vaftiz

• "baptist" nasıl "vaftiz" olduysa, "artist" de "artiz" olmalı değil midir?
• geleneksel değil dini olan, hediye için yapılmayan, bir kişinin hıristiyan olmak için mutlaka gerçekleştirilmesi gereken tören.
  daha sonra büyüyünce kilisede evlenebilmek / ölünce cenazenin kilisede yapılabilmesi için mutlaka gerekli olan belge.
• zamanla kullanimi epeyce degismis bir torendir. hristiyanligin ilk yuzyillarinda sadece donen yetiskin kisiler vaftiz olurdu. bebekler bu torenden muafti. zira anlaminda ben essek kadar oldum, dusundum tasindim, karar verdim, vaftiz oluyorum, gecmisi siliyorum, yeniden basliyorum vardir.
  
  romalilarin, baski uyguladigi diger bir toplum olan yahudiler'in pipisine bakarak yargilama gibi bir huyu oldugu icin bir kamuflaj yontemi olarak one cikmistir. evet benim icim farkli ama anlayamazsiniz ki, nanik gibi bir yaklasimdir bu. bahsi gecen strateji basarili da olmustur, tahminlere gore constantin hristiyan oldugunu acikladiginda, halkinin 1/3'u zaten hristiyandi.
• hristiyanlıktaki önemli törenlerdendir. dini inancını sorduğunuz ve bu işlerle alakası tahminen sadece kültürel düzeyde olan bir kişiden bile ortodoks^**** olarak vaftiz edildim benzeri bir cevap alabilirsiniz.
  
  ayrıca ruhun günahkar olarak doğma nedeni adem ve havva tarafından işlenmiş en eski günahtır.
• hristiyanliga gore ruh, gunahkar olarak dogar. vaftiz olan ruh arinir, sifir noktasina doner, bastan baslar.
• hristiyan olmayan bir kisinin hristiyan biriyle kilisede evlenmesi icin yapmasi gereken torendir.
• güvendiğim bir el tarafından itildim. boyumu aşan suya ilk girişimdi bu. hatırlıyorum, korkudan ve mutluluktan gözlerim yaşarmıştı. giderek uzaklaşan bulanık mavi göğü sonsuza dek sürecek bir çöküşün heyecanıyla izlerken aynı el tarafından ustaca yüzeye çekildim. sonra derin bir nefesle doldurdum ciğerlerimi. hem ağlıyor hem gülüyordum.
  
  su soğuktu, kemiklerim sızlıyor, dişlerim zangır zangır titriyordu. açık mavi gökyüzü, çığlık atan, eğlenen, su sıçratan insanlar (bir parçamız ol ya da sessizce ayrıl aramızdan) farklı görünüyordu şimdi gözüme. değişmişler miydi? beni önce suya iten ve sonra çıkaran el de gülüyordu.
  
  bana sorarsanız ne gökyüzü maviydi artık ne de ben suya düşen kişiydim. ama söylediklerine göre her şey yolundaydı.
• adem ile havvanin yasak elmayi yiyip işledikleri günahtan dolayi tüm insanligin doğuştan günahkar olduğu inanci hasebiyle çocuklarin kutsal su ile yikanmasi işlemi. 7 sacramentten biridir.
• vaftiz ile temizlenen gunah cinsel iliskidir. ancak sadece cocugun dogumu ile ilgili cinsel iliskinin otesinde ademle havvada da gonderme vardir.
• yunanistan’da nikah (#124702506) ve cenaze (#125251208) törenlerinden bahsettik; ama bir de araya vaftiz törenini sıkıştırayım. birkaç güne sözlüğe bir süreliğine gene veda etmeden önce olsun dedim. bir vaftiz törenine davet edildiğinizde, siz birilerine, birileri size kırılmadan kafanızda bir imge oluşuversin bu törene dair bari.
  
  arada adı da geçti gerçi (#124702506, #124321898, #123280056). çok tekrara düşmeden anlatmayı planlıyorum.
  
  lisans öğrencisiyken sent antuan kilisesi’nden kitap alırken bu törene denk geldiğimde ilk tecrübemi gene pasif olarak edinmiştim. kitabı satın alıp (bağış yoluyla), bir kenarda vaftiz törenini kimseyi rahatsız etmeden izleyedurmuştum. oldukça ilginç bir deneyimdi, umarım size de denk gelir.
  
