aziz bey hadisesi

• --- spoiler ---
  
  aziz bey hadisesi tüm kitap boyunca süre giden kasvetli hüznün en şiddetli biçimde başlamasını sağlamıştır. öykü boyunca dört ölümle karşılaşırız ve bu ölümler zaman zaman eski bir arabesk plak dinlemekte olduğunu hissettirebilir okura ancak öyküyü “arabesk” olmaktan sakınan şey tunç’un başarılı psikolojik değerlendirmeleredir. ömer lekesiz hece dergisinde;“ aziz bey’in beyrut’a gidişi, maryam’la karşılaşması, ilişkilerinin kesilmesi, toros’un ortaya çıkışı ve devamındaki olaylar, klasik türk filmlerinden kimi küçük etkiler taşıyorsa da, yazarın özellikle maryam’ın kişiliğine mahsus ilişkin ilginç belirlemeleri, refik halit karay’ın gurbet hikayeleri’indeki kadar olmasa da anne, ana dil, anakent ve özkültür sevgisine ilişkin vurgulamaları söz konusu küçük etkiyi hemen tümüyle kapatmaktadır.” der. soğuk geçen bir kış öyküsünde yazar semavi bey’in saplantılarını anlayabilmesi için okuru semavi bey’in babasıyla olan ilişkilerine tanık eder. aziz bey hadisesinde ise sadece aziz bey’in değil aziz bey’in babasının babasıyla olan ilişkilerine de şahit oluruz. tunç’un insan psikolojisinde ebeveynin oynadığı kritik role dikkat çektiğini kitaptaki bu iki öykü için genellemek yanlış olmaz bu durumda. nitekim aynı tespiti necip tosun da makalesinde yapıyor; “çocukluk bir karabasan gibi hayatları boyunca kahramanları takip eder. onları başarısızlığa, hastalıklı hallere, deliliğe sürükler.” aziz bey de semavi bey gibi otoriter ve sevgisini gizleyen bir babanın eğitimiyle büyümüştür ve semavi bey’in karısına olan saplantısının başka bir türlüsünü maryam için geliştirmiştir. tüm öykülerde yoğun olarak işlenen yalnızlık ise bu öyküde en yoğun biçimde aziz bey’in beyrut yıllarında görülür. dilini bilmediği bir ülkede, kimseyle iletişim kuramadan geçirdiği günler kar yolcusu’nun eşber’inin tek göz kulübedeki yalnızlığından çok da farkı yoktur. ikisinin de konuşacak kimsesi yoktur en nihayetinde.
  
  --- spoiler ---