aleyh

• (bkz: leh)
• bazı bağlamlarda "aleyhu" yani "o^*nun üstüne" anlamında kullanılır.
  
  (bkz: rahmetullahi aleyh)
  (bkz: lanetullahi aleyh)
• bizim aleyhimize derken bizim icin kotu -iyi olmayan- durumdur.
  
  bizim lehimize derken ise bizim icin iyi ve ho$ olan durumdur.
  
  kısacası;
  leh: kişinin kendi çıkarlarının doğrusu
  
  aleyh: kişinin kendi çıkarlarının doğru olmaması -yanlışı veya kötüsü-.
• (bkz: binaenaleyh)
• etimolojik bir araştırma yaptığımda kelime anlamının "onun üzerine, üzere, karşı" olduğunu gördüğüm sözcük. evet, birçok kişi gibi ben de etimolojik araştırmamı doğrudan nişanyan sözlükten yapıyor ve her zaman olmasa da çoğunlukla tatmin oluyorum.
  
  şimdi, bu sözcüğün ekürüsi leh ile birlikte türkçede ismin hem -e halinde (aleyhine) hem de -de halinde (aleyhinde) kullanıldığını görüyoruz.
  
  ilk aklıma gelen başlıca örnekleri şu şekilde:
  
  lehte ve aleyhte konuşmak
  
  lehine hareket etmek / aleyhine dava açmak
  
  peki doğrusu hangisi? kendimce akıl yürüterek vardığım sonuç ismin -e halinde (aleyhine) kullanılan şekli olduğudur.
  
  birinin üzerine konuşur, birine (karşı) dava açarız çünkü. aslında orijinal haliyle zaten ismin -e halini takınmış olabilir (arapça konusunda o bilgiye sahip değilim), bizim de hiçbir ek getirmeden kullanmamız daha doğru olabilir fakat istisnaları dışında türkçe bu kalıba biraz sığmayan bir alımlama geleneğine sahip. alımladığımız sözcüğe yalın halde kullanılan isim muamelesi yapmak gibi bir geleneğimiz var. bu bir fiil olsa ve hatta mastar eki almış halini alımlamış olsak da (teşekkür, tahayyül, tezkip vs.) kendimiz bir yardımcı fiil ekleme gereği duyuyoruz (teşekkür, tahayyül, tekzip vs. etmek). artık verenin de verilenin de midesini bulandıracak derecede aşina olduğumuz isimden isim türeten yapım eki eklenerek yanlış kullanılan çaydanlık ve yağdanlık gibi örnekler de bu konunun olmazsa olmazları tabi.
  
  dönelim asıl konumuza: ben "lehe" ve "aleyhe" şeklindeki kullanımların daha mantıklı olduğunu düşünüyorum. zira birinin yararı-na olan şey o kişinin lehi-ne, zararı-na olan şey ise aleyhi-ne olmalıdır mantıken.
  
  edit: imla
• her yaştaki kadın, denge aleyhinde bile olsa ve görünse, her yaştaki erkeği donunda sallar. iki iki dört eder. bunu bilir, bunu derim. çaresiz, iktidarsız, güçsüz kalan ve olan erkek hemen her zaman toplumun kurulu düzenini de arkasına alıp torpilli şekilde ezer, tecavüz eder, öldürür, vs. bunlar bile asli durumu ele verir.
  
  "insan kendisinin, hayatının aleyhine çalıştığı için hüzünlüdür." helene l'heuillet - gecikmeye övgü
  
  (bkz: leh)
  (bkz: aleyhine)
  (bkz: lehine ile aleyhineyi karıştırmak)
• ağaçkakan'ın diskografisindeki en sağlam işlerden biri. inanılmaz sözlere sahip bu parça.
  
