hesabın var mı? giriş yap

  • halk derken dersim halkını kastediyor sanırım. zira sosyal medya kullanmayı bilmiyor olamaz. yoğun tepkiyi görüyordur. olan bizim kara dantelli gençliğimize oldu. mabel matiz'den alıntı yaptım. belki debeye girerim.

  • recep tayyip erdoğan'ın bugünkü konuşmasından bir kesit. şimdi oradaki 'afedersin'in görevi nedir, 'amerika'nın ayıp bir kelime olmasından mı, yoksa 'hostes' kelimesinin abdest bozmasından mı, tartışmaya açık.

  • az önce tayyip kürsüde konuşma yapıyordu. konuşması bittikten sonra canımız ciğerimiz yeni göz bebeğimiz kanada'nın gencecik zeki çevik ahlaklı ve yakışıklı başbakanı justin trudeau, tayyip erdoğan ile tokalaşıp kulağına doğru yaklaşarak uzun uzun bir şeyler söyedi. tayyip de gergin bir şekilde kafa sallayıp durdu ve arkasını dönüp hızlı adımlarla uzaklaştı.

    sonra dedim ki kendi kendime; justinciğim, o ingilizce bilmiyor, öyle kulağına kulağına konuşma canım benim <3

  • kıskanıyorum paraların böyle kişilerde olmasını. futbolcuları, şarkıcıları ve hasan can kaya gibi bir mesleğe sahip olup da böyle para kaldıranları gördükçe çok kıskanıyorum. maddi manada bir üretim yok, insanlık hayrına bir şey yok. genel olarak o kadar boş ki, böyle boş şeylerin bu kadar para etmesi zoruma gidiyor. çok adaletsiz bu dünya.

  • bir insanın ne derece şerefsiz ve haysiyetsiz olduğunu göstermek olabilir. 20 liralık tuşlu telefonu ve hattı var diye bir insan fakir olamazmış. ne diyebilirsinki bu şeref yoksununa...

  • karayip korsanları'nın amerikanın metrik sisteme geçememe sebebi olduğu düşünülmektedir.

    bağımsızlık savaşı’nda abd'ye destek olan fransa, abd ile ticari ilişkilerini geliştirmek istiyordu. farklı tarihlerde abd başkanlığı ve abd dışişleri bakanlığı görevlerini de yürüten thomas jefferson ise ölçü birimlerinde belirli bir standart olmamasından rahatsızdı.

    abd’nin kuruluş aşamasında eyaletlerin bu konuda birbirinden bağımsız hareket etmesi söz konusuydu. ilk olarak hollandalı kolonicilerin yerleştiği new york’ta hollanda sistemi, new england’da ise ingiliz sistemi kullanılıyordu. bu durum ülke içindeki ticarette bile sorun oluşturuyordu. abd’de standart ölçü birimlerinin kullanılması hem yurt içi hem de yurt dışı ticareti kolaylaştıracaktı. jefferson fransa’da o yıllarda yeni yeni sistematik hale getirilen ondalık tabanlı metrik sistemden haberdar olmuştu ve bu sistemin abd için uygun olabileceğini düşünüyordu. fransa ile bu konuda iletişime geçip metrik ölçü birimlerinin örneklerini istedi.

    bu amaçla deniz yolculuğu konusunda deneyimli joseph dombey görevlendirildi. dombey, bir metre ve bir kilogramı sembolize eden iki bakır nesne ile yolculuğa çıktı. dombey hem bir botanikçi olduğu için ticareti yapılacak tarım ürünlerinin kalitesini değerlendirebilecek hem de yetkin bir bilim insanı olduğu için abd kongresi’ni yeni fransız standartlarını kabul etmeye ikna edebilecek kapasitedeydi.

    ancak dombey'in içinde bulunduğu gemi karayip denizi’nde korsanlar tarafından ele geçirildi. dombey hayatını kurtarmak için önce sıradan bir ispanyol denizci gibi görünmek için rol yaptı ancak gerçek kimliği ortaya çıkınca korsanlar tarafından esir alındı. korsanlar, fransa ile fidye pazarlığı yapamadan dombey hayatını kaybetti. fransa’nın dombey ile birlikte abd’ye göndermek istediği ölçü birimleri de böylece hedefine ulaşamadı.

    tarihçilerin bir kısmı bu olayın amerikanın metrik sisteme geçememesinin sebebi olduğunu düşünmektedir.

    amerikan ulusal standartlar ve teknoloji enstitüsü müzesinde* bulunan ve dombey'in gemisinden çıktığı iddia edilen bakır kilogram örneği.

