki genel başkanlar: cemal tural (1972), celal kargılı (1975)
ckmp-milliyetçi hareket partisi
-1965, ankara
-cumhuriyetçi millet partisi nin köylü partisiyle birleşmesiyle ckmp olan adı, 1961 aralığında bölükbaşı nın genel başkanlıktan ayrılmasıyla tahtakılıç ın genel başkan olması, sonra yerini ahmet oğuz a bırakmasıyla devam ederken 1965 te bu partiye alparslan türkeş ve arkadaşlarının alınmasıyla ve türkeş in o tarihte genel başkanlığa seçilmesinden sonra 1969 da mhp ye çevrilmiştir.
-yöneticiler: alparslan türkeş (genel başkan), necati gültekin, dündar taşer, mehmet irmak, agah oktay güner, mustafa erkovanlı, yaşar okuyan
birlik partisi -türkiye birlik partisi
-1966, ankara
-genel başkan: hüseyin balan, 1966-1969, mustafa timisi (1969-1980)
-kurucu ve yöneticiler: ali naki ulusoy, haydar özdemir, hüseyin çınar, kazım ulusoy, yusuf ulusoy
güven partisi
-12.5.1967, ankara - 17.1.1971 de ad değiştirdi, milli güven partisi oldu.
-kurucu ve yöneticiler: turhan feyzioğlu (genel başkan), orhan öztrak, ferit melen
işçi-çiftçi partisi
- anayasa mahkemesi tarafından kapatıldı. (anayasa mahkemesi, [siyasi parti-kapatma] „e.s.: 1968/31; k.s.: 1968/44; k.g.: 15.10.1968,“ resmi gazete, 13088 (30 aralık 1968)).
milli güven partisi
-17.1.1971 - 4.3.1973 de cumhuriyetçi güven partisi ile birleşti.
büyük anadolu partisi
- 19.12.1972 tarihinde anayasa mahkemesi nce kapatılmıştır. (anayasa mahkemesi, [siyasi parti-kapatma] „e.s.: 1972/1; k.s.: 1972/1; k.g.: 19.12.1972,“ resmi gazete, 14490 (28 mart 1973)).
cumhuriyetçi parti
-1972, ankara
-kurucular: kemal satır (genel başkan)
cumhuriyetçi güven partisi
-1973, ankara
-genel başkan: turhan feyzioğlu
-kurucuları: mgp ve cp kurucuları
milli nizam partisi
-26.1.1970, ankara - 20.5.1971 anayasa mahkemesi nce kapatılmıştır. (anayasa mahkemesi, [siyasi parti-kapatma] „e.s.: 1971/1; k.s.: 1971/1; k.g.: 20.05.1971,“ resmi gazete, 14072 (14 ocak 1972)).
-kurucular ve yöneticiler: necmettin erbakan (genel başkan), hüsamettin akmumcu, hüseyin abbas
demokratik parti
-1970, ankara
-kurucular: ferruh bozbeyli (genel başkan), saadettin bilgiç, faruk sükan, mehmet turgut, yüksel menderes, talat asal, nilüfer gürsoy, ata bodur, bahri dağdaş, hasan değer, kubilay imer, mutlu menderes
türkiye işçi çiftçi partisi
-30.3.1961 - 15.10.1968 tarihinde anayasa mahkemesi nce kapatılmıştır.
türkiye ileri ülkü partisi
-6.5.1969 - 24.6.1971 tarihinde anayasa mahkemesi nce kapatılmıştır. (anayasa mahkemesi, [siyasi parti-kapatma] „e.s.: 1971/2; k.s.: 1971/2; k.g.: 24.06.1971,“ resmi gazete, 14064 (6 ocak 1972)).
milli selamet partisi
-11.10.1972, ankara - 16.10.1981 tarihinde 2533 sayılı yasa ile kapatıldı.
-kurucular: süleyman arif emre (genel başkan), hüsamettin akmumcu, hasan aksay, şener battal, necmettin erbakan (21 ekim 1973 te genel başkan), fehim adak, tahir büyükkörükçü, fehmi cumalıoğlu, hüseyin erdal, recai kutan, korkut özal, salih özcan
nizam partisi
-14.1.1977, ankara - 16.10.1981 tarihinde 2533 sayılı yasa ile kapatıldı.
