neokoros

• aslen tapınak görevlisi anlamında. i.s. 1. y.y.dan itibaren roma imparatoru için tapınak yapan bir kente verilen ünvan; bu kentler imparatorun tapınağının koruyucusu sayılırdı. örneğin ephesus, smyrna gibi kentlerin sikkelerinde ve yazıtlarında bu unvan görülebilir.
• efes , tarih boyunca dört kez neokoros, yani imparator tapınağı sahibi ya da bekçisi olma hakkını elde etmiştir. ilkçağda, bir imparator tapınağına sahip olmak, onun bekçilik görevini üstlenmek, kentler arasında çok onurlandırıcı bir ayrıcalıktı.
• aizanoi de zeus neokorosu olan tek antik kentmiş? aizanoi kazısından
  neokoros yunancada 'tapınak' anlamına gelen 'naos' kelimesiyle 'korumak, bakmak' anlamlarına gelen 'koreuo' fiilinden gelirmiş.
• kentlere sığınma hakkı ve vergi muafiyeti kazandıran ve sadece imparatorlar tarafından verilen ünvan. benim staj yapmış olduğum laodikeia'da bu ünvanı alan asia minor kentlerinden birisidir. ilk olarak imparator hadrian'ın 135 yılında ki ziyaretinde, sonrasında ise imparator commodus (180-192) ve imparator caracalla (211-217) dönemlerinde olmak üzere toplamda 3 kere neokoros ünvanı almıştır.
• sagalassos da pisidia eyaletinin neokoros'u ilan edilmiştir hadrian tarafından.
• çoğulu neokoroi.
• kentler, roma'dan bu ünvanı almayı ve imparator kültüne adanmış bir sebasteion dikme iznini neden isterler? roma yönetimine ve imparatorlarına çok mu bayılmaktadırlar... anadolu'da ilk neokoros ünvanı alan ve toplamda 5 kere bu ünvana layık görülmüş efes kenti mesela roma'yı yenen mithridates'in şehre girişini törenlerle karşılamıştır. neokoros ünvanı almaktaki mesele tabi yine sosyo-ekonomiktir. neokoros ünvanı sahibi kentlere yüklü bir yardım yapılmaktaydı ve yerleşimcileri roma vatandaşlarıyla neredeyse denk sosyal statüye ve haklara sahip olmaktaydılar.