titan

• güneş sisteminin belki de en ilginç cismi titan. evet, üzerinde barındırdığı yaşam ile belki dünya çok daha ilginç ama, dünyayı devre dışı bırakalım şimdilik.
  
  titan, başka bir gezegenin uydusu olmasına rağmen, merkür'e eşdeğer büyüklüğü ve "şu kadarcık uyduda ne işi var" diye düşündüren; azot ve metandan oluşan atmosferi ile benzersiz. şöyle ki, güneş sisteminde yer alan gezegenlerin yüzlerce uydusu var ve bunlardan bazıları titan kadar büyük olmasına rağmen hiçbirinin içinde mevsimler yaşanan, yağmurlar yağan, rüzgarlar esen bir atmosferi yok. hatta ve hatta, "ne güzel gezegenler" dediğimiz merkür ve mars'ın söz etmeye değecek bir atmosferi bile yok.
  
  üstelik titan'ın atmosferi o kadar yoğun ki, yüzeydeki basınç dünyada olduğundan bile fazla. peki, kütleçekimi neredeyse ay kadar olan, bir manyetosferi bile bulunmayan ve üzerinde yaşam olmadığını düşündüğümüz bu uydunun nasıl böyle kalın bir atmosferi var. şimdiye kadar merkür ve mars'ta olduğu gibi güneş rüzgarlarının titan'ın atmosferi silip süpürmesi beklenirdi. oysa orada sapasağlam duruyor.
  
  bu duruma verilebilecek tek bir cevap var; titan'ın atmosferi sürekli yenileniyor. yani kaybettiği azot ve metanın yerine sürekli yenileri geliyor. başka bir deyişle titan, tıpkı dünya gibi volkanik açıdan hala aktif. yahut yüzeyinde, atmosferdeki metanı yenileyecek bazı kimyasal, belki de biyolojik tepkimeler gerçekleşiyor. böyle olunca, -180 derecelik yüzey ısısına sahip bu gezegende metana bağlı bir yaşam olup olmadığı gibi bir soru geliyor akla.
  
  bu arada belirtmek lazım; metan iyi bir sera gazıdır. normal şartlarda metan olmasaydı titan'ın yüzey sıcaklığının -200 santigrat derece civarında olması gerekirdi. fakat metanın yarattığı sera etkisi sonucu yüzey olması gerekende 20 derece kadar daha sıcak, çünkü atmosfer güneşten gelen ısıyı hapsediyor ve titan olması gerekenden daha sıcak bir hale geliyor. bu hapsedilen ısı da, titan'ın kendi içinde dengeli ve karmaşık meteorojik faliyetler göstermesi için yeterli oluyor.
  
  yine titan, uydusu olduğu satürn'e kütleçekim kilidi ile bağlı olmasına rağmen, düzenli olarak gece ve gündüzün yaşandığı bir yer. tabi günler ve geceler biraz uzun. aynı yüzü sürekli satürn'e dönük olmak zorunda olan titan'da günler ve geceler 7'şer gün civarında sürüyor. yani 7 gün gündüz, 7 gün gece. bu uzun dönüş de, yıllık mevsim değişiklikleri haricinde daha kısa dönemli fakat düzenli hava değişimlerine neden oluyor.
  
  bence üzerinde üs falan kurmaya değer bir yer. soğuk ve bildiğin gaz kokuyor ama yaşanır burada. biz görmeyiz ama, önümüzdeki 100 yıl içinde kurarlar zaten buraya bir üs.
• gidebilseydik, yuzeyinden saturn ve gunes'i boyle gorecekmisiz: http://www.bytefarmers.com/…ees_saturn_titan_02.jpg
• burada atmosfer var gibi duruyor. rüzgar, yağmur ve hatta mevsimler. merkür'den satürn'e kadar; gölleriyle, ırmaklarıyla ve okyanuslarıyla dünya'ya en çok benzeyen yer. lakin bu göl ve okyanuslarda su değil sıvı doğal gaz bulunuyor. titan, dünya'nın tüm gaz ve petrol rezervlerinden yüzlerce hatta binlerce kat daha fazla doğal gaz rezervine sahip olmalı.
  
