attis

• cybelenin oğludur bu mitolojik şahsiyet. gerçi, cybele gelene geçene analık yapmış ya, hiç girmeyelim o konuya....
  
  efendim, myth^* bu ya....:
  attis beyzademiz de anadolu'nun ana tanrıçası cybele'nin en çarpıcı öykülerinden birine konu olur. (yani dejenere gençlik için en çarpıcı demek istiyorum.) tanrıça cybele, kendi tapınağının bakımını phrygia'lı^* bir çoban olan attis'e emanet etmiştir. ama bir de koşulu vardır; attis tanrıçaya verdiği bakir kalma sözünden dönmeyecektir. (çocuk da yumurta gibiymiş bu arada, uff. sorma gitsin.. neyse...)
  
  gel gör ki, bir ölümlüye sevdalanır güzel delikanlı ve çabuk unutur
  verdiği sözü. düğün töreni sırasında tanrıçayı gören attis verdiği sözü
  hatırlar ve derin bir vicdan azabı ya da suçluluk duygusuyla erkeklik
  organını^* keser. attis'in toprağa akan kanlarından menekşeler biter. delikanlı bununla da yetinmez; tam kendini asmak üzereyken, ona acıyan cybele çocukcağızı bir çam ağacına dönüştürür. çam kozalağı attis'in simgesiymiş mitolojide... öyleymiş valla. tekmelemeyin efendim kozalakları, ürkütmeyin vakvakları.
• taş devrinde anadolu insanı ilkbaharın gelişi ve doğanın canlanmasını attis ile kibele'nin evlenmesi ile, sonbaharda doğanın uykuya yatmasını da attis'in ölümü ile açıklamış ve bunu bir kutlama haline getirmişlerdir. diğer bir ismi atta'dır.
  
  kaynaklarda daha çok onun kibele’nin oğlu olarak değil, sevgilisi olarak geçer. atta bakire peri kızı nana’nın oğludur. kibele ile karıştırılmasının nedeni nana ismidir. tanrıçanın bir çok ismi vardır ve bunlardan bazılar anna, nana, hanna vs. dir. nana bademden gebe kalmıştır, zamanı gelince de ışıklar saçan atta dünyaya gelir. apollon’un doğuşuna benzer bir doğumdur bu.
  
  anlatıldığına göre; ana tanrıça bir gün kırlarda dolaşırken frigyalı genç ve yakışıklı atta’yı görür ve aşık olur. atta kibele’nin aşkına karşılık verir, bir süre birlikte olurlar. kibele diğer işleriyle ilgilenmek için onu pessinus tapınağında rahiplik görevi verir. aradan uzun zaman geçince attis sakarya ırmağının peri kızı sangarid’e aşık olur. anlı şanlı bir düğün yaparlar. kibele düğünü basarak kızı öldürür, atta’nın da aklını başından alarak çıldırtır. çıldıran atta kendi erkeklik organını kendisi kesmiştir ve onu toprağa, yani ana tanrıçaya atar. burada dökülen kandan döllenir ve kanın döküldüğü yerlerde kırmızı menekşelker açar. kibele ona acıyarak onu çam ağacına çevirir. çam ağacı bu nedenle kışın yapraklarını dökmez, atta’nın ölümüyle bütünleşir.
• gallus ta denilen frig inancında yer alan bitki tanrısıdır aslında. kibele'nin, yani ana tanrıça'nın sağında ve solunda cüce olarak 2 ayrı tasviri vardır, birinde flüt, diğerinde lir çalarken görülmektedir. attis, bitki tanrısı olmasından ötürü, urartulardan gelen hayat ağacı kültü attis içinde geçerlidir. fakat frig ve urartudaki hayat ağacı kültünün farkı vardır; mitolojiye göre, attis'i 2 teke'nin yetiştirmesinden dolayı, hayat ağacına tapınım gerçekleştiren 2 teke resmedilirken, urartularda hayat ağacına tapınım libasyon yapan cinler şeklinde resmedilir. friglerde, hilaria denilen bahar bayramı, attis ile kibelenin kavuşması ile bağdaştırılır. hıdır ve ilyas ın kavuşması gibi. bereket ve bitki tanrısı kavuşur ve bahar gelir, yaz başlar, doğa canlanır. attis, hadım edilmiş, daha doğrusu kendi kendini hadım etmiş bir tanrıdır. attis, kendini kibele mabedine adamış yakışıklı bir gençtir, kibele bu gence gönlünü kaptırmıştır fakat bir süre sonra sagaratis adında bir su perisi attis'in aklını çeler ve birlikte olurlar. bunu duyan kibele sinirlenir, sagaratis'i ölüm, attis'i ise delilikle cezalandırır. bu delilik anında attis kendisini hadım eder ve kibele, attis'i affederek tekrar mabedine kabul eder.
  
