the marshall mathers lp

• public service announcement 2000 ile başlar bu albüm ve başlar başlamaz 'obaaa!' tepkisini yaşatır size, bilirsiniz ki bomba bir albüm daha gelecektir marshall mathers'dan. kill you ile başlar eminem, bütün dünyayla dalga geçer, mükemmel multi-rhyme'larla bezediği şarkısının her dizesinde sinirini bozan başka bir gruba saldırır. sonra stan gelir, dido ablanın nakaratıyla daha da bi güzel olan bu 'affedilme çağrısı' sonuna geldiğinde ağlayacak noktaya getirir insanı. sonrasında iki çok komik skit'in arasına yerleştirilen who knew, ki "you want me to fix up lyrics while the president gets his dick sucked" dizesi her dinleyişde kahkahalar attırır insana, ve the way i am gelir. bütün hayatını zorluklarla geçiren marshall'ın bu sefer de şöhrete ve etrafındaki insanların ona olan davranışlarına olan nefretini tekdüze ama etkili bir beat'in üzerine döktüğünü görürüz. sonrasında yaklaşık beş dakika boyunca kahkahalarla dinleyebileceğiniz 2000 versiyon my name is... gelir, the real slim shady. remember me ve i'm back'den sonra marshall mathers gelir. slim shady bu albümde slim shady değildir, elbette o yanını yine ortaya koymuştur birçok punchline'da, ne var ki bu sefer marshall'ı anlatır. bunun en saf şekilde görüldüğü şarkı ise belki de albümle aynı adı taşıyan marshall mathers'dır. dünya'nın en iğrenç skit'i ken kaniff gelir sonrasında; ve drug ballad ve psikopat bizarre'ı dünya'ya tanıtan ilk şarkı olan amityville, ki bizarre o şarkıdaki tavrını sonraki kariyeri boyunca sürdürerek de hem istikrarlı hem de kendinden tiksindiren bir hip hop figürü olmaya devam etmiştir. ^*albümde sona doğru yaklaşırken ise bir anda dr. dre'nin sesini duyarız; sadece bununla da kalmaz eminem ve snoop dogg, x zibit ve nate dogg'u da ^* aynı şarkıda birleştirerek bir west coast all-star kadrosu kurar bitch please ıı'de. 16 numaralı şarkı ise hip hop kültürünün en tartışmalı figürlerinden biri olan eminem'in kariyerinin belki de en tartışmalı şarkısıdır: kim. "you were supposed to love me, now bleed bitch bleed." ve daha birçok öfke ve çaresizlik karışımı dizenin bulunduğu bu eser üretimi sırasında stüdyoda bulunmak istediğim şarkılar listesinde de ilk sıralarda geldiği için benim gözümde ayrı yere sahiptir, bu kadar nefret dolu bir şarkı yapmak üstünden bu kadar sene geçtiğinde bile hala garip gelir çünkü bünyeye. daha sonra ise eminem'in detroit'li arkadaşları ile stüdyoda oturup türlü türlü uyuşturucu etkisindeyken yazdıkları under the influence ^{* *}başlar, nakaratta "so you can suck my dick if you don't like my shit. cause i was high when i wrote this, so suck my dick." diyen d12 "dünya sikime minare götüme" anlayışına yeni bir boyut getirirler ve kill you'da herkesle dalga geçerek başladığı albümü criminal ile yine öfkeli, umursamaz ve alaycı tavrını koruyarak bitirir eminem. hip hop tarihinin en önemli figürlerinden biri olan eminem, en güzel albümlerinden birisine imza atmıştır bundan on üç sene önce.
• en iyi eminem albümü veya en sevdiğiniz eminem albümü hangisi gibi sorulara herkes farklı cevaplar verebilir ama eminem'in magnus opus'u nedir derseniz bu hiç tartışmasız the marshall mathers lp albümüdür. eminem'i iyi çıkış yapmış bir yeni yetenekten, müzik endüstrisinde kalıcı bir realiteye dönüştüren albüm olması sebebiyle.
  