-genel başkan: hüsamettin akmumcu, abdülkerim doğru
demokrat parti
-1962, ankara -1964
-genel başkan: fuat köprülü
sosyal demokrat parti
-1961, ankara -1963
-genel başkan: alaattin tiritoğlu, sıtkı ulay
-genel sekreter: minnetullah haydaroğlu
türkiye ulusal kadinlar partisi
-17.111972, istanbul - 16.10.1981
-genel başkan: mübeccel göktuna. (“ilk kadınlar partisinin lideri öldü“ hürriyet. 8 ekim 1999. s.23).
sosyalist vatan partisi
-28.08.1979 - 16.10.1981
-genel başkan: m.özler
türkiye işçi partisi (tip)
-30.4.1975, istanbul - 16.10.1981
-genel başkan: behice boran
türkiye sosyalist işçi partisi
-26.6.1974, istanbul - 16.10.1981
-kurucu ve yöneticiler: ahmet kaçmaz (genel başkan), oya baydar, tektaş ağaoğlu
vatan partisi
-21.1.1975, istanbul -16.10.1981
-kurucular: emine kıvılcımlı, ahmet cansızoğlu, arif şimşek, ayberk çölok
türkiye emekçi partisi
-12.2.1975, istanbul - 8.5.1980. anayasa mahkemesi nce kapatılmıştır. (anayasa mahkemesi, [siyasi parti-kapatma] „e.s.: 1979/1; k.s.: 1980/1; k.g.: 8.5.1980,“ resmi gazete, 17059 (26 temmuz 1980)).
-genel başkan: mihri belli
sosyalist devrim partisi
-30.5.1975, istanbul - 16.10.1981
-genel başkan: mehmet ali aybar, sonra cenan bıçakçı
türkiye işçi köylü partisi
-30.1.1978, ankara - 16.10.1981 de 2533 sayılı yasa ile kapatıldı.
-genel başkan: doğu perinçek
-yöneticiler: halim spatar, mustafa kemal çamkıran ...
milliyetçi demokrasi partisi (mdp)
-16.5.1983, ankara - 4.5.1986 olağanüstü kongre de parti kendini fesh ederek anap a katıldı.
-genel başkan: turgut sunalp
-kurucular: davut akça, ahmet ihsan kırımlı, yılmaz altuğ, imren aykut, eşref akıncı, ali bozer, izzettin doğan, feyzi halıcı, namık kemal şentürk
anavatan partisi (anap)
-20.5.1983, ankara
-1.genel başkan:turgut özal
-2.genel başkan:yıldırım akbulut
-3.genel başkan:mesut yılmaz
-kurucular: hüsnü doğan, erol aksoy, yener ulusoy, veysel atasoy, adnan kahveci, vural arıkan, şadi pehlivanoğlu, abdullah tenekeci, mükerrem taşçıoğlu
sosyal demokrasi partisi (sodep)
- 6.6.1983, ankara - 3.11.1985 halkçı parti ile birleşerek shp adını aldı.
-genel başkan: erdal inönü
-kurucular: cahit külebi, türkan akyol, cahit talas, erhan işit, erol köse, oktay ekşi, refet tüzün, ismail hakkı birler, cevdet selvi, vecdi çapa.
büyük türkiye partisi
-20.5.1983, ankara - 26.7.1983 de mgk nin 79 no.lu kararıyla kapatıldı
-genel başkan ali fethi esener
-kurucular: hüsamettin cindoruk, vehbi parlar, necip güngör kısaparmak, orhan keçeli, berkan yaşar, mustafa demir
yeni doğuş partisi
-9.8.1989, ankara - 15.3.1990. kurucuları tarafından feshedildi
-genel başkan: zeyyat kocamemi
-kurucular: ahmet baş, ömer bilgin, ahmet ihsan akıncı, hasan yaşar kayserili, mustafa tuğrul, kaya ülgener, muharrem öztürk
yüce görev partisi
- 6.6.1983-24.6.1983 kurucu üyelerinden (71) 62 sinin mgk tarafından veto edilmiş, yerlerine yenileri seçilemediği için parti kendiliğinden dağılmıştır.
- 25.8.1983 anayasa mahkemesinin esas s.1983/1, karar s.1983/1, karar günü.25.8.1983 (r.g. 23.6.1984/18440) kapatma kararı yayınlandı.
- genel başkan: baha vefa kartay
- kurucular: ahmet güngör önalan, ali haydar çiftçi, ahmet demiralay, uğur akyel, lütfi dalamanlı, enver tuncalp, faruk erbil
refah partisi (rp)
- 19.7.1983 - 16.1.1998 tarihinde anayasa mahkemesi kapatılmasına karar verdi. 22.2.1998 tarihinde gerekçeli karar resmi gazete de yayınlandı.
