• 1890 yılında drama'da doğduğu tahmin ediliyor. ailesi bir çok batı trakya türkü gibi tütüncülükle uğraşan bir aile. rıza bey asker kökenli olmasa da genç yaşlarından itibaren ittihat ve terakki ekibine katılıyor. hemen ardından da yeni kurulan teşkilat-ı mahsusa'ya. kısa zamanda ittihatçıların güvendiği tetikçi-eylemcilerden biri haline geliyor. birinci dünya savaşına kadar drama ve çevresinde faaliyet gösterdikten sonra, mahsusa ekibiyle birlikte dünya savaşı sırasında değişik görevler alıyor. bu görevler arasında yunanistan topraklarında kalan türkleri türkiye'ye göçe yönlendiren ve yıldıran yunan hareketine karşı ege bölgesindeki yunan nüfusunu yunanistan'a göçe zorlayacak bazı eylemler ve yıldırma hareketlerine katılıyor. ingiliz kemal olarak bilinen mahsusacı ile birlikte arap çöllerinde lavrens'in peşine de düşüyor.
    savaş bittikten sonra anadolu'ya dönüyor. ilk kuvayı milliye kuvvetlerinden birini oluşturuyor. yanındaki adamlarıyla birlikte önce çerkes ethem'in grubunda görevlendirilse de, daha sonrasında ethem ile anlaşamadığından, 1. anzavur ayaklanmasını bastırma görevinden sonra ethem'in yanına, yani salihli cephesine dönmemiş, biga civarında, köprülülü hamdi bey'in yanında görev almıştır.
    çok sevip saydığı köprülü hamdi bey ile birlikte en önemli harekatları akbaş baskını'dır. bu baskınla gelibolu yarımadasının trakya yakasında yer alan akbaş cephaneliğine başarılı bir baskın düzenleyip, fransız askerlerini etkisiz hale getirerek, zamanında doğu cephesinden çekilen rus ordusundan elde edilen silahları anadolu tarafına geçirmeyi başarabilmişler ve bölgedeki yörüklerin yardımıyla önemli miktardaki cephaneyi yenice köyüne kadar getirmişlerdir.
    cephanenin ele geçirildiği haberi kuvayı milliye ve ankara'yı çok mutlu etmiştir. zira asker mbile bulunabilirken silah yetersizliği had safhadıdır.
    ancak tam bu sırada 2. anzavur ayaklanması çıkmış, köprülü hamdi bey aznavur'un adamları tarafından inova köyünde kıstırılmış ve feci şekilde öldürülüp cesedi günlerce meydanlarda gezdirilmiştir.
    ayaklananlardan 800 kişilik bir grup ise yenice köyü'nü kuşatmıştır. dramalı rıza bey 20 kadar adamıyla uzun süre direnmiştir.
    bu arada bölgede iletişim ihtimali olmadığı için, dramalı rıza bey, balıkesir'den kendine destek verecek güçlerin yaklaşmakta olduğundan habersizdir.
    bu nedenle, cephanenin anzavur ayaklanmacılarının eline geçmesindense yok edilmesini tercih eder ve şahsi bir karar vererek cephaneyi havaya uçurur.
    büyük patlama sonrasında meydana gelen karışıklıktan da yaralanamarak bir kaç arkadaşıyla birlikte kuşatmayı yarmayı başarır.
    ancak dramalı rıza bey bu tercihi nedeniyle kuvayı milliye liderleri tarafından eleştirilir.kendi de olayların böyle gelişmesinden dolayı çok müteessirdir.
    bu ruh hali içinde, tüm bu ayaklanmaların sorumlusu olarak gördüğü damat ferit'e suikast düzenlemek için istanbul'a gelir. istanbul'da işgal kuvvetlerine ve osmanlı hükümetine karşı mücadele veren karakol örgütü de destek verir bu suikaste.
    ancak iş ortaya çıkar ve dramalı rıza arkadaşlarıyla birlikte tutuklanır.
    rıza işkence altında veya vaadler karşısında sessiz kalamaz ve karakol örgütü ile ilgili bilgiler de verir.
    mahkemede rıza'nın bu olayı kendisi ihbar ettiği söylenir. para anlaşmazlığından dolayı arkadaşlarını sattığı iddia edilir.
    ancak tarihsel araştırmalar, bu suikastin çok önceden haber alındığını göstermektedir.
    zaten idam öncesinde, cebindeki parayı ve kol saatini, yine kendiyle birlikte asılacak olan yüzbaşı halil ibrahim'in dul eşi ve çocuklarına bırakmıştır.
    öldüğünde 29 yaşındadır.
  • (bkz: no drama)
  • kürt mustafa tarafından idam edilen vatansever fedailerden biridir. şansı yaver gitseymiş damat ferit'i zımbalayacakmış...
  • benim ilgimi ingiliz kemal'in kara kemal ve dramalı rıza bey'den çetecilik dersi alması çekti. tam kemal tahir'e göre karaktermiş. (bkz: ingiliz kemal/@ibisile)
  • dramalı rıza bey, sadrazam damat ferit paşaya suikast teşebbüsünde bulunmak suçuyla yargılanmış ve 12 haziran 1920’de asılarak idam* edilmiştir.

    kendisi bir komitacı ve "teşkilât-ı mahsusa" elemanıdır. millî mücadele’nin başlarında ise bir kuva-yı milliyeci olarak ülkesi ve milleti için mücadele eden değerli bir şahsiyettir.

    akbaş cephaneliği baskınında gösterdiği kahramanlık unutulmaz.

    aziz ruhu şad olsun.

    kaynakça;

    1 - dramalı rıza bey ve kuzey batı anadolu kuva-yı milliye mücadelesindeki hizmetleri

    2 - kuva-yı milliye

    3 - akbaş baskını (olayı) ve yankıları
  • "dramalı rıza bey hızlı adımlarla darağacının altına gelmiş, muhafızların ve idamı yapacak olan cellat çingenenin yardımına gerek olmaksızın iskemlenin üzerine sıçrayarak çıkmıştı.

    dramalı rıza bey iskemlenin üzerine çıktıktan sonra başını kaldırmış ve etrafını saran süngülü muhafızlara hitaben "askerler, vatanı düşmana satan hainler bizi düşman parası ile öldürüyorlar" diye haykırmıştı.

    bu haykırış muhafızları etkilemiş, birçoğunda merhametle tereddüde benzeyen bir kararsızlık duygusu yaratmıştı.

    vasiyeti aşağıdaki gibidir;

    "üzerinde çıkan yedi lira ve üç çeyrekle bileğindeki kol saati ve polis müdürlüğü'nde emanet bulunan 270 küsur lirası, felaket ve ölüm yoldaşı bahriye yüzbaşısı halil ibrahim bey'in dul kalan ailesine verilecekti""

    kaynak: damat ferit paşa hükümetlerinin milli mücadele karşıtı politikaları**
  • dramalı rıza bey'in heykeli yoktur ama seyit rıza'nın heykeli vardır bu ülkede.
    hain anzavur'un mezar taşı sapasağlam durur çaputlar bağlanır başında.
    ama nice kuvvacı'nın mezar yeri bile belli değildir.
    bu halkın hainliğini hafife almayın.
  • bizim dramalı rıza bey gibi çılgın yurtseverlerimiz vardı, o gerçek anlamda çılgın türk'tü.
hesabın var mı? giriş yap