  spotify
  
  youtube
  
  bendeniz takdir edersiniz ki her şeyin aleyhinde
  kurduğum her cümlenin bir virgül var kaderinde
  kaçınılmazlar kaçakçısıyım en nihayetinde
  belada başım hep kinayelerle
  koordinatlarım aleyhinizde
  müsaadenizle
  içimizden geldiği gibi davranıcaz, evden ırak
  gayrı tek şeritli sırat
  yaşamak başlı başına batıl inanç
  köksüz ağaç yaptı telaş kuyuya attım taş
  etkisi mikelanj doğmadan önce işlediğim bi' günah
  tekil beden akıl dual, bu anomali teveccühünüzden
  gülümsemem çürümüşken
  oturduğum yerden her şey bu denli beyhudeyken
  yapmak istemem hiçbir şey çocukluğuma astığım ferforje
  yeryüzü insandan azede kalana dek
  süregelecek bir fikirle yürüyorum işte
  zincirinden boşanmış mesafesizlerin göçebeleri gibi
  kana susamıştım anadolu gibi
  tepindim üzerinde çiçeklerin
  ah, pimi çekmişim enteresan
  halbuki ben nasılını kurcalamam
  itiraf ediyorum yarım ve yamalak
  kendimle hiç uğraşamam
  boşver! dans et! parçala zemini!
  adımlarını korkak atma, kov kafandan endişeni
  bak coğrafyam panopticon, yokuşlar engebeli
  buna denge denir
  yin yang'ı mixledik artık griye alan evimiz
  gösterimiz kapalı gişe maksatlı
  güneşi boya katranla!
  bunu söylemek aptalca fakat akıbetimiz gider uçurumdan aşağı'
  ganimetim sadelik karmakarışıklaşmakla baktın olmuyor oldurma
  ta oyuna en başından başla
  bana kendindeyken rastla
  sonra kıyasla
  yaradılışında değil hata, yazılımda
  vukuatlarla, baştan başla
  bana kendindeyken rastla
  sonra kıyasla
  yaradılışında değil hata, yazılımda
  vukuatlarla, baştan başla
  katil, içgüdümüzü gafil avladı
  müstakbel efendi kötücül beklenti misafir
  ben çağırmadım kendisi geldi
  mortu çeken nerelere kadir
  bu konuda fikrim gene sabit
  yakışıkalmam arafta tam lovecraft'a layık hayata müsait zamanlar
  kalbinde yıkıp akılda kuranlar
  sanki bi' halt varmışcasına sana aleladeyi sunacaklar
  bu, vasatlığa başkaldırı bu
  ruhla bedenin kavgası bu
  yaranınca da ruh sanrısı maalesef afiliketumun mavrası
  seni gerçek kandırmasın yakanda nasırlı parmaklarıyla
  umurumda değil neden ve nasıl
  yeter ki basın, frekanslarıyla dövsün göğsümü dövsün
  kafa karışıklığı, ödülümsün
  gören görülüyor, duyulan zaten duyulmuştu üzülürsün
  sonra ziyana kara bocala
  dikkat hava çeviriyor lodosa
  demonuma vedia külüstür araba
  sür nadasa gelmişi geçmişi geleceği
  vidi vici vini budala
  aftos piyos bi adam olu'can
  konstantin polisle düş yakamıza
  komik olan: sabıkalı bu gece dolunay
  yuh yıldır metin ol hafızanı kandır
  fark ettiğin üzre günümüzde türümün yersiz korkuları vardır
  hak ettiğin o manzara mezarlığı gururla taşıdı tutarlı tezatlık
  kendini kaybeden huduni ben
  tanıştığına memnun olan var mı?
  baştan baştan baştan baştan baştan baştan baştan başla
  bana kendindeyken rastla
  sonra kıyasla
  yaradılışında değil hata, yazılımda
  vukuatlarla, baştan başla
  bana kendindeyken rastla
  sonra kıyasla
  yaradılışında değil hata, yazılımda
  vukuatlarla, baştan başla
• lehinde olmanın zıttı olarak aslında a-lehine diye yazılması gerekir diye düşünülse de bu iki kelime farklı kökenlerden gelmektedir. normalde "üstünde" olmak anlamında kullandığımız aleyh kelimesi aynı zamanda "karşısında" anlamına da gelir. burada bu anlamda kullanılmıştır. "ona doğru" anlamına gelen leh kelimesiyle bir bağlantısı yoktur. zaten olumsuzluk belirten a- öneki arapçada na- olarak bulunur.
  
  mesela namahrem deriz, amahrem demeyiz. aynı şekilde asalak kelimesi "salak olmayan" anlamına gelmemektedir.