• ben çok sevdim lan bunun yeni banknotlarını. monopoly parası gibi. insan atm'den para çekerken birazdan sıraselviler caddesi'ni satın alacakmış gibi hissediyor.
  • yıllara göre çeşitli siyasi, askeri ve ekonomik olaylara göre değişken değerlerde konumlanmış.
    yıllara göre dolar karşısındaki seyrine bir bakalım.

    - 1923 yılında 1 dolar 80 kuruşa alınabiliyordu. yani karşılığı 0.80 lira.

    - 1930 yılında 1 dolar 2.12 lira. 1945 yılına kadar dolar karşısında yükselen ara ara değerini koruyan bir lira var. bundan sonra lira dolar karşısında değer kaybetmeye başlıyor ve 1956-1957 de 5.75 liraya çıkıyor sonra tekrar 2'li seviyelere geliyor.

    - 1959 yılında 1 dolar 2.86 lira. 29 yılda fazla değişim olmuyor.

    - 1960 yılında 1 dolar 9.14 lira. bir yıl içinde 3 kattan fazla değer kaybediyor dolara karşı. 1968 yılına kadar bu seviyeye yakın işlem görüyor.

    - 1969 yılında 1 dolar 15.68 lira. bir yıl içinde yüzde 50 den fazla bir değer kaybı var dolara karşı. 1977 yılına kadar buna yakın seviyede seyrediyor.

    - 1978 yılında kısmen 1977 yılını da katabiliriz devamlı bir dolar karşısında değer kaybı başlıyor.

    1977 - 19.63
    1978 - 25.25
    1979 - 35.70
    1980 - 91.04
    1981 - 134.05
    1982 - 188.60
    1983 - 285.60
    1984 - 446.97
    1985 - 579.71
    1986 - 579. 68

    - 1987 yılında yaklaşık yüzde 100'e yakın değer kaybı yaşıyor dolara karşı.

    1987 - 1023.44

    - 1989 yılının ortasında 1987'ye göre yüzde 100'e yakın bir değer kaybı daha yaşıyor.

    1989/6 - 2093.85

    - 1991 yılının yarısında 1989/6'ya göre yüzde 100'e yakın bir değer kaybı daha oluyor. bu yıllarda dolara karşı değer kaybı devam ediyor.

    1991/6 - 4090

    - 1993 yılında 1991 yılına göre yine bir yüzde 100'e yakın değer kaybı oluyor.

    1993/1 - 8802

    - 1994 yılı içinde büyük bir değer kaybı yaşanıyor. ve devamı yıllarda yıl içinde büyük değer kayıpları oluyor. ( /1: 1. ayın son işlem günü değeri, /12: 12. ayın son işlem günü değeri )

    1994/1 - 14487
    1994/12 - 36544

    1995/1 - 39979
    1995/12 - 55350

    1996/1 - 60805
    1996/12 - 101500

    1997/1 - 108369
    1997/12 - 195880

    1998/1 - 211700
    1998/12 - 304650

    1999/1 - 320250
    1999/12 - 539750

    2000/1 - 545850
    2000/12 - 671000

    2001/1 - 668000
    2001/12 - 1453615

    - 2002 yılından sonra tl dolar karşısında kısmen değer kazanmaya başlıyor.

    2002/1 - 1311636
    2002/12 - 1647654

    2003/1 - 1643418
    2003/12 - 1399998

    2004/1 - 1343450
    2004/12 - 1342700

    - 2005 yılında tl den 6 sıfır atılıyor.