-1. genel başkan: ali türkmen,
-2. genel başkan: ahmet tekdal
-3. genel başkan: necmettin erbakan
-kurucular: ali vural, mustafa koç, osman aslan, hasan yılmaz, mehmet polat, ahmet topaloğlu, zeki büyüközer
yeni düzen partisi (ydp)
-1.7.1983 - 31.10.1983 ankara (sodep ile birleşti)
-genel başkan: vahap esendağ
-kurucular: jale atlıhan, adil yıldız, hatice yıldız, ibrahim genç, hayri aygen, m.kemal erdoğdu, ali demir
bizim parti
-8.7.1983, ankara - 22.8.1983 -aynı yıl kurucuları tarafından feshedildi
-genel başkan: mithat ceylan
-kurucular: ahmet baş, ömer bilgin, ahmet ihsan akıncı, hasan yaşar kayserili, mustafa tuğrul, kaya ülgener, muharrem öztürk, ilhan sözgen
cumhuriyetçi muhafazakar parti
-1983, ankara
-genel başkan: mehmet pamak, sonra ismail hakkı yılanlıoğlu
-kurucular: mehmet özsoy, kemalettin toros, ahmet sayımlar, ahmet uslu, cemalettin şeneren
bayrak partisi
-29.7.1983, ankara - 25.7.1992 idp ile birleşti
-genel başkan: yaşar yurtöven
-kurucular: haşim tuğ, veysel erdem, erhan açıcı, efkar vergül, mehmet ali aytaç, zeki nalçacı
türkiye huzur partisi
-1983, ankara -aynı yıl anayasa mahkemesi nce kapatıldı
-genel başkan: ahmet çelebi
-kurucular: ilhan akçay, bahattin yücel, ahmet ustaoğlu, dursun akyüz, şükrü kır
büyük anadolu partisi
- 15.1.1991- 25.4.1994 kendini fesh etti.
- genel başkanı: zeki çeliker (siirt mv.)
anavatan için bütünleşme partisi (hülle)
- 3.11.1994-4.11.1994 anap a katıldı.
türkiye sultan partisi
- anayasa mahkemesi, esas s.1998/1 (siyasi parti-ihtar), karar s.1998/1, karar günü.16.6.1998 (r.g. 24.6.1998/23382).
büyük adalet partisi
- anayasa mahkemesi, esas s.1996/6 (siyasi parti mali denetimi), karar s.1998/30, karar günü.7.7.1998 (r.g. 26.7.1998/23414).
devrimci sosyalist işçi partisi
- anayasa mahkemesi, [siyasi parti mali denetimi] „e.s.: 1998/12; k.s.: 1998/55; k.g.: 10.11.1998,“ resmi gazete, 23541 (2 aralık 1998), s. 45.
anayol partisi
- 5.5.1994-
- genel başkanı: gürcan başer
atilim partisi
- mayıs 1983- kapandı. (tarih bulunamadı.)
bariş partisi
- 11.12.1996 -
- demokratik barış hareketi (dbh) için anayasa mahkemesinde kapatma davası açılması nedeniyle dbh den istifa eden yöneticiler tarafından kuruldu.
- „barış partisi (bp) genel başkan ali haydar veziroğlu, .... kurultay delegasyonunun bp nin ... kapatılmasına karar verdiğini bildirdi.“ („demokraside örnek çekilme“ milliyet. 11 mayıs 1999. s.15).
birliğe çağri partisi (hülle)
- 3.10.1994-4.10.1994 mhp ye katıldı.
birlik ve bariş partisi (bbp)
- 5.6.1992-22.11.1992 idp (islahatçı demokrasi partisi) ne katıldı. yeni parti millet partisi (mp) adını aldı.
- genel başkanı: aykut edibali
birleşik sosyalist parti (bsp)
- 8.6.1994-22.1.1996. „geleceği birlikte kuralım parti girişimi, birleşik sosyalist parti ... katılımıyla kurulan özgürlük ve dayanışma partisi, içişleri bakanlığı na verilen kuruluş dilekçesiyle resmileşti.“ cumhuriyet. (23 ocak 1996), s. 1.
- bsp, sosyalist birlik partisi (sbp) ve kurtuluş, emek, yeni yol ve sosyal politika gruplarının birleşmesiyle oluştu
- sosyalist birlik partisi için anayasa mahkemesinde kapatma davası açılması nedeniyle sbp yöneticileri tarafından kuruldu.
- genel başkanı: sadun aren
bütünleşme partisi (hülle)
- 24.9.1992-25.9.1992 chp ye katıldı.
büyük anadolu partisi
- 14.3.1986-24.11.1992
- genel başkan: ekin açıkel
büyük birlik partisi (bbp)
- 29.1.1993-
- genel başkan: muhsin yazıcıoğlu
büyük değişim partisi (bdp)
- 21.5.1993-6.2.1994 i. olağanüstü kongrede parti fesh edilerek demokrat parti (dp) ye katılma kararı aldı.
- genel başkan: aydın menderes
büyük türkiye partisi
- 15.6.1996-
- dyp li bir kaç milletvekili tarafından kuruldu.
büyük vatan partisi
- 21.7.1986-13.10.1986 kendini fesh etti.
cumhuriyet halk partisi
- 20.12.1989- 24.9.1991. anayasa mahkemesi nce kapatılmıştır. (anayasa mahkemesi, [siyasi parti-kapatma] „e.s.: 1990/2; k.s.: 1991/2; k.g.: 24.09.1991,“ resmi gazete, 21208 (24 nisan 1992)).
