uht

• uht, çok yüksek ısıda sterilizasyon işlemini ifade eder. ısı. sadece ısı. içerisinde herhangi bir kimyasal madde olan bir şey değil yani.
  
  sütün bozulmasına sebep olan şey, başlıca içerdiği mikroorganizmalardır. bu mikroorganizmaların türü ve sayısına göre ise insan sağlığına zararı değişir.
  
  mikroorganizmaların öldüğü ısı dereceleri aynı değildir. bir mikroorganizmanın canlı hali, vejetatif hali ve sporlarının ölme ısısı da aynı değildir. teorik olarak bir mikroorganizmanın (süt için) spor hali insan sağlığına direkt zarar vermez. ilk önce bu spor halinin vejetatif hale geçmesi gereklidir.
  
  uht'de amaç şudur; canlı mikroorganizmaları vejetatif şekillerini öldür. sporlarının da hepsini öldüremesen bile (çünkü bunlar ısıya çok dayanıklıdır) en azından bunların vejetatif şekle geçmelerini önle.
  
  bu sebeple, süt çok yüksek derecelere ısıtılır. mikroorganizmalar öldürülür. sonrasında, 4 dereceye kadar soğutulur. soğutulur ki bu spor formlar, vejetatif hale geçmesin. bu kadar yani.
  
  ''o kadar uzun süre bozulmadan sağlam kalan süt'' bu sebepten uzun süreler bozulmadan kalabiliyor. çünkü bozulmasına sebep olacak mikroorganizmalar öldürülmüş. ''peki sonradan niye bozuluyor? içinde mikroorganizma yoksa, sonsuza kadar sağlam kalsın?'' diyebiliriz... ama spor formları hala mevcut o sütte.
  
  pastörize süt daha güvenilir geliyor insanlara. neden? çünkü daha az sürede bozuluyor. bunun sebebi, pastörize sütte katkı maddesinin olmaması veya daha az katkı maddesi olması değil. pastörize sütte de katkı maddesi yok. ama pastörize süte uygulanan ısı daha düşük. dolayısıyla daha fazla sayıda spor sağlam kalıyor. bu sporların öldüğü ısı dereceleri de farklı demiştik. bazısı pastörizasyonda ölür, bazısı uht'de, bazısı ise uht'de bile ölmez.
  
  uht ve pastörizasyon yöntemleri, mikroorganizmaları öldürürken, sütün besin değerini olabildiğince korumayı amaçlar.
  
  sütün besin değerine gelelim. iyi süt nedir? iyi süt öncelikle iyi beslenmiş, sağlıklı hayvanlardan elde edilen süttür. bu hayvanlara koruyucu veya tedavi edici amaçlarla antibiyotik verilmişse, bunların sütlerinin yasal olarak kullanılma süreleri vardır, o antibiyotiğin inek vücudundan atılma süresine göre. zira bu antibiyotiklerin uht'de bile ancak yarısı yıkımlanır, kalanını olduğu gibi insanlar vücuduna alır.
  sağlıklı hayvandan antibiyotiksiz sütü aldık. bitmedi. bu sütü steril şartlarda almak, steril kaplara doldurmak ve uygun koşullarda fabrikaya götürmek gerekir. süt, sağıldığında 36-37 derece olan bir sıvı. bunun en kısa zamanda soğutulması gerek. ki içerisinde mikroorganizmalar ve spor halleri üremesin. sütün taşımak için koyulduğu kaplar da önemli. yani her aşamada sütü kirletmemeye dikkat etmek gerekiyor.
  
  yani kusur uht'de değil. uht zaten sütün besin değerlerini kaybetmeyeceği fakat insan sağlığına zararlı mikroorganizmaların öldürüleceği derecede yapılıyor. sütün kalitesi iyi, sağım, koruma ve nakil işlemleri uygun şartlarda yapılmışsa, uht şu an en güvenebileceğiniz sistemdir.
  
  ''tamam iyi süt, tamam uht de çok güzelmiş ama paketinde sıkıntı varmış'' diyenler için, paketlemesi nasıl yapılıyormuş bunların, öğrenelim;
  
  ''en fazla kullanılan ve en gelişmiş yöntem tetra pak sistemidir. bu sistemde kullanılan ambalajlar mum, alüminyum folyo ve polietilen ile kaplı traft kağıdı tabakalarından oluşur.
  
  tetra pak paketleri, yüksek bakteriyolojik kaliteli kartonlardan şekillenir. tüp şeklini alan bu kartonlar süt ile doldurulur ve tüpteki sütün yüzeyinin altına ve dışına basınç ve ısının uygulanması ile paket üçgen prizma şeklindeki standart tetra pak veya tuğla şeklindeki tetra brik biçimindeki son şekline dönüştürülür.
  
  steril sütün aseptik doldurulmasında en önemli sorun, ambalaj materyalinin sterilizasyonu ve doldurma işlemi sırasında aseptik koşulların yaratılmasıdır.
  
