the sopranos

• la casa de papel hayranlarının sıklıkla kötülediği dizi.
  
  haklısınız, gerçekten size göre bir dizi değil.
• kisisel begenilerime gore gelmis gecmis en iyi dizidir. kisisel dedik... basma... basma arkadasim kotuye ...
• bu muhteşem dizinin hemen hemen her bölümünün sonunda muhteşem şarkılar çalmaya başlar. işte o muhteşem şarkılar.
  
  sezon 1 bölüm 1 - nick lowe - the beast in me
  sezon 1 bölüm 2 - pigeonhed - battle flag
  sezon 1 bölüm 3 - elvis costello & the attractions - complicated shadows
  sezon 1 bölüm 4 - mazzy star - look on down from the bridge
  sezon 1 bölüm 5 - michael hoppe - gold leaves
  sezon 1 bölüm 6 - xzibit - paparazzi
  sezon 1 bölüm 7 - jefferson airplane - white rabbit
  sezon 1 bölüm 8 - cake - frank sinatra
  sezon 1 bölüm 9 - morphine - buena
  sezon 1 bölüm 10 - defiler - defile you
  sezon 1 bölüm 11 - latin playboys - manifold de amour
  sezon 1 bölüm 12 - cream - i feel free
  sezon 1 bölüm 13 - bruce springsteen - state trooper
  
  sezon 2 bölüm 1 - irma thomas - time ıs on my side
  sezon 2 bölüm 2 - ella fitzgerald - goodnight my love
  sezon 2 bölüm 3 - los lobos - viking
  sezon 2 bölüm 4 - andrea bocelli - con te partiro
  sezon 2 bölüm 4 - jovanotti - piove
  sezon 2 bölüm 5 - daniel lanois - white mustang ii
  sezon 2 bölüm 6 - frankie yankovic & his yanks - the happy wanderer
  sezon 2 bölüm 7 - emma shapplin - vedi, maria
  sezon 2 bölüm 8 - şarkı çalmaz ve şuna benzer bir ses ile credits akmaya başlar.
  sezon 2 bölüm 9 - otis redding - my lover's prayer
  sezon 2 bölüm 10 - journey - wheel in the sky
  sezon 2 bölüm 11 - johnny thunders - you can't put your arms around a memory
  sezon 2 bölüm 12 - eurythmics - i saved the world today
  sezon 2 bölüm 13 - the rolling stones - thru and thru
  
  sezon 3 bölüm 1 - elvis costello & the attractions - high fidelity
  sezon 3 bölüm 2 - les paul - i'm forever blowing bubbles
  sezon 3 bölüm 3 - dan hicks - where's the money?
  sezon 3 bölüm 4 - daniel lanois - fisherman's daughter
  sezon 3 bölüm 5 - r. l. burnside - shuck dub
  sezon 3 bölüm 6 - the kinks - living on a thin line
  sezon 3 bölüm 7 - nils lofgren - black books
  sezon 3 bölüm 8 - kasey chambers - the captain
  sezon 3 bölüm 9 - ben e. king - i who have nothing
  sezon 3 bölüm 10 - the campbell brothers with katie jackson - i've got a feeling
  sezon 3 bölüm 11 - cecilia bartoli - sposa son disprezzata
  sezon 3 bölüm 12 - little steven and the lost boys - affection
  sezon 3 bölüm 13 - aphex twin - blur
  
  sezon 4 bölüm 1 - time zone featuring john lydon - world destruction
  sezon 4 bölüm 2 - radiohead - kid a
  sezon 4 bölüm 3 - the four seasons - dawn (go away)
  sezon 4 bölüm 4 - spaccanapoli - vesuvio
  sezon 4 bölüm 5 - dean martin and ricky nelson - my rifle, my pony and me
  sezon 4 bölüm 6 - dave edmunds - take me for a little while
  sezon 4 bölüm 7 - the chi-lites - oh girl
  sezon 4 bölüm 8 - delaney & bonnie - when the battle is over
  sezon 4 bölüm 9 - apollo 440 - the man with the harmonica
  sezon 4 bölüm 10 - şarkı çıkmaz fakat bateri sesleri duyulur.
  sezon 4 bölüm 11 - the beach boys - surfin' u.s.a.
  sezon 4 bölüm 12 - annie lennox - little bird
  sezon 4 bölüm 13 - dean martin - i love paris" (vegas)
  
  sezon 5 bölüm 1 - emmylou harris - heaven only knows
  sezon 5 bölüm 2 - the rolling stones - undercover of the night
  sezon 5 bölüm 3 - mitch coodley - earth, wind, water
  sezon 5 bölüm 4 - thierry 'titi' robin - la petite mer
  sezon 5 bölüm 5 - luba orgonášová - chi il bel sogno di doretta
  sezon 5 bölüm 6 - etta james - the blues is my business
  sezon 5 bölüm 7 - jackie gleason - melancholy serenade
  sezon 5 bölüm 8 - faces - bad 'n' ruin
  sezon 5 bölüm 9 - bobby darin - if i were a carpenter
  sezon 5 bölüm 10 - the kinks - i'm not like everybody else
  sezon 5 bölüm 11 - commodores - three times a lady
  sezon 5 bölüm 12 - shawn smith - wrapped in my memory
  sezon 5 bölüm 13 - van morrison - glad tidings
  
