harmonik

• bir periyod dahilinde surekli tekrar eden.. ingilizcede harmonic..
• (bkz: open harmonic)
  (bkz: artificial harmonic)
• elektrik devrelerinde, elektromanyetik alanlar yüzünden, akım/gerilim değerlerinin şeklinin bozulması/dalgalanmalarına denir.
  harmonikler elektronik malzemeleri bozabilir, makinelerde ise ses yapabilir, verimi düşürebilirler.
  bu nedenlerle istenmeyen faktörlerdir.
• lisedeyken fizik hocasıyla yolda yürürken bana karşıdan gelen bayanın gögüslerini göstererek anlattığı, günlük hayattan örnek vermesi ile formülünü beynime kazıdığı fizik konusu. fiziği bu şekilde öğrenmeliyiz.
• (bkz: fourier transform)
• 1. bir dalganin tam sayi kati veya basit kesirli kati frekansa sahip olan dalgalar.
  2. karisik bir dalga formunu meydana getiren temel frekanslar. (yani fourier serisindeki hakim terimler)
• türkçe selen yahut doğuşkan denir.
• elektrik şebekelerinde elektrik kalitesini etkileyen ve sünisoidal olması gereken 50 hz frekansında ki gerilimin, değişik etkenlerle bozulmasına denir.özellikle bilgisayar gibi hassas cihazlara kalıcı zararlar verebilirler monitor ekranında ki titremeler harmoniklerin habercisidir.harmonik filtre reaktörleri, sistemde non-lineer yüklerden dolayı oluşan harmonik kirliliğin, kompanzasyon sistemlerine zarar vermesini engeller. uygulamada şebeke ile kompanzasyon kondansatörlerinin arasına yerleştirilir. bu sayede hem kondansatörlerin harmoniklerden etkilenmesini engeller, hem de rezonans riskini ortadan kaldırır.
• ses bilimindeki anlami bir kaynaktan cikan sesin temel frekansinin tam sayi katlari frekanstaki dalgalardir.
  
  örnegin temel frekansi 500hz olan bir ses kaynagi icin harmonikler 1000hz, 1500hz, 2000hz,... diye gider. temel frekansin tek katlarina tek harmonikler, cift katlarina cift harmonikler denir. verdigimiz örnekte cift harmonikler 1000hz(2. harmonik), 2000hz (4.harmonik), 3000hz(6.harmonik).. iken tek harmonikler 1500 (3.harmonik), 2500(5.harmonik)... diye giden frekanslardir. görüldügü gibi 1. harmonik diye birsey yoktur, eger sesin temel frekansini saymazsak. ayni notayi calan farkli iki enstrümanin seslerini ayirdedebilmemizi saglayan sey bu iki ses kaynaginin harmoniklerinin farkli kombinasyonlarda, farkli siddetlerde olmasidir.
  
  peki harmonikler neden tek ve cift diye gruplaniyor? insan kulaginin dogasi geregi. dogal sesler cift harmonikleri daha cok barindirirlar. diger bir deyisle dogal sesler, temel frekans ve cift harmoniklerin bir karisimidir. dolayisiyla insan kulagi bir sesin cift harmoniklerine tek harmoniklerine kiyasla daha toleranslidir. cift harmoniklerdeki kücük degisimler insani rahatsiz etmezken (bkz: consonant) tek harmoniklerdeki en ufak bir degisiklik rahatsiz edicidir (bkz: dissonant).
  
  kaydedilmis müzigi calmaya yarayan müzik cihazlari (amfi, cd player, hoparlör vs) kacinilmaz olarak orijinal sese kayit esasinda mevcut olmayan harmonikler ekler, ya da varolan harmoniklerde sapma yaparlar. buna harmonic distortion denir. cift harmoniklerde yaratilan sapmalar (asiri olmamak kaydiyla) kulaga hos gelirken tek harmoniklerde olusan sapmalar rahatsizlik verir. örnegin cift harmoniklerde %1 harmonik sapma yapan bir cihaz tek harmoniklerde %0.5 sapma yapan bir cihaza göre daha iyi ses izlenimi verir. amfi falan alirken buna dikkat edilmelidir.
• elektrik şebekemizde 50 hz in katları şeklinde oluşan dalgalara harmonik adını veririz. örneğin üçüncü harmonik 3*50=150 hz lik bir sinüs dalgası üretir. en zararlı harmonik de üçüncü harmoniktir. çünkü üç fazlı sistemde her fazda oluşan harmonik üst üste binerek en yüksek değeri alır. doğası gereği çift sayıda harmonikler üretilmez, hep tek sayıdırlar. harmoniklerin birçok etkisi vardır, sinüs dalgasını bozarlar, gerilimin sıfır olduğu değeri kaydırabilirler, nötr hattından aşırı akımlar geçirip yangın çıkarırlar, bilgisayarları bozarlar vs. harmonikler elektrik mühendisliğinin uğraştığı temel sorunlardan biridir.