janos bolyai

• gaussun yakın arkadasşı olan bir macar mtemtikçinin oğludur.. babası farkas, öklidin paralellik aksiyomunu kanıtlayabilmek için çok uğraşmış fakat başarısız olmuştur (e kolay değil tabi o zamanda) düş kırıklığına uğradıktan sonra oğluna yazdığı mektupta şunları dile getirmiştir : " sana yalvarırırm, şu paraleller sorununu kurcalama.. bu lanet olası ölü denizin bütün kayalıklarının yanından geçtim ve her seferinde kırık bir direk, yırtık bir yelkenle geri döndüm "
  fakat janos bolyai babasına kulak asmaz ve 1823 yılında başarıya ulaşır. gerçeği bulmuştur: paralellik aksiyomunu aynen almak, değiştirmek ya da yadsımakla değişik geometriler yaratmak olanaklıdır..
  ancak daha sonraları öğrenir ki gauss bütün bunları daha önceden bulmuştur ama konu o kadar köktenci bir şekilde geometriyi sarsmaktadır ki bu buluşunu yayınlamak cesaretini kendinde bulamamıştır.bunu öğrenen bolyai tüm hevesini kaybeder ve konuyla bir daha uğraşmaz.
  kaldı ki buluşu kendisinden 3 yıl önce lobaçevski tarafından da yayınlanmıştır.neyse ki hiç değilse bunu öğrenmeden yaşar ve 1860 yılında hakkın rahmetine kavuşur.
  (kaynak: kim korkar matematikten- nazif tepedelenlioğlu)
• çağından çok ileride yaşamıştır. dehasıyla 2000 yıllık bir matematik sorusunu çözüp geometride yeni perspektifler açmıştır. ancak değeri öldükten sonra anlaşılmıştır.
  
  appendix adını taşıyan makalesi 2009 yılında unesco düşünsel dünya mirası listesine dahil edilmiştir.
  
  adı bugün macaristan’da pek çok lisede, romanya’da bulunan kolozsvar şehrinde bir üniversitede ve ay’da bir kraterde yaşıyor.
  
  edit: düzeltme.