  hadi, uzun ama meraklısına doyurucu ve ilgi çekici geleceğini düşündüğüm the marshall mathers lp değerlendirmemize geçelim.
  
  kill you: eminem telefonda dr. dre ile hadi yeni bir şarkı yapalım diye konuşurken dre zaten stüdyodadır ve arkada bir beat çalmaktadır. eminem sorar ne olduğunu ama dre memnuniyetsiz bir şekilde uğraşıyos işte yeğenim senlik bir şey çıkarsa haber veririm der, eminem ısrarla dre'den o beati göndermesini ister. dre öf pöf der ama gönderir. eminem ertesi gün şarkıyı yazar birkaç hafta içinde demosunu kaydeder ve dre'ye yollar. dre şok! albümün çıkış şarkısı hazır. eminem o dönem medyanın eminem artık ünlü oldu, parayı buldu, ne hakkında rap yapacak, yemezler öyle rock bottom ajistasyonları diye eleştirilere kafa atarak başlıyor albüme. "ne istersem onu söylerim, size mi sorucam ibişler?" temalı şarkısında annesi de dahil kadınları aşağılayan şiddet ve küfür içerikli lirikler yazan eminem şarkıyı da "i'm just playin' ladies, you know i love you" diye bitirir. özetle marshall mathers şunu söylemektedir slim shady'yi tahrik etmeyin.
  
  stan: şarkının prodüktörü dj mark the 45 king, geçkin arkadaşlar bilir daha 80'lerde yıldızı parlamış bir beatmaker'dır ve hip-hop'ın temel taşlarını döşeyen özel isimlerden biridir. televizyon izlerken dido'nun thank you şarkısına denk gelir, kral hemen aletleri tv'ye bağlar ve şarkıyı tv'den export edip beat'i yapar. beat'i önce başkasına verir ama bir şekilde eminem'e de ulaşır. 45 king paraya en çok ihtiyacı olan bir dönemde bu fırsatı kaçırmak istemez ve söz verdiği kişiden rica ederek beat'i geri alır ve eminem'e paslar. co-producer koltuğunda eminem, bass'ta mike elizondo, gitar'da sean curse, beat'i yeniden inşa ederler. şarkı dido'nun da ününe ün katar. (şarkının yer aldığı albüm stan klibinden sonra 15 milyon gibi bir satış rakamına ulaşır dünya çapında.. oha!). stan sözcüğü oxford ingilizce sözlüğüne girer. bir teoriye göre stalker fan'in kısaltılmışıdır. stan öyküsüyle, prodüksiyonuyla, klibiyle bir şarkıdan çok daha fazlasıdır. klibin yönetmenliğini de dr. dre yapmıştır bu arada. dre gerçekten de bu albümde bir yapımcının yapması gerekenden ve yapabileceklerinden çok daha fazlasını yapmıştır eminem için.
  
  who knew: eminem'in albümün çıkış şarkısı olarak yayınlamak istediği ama jimmy iovine engeline takılan şarkı. yok mu şöyle biraz daha radio-friendly bir iş diye kafa siker jimmy ve yapım şirketi. şarkının sözlerini de fazla ofansif bulurlar zaten. eminem sırf bu yüzden the real slim shady şarkısını yapmak zorunda kalır istemeye istemeye. yaşadığı bu süreçten ve tecrübeden kaynaklı mutsuzluğunu da the way i am şarkısı ile dışa vurur. bu sebepledir ki the way i am şarkısı albümde şarkı sıralamasında tam da who knew ile the real slim shady şarkıları arasında yer alır.
  
  the way i am: yukarıda şarkının hikayesini yazdık. eminem'in prodüktör koltuğuna tek başına oturduğu ilk şarkılardan. bir de klipte birkaç saniye gördüğümüz marilyn manson'lı remix'i mevcut. link. tamamı anapestik ölçüde yazılmış tek rap şarkısı olarak kayda geçmiştir (nakarat hariç). the real slim shady'den sonra klibiyle beraber albümden 2.single olarak yayınlanmıştır. who knew'ü beğenmediyseniz buna ne dersiniz? slim shady'yi tahrik etmeyin diye uyarmıştık değil mi?
  