    2005/1 - 1.3359
    2005/12 - 1.3483

    2006/1 - 1.3263
    2006/12 - 1.4124

    2007/1 - 1.4203
    2007/12 - 1.1649

    2008/1 - 1.1736
    2008/12 - 1.5291

    2009/1 - 1.6424
    2009/12 - 1.4945

    2010/1 - 1.4903
    2010/12 - 1.5450

    2011/1 - 1.6068
    2011/12 - 1.8980

    2012/1 - 1.7725
    2012/12 - 1.7862

    2013/1 - 1.7633
    2013/12 - 2.1343

    2014/1 - 2.2737
    2014/12 - 2.3311

    2015/1 - 2.4219
    2015/12 - 2.9233

    2016/1 - 2.9662
    2016/12 - 3.5255

    2017/1 - 3.7942
    2017/12 - 3.7787

    2018/1 - 3.7608
    2018/8. ay 9. gün - 5.4085

    edit: ne yazık ki ülkemiz için türk lirası için zor bir gün, unutulamayacak bir gün yaşıyoruz. 6.8 seviyelerini gün içinde zorladı. an itibariyle 6.55 civarından işlem görüyor. düne göre sadece bir günde dolar karşısında 1 tl civarı bir değer kaybı var. kelimeler yetersiz kalıyor.

    kaynak:
    1. http://www.tcmb.gov.tr/kurlar/kurlar_tr.html
    2. http://www.hurriyet.com.tr/…nce-80-kurustu-39228224
    3. http://www.odaci.com/eskikur.xls
  • metroda bulunan akbil doldurma makinasının tanımadığı para (zaten tanısaydı türkiye'de çok şeyin değişmiş olduğuna inanacaktım)
  • yeni simgesi mevcut siyasi düzenle beraber bana eski bir film sahnesini hatırlatan para birimimiz. ilgili sahne için ;
    (bkz: http://1.bp.blogspot.com/…ndetta - totalitarian.jpg)
  • hakkında "milletin kafası karışır bu paralarla" yorumunu veya benzerini günde 2-3 defa işittiğim; kanımca da güzel olmuş paradır. ulan bir sikte de kafanız karışmasın, üzerinde 20 yazıyorsa 20 tl'dir işte. ytl çıkınca da aynı muhabbet ağzı böyle bükerek hımm milletin kafasını karıştırır bu diye yorum yapmışlardır. niye lan niye?
  • türk lirası bir buçuk asırdan uzun zamandır bu toprakların para birimidir. iso4217 uluslararası para birimi kodlama sistemindeki kısaltması eskiden trl iken, yeni türk lirasının çıktığı 1 ocak 2005 yılından sonra bu kısaltma try olarak değiştirilmiştir. yurt içinde kullanılan kısaltma ise ytl'nin kullanıldığı 2005-2009 arasındaki dönem haricinde hep tl olagelmiştir. 1 ocak 2010 tarihinden sonra ytl tedavülden kalkmıştır, ancak uluslararası kısaltmadaki yeni türk lirası kısaltması olan try halen kullanılmaktadır.

    lira isminin romalıların bir poundluk bronzu ifade etmek için kullandıkları libra kelimesinden geldiği bilinmektedir. bu ağırlık ölçüsü aynı zamanda bir para birimi olarak kullanılagelmiştir. söz konusu terim sonraları livre ve lira kelimelerine dönüşmüş olup, bu kelimenin kökeninin de romalılardan önceki dönemlere, hatta truvalılara kadar uzandığı sanılmaktadır. libra bir hesap ölçüsü olarak yüzyıllarca bu ağırlıktaki altın veya gümüşün değerini ifade etmek için kullanılmıştır. türk lirasının dışında, ingiliz lirası, irlanda lirası, fransız livresi (781-1794 yılları arasında kullanılmıştır), lübnan lirası, kıbrıs lirası, mısır lirası, sudan lirası, venedik lirası, italyan "liret"i (1861-2002 arasında kullanılmıştır, italya'da lira ve lire denmekteydi), israil lirası (1948-1980 arasında kullanılmıştır) gibi para birimlerinin varlığı da söz konusu olmuştur. ingiltere'de lira veya libra kelimesi yerine pound kullanılması 1 libra'nın 1 pound'a eşit olmasından dolayıdır. pound'un sembolü bu yüzden liranın l'sinden gelir ve £ şeklindedir.