- parti, 20.12.1989 da halk partisi adıyla tüzel kişilik kazandı. 13.7.1990 da kurucular kurulu toplantısında partinin adı cumhuriyet halk partisi olarak değiştirildi. 25.1.1991 de kurucular kurulu partinin adından „cumhuriyet“ sözcüğünü kaldırdı. parti, yeniden halk partisi (hp) oldu.
cumhuriyetçi demokrat gençlik partisi (cdgp)
- 9.6.1989-15.1.1994 büyük kongresinde kendini fesh etti.
- genel başkan: gökhan evliyaoğlu
cumhuriyetçi muhafazakar parti bkz. muhafazakar parti
demokrasi partisi (dep)
- 7.5.1993-16.6.1994 anayasa mahkemesi nin esas s.1993/3, karar s.1994/2, karar günü. 16.6.1994 (r.g. 30.6.1994/21976) kararı ile kapatıldı.
- genel başkan: hatip dicle
- dep anayasa mahkemesi tarafından kapatılmadan önce dep yöneticileri hadep i kurdular.
devrimci işçi partisi
- anayasa mahkemesi, e: 1996/2 (siyasi parti-mali denetimi), k: 1997/1, 4.2.1997.
demokrasi ve bariş partisi
- 11.3.1996-
- genel başkan: refik karakoç
- demokrasi ve değişim partisi (ddp) için 6.6.1995 te anayasa mahkemesi nde kapatma davası açılması nedeniyle ddp yöneticileri tarafından kuruldu.
demokrasi ve değişim partisi
- 3.4.1995-19.3.1996 anayasa mahkemesi, e: 1995/1 (siyasi parti-kapatma), k: 1996/1, karar günü: 19.3.1996 tarafından kapatıldı.
- genel başkanı: ibrahim aksoy
- partinin kapatılması için 6.6.1995 de anayasa mahkemesi nde dava açılması nedeniyle parti yöneticileri demokrasi ve barış partisi ni kurdular.
demokrat parti (dp)
- 27 mayıs 1960 da kapatıldı.
- 29.11.1992- 5.büyük kongresinde yeniden açılan partinin devam etmesine karar verildi.
- genel başkan: murat uzman
demokrat parti
12.12.1992-13.9.1994 anayasa mahkemesi kararıyla kapatıldı. (karar bulunamadı)
demokrat merkez partisi (dmp)
- 17.5.1990-14.9.1991 dyp ye katıldı.
- kurucu genel başkanı: bedrettin dalan
demokrat türkiye partisi (dtp)
- 7.1.1997-
- genel başkan: ismet sezgin
demokratik bariş hareketi (dbh)
- 2.10.1996- 28.12.1998
- partinin kapatılması için 26.10.1996 da anayasa mahkemesinde dava açıldı.
- anayasa mahkemesinde dbh için kapatılma davası açılması nedeniyle partinin genel başkanı mehmet eti ve tüm yöneticileri istifa ederek barış partisini kurdular.
- 28.12.1998 tarihinde anayasa mahkemesi nce dağılmış sayılmıştır. (anayasa mahkemesi, „e.s.: 1997/5; k.s.: 1998/5; k.g.: 28.12.1998,“ resmi gazete, 23631 (6 mart 1999), s. 7).
demokratik hareket partisi (hülle)
- 25.12.1991-29.12.1991 mçp ye katıldı.
demokratik hedef partisi (hülle)
- 13.6.1994-15.6.1994 mhp ye katıldı.
demokratik katilim partisi (hülle)
- 5.3.1993 -15.3.1993 shp ye katıldı.
demokratik kitle partisi
- 3.1.1997 - 26.2.1999
- genel başkan: şerafettin elçi
- 26.2.1999 tarihinde anayasa mahkemesi nce kapatılmıştır. (anayasa mahkemesi, [siyasi parti-kapatma] „e.s.: 1997/2; k.s.: 1999/1; k.g.: 26.02.1999,“ resmi gazete, 23700 (20 mayıs 1999), s. 65).
demokratik mücadele partisi (demp) (hülle)
- 14.11.1990 -7.12.1990 dyp ye katıldı.
- genel başkan: servet hacıpaşaoğlu
demokratik sol parti (dsp)
- 14.11.1985-
- genel başkan: bülent ecevit
diriliş partisi
- 20.6.1990-18.2.1997. partinin kapatılması için 6.7.1996 da anayasa mahkemesi nde dava açıldı.
