ay şavkına

• ay ışığı anlamında ay şavkı olduğu gibi bir de deyim ay şavkına vardır. hem ay şavkı, hem ay şavkına sözce'de niğde'ye kayıtlanmış, ben de fethiye dağlık yayla tarafından biliyorum.
  
  sözce'deki açıklama; boşuna, sebepsiz, verimsiz. örnek cümle 'ay şavkına ürüyor.' benim ekleyeceğim, "anlaşılması zor, zira mantıksız, saçma şeyler yapıyor" veya yapar. devam edelim, şansa sağ kalıyor veya ligde tutunuyor. aslında salak biridir, nasılsa eğrisi doğrusuna denk geliyor. her an tökezleyebilir, hiç sürpriz olmaz. yukardakinin dengi örnek cümlemiz: 'ay şavkına geziyor, bunda iş yok be!' ayın dolaylı ışığı, iyi görme sağlamaması üstüne oturuyor. böylece diğer bir atasözümüz olan "gecenin işine gündüz güler"i akla getiriyor. delinin/aptalın işleri akıllıyı güldürüyor veya şaşırtıyor, hayrete veriyor.
  
  en sona kaldı. bu kalıbın değeri mecazi yapısı. mental bir sıfat/edat (neyse işte) oluşu. ama somut anlamını kaybetmiş değildir. 'ay şavkına yolumuzu bulduk, yürüdük, işi gece vakti bitirdik,' derlerse öküzün altında buzağı aramayın. gece ve ay ışığında bir eylem yapılmış olabilir.
  
  (bkz: ay/@ibisile)
  (bkz: gece/@ibisile)
  (bkz: ay karankı), ay karanlığı