    türk lirası ilk defa 5 ocak 1843 tarihinde basılmıştır. bu tarihten önceki dönemlerde, akçe gibi para birimleri ülkemizde kullanılmaktaydı. sultan abdülmecit döneminde basılan ilk lira altındı. ön yüzlerinde bir çelenk ile çevrelenmiş tuğra ile üstünde yedi tane beş kollu yıldız bulunmaktaydı. mecidiye altını olarak bilinen bu paralara halk arasında sarı lira denmekteydi ve özellikle kaime adı verilen ve aslında birer devlet borçlanma senedi olan karşılıksız kağıt paraların ortaya çıkmasıyla halkın gözünde daha bir kıymete binmişlerdi (bkz: hani benim recebim recebim). sarı liralar, tashih-i ayar kararnamesi ile ortaya çıkmıştı. 1854 yılında yarım ve çeyreklikleri, 1855 yılında iki buçukluk ve beşlik katları basıldı.

    http://4.bp.blogspot.com/…ay5mkqqo/s1600/adsız4.png

    "sarı lira"nın basılmasından 10 yıl sonra 1853 yılında kırım savaşı patlak verdi. kırım savaşı osmanlı devleti'nin ödemeler dengesini ciddi şekilde bozdu ve ilk defa bu dönemde avrupalı ülkelerden borç alındı. ancak bu borçlar fabrika inşaatlarına ve sanayileşmeye değil saray inşaatlarına harcandı*. zamanla devletin borçlarının artması ve madeni paranın değerini giderek yitirmesi sonucu alacaklı konumundaki batılı emperyalist ülkeler osmanlı devleti'nin bastığı paraları kabul etmemeye başladı ve ödemelerde yalnızca osmanlı bankası adı verilen kendi kontrollerindeki kuruluşun basacağı paraları kabul edeceklerini belirttiler. osmanlı hükümeti de bu koşulu kabul etti ve böylece altın karşılığı kağıt para basma yetkisi osmanlı bankası'nın tekeline alındı. 1863 yılında da ilk banknot türk lirası osmanlı bankası tarafından tedavüle çıkarıldı. böylece osmanlı hükümeti senyoraj gelirinden mahrum oldu.

    http://www.obmuze.com/…anknotlari/1863-belge-02.jpg

    osmanlı devleti'nin parçalanması ve topraklarının yavaş yavaş paylaşılması sürecinin, osmanlı bankası ile başlayan parasal vesayetin, ekonominin ve maliye sisteminin geneline yayılması, reji idaresi ve düyunu umumiye gibi kuruluşların faaliyetleriyle birlikte, cumhuriyet dönemine değin devam ettiği görüldü. cumhuriyet dönemine gelindiğinde, 1924 yılında osmanlı bankası'nın türk lirasını basma imtiyazı kaldırıldı ve 1931 yılından itibaren türkiye cumhuriyet merkez bankası'nın kurulmasıyla birlikte türk lirası gerçek anlamda yerli bir para haline geldi.

    http://images.ykykultur.com.tr/…huriyet019-7704.jpg

    cumhuriyet döneminin ilk kağıt paraları 1927 yılında basıldı. cumhuriyetin ilanından günümüze değin 9 emisyon dönemi söz konusu oldu, bunların alt gruplarıyla birlikte 126 tertip banknot dolaşıma girdi. birinci emisyon dönemi 1931'e değin sürdü. henüz merkez bankası kurulmadığından ve osmanlı bankası'nın tekeli de sona erdiğinden bu paralar yurt dışında bastırıldı.1931'de ikinci emisyon dönemi başladı. bu dönemde basılan paraların en önemli özelliği, üzerinde arapça harfler yerine latin harflerinin yer alması ve yurt içinde yerli imkanlarla basılmasıydı.

    http://sanalmuze.tcmb.gov.tr/…jpg?mod=ajperes&cvid=

    1927'den 1938'e değin paraların üzerinde atatürk resmi bulunmaktaydı. 1938 yılında atatürk'ün ölümünden sonra, ikinci emisyon döneminde basılan paraların üzerine 1938'den itibaren ismet inönü'nün resmi basılmaya başlandı. bu olay çeşitli tartışmalara neden olsa da, aslında tamamen kanunun uygulanması böyle bir durumu ortaya çıkarmıştı. söz gelimi, atatürk zamanında kabul edilen türk parası kanununa göre, paranın üzerine mevcut cumhurbaşkanının resminin basılacağı hükmü geçerliydi.

    https://ceviiz.com/…ar-1938-1950-e1536433022530.jpg

    ancak yine de üzerinde inönü resmi bulunan paralar, ikinci dünya savaşı'nın yarattığı mali olumsuzluklara bağlı olarak yeterince basılamamış ve atatürk resimli paraların kullanımı da uzunca bir süre devam etmiştir. savaştan sonra ise, 1951 yılında kanunda değişiklik yapılarak, paraların üzerine cumhurbaşkanının resminin basılacağı hükmü kaldırılarak, yalnızca atatürk'ün resminin basılacağı ifadesi konmuştur. böylece o günden bugüne paraların bir yüzünde daima atatürk'ün resmi olagelmiştir.

    seksenli yıllara gelindiğinde, paraların bir yüzüne atatürk resmi basılırken, diğer yüzlerine çeşitli sanatçıların, devlet büyüklerinin ve tarihe mâl olmuş başka kişilerin de resmi konmaya başlandı. yedinci emisyon dönemine tekabül eden bu paralardan, üzerine mimar sinan'ın resmi basılan 10 bin tl 1982 yılında, üzerinde mehmet akif ersoy'un resmi bulunan 100 tl 1983 yılında, mevlana'nın resminin yer aldığı 5000 tl 1985 yılında ve fatih sultan mehmed'in yer aldığı 1000 tl 1986 yılında tedavüle çıkarıldı. paraların üzerinde çok sayıda farklı yüzün yer aldığı söz konusu dönemde türk lirası barış manço'nun anahtar adlı şarkısına konu oldu.

    https://www.youtube.com/watch?v=tdjgrtit5tg

    80'li yılların sonunda ve 90'lı yılların başında görülen yüksek enflasyon, tl'nin diğer ülke para birimleri karşısındaki değer kaybının da arttığı bir süreci beraberinde getirdi; dört, beş ve altı sıfırlı paralar yaşamımıza girdi. yeni paraların tedavüle çıkarılmasındaki yönetmelik kuralı, en büyük para küpürünün piyasada dolaşımda bulunan paraların içerisindeki miktarının yüzde 75'in üzerine çıkması halinde, daha büyük küpürün çıkarılması esasına dayanmaktaydı. 1931 yılında çok büyük para olan 1000 tl, 90'lı yıllara gelindiğinde demir para haline geldi. kasım 1991'de dolaşıma giren 100 bin tl o zamanın en büyük parası iken, 1999 yılında neredeyse bir somun ekmek parasına eşitti.

    https://3.bp.blogspot.com/…k-no-nu/100bin(1999).gif

    1997 yılında 5 milyon tl tedavüle çıkarıldığında o zamana kadar görülmemiş yenilikleri barındırmaktaydı. söz konusu para güvenlik önlemleri açısından çok ileri düzeydeydi; yatay biçimde göz hizasına kaldırılıp ışığa doğru bakıldığında görülebilen motifler, morötesi ışıkta parlayan seri numara ve kabartmalar... ancak yine de cumhurbaşkanı süleyman demirel bu paraya alışamadığını söyleyecekti çünkü daha bir kaç yıl öncesinde cebindeki en büyük para 1 milyon tl idi. oysa sadece 2 yıl sonra 10 milyonluk banknotlar piyasaya sürülecekti.

    http://arsiv.ntv.com.tr/news/74017.jpg

    bu durum, paramızın yıllar içerisinde yabancı paralar karşısında nasıl değer kaybettiğini ve enflasyonun nasıl hızla arttığını ortaya koymaktaydı. 2002 yılına gelindiğinde ise, abd'nin merkezî para otoritesi fed'in, doların emisyon hacmini arttırmaya başlaması, türkiye cumhuriyet merkez bankası'nın daraltıcı para politikası uygulamasını ve enflasyonla mücadeleyi kolaylaştırdı. böylece uluslararası piyasadan, faizleri yükselterek ikraz sermayesi çekilebildi ve bu da bir süre için uygulanan daraltıcı para politikası ile tl'nin değer kazanmasını sağladı. 2005 yılında paradan altı sıfırın atılması bu şekilde mümkün oldu. ancak on yıllık sürenin ardından, abd genişletici para politikası uygulamayı bırakınca, başlangıçta yüksek faizle gelen parayı, üretken yatırımlar yerine betona gömen türkiye tarihi bir fırsatı kaçırdı. böylece, halen büyüme için ihtiyaç duyduğu yüksek teknoloji ürünü üretim mallarını ithal etmek zorunda olan ve bundan dolayı da oluşan dış ticaret açığını finanse etmek için dövize ihtiyacı olan bir ülke olmaya devam etmekteyiz. bu da, tl'nin yeniden hızla değer kaybettiği günlerin geri geldiğine işaret etmektedir. yakın gelecekte 250 tl'lik, 500 tl'lik ve hatta 1000tl'lik banknotları tekrar günlük yaşamda görebiliriz.
  • simgesi pek de umrumuzda olmaması gereken para birimidir. para birimidir, fakat söz konusu para bizim paramız değildir.