  vaftiz töreni düğün gelenekleri gibi mezhepten mezhebe, yöreden yöreye, hatta köyden köye değişiyor malum ama genel olarak bakarsanız resmin bütününü görür, ayrıntıları da sonradan eklerseniz diye düşünüyorum.
  
  yunan dili ve edebiyatı okuyan öğrenciler için dönmüştüm sahalara, gene onlar için gelsin yunan ortodoks vaftiz töreni.
  
  vaftiz babası nonos (o) veya vaftiz annesi nona (h) yunan ortodoks olmak zorunda. bebeğe ömür boyu maddi/manevi (dini) destek verir, bayramlarda da hediye. en yakın arkadaşınızdan size teklif gelmezse, boşuna kırılmayın. yediğiniz içtiğiniz ayrı olmasın gene ama ortodoks değilseniz çok zor.
  
  öncelikle vaftiz töreni öyle sudan ucuz bir tören de değildir. nonós/noná tören için gereken ihtiyaçları karşılar, dekorasyonda yardımcı olur. tören için elzem ihtiyaçlara ladópana seti denilir. altın bir haç, iki küçük ve bir büyük beyaz mum, beyaz bir banyo havlusu, küçük beyaz havlu, beyaz bir kumaş, zeytin yağı şişesi (içi dolu tabii), bir kalıp sabun ve törenden sonra giyecek kıyafet, çorap vs. nonós/noná kendilerinin daha önceden aldıkları şık bir kutuda hepsini tören için hazır hale getirir.
  
  tabii ki, diğer misafirler de bebe için hediyeler alır. ta da, size iş düştü işte! kolye olabilir, azizlerle (bebenin ismiyle alakalı, ^*) alakalı bir ikon olabilir, büyüyünce duaya başlaması için bir tespih olabilir, vaftiz tarihini yazan, ailenin fotoğrafı işlenmiş şu kapaklı kolye, martyrika dedikleri takı, hatta şık bir nazar boncuklu takı ya da bir miktar para olabilir (harçlık gibi/ xartzilíki, to) çorbada tuzu olması için, ilerde yerken sizi anar.
  
  bebeğin ismini aslında nonós/noná seçer; ama ebeveyn önceden zaten ismi belirlemiştir. siz de bu ismi vaftiz törenine kadar duymazsınız ama tahmin edersiniz. ^*
  
  vaftiz edilecek “bebe” nonós’a ya da noná’ya kiliseye girerken teslim edilir. nonós/noná “bebe”nin yerine önce güzelce bi şeytanı lanetler. nonós/noná bebe ile birlikte papazın ve ailenin yanında yer alır. bebenin kıyafetleri çıkartılır ve tören başlar. papaz nonós/noná’nın getirdiği zeytin yağını suya katarak suyu kutsar ve bebeği bu suyla parmak ucuyla ovalar. hz. isa mezarda üç gün geçirdiği için, bebek de suya üç kez batırılır. unutmayın, vaftiz sözcüğünün kökü vaptizo suya batırmak anlamına gelir; ama bu eylem tüm mezheplerde aynı değil fiilden gelen isim aynı olsa da. bu aşamada, papaz bebeğin ismini “baba, oğul ve kutsal ruhla” ( agia triada/trinity) birlikte telafuz eder. bebek nonós/noná’ya havluya sarılmak üzere verilir. artık adını duyduğumuz bebek nonós/noná’nın kucağındayken papaz bebişin saçından üç kez kesip bu saçı suya katar. bebeğin nonós/noná tarafından alınan kıyafeti de kutsanır ve bebeği giydirirler. nonós/noná’nın aldığı haç papaz tarafından takılır. artık bebişimizin hem adı vardır hem de kendisi ortodoks olmuştur. nonós/noná mumları yakar ve ebeveynler nonós/noná’nın elini öper, teşekkür eder ve tören biter. (buraya kadar kullanılan her şey nonós/noná’nın aldığı o şık kutuda saklanır, bebek büyüyünce verilir, mumlar da dahil).
  
  kilisenin önünde nikah şekeri gibi hazırlanmış ama yalnızca beyaz bademlerden oluşan koufeta, kekler, kurabiyeler misafirlere ikram edilir.
  evde ya da bir restoranda gene küçük kutlamalar gerçekleştirilir. vaftiz davetiyesinde buna dair ayrıntılar yazar. ^*
  
  bize de na sas zísei (allah size bağışlasın) demek düşer. bebeğe küçük de olsa hediye almayı unutmayın.
  bir vaftiz töreni