  the real slim shady: bu şarkının da hikayesini yukarıda anlattık. kızıyoruz ediyoruz ama jimmy iovine piçi bu işi biliyor. 2001 albümü için de dre albüm hazır hadi yayınlayalım artık dedikçe jimmy kem küm bir şarkı daha lazım, bi şarkı daha lazım diyip durmuş. nihayetinde gelmiş geçmiş en ikonik rap şarkılarında biri olan still dre şarkısının ortaya çıkmasıyla jimmy tatmin olmuş ve tamam demiş. hakkını da yemeyelim yani adamın. neyse efendim, dönemin bütün celebrity'lerini elden geçirildiği şarkı, catchy beat'i, mizahi dili ve klibiyle yapması gereken etkiyi fazlasıy yapmış, albümün popülaritesini katlamış, eminem'e pek çok ödül kazandırmıştır.
  
  remember me: bu şarkı için pek söylenecek bir şey yok mu diyorsunuz? challenge accepted. here we go. her şeyden önce rbx ve sticky fingaz gibi iki farklı yakadan iki old school mc'yi buluşturan şarkı için grafiti yapmaya yaran sprey boya'nın sesinden beat yapmak tam da dr. dre denen ruh hastasının akıl edeceği bir hareket değil mi? bu şarkıyla ilgili bilmeniz gereken önemli iki bilgi var. biri eminem'in, sticky fingaz'ın kaydını dinledikten sonra kendi verse'ünü değiştirmeye karar vermesi ve istediği gibi bir şey yazmasının neredeyse 2 ayını alması. (yine de sticky'yi alt edememiş, sezarın hakkı sezara). ikincisi de (burası çokomelli!!!) eminem kendi verse'ünün başlarında şöyle bir şey diyor "i promised the fuckin' critics i wouldn't say fuckin'”for six minutes"... sonra kendisine "six minutes, slim shady, you're on" diye seslenerek süreyi başlatıyor. tam bu noktada şarkımızın bitmesine 50 saniye var. bir sonraki şarkı i'm back de 5 dakika 10 saniye sürüyor. etti mi size 6 dakika. bilin bakalım eminem bu 6 dakika boyunca ne demiyor.
  
  i'm back: eminem'in alter egosu slim shady'nin tüm çıplaklığıyla bir yere gitmedim buradayım diye bağırdığı şarkı. albümden yayınlanan 4'ncü ve klipsiz tek single. eminem'e göre kariyerindeki en beğendiği verse'ü bu şarkıdaki 2.verse'üymüş. şarkıda eminem'in en sevdiği mc'lerden rakim'e pek çok saygı duruşu bulunurken, ilerleyen yıllarda eminem'le özdeşlecek "guess who's back" line'ının eminem tarafından ilk defa bu şarkıda kullanıldığına şahit oluyoruz. bu arada şarkı "fuck" diye bitiyor. hahaha. ulan em.
  
  marshall mathers: still don't give fuck şarkısının devamını yapmak isteyen eminem, konuyu jeff bass ile paylaşır, jeff bass de gitarını alır ve bir şeyler tıngırdatmaya başlar. jeff bass bir gitar loop yakalar ve spontane "cause i'm just marshall mathers..." diye nakaratı mırıldanmaya başlar. eminem çok beğenir ve "i'm just marshall mathers" mısrası onu "still dont give a fuck" konseptinden farklı bir yere sürükler. albümün adından tutun, kapağına kadar her şeyi de bu şarkı belirler böylece. (eminem'in ilk fikri albümün ismini amsterdam koymaktı, neden diye sormaya gerek yok sanırım). jeff bass tarafından çalınan harika bir elektro gitar outro ile fade out olan şarkı albümdeki favorilerimden diyebilirim. (ekstra ekstra bilgi alert!!! bu "still don't give a fuck" tarzı şarkı yapma denemelerden biri de everlast'e diss attığı quiter şarkısının ortaya çıkmasına vesile olmuştur. sırasıyla still don't give a fuck, quitter, marshall mathers şarkılarını dinlerseniz tatlı bir aydınlanma yaşayabilirsiniz)
  