    birazcık vülgarize ederek hikayeleştirirsem;

    daha çok soy isimleriyle tanıdığımız az sayıda zengin var. bu insanlar, bakkaldan aldığımız yoğurttan tutun, bindiğimiz arabaya; alışverişe çıktığımız süpermarketten kredi çektiğimiz bankaya kadar her şeyin sahibi.

    hatta birçoğumuz o insanların şirketlerinde, fabrikalarında, süpermarketlerinde çalışıyoruz. emeğimizi o insanlara veriyoruz. bize bir miktar para ödünç veriyorlar bunun karşılığında. o parayı bir şekilde akıllıca kullanmaya çalışıyoruz ki; çabuk bitmesin!

    zaman geçtikçe, bize ödünç olarak verdikleri parayı evimize aldığımız çiviyle, sobayla çocuğumuza aldığımız meyveli yoğurtla, ketçapla ne bileyim, salçayla, suyla* bir şekilde geri veriyoruz. hatta bazı şeylere paramız yetmediği için, bankalarından kredi çekiyoruz, olmayan bir parayı ödünç alıyoruz, elektronik sistemlerinde sayılardan başka bir şey ifade etmeyen, somut dayanağı olmayan bir para bu.

    ömrümüzü, emeğimizi vermemize rağmen, ürettiğimiz arabaları, inşa ettiğimiz evleri alabilmek için borçlu çıkıyoruz. ve bu borçtan kurtulmak yıllarca süren emeğimize mal oluyor.

    bu noktada; paranın kimin parası olduğu belli. nereden çıkıp, sike sike nereye döndüğü de...

    kuşkusuz benim param değil, bizim paramız değil.

    sizi bilmiyorum, ama türk lirası bana hiçbir anlam ifade etmiyor. simgesi de ne olursa olsun umrumda değil. olmamalı...
  • ülkenin para birimini ülkenin yönetimi ve ekonomisi belirler. bireysel olarak yapılacak bir şey yok. eminim üstteki yazarın banka hesaplarında dövizleri vardır. o da türk lirasına güvenmiyordur. yoksa bu kadar rahat konuşmaz.
  • neoliberal ekonominin istediği ülkenin parasını nasıl pul edeceğine dair bir kanıt sunmak gerekirse, türk lirasının hepimizin dikkat kesildigi euro/doælær pariteleri dışındaki para birimleri karşısında da hızla değer kaybediyor oluşudur.

    tl'nin değer kaybını göz ardi ettigimiz bati-disi ulkelerin paraları karsisindaki durumunu merak edip currency converterların birinde gezinirken, özellikle 2018 başından bu yana %100'e yaklaşan değer kayıpları gözüme çarptı. üşenmeyip tek tek not aldım bu değişiklikleri. burada sizinle de paylaşalım siz de benim gibi rahatsız olun istedim türk lirasının değer kaybı vahametine.

