colonus

• lat. bir nevi yarı köle kimse, toprak kölesi.
  bunların sayısının artması roma'nın imparatorluk dönemine rastlar. ekonomik sıkıntılardan dolayı pek çok köylünün, zengin aristokratların satın aldığı ya da imparatorluğa ait (eskiden kendi toprakları olan yerlerde şimdi köle gibi çalışanlar da vardı) topraklarda çalışmaya başladığı görülür.
  bunların koşulları gittikçe kötüleşti, seyahat özgürlüklerini dahi kaybettiler.
  
  serfliğe benzer bir sosyal statü.