- genel başkan: a. sezai karakoç
- 2820 sayılı siyasi partiler yasası nın 105. maddesi uyarınca, anayasa mahkemesi nin e: 1996/2, k: 1997/2, 18.2.1997 tarihli kararı yla kapatılmıştır.
doğru yol partisi (dyp)
- 23.6.1983-
- 1. genel başkan: ahmet nusret tuna
- 2. genel başkan: dr. yıldırım avcı
- 3. genel başkan: hüsamettin cindoruk
- 4. genel başkan: süleyman demirel
- 5. genel başkan: mehmet gölhan (vekaleten)
- 6. genel başkan: prof.dr. tansu çiller
emeğin partisi
- 26.11.1996-
- genel başkan: levent tüzel
- emek partisinin kapatılması için anayasa mahkemesinde 21.6.1996 da dava açılması nedeniyle partinin yöneticileri istifa ederek emeğin partisini kurdular.
emek partisi
- 27.3.1996-14.2.1997
- genel başkan: levent tüzel
- emek partisi nin kapatılması için anayasa mahkemesi nde 21.6.1996 da dava açılması nedeniyle partinin yöneticileri istifa ederek emeğin partisi ni kurdular.
- 2820 sayılı siyasi partiler yasası nın 78. maddesinin (a) bendi ile 81. maddesinin (a) ve (b) bentleri ile parti programı bağdaşmadığından, 2820 sayılı yasa nın 101. maddesinin (a) bendi uyarınca, anayasa mahkemesi nin e: 1996/1, k: 1997/1, 14.2.1997 tarihli kararı yla kapatılmıştır (r.g. 26.6.1998/23384).
fazilet partisi
- 4.7.1983-23.1.1984.
- son genel başkan: huriye beşbudak
- kurucular: alparslan demirel, hüseyin rahmi kılıç, orhan şehri, ertan özgüllük, aydın akat, hulusi güneş, abdurrahman bilici, .... („fazilet 9. parti oldu,“ cumhuriyet. 5 temmuz 1983, s.7).
- „fazilet partisi kurucular kurulu tarafından 23.1.1984 gününde partinin feshine karar verilmiş olup ...“ (anayasa mahkemesi, „e.s.:1984/129 (muhabere); k.s.: 1984/22; k.g: 20.9.1984“),
- „fazilet partisi kurucular kurulu, partinin feshedilmesine ve anavatan partisi ne iltihak edilmesine karar verdi....“ („fazilet partisi, fesih ve anap a iltihak kararı aldı,“ cumhuriyet. 25 ocak 1984, s.7).
genç demokrat parti (hülle)
- 4.10.1994-5.10.1994 mhp ye katıldı.
halk partisi (hülle)
-26.12.1986-29.12.1986 dsp ye katıldı.
halk partisi
- 20.12.1989-24.9.1991 anayasa mahkemesi tarafından kapatıldı. (karar bulunamadı)
halkçi parti
-25.5.1983 - 3.11.1985 olağanüstü kurultayda parti sosyal demokrasi partisi (sodep) ile birleşerek sosyal demokrat halkçı parti (shp) adını aldı.
-kurucu genel başkan: necdet calp
-genel başkan: aydın güven gürkan
halkin emek partisi (hep)
- 7.6.1990-14.7.1993. anayasa mahkemesi nce kapatılmıştır. (anayasa mahkemesi, [siyasi parti kapatma] „e.s.: 1992/1; k.s.: 1993/1; k.g.: 14.07.1993,“ resmi gazete, 21672 (18 ağustos 1993)).
- genel başkan: ahmet türk
halkin demokrasi partisi (hadep)
- 11.5.1994-
- genel başkan: ahmet turan demir. “... hadep 1. olağanüstü kurultayı nda genel başkanlığa, ahmet turan demir seçildi....“ („hadep in yeni başkanı ahmet demir“ sabah. 9 eylül 1999. s. 23).
- demokrasi partisi (dep) anayasa mahkemesi tarafından kapatılmadan önce dep yöneticileri tarafından kuruldu.
- „hadep genel başkanı murat bozlak, ...., partideki görevlerinden ayrıldı....“ („bozlak, genel başkanlıktan ayrıldı“ cumhuriyet. 22 temmuz 1999. s. 5).
huzur partisi
- 22.7.1983-25.10.1983. anayasa mahkemesi nce kapatılmıştır. (anayasa mahkemesi, [siyasi parti-kapatma] „e.s.: 1983/2; k.s.: 1983/2; k.g.: 25.10.1983,“ resmi gazete, 18546 (15 ekim 1984)).
hür demokrat parti (hdp)
- 9.5.1986-30.11.1986 anap la birleşti.
- genel başkan: mehmet yazar
islahatçi demokrasi partisi (idp)
- 21.3.1984-23.11.1992 ii. olağanüstü büyük kongrede birlik ve barış partisi (bbp) ve millet partisi (mp) idp ye katılma kararı aldılar. yeni partinin adı millet partisi (mp) oldu.