  bu enerjiyi taşıma olanaraklarına eriştiğimiz zaman 1000-2000 yıl kadar güç kaynağı sağlayabilir ya da hiç olmadı titan'da koloni kurabiliriz. (tabii şu an da titan'da hayat olmadığını farzedersek) cassini'den^* titan'ın yüzeyine indirilen uzay aracı huygens'in görevi aslında bunu bulmaktı ve basit organik maddeler buldu da. ama gelin görün ki titan'da sıcaklık -180 santigrad derece olduğundan, tüm bu basit organik bileşiklerin bir araya gelerek belirli bir basit form oluşturması neredeyse imkansız. (tabii eğer hava ısınmazsa) ve hepimizin bildiği gibi güneş enerjisini tükettikçe genişleyecek ve bu gezengenlere bağlı uydularda ısınacak. bu olduğunda da belki de tıpkı milyarlarca sene önce dünya'da olduğu gibi titan'da da hayat yeşerecek. dünya bizim için çok sıcak hale geldiğinde belki de titan'a taşınırız. kim bililr belki birgün, 1 milyar km uzaklıktaki bu yere yuvamız bile diyebiliriz ^*
• ilk defa yüzeyindeki sıvı metan göllerinin resmi çekilmiş uydu.
  http://saturn.jpl.nasa.gov/…etails.cfm?imageid=2432
  
  ah be, o göllerin kıyısında oturup bir 35'lik açmak vardı. yanına bir de peynir-kavun koydun muydu, o satürn manzarasında keyfine doyum olmaz.
  (bkz: türksün di mi)
• dünya üzerindeki yaşam bitme noktasına geldiğinde yeni dünyamız olmasını çok isteyeceğim, ancak katiyen olamayacak uydu.
  
  neden mi?
  
  1- titan soğuk. öyle böyle değil baya soğuk. ortalama -180 santigrat derece kadar soğuk. o kadar soğuk ki bu gezegendeki göller bildiğimiz su gölü değil, metan ve hidrokarbonlardan oluşuyor. düşün, evinde yaktığın doğalgaz sıvı olmuş, gölleri doldurmuş. ha işte o kadar soğuk. bu soğuğu yenmeden titan'da yaşamak mümkün değil. bu yüzden orada yaşayacak insanların buna uygun kıyafetler giymesi gerekiyor ki bu gerçekten çok zor bir iş (isteyen olursa detayıyla anlatırım).
  
  2- titan uzak. öyle böyle değil baya uzak. bugünkü teknolojiyle kendisine dünya'dan gidiş 7 yıl sürecek kadar uzak. elinizdeki en iyi uzay gemisinde bile, astronotların gidiş zamanındaki her şeyi ama her şeyi (gıda, su, enerji) karşılasanız bile asla kaçamayacağınız bir sorun var: kozmik radyasyon. uzaydayken dünya gibi sizi radyasyondan koruyacak bir atmosfer veya sistem olmadığı için astronotlar yavaş yavaş haddinden fazla radyasyona maruz kalacaklar. bu sürenin de en az 7 yıl civarı olacak olması neredeyse yolculuk bitmeden kanser olmanızı garantiliyor. şu an mars'a yerleşmememizin bile ana sebeplerinden biri bu: kurulacak bir habitatta radyasyona karşı önlem alma konusu büyük bir mühendislik meydan okuması (engineering challenge'ı çeviremedim kusura kalmayın). uzak olmasının bir büyük diğer dezavantajı ise güneş enerjisinden faydalanamıyor olmak. titan'a, dünya'ya düşenin yaklaşık %1'i kadar güneş ışığı geliyor. bu da güneş enerjisini unutacağız demek. üzerindeki hayvani boyutlardaki hidrokarbonları (bildiğimiz petrol) yakmak istesek de, bu sefer oksijen olmadan yanma olmama sıkıntısı karşımıza çıkıyor. malesef titan'ın atmosferinde dünya'da olduğu kadar oksijen yok. bu yüzden de öyle "çakmağı çaktım gaz yandı" yapamıyoruz.
  
