toplumsal hafıza
-
ineklerde bile türkiye'dekinden daha çok bulunan cips markası..
-
genelde bir toplumu tümden ilgilendiren üzücü ve travmatik olayların unutulmaması gerekliliği ile eş anlamlı olarak kullanılır. son zamanlarda siyasilerimizin diline pelesenk olmuş dış ve iç mihraklardan kurtulmanın ön koşuludur. biz halk olarak bize yapılan her kötülüğü unutursak bize yapılan kötülüklerin durmasını nasıl bekleyebiliriz?
benim fikrime göre, sözlükçülerin toplumsal hafızaya sözlük üzerinden yapabileceği en büyük katkı, toplumsal hafıza başlığı altında toplumsal hafızayı yaratmak ve korumaktır. ben bu işe alışmamamız, unutmamamız, normalleşmesinin önüne geçmemiz gereken bazı terör olaylarıyla başlıyorum:
(bkz: 20 temmuz 2015 suruç patlaması)
(bkz: 10 ekim 2015 ankara patlaması)
(bkz: 23 aralık 2015 sabiha gökçen patlaması)
(bkz: 12 ocak 2016 sultanahmet patlaması)
(bkz: 17 şubat 2016 ankara patlaması)
(bkz: 13 mart 2016 ankara patlaması)
(bkz: 19 mart 2016 taksim patlaması)
(bkz: 27 nisan 2016 bursa patlaması)
(bkz: 1 mayıs 2016 gaziantep patlaması)
(bkz: 12 mayıs 2016 diyarbakır patlaması)
(bkz: 7 haziran 2016 vezneciler patlaması)
(bkz: 8 haziran 2016 mardin midyat patlaması)
(bkz: 28 haziran 2016 atatürk havaalanı patlaması)
(bkz: 10 ağustos 2016 diyarbakır patlaması)
(bkz: 10 ağustos 2016 mardin kızıltepe patlaması)
(bkz: 17 ağustos 2016 van patlaması)
(bkz: 18 ağustos 2016 elazığ patlaması)
(bkz: 20 ağustos 2016 gaziantep patlaması)
(bkz: 15 temmuz 2016 darbe girişimi)
(bkz: 6 ekim 2016 yenibosna patlaması)
(bkz: 16 ekim 2016 gaziantep patlaması)
(bkz: 4 kasım 2016 diyarbakır patlaması)
(bkz: 24 kasım 2016 adana patlaması)
(bkz: 10 aralık 2016 beşiktaş patlaması)
(bkz: 17 aralık 2016 kayseri patlaması)
(bkz: 22 aralık 2016 ışid'in 2 askerimizi şehit etmesi)
(bkz: 1 ocak 2017 ortaköy gece kulübü saldırısı)
(bkz: 5 ocak 2017 izmir adliye patlaması)
(bkz: 16 ocak 2017 diyarbakır sur saldırısı)
(bkz: 17 şubat 2017 şanlıurfa patlaması)
burada son bulması dileğiyle...
not: başlıkların büyük bir kısmı sessiz sakin suskun adamın emeğine saygı duyduğum #64774098 numaralı girdisinden yardım alınarak bulunmuştur. -
-
turkiye'de, onde gelen medya gruplarinin (dogan mi desem sahin mi desem ne desem bilemedim) politik amaclariyla cok yakindan alakali olan hafizadir.
politik ruzgarlara gore toplumun hatirlamasi istenilen seyler gerekli gereksiz enteresan zamanlarda hatirlatilir, hic aklina bile getirilmesi istenmeyen seyler cok guzel unutturulur uyutulur... (kasim 2003 istanbul saldirilari mi desem, cuval olayi mi desem, arada bi hatirlatilir, gerekli amac saglaninca poptar, buzstar, alaturka star aynen uyutmaya devam eder) -
çok uzak bir zamanda olmuş şeyleri capacanlı hatırlayan,* çok yakın bir zamanda olanları unutuveren* bazı olaylara ise ne yapacağını merak ettiğimiz hatırlama biçimidir.* ama her halükarda acıyla beslenir.