  drug ballad: eminem ve dina rae düeti. ikili hadi "cum on everybody" gibi bir şarkı yapalım derler. gelenek haline getirelim diyip şarkıyı da albümde tıpkı the slim shady lp albümünde olduğu gibi 13.sıraya koyarlar. üşenmezseniz the eminem show albümündeki 13.şarkı neymiş bi göz atabilirsiniz. (göz kırpma emojisi).
  
  amityville: daha çok bizzare'ın tarzına uygun horrorcore/hardcore hip-hop'a yakın, pek bir detroit, pek bir underground tınlayan ve eminem ile outsidaz grubu'nun arasını açan şarkı. dr. dre'nin yeter bu kadar düet amk, siktik formatı eyledik viran demesiyle pacewon ve young zee'nin verse'leri şarkıdan çıkarılmış. yıllar sonra bu yüzden gruptan "the joker" isimli bir diss yemişliği de var eminem'in. şimdi iyiler ama. iyiyiz be. hayat kısa. sevip sevilelim be çocuklar.
  
  bitch please 2: dr. dre'nin 2001 albümünde yer alacakken eminem'in ısrarıyla bu albümde yer almasına karar verilmiş. bu da bir takas sonucu gerçekleşmiş. dre ben de o zaman bunu alırım diyerek eminem'e verdiği bir şarkıyı geri almış. benim tahminim bu şarkı "the watcher". malumunuz dr. dre'nin 2001 albümünde yer alan bu şarkının ghostwriter'ı eminem, ayrıca nakaratı da eminem söylüyor. beat'e şöyle bir freestyle atmışlığı da var. link. link 2.
  
  kim: eminem'in the slim shady lp albümünden sonra yeni albüm için kolları sıvamaya başladığı süreçte yaptığı ilk şarkı. 97 bonnie and clyde şarkısının bir prequel'i olma özelliğini taşır. yani kim'i bagaja atıp göle atmaya yola çıktığı şarkının hikayesinden öncesinde yaşananlara tanık oluyoruz. jeff bass ve mark bass beati yaparlar, nakaratı da bestelerler ve eminem'le de mutabık kalarak nakaratı marilyn manson veya ozzy osbourne'dan birine söyletmeye karar verirler. tek yapmaları gereken eminem'den nakaratı gelişi güzel söylemesini istemeleri ve demo kaydı bahsi geçen sanatçılara paslamaktır. eminem nakarat için referans vokalleri kaydettikten sonra jeff ve mark birbirlerine bakarlar ve planı rafa kaldırırlar. çünkü eminem gerçekten de öyle gelişi güzel, yer yer detone ama o kadar doğal okumuştur ki nakaratı, tam da karısını öldürmeye karar verecek kadar delirmiş, aşık, serseri, gazetelerin 3.sayfasında görmeye alışık olduğumuz türden sıradan bir insanın okuyacağı gibi. film gibi, nefis bir storytelling örneği olan şarkıda dinleyiciyi yaratılan dünyanın ve karkterin gerçekliğine ikna eden de zaten bu tatdır. şarkı o dönem eminem'in kadın düşmanlığı, kadına şiddeti özendirme gibi suçlamalarla linç edilmesine de yol açmıştır. şarkı gerçekten de en kralıyım diyene ağır gelebilir. öyle ki albümün clean versiyonunda bu şarkı hiç yoktur. hahaha. direk çıkarmışlar. sansürlemeniz gereken yerleri çıkardığınızda epi topu 17 saniye kalıyor zaten.
  
  under the influence: hemen kim şarkısından sonra gelmesi tesadüf değil. ağır geldiyse bırak aslanım, çok da şeyimde diyor eminem özetle. proof'un neden önemli bir yetenek olduğunun kanıtı şarkılardan biri. mükemmel bir performans sergilemiş. i'm back şarkısıyla olan benzerliği rahatsız etse de d12 ile kitleleri tanıştıran ilk ve doğru şarkı olması açısından önemli.
  
  criminal: marshall mathers şarkısıyla aradığını bulamayan ve still don't give a fuck'ın devamını yapmalıyım takıntısı devam eden eminem, stüdyoyu terk etmek üzereyken, jeff bass'in başka bir odada çaldığı bir piyano melodisini duyup "i'm a criminal"!!! diye bağırarak geri gelmiş ve ardından evreka evreka diye hoplayıp zıplayarak en nihayetinde muradına ermiş. sözleri bir çırpıda yazan eminem için soygun sahnesini kaydetmek adeta bir ızdırap olmuş ve neredeyse 24 saatlerine mal olmuş. dr. dre gibi workaholic bir adam bile sikerler diyerek stüdyoyu terketmiş gecenin bir yarısı. eminem stüdyoda bi başına kalmış. her şey bitti derken mel-man çıkagelmiş ama zil zurna. seni allah gönderdi diyip o halde mel-man'e kaydettirmiş sahneyi güç bela, mix ve recording enginner'lığı da dre'den öğrendiği kadarıyla kendi kotarmış. intro'yu still don't give a fuck'taki gibi de hazırlayınca, tamam albüm bitti, budur diyip rahatlamış paşam. single olarak yayınlanmayıp da en meşhur ve sevilen eminem şarkısı bu olabilir mi sizce de? evet diyenler bi yeşillendirsin görelim. (yazıyoruz ama okuyan var mı diye merak ediyorum aslında, nerede kaldım faruk sen söyle diyen öğretmen modundayım.)
  
  the kids: albümün clean versiyonu'nda kim şarkısının yerini alan "uyuşturucu kullanmayın çocuklar" temalı southpark referanslı neşeli eminem şarkısı. şöyle bir pre (demo) versiyonu da mevcuttur. link.
  
  bad influence (leftover): albümde yer almamasına karar verilip, end of days filminin soundtrack albümüne verilen şarkı zaten the kids şarkısının tam zıttı. what about the kids? diye diye kafa siken medyaya ve kamuoyuna siktirtmeyin çocuğunuzu, çocuğunuza sahip çıkacak olan siz anne babalarsınız, ben istediğimi söylerim diyor eminem.
  
  albümde aslan payı (eminem hariç) tabi dr. dre'nin, gerçekten dr. dre'nin her şeyini verdiği bir albümdür bu. hem eminem'e veridiği beatler ile, hem yapımcı kimliği, hem vizyonu, hem de kusursuz mix engineer'lığı ile. jeff bass ve mark bass (bass brothers) the slim shady lp albümünde olduğu gibi yine aslında albümün hit'ler harici büyük çoğunluğunu hazırlamış, albüm bittiğinde damağınızda kalan tad'ı yaratmakla uğraşmışlardır. grammy'yi belki the real slim shady şarkısı aldı ama gönlümüze criminal, marshall mathers, kim gibi şarkılar girdi. bir parantez de eminem'in en eski prodüktörlerinden, çocukluk arkadaşı da olan detroitli dj head'e açmak istiyorum. albümde birçok şarkıda drum programming'den sorumlu olan bu arkadaş o yıllarda dahi hala sp1200 kullanan bir old school dj ve beatmaker. j dilla ile yıllarca beat battle yapmış bir adamdan bahsediyoruz. albümü eminem'in magnum opus'u yapan, gelmiş geçmiş en mükemmel hip-hop albümlerinden biri yapan da bu sp1200'den gelen analog sound'dur.
  
