necati çelik ^*

• aşmış bir ud icracisi...bana sorarsaniz su anda yasayanlardan en baba udi. udda batı kavramlarina gore 1.5 ses asagiya transpoze ederek calmak diye tabir edebilecegimiz mustahsen ahengini kullanan, bunun ust tellerin akordu ve turk muzigi makamlarinin yapisi sayesinde yarattigi rezonans ile uddan muhtesem bir tini elde eden, yaptigi her taksim duygu saganagina donusen, ud icin yazilmis en zor eserleri de calabilecek kadar yuksek bir teknige sahip olan bir zat.
• seytan ayrintilarda gizlidir sozunun acik kaniti olan ud icracisi. ustun yorumcu. taksimini dinleyen bir insan, adeta cok iyi bir konusmaciyi dinlermis gibi saglam bir cumle yapisi hissedecek, ve gercekten karsidakinin birseyler soylediginin farkina varacaktir.
  ne var ki, solo ud albumu olan yasemin'i turkiye'de degil amerika'da piyasaya surmus oldugu icin, turkiye'de pek tanınmamaktadır. ancak her yıl bir ayını geçirdiği amerika'da el üstünde tutulmakta, orada resitaller, dersler, konferanslar vermektedir.
• eski hakis baskani, eski çalisma bakani^*, eski kocaeli büyüksehir belediyesi baskan adayi, yeni ne bilemiyorum, anlasilan adam bayagi eski.
• udu aglatmak, güldürmek, konusturmak, susturmak...uda söylev verdirmek,espri yaptirmak, kabadayilik yaptirmak, centilmen davrandirmak... hepsini birden yapabilen müthis bir ud icracisidir. gereksiz bir tek mizrap vurusu yapmamasi en sevdigim özelligidir.
• kendisinin yorumu olan tamburi cemil bey'in muhayyer peşrev'ini ve mesud cemil'in nihavend saz semaisi'ni listeye ekleyip bir kaç saat aralıksız dinlediğim kişi.
• udu öğrenme öğretmenim.
• konya mızrabı'nı süper kullanan udi.
• cinuçen tanrıkorur'un tarzında ud çalan udi; ama daha hızlı daha bir virtüöz. bazen tanbur, bazen ud, bazen de bağlama oluyor sanki elindeki ud. bunda bağlama geçmişi olmasının da etkisi var gibi. genelde müstahsen ahengini tercih ediyor üstat. bu tarzda hatasız, süslemeli ve yüksek ajilite ile çalmak çok zordur. cinuçen tanrıkorur gibi bestecilik yönü olmamakla beraber^*, ajilite ve virtüözite yönünden bu tarzın en iyisi denebilir. eser yorumlarındaki hızlı ve zor geçişlerde yaptığı kendine özgü yorumlarıyla sanki oya gibi işliyor müziği. onun elinde başka bir soluk kazanıyor eserler; bazen çoşuyor, cızrdıyor bazen sakinleşip sönecek gibi oluyor titreşen teller. misal; yasemin albumündeki tanburi cemil bey'in şedaraban sazsemaisi yorumu herşeyi özetliyor gibi bu konuda. taksimlerindeki yaratıcılığı ve sol el tekniği fevkaladenin fevkinde. tabi bunlarda udunun harikulade sesinin de payı büyük.
• necati çelik ud icra geleneğinde şüphesiz günümüzün en önemli üstadlarından biri. kendisini albümlerlerinden ama özellikle yasemin albümünden dolayı biliyordum. tanburi cemil efendi'nin hüseynî çeçen kızı'nın farklı icralarını ararken kendisine tesadüf etmiştim. dün akşam kendisini ilk kez canlı dinleme imkanı buldum. önce lavtacı andon'un "hüseynî saz semaisi"ni yorgo bacanos üslubuyla çaldı devamında yorgo bacanos'un "sevdası henüz sinede gönlüm gibi sağdı" adlı hüzzam şarkısına udla eşlik etti.
  
  anladım ki necati çelik ile ud arasında klasik çalan-çalınan ilişkisinden ziyade bir aşk bir yarenlik söz konusu. necati çelik değişik bir icra üslubuyla, udu çalmıyor onunla konuşuyor, onunla dertleşiyor; udunu ahşap ve tellerden mürekkep bir enstrüman olarak görmüyor, insanlaştırıyor. bunun neticesinde de ortaya nefis bir çeçen kızı icrası, iç yakan bir sultanı yegâh sirto, attila illhan şiiri gibi hisli bir şedaraban peşrev^* çıkıyor.
• necati çelik'in önemli bir özelliği de farklı ekollerden icraları ayrı ayrı ya da birleşik olarak gerçekleştirebiliyor oluşudur. udu kadri şençalar'ın tavrıyla, yorgo bacanos'un tavrıyla, cinucen tanrikorur'un tavrıyla, udi hrant'ın tavrıyla, bağlama tavrıyla çalabilir. yapacağı 10 dakikalık bir taksimde bu tavırların hepsini bulabilme ihtimaliniz vardır. hangi tavrı benimsiyor olursa olsun değişmeyen özellikleri, dozunda ve ustaca kullanılmış bir ajilite, aralarındaki köprüler net bir şekilde kurulmuş olan ve kendi içlerinde de netlik ve anlam taşıyan müzik cümleleri, çok iyi düşünülerek ve ölçülerek vurulmuş mızraplardır. bir bakış açısından zengin ve süslü, bir bakış açısından ise arı bir sanattır necati çelik'in icra ettiği.