kağnı

• ulvi cemal erkinin piyano icin yazilmis bir bestesi. (bkz: largo)
• minibüs yerine kullanmayı teklif etmek istediğim araç. aynı hızda gidiyor ama hem daha sempatik hem daha sessiz.
• eski hâli kanglı şeklinde olan, bir hayvan tarafından çekilen yük arabası anlamındaki türkçe sözcük.
  
  ismini bir boya da verdiğine göre (bkz: kanglı) eski türkler için önemli bir araç olsa gerek.
• iki tekerlekli, öküzlerin boyunduruğa vurularak koşulduğu (dolayısıyla yular gerektirmeyen) bir araba türü. bu haliyle aslında bir ulaşım aracından çok pulluğun bir türevidir. iki tekerlekli olduğu için sürtünmeden kurtulmayı tam olarak başaramamıştır. kağnının yapısı anadolu'nun ekonomik ihtiyaçları hakkında da bilgi verir. bu tarz bir araçla uzun yollara düşüp ticaret yapılamaz. ancak evden tarlaya tarladan eve gidilip geline bilir. tam anlamıyla para ekonomisinin olmadığı feodal topluma yakışan bir araç.
  
  dört tekerlekli "gerçek" arabalar ancak 1877-78 osmanlı-rus savaşından sonra (93 harbi) balkan göçmenleriyle anadoluya girdi. emperyalizmin geri kalmış toplumun direncini kırıp (savaşta yenilmek) sonrasında kendi yapısal dönüşümünü zorla sağlamasına verilebilecek fevkalade bir örnektir anadolu'da arabanın yaygınlaşması.
• sabahattin ali'nin 1930'li yıllardaki köylünün durumunu, acizliğini, fakirliğini anlatan hikayesi.
• (bkz: elifin kağnısı)
• tarihte bir zamanlar, etli bulgur pilavı anlamına gelmiştir. gerçekten. birinci dünya savaşı yılları, doğu cephesi. osmanlı 3. ordusu rus ordusuna karşı savaşmaktadır. iki ordu için de en önemli sorunlardan birisi yiyecek sağlama konusundadır. osmanlı ordusunun akıllıca uygulaması ise, sivas civarından cepheye kağnı, yani öküz arabaları ile bulgur taşınmasıdır. taşınan bulgura taşıyan öküzün eti katılır, kağnının tahtaları da yemeği pişirmek içinkullanılır. geriye kalan kağnı tekerinin demir aksanı ise sivas'a geri gönderilir. kağnı yapmak kolay olduğu için ve memlekette o dönem öküz sayısının çokluğundan dolayı bu sistem çok başarılı bir şekilde işler. ayrıca hızı çok az olan kağnılar böylelikle tek taraflı yol almakta, demir aksan ise hızla sivas civarına yollanıpq yenikağnılar hemen üretilmektedir.
  özellikle çok zor geçen 1916/17 kışında rus ordusu soğuk veaçlıktan dolayı 100 bin kişi civarında kayıp verirken, osmanlı ordusu bu kıştan az kayıpla çıkar.
• bir kurtuluş savaşı sembölü.
• (bkz: internet explorer)
• köylünün kendi yapıp kendisi tamir edebildiği, tümü tahtadan (tekerlek etrafına kızdırılıp takılan demir çember hariç), dingil ile birlike dönen iki tekeri üzerindeki üçgen şasi, üçgenin sivri ucuna iki öküzün buynunda taşıdığı (uçları birbirine sicimle bağlı iki j harfi şeklinde eğri "zevle" sayesinde yerinde duran) boyunduruğun ortasından genellikle deri (tahtadan, ve kuru hayvan penisinden yapılmışını görmüşlüğüm var) bir halkayla tutturulduğu, üzerinde genellikle tarım ürünleri veya gübre taşınan, öne oturan sürücünün elindeki uzun süylem (budaksız) fındık dalından yapılma ucu demir çivili 'övendire" (sopa) ile yönelttiği öküzler çektiğinde dingilin şasiye sürtünmesinin yakmaması için tereyağı sürülen, sürtünme enerjisinin bu sayede sıcaktan çok ses olarak çevreye yayıldığı, tahminen kağnı adına ilham olan bu kuvvetli sesi çıkararak yavaş yürüme hızında yol alan ilkel taşıt ya da araç. koşulan hayvanlar genelde iğdeş edilmiş boğa, veya erkek manda (camız, kömüş) olur. çuvallar yerine deste halinde sap, saman veya hala danesi üzerinde mahsül yükleneceğinde kenar ve köşelerine direkler dikilip arasına yığılır.