tanzimat

• 'tanzimat'la yüzümüzü batıya çevirdik.iyi de ettik.batı yazınının doğal süreci içinde gereksemeler sonucu yaşadığı akımları biz us yoluyla,giderek öykünme yoluyla aldık.kısacık sürelerde gereğince yaşamadan eskittik.birinden öbürüne atladık.onlarda elli yıl yaşanarak oluşturulan bir akım,bizde üç yıl sonra yerini bir başkasına bıraktı.böyle olması da zorunluydu.sonradan katıldığımız bir uygarlığa yetişmek , çağdaşlaşmak umudunu başka türlü koruyamazdık' sabahattin kudret aksal
• iyi tasarlanmış, iktisatlı, sündürülmemiş bir dönem filmini fazlasıyla hak eden, entrika sıkıntısı çekmeyecek dönem. hüseyin avni paşa, çerkes hasan, mithat paşa, sultan abdülaziz, beşinci murat, bâbıali baskını, çırağan vakası, yıldız sarayı yağması, devrin edebiyatçıları ve diğerleri.
• kelime olarak "düzen,organizasyon" anlamına gelen.
• "tanzimat'ın açtığı serbest ticaret dönemi, avrupa rekabetine karşı kendini koruyamayan ekonomimizi kapitülasyon zinciriyle bağlamıştı. ekonomik alanda bizden çok güçlü olanlar, ülkemizde üstelik imtiyazlı durumdaydılar. gümrüklerimizi elinde bulunduruyor, kazanç vergisi vermiyor, istedikleri malı istedikleri koşullarda ülkemize sokuyorlardı. ekonomik yaşantımızın mutlak hakimi olmuşlardı. bize karşı yapılan bu rekabet gerçekten çok gayri meşru, gerçekten çok eziciydi. sanayi ve tarımımızın gelişme olanaklarını yok ettiler, mali gelişimimizi engellediler. oysa bir milletin yaşantısı ile ilgili olan doğrudan milletin ekonomisidir. ekonomi demek her şey demektir. yaşamak için, mutlu olmak için, insanlığın varolması için ne gerekiyorsa o demektir. tarım demektir, ticaret demektir, emek demektir. ekonomisini geliştirip, toplumun ihtiyaçlarını sağlama yeteneğinden yoksun bir devlet bağımsız olamaz. artık ve her şeyden önce milli amacımız olan bağımsızlığımızı sağlamaktan başka bir şey düşünemeyiz. geçmişte, tanzimat döneminde devlet ve hükümetler, üstün haklara sahip yabancı sermayenin jandarmalığından başka bir şey yapmamıştı. her yeni ulus gibi türkiye bunu uygun bulamaz. burasını esir ülkesi yaptırmayız. yeni türk devleti, ekonomik egemenliğini sağlayacak olursa, o kadar güçlü bir temel üzerine yerleşmiş ve yükselmiş olacaktır ki, artık onu yerinden oynatmak mümkün olmayacaktır. işte düşmanlarımızın, gerçek düşmanlarımızın olur diyemedikleri, bir türlü kabul edemedikleri budur."
  
  mustafa kemal / 1923
• tanzimat fermanının 100 yıl dönümü dolayısı ile 1939 yılında milli eğitim bakanlığı tarafından yayınlanmış olan 2. ciltlik eser. eserde tanzimat fermanı üzerinden geçen yüz yıl ve yüzyılın getirdiği değişiklikler (cumhuriyet,türkiye cumhuriyetinin doğuşu) işlenmiştir. 1930 ların türkiyesinden tanzimat fermanına bakışını günümüzün bakış açısı ile karşılaştırmak için önemli bir kaynaktır. yazarları arasında hıfzı veldet velidedeoğlu, hilmi ziya ülken,hasan ali yücel ve şükrü baban gibi dönemin etkin isimleri de vardır. 1999 yılında 5000 adet tıpkı basımı yapılmıştır.
• mehmet seyitdanlıoğlu ve halil inalcık'ın beraber editörlüğünü yaptığı, türkiye iş bankası kültür yayınlarından çıkan kitaptır.
  tam adı; tanzimat, değişim sürecinde osmanlı imparatorluğu. sanırım tanzimat için yazılan en kapsamlı ve yeni kitaptır. içinde farklı farklı tarihçilerin makaleleri ve kitabın en sonunda tanzimat fermanı, ıslahat fermanı ve sened-i ittifak' ın orijinal metinleri vardır.
• halil inalcık'a göre -modernleşmenin birçok açıdan başlangıç noktası olarak tanımlanan - tanzimat'ın (1839) esas amacı, gelir ve gidenlerin tek elde toplanmasıdır.
  