-
toplumsal hafiza/bellek collective memorynin turkcesi degildir. social memory'nin turkcesidir. ama bunlar zaman zaman birbirlerinin yerini alacak sekilde kullanilir. toplumsal ya da kolektif bellegin ise jung'un kolektif bilincalti dedigi seyle pek alakasi yoktur ve zaten jung'un bu teorisini pek ciddiye alan da yoktur gunumuzde. cok yuzeysel bir sekilde soylemek gerekirse toplumun gelisen teknoloji ve medya sayesinde giderek artan 'dis bellek' (fotograf, bilgisayar vs vs) depolari sayesinde olusturdugu hafizadir. toplumsal hafiza dedigimiz sey ulusal hafizanin da tam esiti degildir. sonra efendim toplumsal/kolektif bellek her zaman iktidar odaklari tarafindan sekillenmez, sekillendirilemez. tuncelili birinin kimliginin yapi taslarindan biri daha kendisi hayatta bile degilken yasanmis dersim isyani iken (bkz. leyla neyzi, ben kimim) izmirli ve yasiti bir baskasi dersim'in tunceli'nin eski adi oldugunu bile bilmeyebilir. tunceli'de 1938 de olanlari bilmemek, dersim'in tunceli'nin eski adi olugunu bilmemek devlet eliyle sekillenmis bir unutma politikasina isaret edebilir ama ayni politika tuncelili insanlarin uzerinde bir ise yaramamistir. bu durumda butun toplumsal bellegi iktidarin sekillendirdigini soylemek yanlis olur. bu ulus devletin toplumsal hafiza uzerindeki etkisi yok oldu demek degil, isler sandigimiz kadar siyah beyaz degil demektir. yine de bu sekillenmede ulus devletlerin rolu ile ilgili bir okuma icin: eric hobsbawm, the invention of tradition. toplumsal bellegin bugunku anlamda ilk incelemesi, bir anlamda toplumsal bellegin babasi icin: maurice halbwachs, on collective memory.
cok nefis ve lincoln imgesinin degisen donemlerde degisen algilanisi ve toplumsal bellek iliskisi icin: barry schwartz, "abraham lincoln and the forge of national memory".
bu konuda bir baska iyi bir isim icin: susannah radstone
ve turkiye'den sozlu tarih ve toplumsal hafiza icin: leyla neyzi. -
güdümsüz bilinç hali veya sürü psikolojisinin toplumda yarattığı asılsız, yalan yanlış, gerçekten fevkalade uzak, güvenilmez hafıza şeklidir. toplumsal hafızanın oluşumu ve de gelişimi tek başına olmaz, o hafızayı törpüleyecek kimsecikler mutlaka vardır, toplumu uyutmak adlı stratejiler de tam olarak bu kavramı hedef alır, ki eğer kastedilen türk toplumu hafızası ise bu kimseciklerin işi de pek kolaydır.
-
(bkz: #36287960)
-
gelişmiş bir ülke olmak için gerekiyor. insanlar dün olanları aklında tutamıyorsa, günün akışına kapılıp geçmişle bugün arasında bağ kuramıyorsa bu son derece olumsuz bir durum.
toplumsal hafızanın güçlü olması geçmişten ders almak demek, geleceğe güvenle bakmak demek.
olaylara objektif bakmak, kafada muhasebe yapmak toplumsal hafızayı güçlendirir. -
eskiden ölçülebilir bir süresi vardı. birimi de mehmet ali erbil’di. yayından kaldırılma ve ekranlara dönme frekansı türkiye’nin unutma süresini veriyordu. çarkıfelek’in yokluğunda sosyologların eli kolu bağlı, siyaset bilimciler çaresiz. bu kaos ortamında ne yapacağımızı bilmiyoruz.
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap