varşova paktı

• nato'ya göre daha delikanlı bir pakt idi. öyle kıçı başı ayrı oynamazdı. toprağı bol olsun.
• bu olu$umda yugoslavya yer almamı$tı. nedense yugoslavya'nın dağılmasında bu paktın rakibi olan nato'nun pek katkısı olmu$tu. ilginçtir.
• yokolmasıyla dünyayı işgale terketmiş olan oluşumdur.
• bu pakt varşova'da old town'a gelmeden sağınızda yer alan tarihi bristol otel'de imzalanmıştır.^*
• paktın 4. maddesi herhangi bir üyeye yönelik silahlı saldırıya karşı saldırgan devlete kollektif müdahaleyi içerir, natonun 5. maddesine tekabül eder..
• ikinci dünya savaşının ardından orta ve doğu avrupa ülkeleri 14 mayıs 1955’te bir askeri birlik ve dostluk anlaşması olan varşova paktı’nı imzaladılar. almanya ve almanya’ya yakın olan tüm devletlerin saldırılarına ve bu saldırılara destek verecek olan nato’ya karşı oluşturulan pakta birçok ülke katıldı. orta ve doğu avrupa ülkeleri arnavutluk, romanya, çekoslovakya, sovyetler birliği, macaristan, polonya, demokratik almanya cumhuriyeti ülkeleri varşova paktı üyeleri arasına girdi. sovyetler birliği varşova paktı ile hakimiyet alanını genişletti. bu anlaşma sosyalist ülkeler arasında imzalanan karşılıklı dostluk ve askeri yardım özelliği taşıyan çok taraflı ikinci birliktir. birincisi ise karşılıklı ekonomik yardım amaçlı kurulan konseydir.
  
  batı devletlerinin 1949’da kuzey atlantik antlaşması teşkilatı’na (nato) katılmalarıyla birlikte doğu ülkeleri sovyetler birliğinin önderlik yaptığı varşova paktına üye oldular. varşova paktı sone erene kadar yönetimi sovyetler birliğinin elindeydi. paktın amacı nato güçlerine karşı birbirine destek olmak. herhangi bir varşova üyesi olan ülkeye saldırı gerçekleşmesi durumda diğer üyeler yardımda bulunacak. özetlemek gerekirse pakt dostluk ve askeri birlik anlaşmasıdır. her ne kadar bu pakt dostluk için oluşturulsa da gerçekler daha farklıdır. varşova paktı doğu ve batı devletleri arasında uzun sürecek soğuk savaş dediğimiz silahlanma yarışının temellerini atıyordu. varşova paktı sovyetler birliğinin hakimiyet alanının genişlemesinde etkili oldu. sovyetler birliği ilerleyen zamanlarda işgal söz konusu olmadan macaristan ve çekoslovakya gibi ülkelere askeri birliklerini yerleştirdi.
  
  sadece pakt imzalandıktan bir yıl sonra yani 1956 yılında macaristan’da varşova paktının gerçek yüzü ortaya çıkmaya başlamıştır. macaristan ülkede uygulanan stalinizmin sona ermesi demokratikleşmenin yaygınlaşması için eylemlerde bulunmuşlardır. dönemin başbakanı ımre nagy sovyet askerlerini ülkeye yerleşmesi hakkında halka, bunun bir saldırı amaçlı olduğunu ve işgalin söz konusu olabileceğini söylemiştir. gelişen olaylarla birlikte macaristan, varşova paktından geri çekildiğini belirtmiştir. macar halkının uzun süreli direnişinin ardından hükümet çok partili sistemi, düşünce özgürlüğü ve demokrasiyi kabul ettiğini halka duyurmuştur. varşova paktı birçok ülkeye zarar vermeye başlamış ve insanlar hayatlarını kaybetmişlerdir. kasım 1956’da budapeşte’de gerçekleştirilen isyanı bastırmak isteyen sovyet askerleri iki gün içerisinde üç bin kişiyi yok etmişlerdir. 1968’de çekoslovakya’da alexander dubçek önderliğindeki komünist kesim, ülkede demokratikleşme ve liberal reformlar yapılması yönünde eylemler gerçekleştirmiştir. yedi bin sovyet tankının ülkeye girmesiyle eylemler sona ermiştir.
  
  1980’li yıllara gelindiğinde, uygulanan sovyetler birliğinin ağır politikaları göze batmaya ve rahatsız etmeye başladı. ekim 1990’da demokratik almanya cumhuriyeti, federal almanya’ya katılarak varşova paktından ayrıldı. 1990 yılında amerika ve sovyetler birliğinin arasındaki rekabetin en büyük kanıtı olan berlin duvarı yıkıldı. doğu ve batı almanya’nın birleşmesiyle sscb’nin iç sorunları arttı ve sscb dağıldı. varşova paktına üye ülkelerin çoğu sosyalist rejimi bırakıp çok partili sisteme geçiş yaptılar.
  
  ortaya çıkan bu karışıklıklar sebebiyle, birlik bozuldu ve alınan kararla 1 temmuz 1991’de varşova paktı bitirildi. paktın sona ermesinin ardından zarar gören ülkeler çözüm yolları aramaya başladılar. rusya dışındaki diğer varşova paktı üyeleri sırasıyla nato üyesi olmaya başladı. polonya, çek cumhuriyeti ve macaristan 1999, bulgaristan, slovakya, slovenya, baltık ülkeleri 2004’ te kuzey atlantik antlaşması teşkilatı’na (nato) katıldı.
  
  (bkz: doğu bloku)
• bana cocuklugumdan beri hep "neden varsova?" diye sordurtan olusum. niye moskova'da olmamis ki? ^*
• arnavutluk, bulgaristan, çekoslovakya, doğu almanya, macaristan, polonya, sscb olmak üzere 8 üyesi, kuzey kore ve mogolistan olmak uzere 2 gozlemci uyesi mevcuttu. 91'de sscb ile birikte dagildi
  
  "barisin ve sosyalizmin birligi" sloganina sahipti.
• günümüzde, dağılmış olan sscb hariç tüm üyelerinin rakip nato üyesi olduğu askeri birlik.
  
  hatta sscb içinde yer alan letonya, litvanya ve estonya; yugoslavya içinde yer alan hırvatistan, slovenya, karadağ, makedonya; bir dönem üyesi olan arnavutluk; tek bir ülke olarak üye olan çekoslavakya'yı oluşturan çekya ve slovakya da nato üyesi olmuşlardır.
  
  yine sscb içinde yer alan ukrayna ve gürcistan da nato üyelik başvurusu yapmışlardır. moldova ise romanya ile birleşerek nato üyesi olmayı talep etmektedir.
  
  bu haliyle ne kadar istenen ve özlenen bir birlik olduğunu anlayabilirsiniz.
• alexander dubcek önderliğinde çekoslovakya'da yükselen insancıl komünizm hareketini tehlike olarak görerek çekoslovakya'yı işgal eden demir perde askeri örgütü. işgal ile doğu bloğunda sscb'ye olan güven sarsılmıştır.