agah sırrı levend

• ahmet rasim kitabının yazarı
• (bkz: nahid sirri orik)^*
• tdk^* ve dolayisi ile turk dili dergisinin yoneticisi , dilmac. edebiyat tarihçisi
• bildiğim kadarıyla eski yazıyla yazılmış son kitabın yazarıdır kendisi aynı zamanda... kitabın adı da sanırım "anılar"dı...
• aslen rodosludur. en önemli eserlerinden biri, henüz bir benzeri daha yazılmamış olan `türk edebiyatında şehrengizler ve şehrengizlerde istanbul` adlı kitabıdır. kitabı piyasada bulmak mümkün değildir. agah sırrı levend kitapları, yazarın elinde olan pek çok önemli yazma eserle birlikte bugün erzurum'daki atatürk üniversitesi kütüphanesi'ndedir. türk edebiyatı tarihi, "gazavatnameler ve mihaloğlu ali beyin gazavatnamesi", "türk dilinin gelişme ve sadeleşme evrele­ri", "arap ve fars edebiyatla­rında leylâ ve mecnûn hikâyeleri", "türk edebiyatında manzum atasözleri ve deyimler" onun diğer önemli kitaplarındandır.
• zekeriya sertel'in aktarımına göre, azerbaycan'da fuzuli anısına yapılan bir toplantıya türkiye adına katılmış ve bu toplantıda nazım hikmet'le karşılaşmış. lakin, belki korkusundan belki ideolojik gerekçelerle, nazım'la ne konuşmuş, ne de nazım'ın konuşmasını alkışlamıştır. öylece durmuş, görmezden gelmiş.
  çeşitli nedenlerle nazım hikmet'i seversin veya sevmezsin bunu anlarım. fakat nazım hikmet olmadan türk edebiyatı tarihini yazmak ne kadar sağlıklı olur ki. başka isimler açısından da aynı durum geçerli. mesela nihal atsız olmadan türk edebiyat tarihinden bahsetmek ne kadar doğru. atsız ideolojik anlamda uçmuş, insanlığa zararlı (öyle bir iddiası da yok zaten insaniyetçilikten ve hatta insanlık kelimesinden nefret eden) birisi. ama bu örneğin ruh adam adlı eserinin harikalığını yok saymamızı mı gerektirir.
• diğer eserlerinin yanı sıra acılar adlı istanbul'un işgaline dair bir romanı vardır (1928).
  
  (bkz: istanbul'un işgaline dair romanlar)
• beyazıt devlet kütüphanesi eski müdürlerinden muzaffer gökman, 1939'da yedek subay okulunda askerliğini yapmakta iken akşamları da agâh sırrı levend'in sahibi ve müdürü olduğu istiklal lisesi'nde çalışmış. "titiz bir yönetici ve iyi bir edebiyat öğretmeniydi" diyerek andığı levend'in bazı prensiplerini/nasihatlerini de paylaşmış:
  
  "en ağır yazıyı, en tatlı kelimelerle bitiriniz.
  
  yazdığınız önemli bir mektubu, size yazılmış gibi bir kere okuyunuz.
  
  akşam çalışma saatinin bitiminde gelen 'acele' kaydı olmayan mektubu açarak geceyi kendinize zehir etmeyiniz.
  
  ertesi gün yapacağınız işleri not defterinize sıralayınız.
  
  midesine bir şey inmeyen kişiye kimse bir şey yapamaz."
  
  kitaplar arasında 44 yıl, s. 97.
• müneccim olursan dürüş her zaman
  ki ilm-i riyazet bulasın heman
  
  mukavvimliğe kaadir olmak gerek
  hem öz vaktine hâzır olmak gerek
  
  dürüş zice tahsil ide gör tamam
  ki muhtaç o lalar sana hâs-u-âm
  
  huda nurdan çün yarattı melek
  dahi düzdü bir yerle dokuz felek
  
  yeri soffa eflâki sayvan kodu
  bu meydanda oyuncu hayvan kodu
  
  ki döne felekler süre işleri
  ala yazlan götüre kışları
  
  ne denlü diler ise seyran ide
  kimi pürferah kimi hayran ide
  
  dahi her felekte ki yıldız kodu
  birisinde efâli bin yüz kodu
  
  burucu dekaayık yarattı bile
  ki ahkâmını hikmet ehli bile
  
  şu kim okumuş ola ilm-i nücûm
  havadis ahâdisini andan um
  
  bular noliserdür bilür ekserin
  nice ekserin belki bilür varın
  
  pes anla ki âlemde âkil kişi
  anı hasıl etmeye koya işi
  
  hususa ki dünyada sultan ola
  bir iklime hükmedici han ola
  
  gerekdür ki ilm-i nücûm okuya
  kalan işlerin hep anınçün
  
  (bkz: ilm-i nücum)