  sezon 6 bölüm 1 - material featuring william s. burroughs - seven souls
  sezon 6 bölüm 2 - moby - when ıt's cold ı'd like to die
  sezon 6 bölüm 3 - daniel lanois - the deadly nightshade
  sezon 6 bölüm 4 - pink floyd - one of these days
  sezon 6 bölüm 5 - the students - every day of the week
  sezon 6 bölüm 6 - x - 4th of july
  sezon 6 bölüm 7 - pepe romero - recuerdos de la alhambra
  sezon 6 bölüm 8 - ray charles - i'm gonna move to the outskirts of town
  sezon 6 bölüm 9 - johnny thunders - pipeline
  sezon 6 bölüm 10 - chuck berry - let it rock
  sezon 6 bölüm 11 - persephone's bees - home
  sezon 6 bölüm 11 - dooley wilson - as time goes by
  sezon 6 bölüm 12 - the rolling stones - moonlight mile
  sezon 6 bölüm 13 - ben e. king and the drifters - this magic moment
  sezon 6 bölüm 14 - john cooper clarke - evidently chickentown
  sezon 6 bölüm 15 - benny goodman orchestra - sing, sing, sing (with a swing)
  sezon 6 bölüm 16 - howlin' wolf - goin' down slow
  sezon 6 bölüm 17 - los lobos - the valley
  sezon 6 bölüm 18 - calexico - minas de cobre (for better metal)
  sezon 6 bölüm 19 - lullaby - ninna ninna
  sezon 6 bölüm 20 - tindersticks - running wild (extended instrumental)
  sezon 6 bölüm 21 - herhangi bir şarkı çalmaz ve sessizlikle birlikte credits akmaya başlar.....
• --- s3e9 spoiler ---
  
  tony reyiz hayvanat bahçesinde yaslamıştır. o esnada hatun:
  
  -buraya çocuklarınla da gelir misin?
  +hıhı
  -şimdi de benimle geldin
  +... (uzakta birine el sallar) sonra görüşürüz
  -o kimdi?
  +ereksiyonum!
  
  --- s3e9 spoiler ---
• fazla izleyince bir ortama girdiğinizde insanlar size zarf içinde para vermediğinde şaşırdığınız dizi
• 5. sezon 2. bölümde kokoş mafya karılarının film izlemek için cdyi taktıktan sonra fbi warning ekranındaki huzursuzlukarı kesinlikle dizinin en iyi beş on sahnesi arasındadır.
• siyahi birinin yahudi birine hakkımızı yiyen sizsiniz minvalinde konuşması üzerine yahudinin cevabı:
  
  “ yanlış beyazla konuşuyorsun dostum. sizinkiler daha yüzlerini boyayıp zebra peşinde koşarken benim halkım beyazların zencisiydi.”
  
  the sopranos budur.
• sopranos'un çekilmiş en iyi dizilerden biri olduğunu düşünen büyük bir hayranı olarak diziyi beğenmeyenlere, yeterince ilgi çekici bulmayanlara, gördüğü saygıyı abartılı bulanlara kızmıyorum. dizinin yüzeysel bir sınıflandırmayla içine dahil edildiği türün -buna crime diyelim- yaygın örneklerinin hayranları üzerinde yarattığı bir beklenti var sanıyorum. suç dizisi diyince insanlar heyecanla takip edecekleri, biri ardından diğer epizoda atlayacakları, çabucak tüketecekleri bir senaryoyu canlandırıyorlar kafalarında. ama sopranos bundan oldukça uzak bir dizi. bir yerden mi duymuştum hatırlamıyorum, ama özetinin giriş cümlesini ortaya koysak fıkra gibi bir açılış olur hakikaten "bir mafya babası bir gün bir psikiyatriste gider..."
  