  3- titan'ın yerçekimi zayıf. öyle böyle değil baya zayıf. dünya'dakinin 7'de 1i kadar. henüz bunun insan biyolojisine nasıl bir etki edeceğine dair bir çalışma olmasa da bu konudaki fikir sahibi abilerimiz ablalarımız iyi şeyler beklemiyorlar. sıfır yerçekimli iss'te astronotların sağlıklarını koruması ve kaslarını çalıştırabilmesi için bazı ekipmanlar mevcut ancak bunların titan'da ne kadar etkili olacağı yine araştırma konusu. bu maddeye iyi tarafından bakmak gerekirse titan'da ellerinize kanat yapıştırıp kollarınızı çırparak uçabilirsiniz veya dağdan aşağı atlayıp kemik kırığı bile yaşamadan hayatınıza devam edebilirsiniz (teoride). ama malesef bunlar bile yaşanabilirlik durumunda yukarıdaki maddeleri kompanse etmiyor.
  
  yukarıdaki maddelerden ve daha bir çok yazmadığım/saymadığım faktörden dolayı (detaylara girmeyeceğim demiştim, ama kısa bir örnek vereyim, titan'da astronot kıyafetinizde nasıl oksijen üreteceğiniz bile başlı başına bir "engineering challenge") maalesef titan'a yerleşmemiz yakın gelecekte mümkün değil. yine de titan'ın kolonizasyonu için zeplin şeklinde üsler'den tutun (titan'ın yerçekiminin çok az olması, titanda aşırı derecede fazla miktarda hidrokarbon, dolayısıyla hidrojen bulunması ve oksijenin az olması hidrojen zeplinlerini çok mantıklı habitatlar haline getiriyor, yine detayıyla anlatırım belki) yüzeyinde petrol yaktığımız habitatlara kadar çok eğlenceli fikirler mevcut. ancak tekrar söylüyorum, bu fikirler yakın gelecek için maalesef pek etkili değiller. bu yüzden titan yerine mars ve hatta ay şu an için daha iyi opsiyonlar.
  
  edit: yerçekimi düzeltildi. yanlış girmişiz vay anasını.
• uranos ile gaia'dan doğan altı erkek evlada titan denirdi. titan dev anlamına gelir.
  titanlar şunlar: okeanos, koios, krios, hyperion, iapetos ve kronos...
• titanik titan'dan gelmemektedir. titanic yapilmadan 14 yil önce yazilan bir romanda dev bir geminin buz dagina carparak battigi anlatilir. iste o geminin adi titan'dir ve bu nedenle bu gizem zaman zaman sefkatle anilir.
  
  ek: adi futility imi$ bu kitabin..by morgan robertson.
• konulu videolar'da "dünyanın en büyük böceği" diye yerli yersiz çıkıp tansiyon düşüren canavar. düşünsenize, bir canlı var ve varoluş amaçlarından biri tansiyon düşürmek. bir de öte yandan bir canlı daha var ve varoluş amaçlarından biri konulu videolara bu böceği koyup tansiyon düşürtmek. ne biçim hayat ulan bu, oynamıyom ben. zaten tansiyonum düştü.
• prometheus,atlas,cronos yunan mitolojisinin önemli titanlarındandır. eger yunan mitolojisini incelerseniz, insanın tanrılarının titanlar oldugunu görürsünüz. cünkü erkek insani prometheus yaratmıştır. bunlar bildigim anlamda tanrı degillerdir. yaratma gücü olan devlerdir. tanrılar gibi egoist, ve ukala da degillerdir. prometheus, tanrılara ceza vermek icin insanı yaratır. titanlar da cezalandırılır.
  titanik dev gibi anlamına gelen titan'dan gelmektedir büyük bir ihtimalle.
• (bkz: saturn)'un uydusu. atmosfer ve yer ko$ullari, gune$e bi olcude yakla$tigi takdirde (bkz: dunya) ile epeyce benze$ior.