  attis ve hayat ağacı tapınımı ise şöyledir, hayat ağacı yerine geçecek bir sembolik ağaç kaya sunaklarının önüne getirilir, attis'i tekelerin yetiştirdiği inancına bağlı olarak ağaç, teke derisinden bantlarla sarılır ve önünde kurbanlar kesilerek, libasyon yapılarak sunum gerçekleştirilir.
• tarımdan sorumlu mitolojik frig tanrısıdır.
  annesinin nana olduğu söylenir.
  cinsiyeti belirsiz bir yarı tanrının kopartılan cinsel uzvunun yerine büyüyen badem ağacının meyvesini nana memelerine sıkıştırmış, tabi hikmetten sual olunmaz nana attis'e hamile kalmıştır.
  ilk duyuşta fantastik gelebiliyor bademle tit fuck..
  neticesinde flütle falan tasvir edilir bu tanrı ekinler falan ondan sorulur.
• antakya'nın mitolojik dönemdeki ismi olan antioch'un kökeni bu tanrıdır. tanrı attis'e tapanlar manasına gelir..
• kybele'nin sevgilisidir. ancak kybele'ye verdiği sözü unutarak frig kralı midas'ın kızını sever. onla evlendikleri gece düğüne tanrıça kybele de davet edilir. ancak kybele düğüne geldiğinde ve attis ile karşı karşıya kaldığında attis ne yapacağını bilemez. kybele'ye olan sözünü unuttuğu için duyduğu pişmanlıktan ötürü cinsel organını orada keser ve kanlar içinde kıvranmaya başlar. sevgilisinin böyle acı içinde kıvranmasına daha fazla dayanamayan kybele attis'i bir çam ağacına dönüştürerek ona sonsuzluğu bağışlar. çam ağacının her mevsim yeşil kalmasının sebebi budur.
  
  pessinus mabedinde tanrıça kybele adına her sene düzenlenen şenliklerde de bu tapınakta rahip olmak isteyen erkeklerin hadım edilmesinin ve kesilen cinsel organlarının bir çam ağacı altına gömülmesinin sebebi budur.
• bir yaban domuzu tarafından öldürüldüğü söylenir. bu yüzden de ona tapanlar - pessinus halkı - domuz eti yemeyi reddetmiştir. buna benzer başka bişey daha vardı sanki ya?
• efsaneye göre tanrıça kybele attis adında bir delikanlıya aşık olur. onu, pessinus kralının (kimi kaynaklarda kral midas’ın) kızıyla evlenmek üzereyken görünce düğün yerinde birden karşısına dikilerek attis’i kadınlığıyla çıldırtır ve kendi kendini hadım etmesini sağlar. attis kendi kestiği hayalarından akan kanla toprağı sular, bitkilerin fışkırmasına yol açar ve bir çam ağacına dönüşür.
  attis erkekliğini keserek kendini nasıl tanrıçaya kurban ettiyse, kibele’nin başrahibi de kanlı bir törenle kendi eliyle kendini hadım etmek zorundadır. attis efsanesinde simgelendiği gibi akan kan ve yitirilen erkeklik gücü daha evrensel bir nitelik kazanarak bereket ve canlılığın daha geniş bir alana,bütün doğaya geçmesini sağlar. ana tanrıça kültü toplumlarında bu mite bağlı olarak gelişen ritüellerde, ilkbaharda ormandan bir çam ağacı kesilir ve kibele tapınağına getirilir ve orada bu ağaca bir tanrı gibi muamele edilir. attis için o gün ya da gece yas tutulur, sonra da saygıyla gömülür. törenin son gününde ise attis’in dirilişi kutlanır.
  