  the marshall mathers lp tüm zamanların en hızlı satılan albümü ve en çok satan hip-hop albümü gibi istatistikleri bildiğim kadarıyla hala elinde bulundurmaktadır. aslında ikinci diye geçiyor, zira outkast'in bir albümü double disc olduğu için satış rakamı ikiyle çarpılıp eminem'in önüne geçiyor satılan cd adedi başına ama sikerler öyle istatistiği.
  
  bitti.
  
  edit: imla
• vay be.bu album çıktığında ben ve eminemci arkadaşım ahmet lisede okuyorduk abi. bu sabah yolda genç bir kız kardeşimi gördüm. giydiği t-shirtün arkasında ''im sorry mama'' yazıyordu. bir an yıllar öncesine döndüm. eminem'in kitabı çıkmıştı dnr'da biz de 10 milyon verip o kitabı almıştık lan. hatta blue jean, eminem ve limp bizkit cd si vermişti. süperdi o ''sansürsüz stan'' yazısıyla mutlu oluyorduk biz. neyse bu albumu 1000 defa dinlemişimdir. şimdi tekrardan dinledim de harbi güzel albummuş, biz de o kadar mal değilmişiz hehe.
  
  kill you nun girişine eşlik etmek, amityville'de çoşmak-ki şarkının son bölümü acayip güzel ve eşlik edilesi (diz eyin ditroyt dis is madırfakin hamburgır hil), the way i am ile öfkelenmek, kim ile bardak kırmak, marshall mathers ile duygulanmak... efsane albumdu. ken kaniff skiti hariç. o iğrençti işte. (bi de eminemci ahmet '' thats why they call me ibne levent, i'm back'' diye değiştiriyordu ben de kızıyorum, lise işte.)
  
  bir de şarkı listesini verelim;
  
  01- intro
  02- kill you
  03- stan
  04- paul(skit)
  05- who knew
  06- steve berman(skit)
  07- the way i am
  08- the real slim shady
  09- remember me
  10- i'm back
  11- marshall mathers
  12- ken kaniff(skit)
  13- drug ballad
  14- amityville
  15- bitch please 2
  16- kim
  17- under the influence
  18- criminal
  
  relapse'i dinledikten sonra özlemişiz diyoruz ve kim kardashian'in poposuna bu kadar takılmamasını istiyoruz artık eminem'in :(. ama we made you iyi olmuş.
• gelmiş geçmiş en iyi rap albümü.
• eminemin en basarılı albumu..
  kill you,stan,marshall mathers,drug ballad,kim sarkılarını bulunduran super album..
• ikinci cildi yoldadır.
  
  (bkz: the marshall mathers lp 2)
• eminem, mmlp2'yu duyurduğu zamandı galiba ve ege çubukçu'nun ''hatalı karar verdi'' demecini hatırlıyorum ve eklemişti stan, the way i am, the real slim shady gibi şarkıları hayatınızda 2 kere yapamazsınız. zaman onun ne kadar haklı olduğunu gösteriyor. sırf bu albümün ismini taşıdığı için kimse ortalamanın üstü bir albüm olmasına rağmen mmlp2'yu konuşmuyor. o değilde criminal'ı nasıl yaptın be oğlum...
• tarihin en iyi rap albümüdür. evet en iyi diyorum.
• marshall mathers adli sarkinin bulundugu album.
• eminem yeni çıkış yapan biri ve bu albüm bugün yayınlansa en başta gonca vuslateri ve hazal kaya (:p) sonra ise feminestler, veganlar, öğretmenler, sosyal medya duyarcıları falan eminem'i sikinden duvara asarlardı.
  
  allah'ın sevdiği kullarıymışız bu albüm herkesin her şeyi alaycı dille rahat rahat söylebildiği zamanlarda çıkmış.
  
  eminem'in bence en iyi albümü. evet, the eminem show dahil.
  
  ayrıca bu albümde en çok merak ettiğim şey: amityville şarkısını ilk duyduğunda dr.dre'in tepkisi ''bu ne amk çocukları'' demiştir kesin ahahah