  tetra pak paketlerinin sterilizasyonu için en uygun yöntem ısı-hidrojen peroksit kombinasyonunun uygulanmasıdır. bunun için; karton önce 80 derece sıcaklıktaki hidrojen peroksit çözeltisiyle 8-9 saniye muamele edilir. sonra tüp şeklini alan kartonun ısısı, silindir şeklindeki ısıtıcının etrafından geçirilerek, kısa bir süre içinde 200 dereceye çıkarılır. uygulanan bu yüksek ısının etkisiyle, karton tüpte kalan hidrojen peroksit parçalanır. sterilizasyon işlemi tamamlanan kartonlara, aseptik koşullarda uht-steril süt doldurulur.
  
  görüldüğü gibi, ambalaj da güvenilir.
  
  uht'nin ve pastörizasyonun tek zararını, sütün besin değerini biraz düşürmesi olarak söyleyebiliriz. elbette bu kadar ısı işleminde proteinlerin bir kısmı yıkıma uğrayacak, vitaminlerin oranı düşecek. fakat burda sormamız gereken şey şu olmalı ''besin değeri çok az düşmüş steril süt mü, yoksa besin değeri düşmüş steril olmayan süt mü?'' zira, uht'nin zararlı olduğunu düşünüp, çiğ sütü evde kaynatmak da süte bir ısı islemi uygulamaktır. yine sütü 90-110 dereceler arasında bir ısıya hem de daha uzun süre maruz bırakmaktır. süre uzadıkça yıkım artar. evde çiğ süt kaynatmak bu bakımdan daha fena olmuyor mu?
  
  hocamızın bu konudaki fikri şöyle; ''spekülasyonlarla insanlara uht'nin ve pastörizasyonun zararlı olabileceği şüphesini veriyorlar. sonra daha yüksek fiyatlara 'bakın bizde steril çiğ süt var, bundan alın, evde kendiniz kaynatın' diyorlar. saçmalık. adamlar çiftlikler kurdular sırf bu rant için. keçi sütü hikayesinde olduğu gibi. inek sütü içen öldü de keçi sütü içen ölmedi... içeriklerini anlattık size. aman aman bir fark var mı fiyatları ikiye, üçe katlayacak? yok. bunlar hep pazarlama hep satış yöntemi. yemeyelim arkadaşlar. anlatalım insanlara, onlar da yemesinler...''
  
  şimdi ben merak ediyorum. uht süt buysa, uht sütteki zarar nerdedir? sütteki kanser tehlikesi nedir? ''kanser yapıyomuş'' deniliyor da, sütün neyi kanser yapıyormuş? bir madde adı yok, bir sebep yok, ama ''kanser yapıyomuş''... allah allah... ne acayip.
• sütün hiçbir katkı maddesi kullanılmaksızın 4 ay kadar bozulmadan ilk günkü gibi kalmasını sağlayan ısıl işlem (aseptik olarak paketlenirse).
  "ultra high temperature" anlamına gelir. genelde 145 santigrad derece civarında 3-4 saniye sürer.
  halk arasında uht sütlerin içinde katkı maddesi olduğu inanışı vardır yaygın bi biçimde ancak yok böyle bişey. için gönül rahatlığıyla.
• "ultra heat treatment"dır açılımı. süt 2 saniye içinde 121 santigrad dereceye kadar ısıtılır ve 4 dereceye kadar soğutulur. bu kısa süreli sıcaklık değişimiyle şoka uğrayan bakteriler ölürler. steril koşullarda paketlenmiş süt, üzerinde yazan son kullanma tarıhine kadar içinde hiç bir koruyucu katkı maddesi bulundurmaksızın tazeliğini korur.
• udun hömürlü tüt.
• felsefesi bakterilere beyin amcıklaması geçirtmek olan yöntem.
• bir zamanlar acilimininin "uzun omurlu, homojenize edilmis, tam yagli" oldugunu sandigim kisaltma.
• uht sütler kansere neden oluyor :http://www.radikal.com.tr/…3.02.2012&categoryid=118
  
  heeah tam oldu! ne zamandır böyle bir haber bekliyordum ben de. her şey kansere neden oluyor yani. yakında kansere neden olmayan şeyler de dolaylı yoldan kansere neden olursa şaşırmayın falan gibi haberler bekliyorum.
• arapcada, kiz kardes/baci.
• gerçek açılımı ultra high temperature olan 135-150 santigrad derecede 1-5 saniye uygulanan ısıl işlem.
• uht karşıtı cahiller, endüstriyel süt üretimini şu an durdursak süt fiyatlarının et fiyatını geçeceğini hesaplayamıyor, idrak edemiyor.
  
  tutturmuşlar endüstriyel olan her şey kötüdür, kötü olsaydı endüstrinin geliştiği son 150 yılda insan ömrü 20-30 yıl ve hatta bazı coğrafyalarda daha fazla artmazdı.
  
  zira bu akılsızlar sütü alıp 2 saat kaynatarak onun daha sağlıklı olacağını düşünüyor ve bunu söyleyen koskoca dediğimiz proflar vsler. rezalet, böyle toplum sağlığı açısından zararlı kişilerin topluluğa hitap etmesi engellenmeli.