- genel başkan: aykut edibali
ikinci değişim partisi (hülle)
- 5.1.1995-6.1.1995 yp ye katıldı.
işçi partisi (ip)
- 2.3.1992-
- genel başkan: doğu perinçek („perinçek yeniden ip genel başkanı,“ cumhuriyet. 18 ekim 1999. s. 4).
- sosyalist partinin kapatılması için anayasa mahkemesi nde dava açılması nedeniyle sosyalist parti yöneticileri tarafından kuruldu.
- önceki genel başkanlar: doğu perinçek, hasan yalçın.
liberal demokrat parti
- 26.7.1994-
- genel başkan: besim tibuk
medeniyet ve hayvansever ekonomi ve tarim partisi
- 14.10.1988-17.9.1990 kendini fesh etti.
millet partisi
12.10.1992-23.11.1992 islahatçı demokrasi partisi (idp) ye katıldı. yeni partinin adı da millet partisi (mp) oldu.
-genel başkan: talat nevruzoğlu
millet partisi (mp)
- 23.11.1992-
- islahatçı demokrasi partisinin (idp) nin ii. olağanüstü büyük kongresinde birlik ve barış partisi (bbp), bayrak partisi (bp) ve millet partisi (mp), idp ye katıldılar. yeni partinin adı millet partisi oldu.
-genel başkan: aykut edibali
milli irade partisi (mip) (hülle)
- 7.10.1994-10.10.1994 dyp ye katıldı.
milliyetçi çalişma partisi (mçp)
- 30.11.1985-24.1.1993 iv. olağanüstü genel kurulda parti kendini fesh ederek mhp ile birleşti.
- muhafazakar parti 30.11.1985 te yapılan genel kurulda adını mçp olarak değiştirdi.
- genel başkan: alparslan türkeş
milliyetçi hareket partisi (mhp)
- 1969 - 16.10.1981 de siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin kanun-2533 ile kapatıldı.
- cumhuriyetçi millet partisi nin köylü partisiyle birleşmesiyle ckmp olan adı, 1961 aralığında bölükbaşı nın genel başkanlık tan ayrılmasıyla tahtakılıç ın genel başkan olması, sonra yerini ahmet oğuz a bırakmasıyla devam ederken 1965 te bu partiye alparslan türkeş ve arkadaşlarının alınmasıyla ve türkeş in o tarihte genel başkanlığa seçilmesinden sonra 1969 da mhp ye çevrilmiştir.
- 27.12.1992 de yapılan parti genel kurulunda yeniden açılan mhp kendini fesh ederek mçp ile birleşti.
- 24.1.1993- iv. olağanüstü genel kurulda mçp adını mhp olarak değiştirdi.
mhp adını aldıktan sonra
- 1. genel başkan: alparslan türkeş
- 2. genel başkan: muhittin çolak (vekaleten)
- 3. genel başkan: tuğrul türkeş (vekaleten)
- 4. genel başkan: dr. devlet bahçeli
muhafazakar parti
- 7.7.1983-30.11.1985 partinin ismi genel kurulda mçp olarak değiştirildi.
- genel başkan: mehmet pamak
öz adalet partisi (hülle)
- 5.1.1995-6.1.1995 dyp ye katıldı.
özgürlük ve dayanişma partisi (ödp)
- 22.1.1996-
- birleşik sosyalist parti (bsp) ve geleceği birlikte kuralım parti girişimi birleşerek ödp yi kurdular.
- genel başkan:ufuk uras
özgürlük ve demokrasi partisi (özdep)
- 19.10.1992-30.4.1993. 30.4.1993 tarihinde kendini fesh etti.
- 23.11.1993 anayasa mahkemesinin esas s.1993/1, karar s.1993/2, karar günü.23.11.1993 (r.g. 14.2.1994/21849) kapatma kararı yayınlandı.
- genel başkan: mevlüt ilik
özgürlük ve eşitlik partisi (özep) (hülle)
25.6.1992-4.7.1992 hep e katıldı.
solda birlik ve bütünleşme partisi (hülle)
- 29.11.1994-30.11.1994 dsp ye katıldı.
sosyal demokrat parti (hülle)
- 18.3.1994-19.3.1994 shp ye katıldı.
solda katilim partisi (hülle)
- 26.9.1994-29.9.1994 dsp ye katıldı.
sosyal demokrat halkçi parti (shp)
- 3.11.1985 -19.2.1995 chp ye katıldı.
- 3.11.1985 de halkçı partisi ve sodep birleşerek shp adını aldı.
- genel başkan: erdal inönü
demokratik halk partisi (dehap)
- 8.8.1998- . (cumhuriyet. 8 ağustos 1998, s. 5.)