  bu dizide ön planda olan ironik bir şekilde, güç sahibi bir figürün zayıflıklarla dolu iç dünyasıdır. biz sanırım izlediğimiz mafya konulu yapımlardan sadece bu gücün açığa vurulduğu dış dünyadaki gelişmeleri takip etmeyi umuyoruz. çeteler arasındaki rekabeti, intikamı, öfke düzeyinde seyreden ilişkileri, vurdu kırdıyı görmeyi bekliyoruz. ama sopranos'ta tony soprano'nun sadece mafya babası olarak dış yüzünü görmeyiz. anne sevgisi görmemiş bir çocuk olarak eksik yanını, kimi zaman attığı kurşundan içten içe üzüntü duyan merhametli tarafını, bahçesindeki ördeklerin uçup gidişinden etkilenen bir aile babasını, otoritesini kaybetme korkusuyla yoktan kavga çıkarmaya varan mantıksız liderliğini görürüz. kendisi de bu zayıflığa karşı şok içindedir, psikiyatristi melfi'ye "nerede o gary cooper gibi güçlü, sessiz adamlar?" diye sorar birkaç kez. rol model aldığı babasını hiç böyle görmemiştir halbuki, junior amcası da böyle değildir, hikayelerini duyduğu lucky luciano da böyle değildir. aslında, o da bugüne dek öğretilen erkekliğin gereklerini yerine getiren bu adamların sadece dış yüzünü görmüştür yalnızca. tony soprano'nun keşfi ile birlikte bu adamların korkuları, endişeleri, zayıflıkları biz izleyicilerin de ilk defa bu kadar yakından tanık olduğu unsurlar haline gelirler.
  
  suç türüne daha önce dahil edilmediği kadar psikolojik unsurları dahil eder sopranos. burada tamamen aklın, eylemin, stratejinin, kontrolün ön planda olduğu yüzeyi merkeze almayız. bunların dışındaki unsurlar ön plana geçerler, korkuların ve zayıflıkların kontrol edilmeden salındığı seanslar ve rüyalar oldukça merkezi bir konumdadırlar. bu yüzden heyecanlı olaylar dizisi bekleyen türün klasik izleyicilerinin bazıları dizide aradığını bulamaz. türe fazla ilgi duymayan benim gibi izleyicilerse aradıklarını bulmanın şaşkınlığı ve hayranlığıyla diziyi dönüp dolaşır izlerler. the sopranos yüzeysel sınıflandırmaların geçirgenliğini ve yanlış yönlendiriciliğini gösteren, kesinlikle belli kalıpları aşmış, belli kategorilerin geçerliliğini sorgulanır kılmış bir yapımdır bu anlamda. televizyonun kaliteli yapımlarla parlamaya başladığı dönemin kurucularındandır, bugün hakim izleyici grubuna yönelen televizyon sektöründe tek tük rastlayabildiğimiz mad men, i know this much is true, boardwalk empire gibi derinlikli dizilerin selefidir. çağ açıp çağ kapayandır, kanonu kurandır. son tahlilde, yeri çok ayrıdır.
• tony, chris ve paulie’nin italya seyahatinin anlatıldığı bölüm çok güzeldi. ^*
  
  --- spoiler ---
  
  italya kültürünü amerika’da yaşamaya çalışan, italyan olduklarını her fırsatta belli eden bu insanlar hevesli hevesli anavatanlarına gittiler hayatlarında ilk kez.
  
  en gençleri vezüv’ü görmeden dönmem dedi, tüm seyahat boyunca uyuşturucu aldı.
  
  tony, güzel bir italyan kadınla flört etti, italya’nın güzel doğasında gezdi, çocuklarım da burayı görmeli dedi... italyanların aile kültürlerine, kadının babasının doğduğu evde hala yaşıyor olmasına hayran kaldı, kadın yok daha neler edasıyla “babamı napacaktım huzur evine mi koyacaktım?” dediğinde, annesini huzur evinde yatırdığı için içi burkuldu. annesini yatırdığı için değil, o kadar da italyan olmadığı için.
  
  paulie ise italya’ya indiğinden itibaren italyanlarla sohbet etmeye, kendini onlara kabul ettirmeye çalıştı. kahvede insanlara azıcık italyancasıyla selam verdi, fahişe tuttu ona bile hevesli hevesli dedesinin napoli’li olduğunu anlattı...
  
  amerikaya döndüler. tony arabanın camından bakarken “bir italyanın doğasına, manzarasına bak bir şuraya” mutsuzluğu içindeydi. paulie, şoföre her ne kadar italyanın “ev” olduğunu söylede de bu bir yalandı. kendini amerika’dayken “ev”de hissediyordu ve bunun üzüntüsünü yaşıyordu.
  
  --- spoiler ---
  
  bu bölüm belki hit bölümlerden biri değildi ama bu dizi böyledir işte, boşa çekilmiş hiçbir bölümü yoktur.
  
  debe: antonio in italy.
• sene 1999. sopranos'un ilk sezonunun beşinci bölümünde tony kızının sorusu üzerine kızına yaptığı işten bahsetmektedir. konuşmanın bir yerinde kızı tony'ye şöyle bir şey söyler: "keşke sen de diğer babalar gibi olsaydın. mesela büyük bir tütün şirketinin reklam yöneticisi..." sene 2007. sopranos'un da yapımcısı olan matthew weiner en büyük müşterisi lucky strike olan bir reklam şirketinin üst düzey elemanlarından don draper'ın ana karakter olduğu mad men dizisini yayına sokar.