mistik

• "cum grano salis, açık edilmemiş hatalarımızı daima düşmanımızda görürüz. bunun en güzel örnekleri kişisel münakaşalarımızda görülür. (...) bilinçdışı içeriğin yansıtılması doğal ve normal bir şeydir. nispeten ilkel bir insanda yansıtma, levy-bruhl'un uygun bir biçimde "mistik kimlik" ya da "mistik katılım"^* olarak adlandırdığı, nesneyle o karakteristik ilişkiyi yaratır." carl gustav jung - rüyalar
  
  "insanlar, kendi ruhlarıyla karşılaşmamak için ne kadar saçma olursa olsun her şeyi yaparlar. hint yogası ve bütün gereklerini yerine getirir, katı bir beslenme programı uygular, hikmet öğrenir ya da dünya edebiyatının mistik metinlerini papağan gibi tekrar ederler - bütün bunların sebebi kendileriyle iyi geçinememeleri ve ruhlarının herhangi bir fayda sağlayacağına dair en ufak bir inançları olmamasıdır." carl gustav jung - rüyalar
  
  [mistik gelenekte vecd durumu ancak ikinci derecededir ve asla hedef değildir. (...) gethsemane hiç de isa'ya hizmet'teki kusurun bedeli değil, kaçınılmaz bir gerekli durumdur. "bu kupa benden geçsin" demek mümkün değildir. keder olmadan yeniden diriliş olmaz.] rollo may - özgürlük ve kader
  
  "(...) humeyni bir megaloman değildir. sözgelimi şah bir megalomandır. humeyni ise çok daha sinsidir. o siyasileşmiş bir mistiktir; dönüşüme uğramış bir mistisizmin kendi kökenine dönüşünü zorla gerçekleştirmeye girişen devrimci bir çilecidir. (...) humeyni'nin on binlerce insanı gözü kapalı ölüme gönderirkenki rahatlığı ve duygusuzluğu işte bu tanrı aşkının tanrı'yla bütünleşmek üzere ölmenin -ya da mistiklerin deyişiyle fana'nın^*- somut bir ifadesidir. (...) mistiklerin kendi hukuki umursamazlığının, evrensel hümanizminin ve huzurlu tabiatının köşetaşı yaptığı bu kâhince geleneğe uygun şekilde "ölümünden önce" ölmüştür humeyni. oysa onun bu huzurunda, güzel şiirle bastırılmış bir şiddet, bin yıldır üstü örtülen bir ölüm korkusu gizlidir. mevlana'nın şiirinin baştan sona tanrı korkusunun^* yüceltilip aşkla dolu bir ânın şiirsel kırılganlığı haline getirilmesi olduğu bile iddia edilebilir. humeyni bu metaforik ânı gerçek saymış, adeta havada uçan bir sabun köpüğünü siyaset denen iğneyle duvara mıhlamıştır." hamid dabashi - iran ketlenmiş halk