- genel başkan: mehmet abbasoğlu. („gözler dehap a çevrildi“ milliyet. 30 ocak 1999. s.17).
sosyalist parti
- 1.2.1988-10.7.1992. anayasa mahkemesi nce kapatılmıştır. (anayasa mahkemesi, [siyasi parti-kapatma] „e.s.: 1991/2; k.s.: 1992/1; k.g.: 10.07.1992,“ resmi gazete, 21386 (25 ekim 1992)).
- genel başkan: doğu perinçek
- sosyalist partinin kapatılması için anayasa mahkemesinde dava açılması nedeniyle sosyalist parti yöneticileri işçi partisini kurdular.
sosyalist birlik partisi (sbp)
- 15.1.1991-7.6.1994 kendini fesh etti.
- esas s.1993/4, karar s.1995/1, karar günü. 19.7.1995. anayasa mahkemesi tarafından kapatılmasına karar verildi.
- kurtuluş, emek, yeni yol ve sosyalist politika gruplarının birleşmesiyle oluştu
- sbp için anayasa mahkemesinde kapatma davası açılması nedeniyle sbp yöneticileri birleşik sosyalist partiyi kurdular.
- genel başkan: sadun aren
sosyalist devrim partisi
- 16.10.1981 de siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin kanun-2533 ile kapatıldı
- 27.12.1992 de yapılan iii. kurultay da partinin devamına karar verildi.
- 27.12.1992-25.6.1995 kurultay da partinin fesh edilmesine karar verildi.
sosyalist iktidar partisi
- 6.11.1992-
- genel başkanı: aydemir güler
sosyalist türkiye partisi
- 6.11.1992-30.11.1993 anayasa mahkemesinin esas s.1993/2, karar s.1993/3, karar günü.30.11.1993 (r.g. 9.8.1994/22016) kararı ile kapatıldı.
- genel başkan: ali önder öndeş
söz milletindir partisi (hülle)
- 15.11.1994 - 16.11.1994 dyp ye katıldı.
türkiye komünist partisi (tkp)
- 10 eylül 1921-
- ilk genel sekreter: mustafa suphi.
- “.... tkp, 10 eylül 1920 de kuruldu....“ („komünist parti yine kuruldu“ milliyet. 20 temmuz 2000. s. 17).
türkiye birleşik komünist partisi (tbkp)
- 4.6.1990-16.7.1991. anayasa mahkemesi nce kapatılmıştır. (anayasa mahkemesi, [siyasi parti-kapatma] „e.s.: 1990/1; k.s.: 1991/1; k.g.: 16.07.1991,“ resmi gazete, 21125 (28 ocak 1992)).
- türkiye işçi partisi (tip) ve türkiye komünist partisi (tkp) 8.10.1987 de birleşerek türkiye birleşik komünist partisi olduklarını brüksel de açıkladılar.
türkiye için birlik partisi (hülle)
- 5.1.1994-11.1.1994 anap a katıldı.
türkiye işçi köylü partisi (tikp)
27.12.1992 de kendini fesh ederek işçi partisi (ip) ne katıldı.
türkiye komünist emek partisi (tkep)
- 21.9.1993 istanbul dgm de yargılanıyor. (gazete haberi)
türkiye özürlüsüyle mutludur partisi
- 26.9.1996-
- genel başkan: murat dilmen
türkiye sosyalist işçi partisi (tsip)
- 16.6.1974-16.10.1981 de siyasi partilerin kapatılmasına ilişkin kanun-2533 ile kapatıldı.
- iii. olağan genel kurulunda partinin devamına karar verildi.
- 2.11.1990 dünya-türkiye sosyalizm sorunları konferansında alınan kararla fesh edildi.
- genel başkan: turgut koçak
türkiye sosyalist işçi partisi
3.1.1993, ankara-
vatandaş partisi (vap)
- 18.3.1986-2.12.1986 dyp ye katıldı.
komünist parti (kp)
- kurucu genel başkan: yalçın cerit.
- „sosyalist işçi partisi nden ayrılan bir grup, kapatılan türkiye komünist partisi nin ardından ikinci kez komünist partisi ni (kp) kurdu...“ („komünist parti yine kuruldu“ milliyet. 20 temmuz 2000. s. 17).
ulusal birlik partisi (ubp)
- 24.10.1998
- kurucu genel başkan: fehmi kural
- „fehmi kural ın kurucu başkanlığında önceki gün kurulan ulusal birlik partisi nin seval türkeş e yakın ülkücüler tarafından kurulduğu açıklandı.“ (suat toktaş, „seval türkeş ten yeni parti,“ yeni yüzyıl (25 ekim 1998), s.7.
yeni demokrasi hareketi
- 22.12.1994-2.11.1997 barış partisi ne katıldı.