  kybele-attis mitinde, attis’in kendini hadım etmesi, ilk bakışta attis’in ölüm içgüdüsünden hareketle kendindeki etkin eril nitelikleri edilgin hale getirmesi olarak yorumlanabilir. fakat attis kendini hadım ettiğinde bir kanama başlar ve bu kan toprağa dökülür. attis’te görünüşe çıkmış eril nitelikler kan misali akarak, yeniden hayat bulmak üzere toprakla buluşur ve bir çam ağacı olarak topraktan yeniden doğar. çam ağacının, toprağın yani dişil ilkenin gücüyle hayat bulmuş fallus olduğu söylenebilir. evet, attis dirilmiştir fakat bu sefer bir bitki olarak ana tanrıça’nın iradesi altındadır. kendini hadım ederek yani fallusundan, dolayısıyla iradesinden vazgeçerek ana tanrıça’ya kurban olur. artık ana tanrıça’nın hizmetindedir.
  
  pessinus mabedi'nde tanrıça kybele adına her sene düzenlenen şenliklerde de bu tapınakta rahip olmak isteyen erkeklerin hadım edilmesinin ve kesilen cinsel organlarının bir çam ağacı altına gömülmesinin kökeni budur. bu inanış daha sonra sami ırkında (arap ve yahudiler) cinsel organı değil ama ucunu (erkeklerde prepusium, kadınlarda klitoris) kesme şeklinde günümüze kadar devam etmiştir.
• "meşale taşıyıcısı cautopates çoğu zaman bir tavus kuşu ve kozalak şeklinde temsil edilir. bunlar oldukça yaygın bir kült olan frigya tanrısı men'in^* özellikleridir. (...) o halde men'in kibele'nin oğlu ve aşığı attis'le benzerlikleri vardır. imparatorluk zamanında men'le attis iç içe geçmişti. attis de men, mitra ve meşale taşıyıcıları gibi miğfer takar. annesinin oğlu ve aşığı olarak ensest sorununu gündeme getirir. ensest attis-kibele kültünde mantıksal olaral ritüel hadım edilmeye yol açar; çünkü efsaneye göre annesine öfkelenen kahraman kendini hadım eder." carl gustav jung - aspects of the masculine
• “kıbele inanırları, o kara taşın etrafında dönerek hac vazifelerini yerine getirirlerdi. o zamanki inanışa göre, tanrıça kıble ve tanrı attis birbirlerine aşık oldular fakat kavuşamadılar. bunun üzüntüsünden, tanrı attis kendi cinsel organını keserek erkekliğini bitirdi ve bu sırada kan kaybından öldü.
  kıbele yüzyıllar boyunca üzüntüsünden gözyaşı döktü. bunun üzerine bazı dindar kişiler kıbele ayinleri esnasında hüzünlenerek kendi cinsel organlarını kesme yoluyla mahtem tuttular. bunu yapanlar, kıbele rahipleri, yani gallos oldular ve saygı duyuldular. ve sonunda kıble’nin döktüğü göz yaşları tanrı attis’i diriltti ve bu adet kalktı. işte islamdaki sunnetin kökeni de buradandır. maksat kıble’nin yas’ına ortak olmaktır.”
  
  islam’daki allah aslında ay tanrıçası kibele’dir. kısaca beyler ay tanrıçası uğruna ucunu kaptırdık pipilerin.