    ***************************************************************************
    sıcak haberlerde geçen hafta türkiye'yi reddeden brics ülkeleri:
    -------------------------------------------------------------------------------------------------------

    *brezilya- real
    ocak 2018 : 1 try= 0,86 brl
    10 ağustos: 1try= 0,60 brl

    *rusya - ruble
    ocak 2018 : 1 try= 15.26 rub
    10 ağustos: 1try= 10.558 rub

    * hindistan - rupee
    ocak 2018 : 1 try= 16,96 inr
    10 ağustos: 1try= 10.76 inr

    *çin- çin yuanı
    ocak 2018 : 1 try= 1.736 cny
    10 ağustos: 1try= 1.067 cny

    *güney afrika- rand
    ocak 2018 : 1 try= 3.30 zar
    10 ağustos: 1try= 2.189 zar

    ###########################################
    türkiye'nin de dahil olduğu mint ülkeleri:
    --------------------------------------------------------------------

    *meksika- pezo*
    ocak 2018 : 1 try= 5.193 mxn
    10 ağustos: 1try= 2.953 mxn

    *endonezya -rupi
    ocak 2018 : 1 try= 3,593 idr
    10 ağustos: 1try= 2,263 idr

    *nijerya - naira
    ocak 2018 : 1 try= 96,25 ngn
    10 ağustos: 1try= 56.51 ngn

    *türkiye*- lira*
    türkiye için de altın fiyatlarına bakalım
    ocak 2018 : 1 gr altın= 159 tl
    10 ağustos: 1 gr altın= 250,3 tl

    .-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.-.
    komşularımızda durum :
    ---------------------------------------

    *suriye- suriye'nin sefillerinden kurtulma seklinde ic savasi firsata ceviren rejiminin keyif surdugu suriye poundu
    ocak 2018 : 1 try= 136 syp
    10 ağustos: 1 try=80,24 syp

    *iran * - riyal
    ocak 2018 : 1 try= 97 irr
    10 ağustos: 1 try=6,5 irr

    *ırak *- dinar
    ocak 2018 : 1 try=316 iqd
    10 ağustos: 1try= 186,1 iqd

    *bulgaristan- leva
    ocak 2018 : 1 try=0.43 bgn
    10 ağustos: 1try= 0.265 bgn

    *azerbaycan- manat
    ocak 2018 : 1 try=0.45 azn
    10 ağustos: 1try= 0.263 azn

    * gürcistan- lari
    ocak 2018 : 1 try= 0.69 gel
    10 ağustos: 1try= 0.395 gel

    *ermenistan- dram
    ocak 2018 : 1 try= 129 amd
    10 ağustos: 1try= 74.6 amd

    .-*.-*.-*.-*.-*.-*.*.-*.-*.-*.-*.-*.-*.*.-*.-*.-*.-*.-*.-*.
    son olarak kuzey afrika ülkelerine bakalım:
    --------------------------------------------------------------

    *mısır - pound
    ocak 2018 : 1 try= 4.74 egp
    10 ağustos: 1try= 2.76 egp

    *tunus - dinar
    ocak 2018 : 1 try= 0.666 tnd
    10 ağustos: 1try= 0.427 tnd

    * libya* dinar
    ocak 2018 : 1 try= 0.36 lyd
    10 ağustos: 1try= 0,213 lyd

    *cezayir- dinar
    ocak 2018 : 1 try= 30.85 dzd
    10 ağustos: 1try= 18.38 dzd

    *fas- dirhem
    ocak 2018 : 1 try= 2.49 mad
    10 ağustos: 1try= 1.477 mad

    ?_?_notaparapulo?_?_:
    --ocak aylarında genelde gözüme çarpan yüksek değerleri aldım, genel bir bilgi verebilir.
    --dalgalanma oranlarını* da görmek isterseniz kaynak converterdan inceleyebilirsiniz.
  • bu sabah gidip para çektim 50 ytl.2 tane 20'lik 2 tane de 5'lik verdi atm.en yeni türk liralarından.5 ytl ile markete girdim,sigara istedim,parayı uzattım adam almadı.evet almadı.sebebi ise şuymuş "paralar daha çok yeni sabahtan beri 10 tane 100'lük merkez bankasına götürdüm sahte diye.yeni türk lirası almıyorum kusura bakma" dedi.daha yeni bankamatikten çektim bak makbuzu işte falan dediysem de olmadı.gittim başka yerden aldım.marketçi paralar daha yeni tanıyalım falan diye mi almak istemedi götünden uydurdu yoksa gerçekten doğru mu söylüyordu bilemiyorum da ,eğer doğruysa dakika bir gol diye buna derim.ne zaman ne ara nasıl becerdiniz lan sahtesini.
hesabın var mı? giriş yap