- kurucu genel başkanı: cem boyner
- son genel başkanı: hüseyin ergün
yeni doğuş partisi
- 26.6.1983 -12.3.1984. kendini fesh ederek anap a katıldı.
yeni parti (yp)
- 7.10.1993-[22.11.1997]. „yeni parti (yp) olağanüstü genel kurulu nda, demokrat parti ye (dp) katılma kararı alındı. dp olağanüstü kongresi nde de katılma kararı onaylandı.“ yeni yüzyıl. (22 kasım 1997), s. 7.
- genel başkan: yusuf bozkurt özal
yeni ufuk partisi (hülle)
- 27.8.1993-16.9.1993. dyp ye katıldı.
yeniden doğuş partisi (ydp)
- 23.11.1992-
- genel başkan: ahmet rüştü çelebi
- “.... yeniden doğuş partisi (ydp) 3. olağan kongresi nde genel başkanlığa, ahmet rüştü çelebi seçildi....“ („rüştü çelebi“ akit. 20 aralık 1999.).
- önceki genel başkanlar: hasan celal güzel
yeşil türkiye partisi
- 19.7.1991-27.7.1991 fesh edildi ve anap a katıldı.
- kurucu genel başkan: hüseyin özalp
yeşiller partisi
- 6.6.1988-10.2.1994. anayasa mahkemesinin esas s.1992/2, karar s.1994/1, karar günü.10.2.1994 (r.g. 10.4.1994/21901)
- genel başkan: bilge contepe
yükselen ülkü partisi (hülle)
- 4.1.1995-6.1.1995 mhp ye katıldı.
fazilet partisi (fp)
- 17.12.1997
- genel başkan: recai kutan
- kurucu genel başkan: ismail alptekin
değişen türkiye partisi (depar)
- 24.2.1998
- genel başkan: gökhan çapoğlu
türkiyem partisi (tp)
- 11.05.1998
- genel başkan: durmuş ali eker
aydinlik türkiye partisi (atp)
- kurucu genel başkan: tuğrul türkeş.
- „kurucu genel başkanlığını, mhp den istifa eden tuğrul türkeş in yaptığı aydınlık türkiye partisi nin kuruluş dilekçesini içişleri bakanlığına mhp eski kadın kolları başkanı ve partinin kurucu üyelerden halime nuray turcan verdi....“ (tütüncü, idil. „türkeş in partisinde 109 kurucu,“ milliyet. 28 kasım1998. s. 19).
kurtuluş huzur partisi (khp)
- kurucu genel başkan: hacer söğütdelen.
- “....„kurtuluş huzur partisi“ adıyla yeni bir parti kuruldu....“ („yeni bir sağ parti daha kuruldu,“ cumhuriyet. 1 şubat 1999. s. 5).
demokrat halk partisi (dhp)
- kurucu genel başkan: mahmut ihsan özgen.
- “... 38 kurucu üyeyle birlikte demokrat halk partisi ni kurdu....“ („dhp ye profesör başkan“ hürriyet. 17 aralık 1999. s. 25).
(kaynak: tbmm) -
seçimle veya başka yolla hükümet gücünü kazanmayı amaçlayarak birleşmiş olan insan topluluğu.
-
''insanlığa yararı dokunmamış en büyük kurumlar siyasi partilerdir.''
özdemir asaf
yuvarlağın köşeleri -
''bir parti’nin başında hukukçular varsa o parti kötü yolları iyi bulur..
bilim adamları varsa, iyi yolları kötü bulur..''
özdemir asaf
yuvarlağın köşeleri -
anayasa ve kanunlara uygun olarak, milletvekili ve mahalli idareler seçimleri yoluyla, tüzük ve programlarında belirlenen görüşleri doğrultusunda çalışmaları ve açık propagandaları ile milli iradenin oluşmasını sağlayarak, demokratik bir devlet ve toplum düzeni içinde ülkenin çağdas medeniyet seviyesine ulaşması amacını güden ve ülke çapında faaliyet göstermek üzere teşkilatlanan tüzel kişiliğe sahip kuruluşlardır.
http://www.die.gov.tr/sozluk/09sett.htm -
turkiye'de anormal sayidadir. cunki az bir ilgi ceken her siyasi veya siyasi olma heveslisi kisi hemen genel baskan olmak ister. bir kere oldu mu da bir daha hayatta birakmaz. sultan'lik hevesi genlerimize islemis.
-
oy vermeden veya üyesi olmadan önce varlık nedenini herhangi bir karşıt görüş veya topluluğa karşı mücadele ile meşrulaştırma gayreti içinde olup olmadığına dikkat edilmesi gereken içtimai oluşum.
iktidar vizyonunu ortaya koyduğu ideolojik tanımın en üst sırasına, aynada gördüğü vasıflardan ziyade mefhum-ı muhaliften yola çıkarak düşman olarak algıladığı bir veya birden fazla "öteki"yi yerleştirenleri makbul değildir.
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap