moltke

• (bkz: helmuth von moltke)
• moltke, mektuplarında sultan ıı. mahmut döneminin siyasî, askeri ve günlük yaşamına dair çok önemli ve değerli bilgiler verir. mektuplarında, istanbul ve boğaziçi'nin eşsiz güzelliğini, sultan mahmut'tan sonra imparatorluğun en kudretli ismi olan hüsrev paşa'nın mizacını, devletin siyasî ve askerî yapısının nasıl değiştirildiğini, türklerin günlük yaşamına dair ayrıntıları ve devrin padişahı sultan ıı. mahmut'u uzun uzadıya anlatır.
  1838 yılında osmanlının deniz ticareti hakkında "bu güzel denizlerde her devletin bayrağı dalgalanır, türk denizlerinde dalgalanmayan sadece türk bayrağıdır." der
• milli mücadele döneminde ilk kuruluşta moltke ismiyle tarih sahnesine çıkan grup sırasıyla hamza, mücahit, muharip ve nihayetinde felah grubu ismiyle faaliyetlerine devam etmiştir.
  
  dipnot: (bkz: felah-ı vatan grubu/#86783039)
• modern genel kurmayın kurucusu. 1866'da avusturya, 1871'de fransayı ağır bir şekilde yenerek alman birliğinin kuruluşuna en büyük katkıyı yapmıştır. napolyonun iç hatlar manevrasının aksine dış hatlar manevraları kullanmıştır. telgraf ve demiryollarını etkin kullanarak sevk idareyi ölçülebilir kılmıştır. harp tarihini çok etkin kullanır. çok maharetli ve üst düzey bir subaydır. napolyonla beraber zirvede yer alır. osmanlıdaki hizmeti kısa olmasına rağmen (1835-39) büyük bir etki bırakmıştır. kendi ülkesindeki landwehr sistemini hüsrev paşaya anlatmış ve redif teşkilatına yön vermiştir. ülkesine gönderdiği mektuplar kitap halinde derlenmiş ve yayınlanmıştır. baş yapıttır. ülkemizin halini başka bir pencereden görmek için birebirdir.
  
  "bir zamanlar o kadar kuvvetli olan devlet bünyesinin dış uzuvları kurumuş, bütün hayat kalbine çekilmiştir. başşehir sokaklarında bir ayaklanma osmanlı hükümdarlığının ölüm alayı olabilir. bu devlet düşüşü sırasında durabilir ve kendini organik bir tarzda yenileyebilir mi, yoksa bizans imparatorluğu gibi kendi mali idaresi yüzünden mahvolmak mukadder midir bunu istikbal gösterecektir. fakat avrupanın huzurunu tehdit eden şey, yabancı bir devlet tarafından türkiye'nin zaptı olmaktan ziyade bu imparatorluğun son derece büyük zaafı ve kendi içinden çökmesidir." 7 nisan 1836 beyoğlu.
• bir alman kuruvazör sınıfı. yavuz zırhlısı bu sınıfa aittir.
• "boris savaştan hayatının en mutlu anları olarak bahsederdi. savaş ve askerlik onun için bir tutkuydu; strateji ve harp tarihi hakkında sayısız kitap okumuştu; napolyon, kutuzov, clausewitz, moltke ve foch'un teorilerini baştan sona anlatabilirdi." george orwell - paris ve londra'da beş parasız