  bunu zorunlu kılan en önemli gelişme gülhane hattı-i humayunu'nun okunması değil yeniçeri ocağının kaldırılması ve yerine batılı tarzda merkezi bir ordunun kurulması olmuştur.
  
  not: daha ileri okumalar için, ordunun ihtiyaçlarını karşılayacak gelirlerin merkezileştirilmesi (fiscal centralization-military fiscalism) kavramları incelenmeli.
• nisan 1847'de ilköğretimde değişikliğe giden dönemdir tanzimat dönemi. sıbyan mekteplerine yeni müfredat getirilmiştir. çoğunluğu din dersleri olmak üzere, türkçe kısa ahlak risalelerin okutulması, hafızlığın seçmeli ders olması bu dönemde uygulanmıştır. tanzimat öncesi yazı eğitimi verilmiyordu sıbyan mekteplerinde. bu dönem yazı öğrenimi de derslere konulmuştur. mekke, medine gibi şehirlerde kullanılan siyah taş olarak bilinen üzerine yazı yazılan levhaları sıbyan mekteplerine padişah talimatıyla getirilmiştir. öncesinde yalnızca yazmak için kağıt kullanılıyordu.
  
  öğretim şeklinde de yeniliklerin olduğu dönemdir. öğrenciler bilgi düzeylerine göre gruplara ayrılmıştır. heceleme ve harflerin birbirleriyle birleşme biçimleri öğretilmeye başlanmıştır. öğretim yaşı yediye bastığı an zorunludur. öncesindeki beş ve altı yaşındaki çocuklar aileleri isterse kayıt yaptırabilirlerdi ancak. eğer bir ailenin durumu yoksa çocuğunu okula yazdırmaya, çocuğa yalnızca dini bilimleri öğrenme gerekliliği koşulmuştur.
• tanzimât, osmanlı imparatorluğu'nda 1839 yılında tanzimât fermânı olarak bilinen gülhane hatt-ı şerif-i'nin okunmasıyla başlayan modernleşme ve yenileşme döneminin adıdır. sözcük anlamı "düzenlemeler, reformlar" demektir. batı dillerinde genellikle osmanlı reformu (ing: the ottoman reform) deyimi kullanılmaktadır. tanzimât dönemi 1876'da ii. abdülhamit'in tahta çıkması ve meşrutiyet'in ilânıyla sona ermiş kabul edilir. ancak genel anlamda osmanlı reformunun 1922'de osmanlı devletinin sona ermesine dek sürdüğü de söylenebilir. tanzimât çağının önde gelen siyasi liderleri 1839-1855 döneminde mustafa reşit paşa, 1850'lerin başından 1871'e kadar da mehmed emin âli paşa ve keçecizade fuat paşa'dır. fuat paşa'nın 1868'de, âli paşa'nın 1871'de ölümünden sonra reform süreci krize girmiş ve uzun süren bir siyasi istikrarsızlık dönemi yaşanmıştır.
  
  --alıntıdır--
  kaynak; wikipedia.
• 170 küsür senedir yaşamakta olduğumuz süreç.
  
  zira hala ne batılı, ne doğulu, ne de türkiyeli olabildik.
  
  ya da türkiyeli olduk da ben hala onun ne demek olduğunu anlayamadım.