    dombey’in gemisinden elde edilen ganimetler bir açık artırma ile satılır. birkaç fransız aracılığıyla bu standart ölçüler jefferson’dan sonraki dışişleri bakanı olan edmund randolph’a ulaşır. ne var ki randolph eline geçen bakır nesnelerin önemini kavrayamaz ve bunları görmezden gelir. bir süre sonra, kilogramlık kütle dombey’in çağdaşı andrew ellicott’un mülkiyetine geçer. uzun yıllar ellicott ailesinde nesilden nesile aktarılan bu ölçü birimi, 1952’de andrew ellicott douglass tarafından amerikan ulusal standartlar ve teknoloji enstitüsü müzesi’ne bağışlanır.

    kaynak: nist

  • kilosu 18895 lira 35 kuruşa gelen bir aleti satın almaktır.

    ortaokulda coğrafya öğretmenim demişti ki bir ülkenin gelişmişliği bir malın kilosunu kaça sattığı ile ölçülür. sonra bol bol örnek vermişti. ham pamuk satarsanız 2,10 dolar, onu iplik yaparsanız 2,38 doalr, ipliği havlu yaparsanız 9,23 dolar, gömlek yaparsanız 31,25 dolara gelir kilosu diye. (kutsal bilgi olsun diye güncel rakamları buldum)

    biz kilosu 31 dolara gömlek satamazken, adamlar kilosu 8628 dolara telefon satıyor beyler. bize de tespit sıçmak kalıyor.

  • ta eskiden beri denizcilerin ve belalı kimselerin eksik olmadığı galata mıntıkasında, 1880'lerde zuhur ederek hem mecazen hem de gerçekte "yürekleri yaralayan" belalı bir kadındır.*

    bugünkü leblebici şaban sokağı'nda üstü otel, altı meyhane olarak işlettiği mekan sultan abdülhamid devrinde de haşarat yatağı olan galata’da hovardaların, çapkınların takıldığı en netameli işletme olmuş, seneler sonra buradan batakhane diye bahsedilmiştir. tabi hovarda dediysek öyle façası düzgünlerden değil, daha çok rıhtım işçisi, gemici avanesinden kimselerdir bunlar. beyden, efendiden kimselerin de, sokak kopuklarının kaldırım kurtlarının da “madam” diye andığı bela'nın aslı, nesli meçhuldür. osmanlı tebaasından değildir, yabancıdır ancak galata'da ne ara zuhur ettiği bilinmemektedir. ancak mekanını açar açmaz çökmeye çalışan kabadayılara, külhanilere pabuç bırakmadığından şöhreti dört bir yana yayılmıştır. normalde izbe, ayaktakımının takıldığı bir yer görünümünde olsa da meyhane kısmında çalıştırdığı dansçı leh dilberlerinin tesiriyle bu kırkını aşkın olduğu halde yirmilerinin ortasında gösteren korkunç güzelin pençelerine düşen çok olmuştur. denizciler, arkalarında sayısız cinayet ve soygunlar bırakmış adalı rum külhaniler*, galata’da boy gösteren fesli kabadayılar onun mekanının önünden geçtiklerinde kapıdan sarkıp kendilerini gösteren bu leh kızlarının büyüsüne kapılıverirlermiş. onlar kâr etmese de bela'nın eline düşen olurmuş.

    galata kaldırımlarına saçtığı kanlarla tanınan meşhur bıçakı petri'nin* yanında gezdirdiği el ulağı midillili kız istavro nam oğlanı batakhanesinde görüp otel uşaklığı kılıfı altında kolunun kanadının altına alıyor. palikaryaya elbiselerle donatarak, karnını doyurarak, harçlığını eksik etmeyerek ve dahi yatağından uzak tutmayarak kanca atmış. yaşından mülhem kanı kaynayan istavri'nin yaşıtı bir rum yosmaya gönlünü düşürmesi her şeyi bitiriyor. yosmanın kuledibi'ndeki evine gittiği bir esnada bela'ya haber uçurulunca bıçağını elinden düşürmeyen bela kuledibi'ndeki evi basıveriyor. istavri'yi kovup bir daha görmek istemiyor ancak yatakta bastığı yosmayı bıçaklayıp oracıkta bırakıyor.

    dönemin gazetelerinin vukuat ve zabıta olayları sütununda birkaç günde bir madam bela’nın ismi geçiyor. “madam başbelası”, “karı hakikaten bela imiş”, “bela ama ne bela” gibi başlıklar atarlarmış çıkardığı olaylara, vurdulu kırdılı haberlere. öyle kötü şöhretli bir yer ki 1888 yılında madam bela’nın otelinde çıkan bir vukuattan bahseden sabah gazetesi, burası için “tulumbacı yatağı” tabirini kullanınca istanbul'da ne kadar tulumbacı takımı varsa tepki gösterip 300'e yakın imzalı mektup göndermişlerdir. gazete de tulumbacılardan özür dileyen bir mesaj yayınlamıştır birkaç gün sonra. kavgalarıyla da tanınan tulumbacıların dahi nezdinde makbul bir yer değildir yani. bunun nedeni mekana giren yahut civarında görünenlerin sırra kadem basması, ortalıktan kaybolmasıdır. bu da "madam bela'ya bulaşılmaz!" gibisinden bir tedai uyandırmıştır haliyle ahalide.

    madam bela bir gün ummadık bir taşa çatınca tüm foyası meydana çıkacaktır. 1890'ların başında bir gün zengin bir şeyhin kendisi de hayli varlıklı olan torunu, adı meçhul bir tekkede çalışan bir arnavut bahçıvanın dikkatini çeker. delikanlıyı hovardalık vaadiyle kandırarak madam bela’nın meyhanesine giderler. madam bela'ya gencin serveti ballandırıla ballandırıla anlatılınca dolap dönmeye başlar.
    evvela gencin karşısına oyuncu leh dilberlerinden birini çıkarırlar. sohbet muhabbet derken delikanlı sarhoş edilir ve otele alınır. o gece kuvvetle muhtemel delikanlı öldürülür ancak servetinin kalanına erişmek için canını yaktıkları, işkence altında can vermiş olması ihtimali de vardır tabi. cesedi soyup otelin bodrumuna gömerler hemen. arnavut bahçıvan da sabahleyin alelacele mekandan firar eder.

    tesadüfün iğne deliği orada kalmakta olan bir karadenizli denizci geceleyin yan odadan boğuşma sesleri işitmiştir, birin boğazlarını düşünür. sabah da arnavut bahçıvanı telaşlı görünce pirelenir. zaptiyeye gidip durumu anlatır. zaptiye de boş değil tabi. uzun süredir bu madam bela’nın peşindeler. çünkü mekanla ilgili acayip dedikodular dönüyor. dedikoduların içeriği de hep aynı. madam bela adı zikredilince önce leh dilberlerinin bahsi geçiyor, ardından "iyi yer değildir. giden sanki kırklara karışıyor, ara ki bulasın!" lakırtısı dile getiriliyor.

    tabi sadece zaptiye değil bela'dan kıllananlar. bunları sağda solda konuşan, refikine üfüren külhaniler de var. zira muhtemelen bela pek kimseye haraç vermediğinden bir hayli kişinin hasmı. zaptiyeler cenge gider gibi toplanıp meyhaneyi ve tepesindeki oteli basıp kimi buldularsa yaka paça tutuyorlar. madam bela dahil derdest vaziyette karakola gidiyorlar. hepsinin ağzında tek söz: “yalandır, iftiradır, bilmiyoruz…” ateş olmayan yerden duman çıkmaz, zaten kaybolanlardan da sağda solda bahsedildiğinden zaptiyeler didik didik arıyorlar oteli, illa bir iz vardır diye. tabi bu esnada bodrumdaki taze gömülmüş mıntıkayı fark edip kazmaları ve delikanlının cesedini bulmaları zor olmuyor.

    bodrumdaki ceset sorulunca madam bela suçu rum uşaklardan biriyle arnavut bahçıvana yıkar. “bunlar yapmıştır ben bilmiyorum” der. yakayı sıyırır ama mekan zaten mimlenmiş olduğundan bu ceset işi bahanesi olur. batakhanesi kapatılır, kendi de tez elden sınır dışı edilir. madam bela böylelikle ortadan kaybolur ama kaybolan denizcilere, rıhtım işçilerine dair söylentiler hep sürer. kaybolanlar, boğuntuya getirilenler, kızlarla kandırılıp otele alınınca öldürülenler konuşulur cesetten mülhem.

    reşad ekrem koçu'nun sonradan romanını da yazacağı 1873 tarihli meddah hikayesi meşhur "binbirdirek batakhanesi"ne atfen madam bela'nın meyhanesi için ünlü muharrir sermet muhtar alus vaktiyle: “binbirdirek batakhanesi’nin galata şubesi’dir” der.

    seneler seneleri kovalar, bela da istanbul'dan gelip geçmiş diğer şerirler gibi unutulur. ta ki 1890’ların sonunda otelin olduğu binada sebebi meçhul bir yangın çıkana dek. koca bina enkaza dönüşür, yanıp kül olur. enkaz kaldırılırken mahzene de ulaşan tulumbacılar ve ahaliden kimseler burada birkaç tane kafatası, kaburga kemiği, iskelet falan bulunca meyhanenin hakikaten de batakhane olduğunu öğrenirler.

    (bkz: madam bela'nın meyhanesi)
    (bkz: kabadayı/@songulyabani)
    (bkz: bıçakçı petri/@songulyabani)
    (bkz: midillili kız istavro/@songulyabani)