• turkce yayinlanan ilk gazetedir 1831 de yayin hayatina basladi ilk 7 sende 30 sayi basilarak turkun yazin alanindaki yeteneginin altini cizdi.1878 de kapandi.promosyon oncesi gazetelerimizden olup, fenerbahce takiminin kurlusunu gorememis olmasi en buyuk sanssizligidir.
  • takvim-i vekayi'nin ilk turkce gazete olup olmadigi biraz tartismalidir. bu gazete yayin hayatina baslamadan 3 yil once misir valisi mehmet ali pasa'nin emri ile vaka-i misriye adli bir gazete cikarilmistir ve o zamanlar misir resmi olarak bize* ait oldugu icin takvim-i vekayi adli gazeteye ilk turkce gazete diyemeyiz. vaka-i misriye hem arapca hem de turkce olarak yayinlanmistir. diger taraftan takvim-i vekayi istanbul'da yayinlanan ilk turkce gazetedir. sultan ikinci mahmut'un emri ile cikarilmistir. bu resmi gazete araliklarla da olsa 1 kasım 1831'den 4 kasım 1922'ye kadar yayin hayatini surdurmustur. turkce'nin yanisira fransizca, ermenice, rumca, farsca ve arapca olarak da yayinlanmistir.
  • temel soru şu: vekayi mi yoksa mısriye mi ilk türkçe gazetedir ? koloğlu hocaya göre mısriye'dir. topuz hoca ise vekayi'yi kabul etmiş fakat daha sonra kitabını güncellemiş ve koloğlu hocadan ard arda alıntılar yaparak mısriye'yi o da kayda geçmiştir. bence iki hocamın da atladığı bir husus var. mısriye yerel nitelikte ilk osmanlıca gazetedir. adı üstündedir; "mısır'a ait vakalar" oysa takvim-i vekayi ilk osmanlıca kitle gazetesidir, hatta resmi nitelik taşıyan ilk osmanlıca kitle gazetesidir. şunu da belirtmekte fayda var ki; mısır valisi kavalalı osmanlı ile ters düşmüş ve kendi özerkliğini kendince ilan etmiş bir validir. mısriye de onun gazetesidir. bu bilgiler ışığında tartışılması daha mantıklı olacaktır kanaatindeyim.
  • 1828'de mısır'da vekâyi-i mısriyye yayınlanmaya başlamıştı. mısır valisi kavalalı mehmet ali paşa tarafından türkçe ve arapça olarak bastırılan bu yayın organı mısır'ın osmanlı devleti'ne karşı etkin bir propaganda aracı olarak meydana çıkmıştı. sultan ıı. mahmut ve bab-ı âli, yürütmekte oldukları merkeziyetçi reformlar çerçevesinde devlet idaresinin sesini daha etkin olarak duyurabilmek amacıyla resmî bir gazetenin yayınlanmasını gerekli bulmaktaydılar. bu amaçla daha önceden izmir'de yerel fransızca gazete yayınlamış olan alexandre blacque ile anlaşmak suretiyle resmî bir gazete çıkarma kararı alındı. 11 kasım 1831'de takvîm-i vekâyi yayın hayatına başladı.

    osmanlı imparatorluğu sınırları dahilinde 1831'de yayımlanmaya başlanan ilk osmanlı türk resmî gazetesidir.

    haftalık olarak osmanlı türkçesi dışında arapça, ermenice, farsça, fransızca, rumca baskıları da yayımlanan bir gazeteydi. resmî ilânlar ve gayrı resmî duyurular dışında, iç ve dış gelişmelere ilişkin haberler de basılmaktaydı.

    takvîm-i vekâyi, resmî bir gazete olması dolayısıyla makaleler esas olarak devletin görüşlerini yansıtıyordu. 1860'tan itibaren sadece resmî duyurular ve kabul edilen yasa metinleri yayınlanır oldu.

    ıı. abdülhamid devrinin büyük bir kısmında takvîm-i vekâyi yayınlanmadı. ilk yayın kesintisi 1878 yılında oldu ve bu, 1891'e kadar sürdü. 1891'de yeniden çıkmaya başlayan takvîm-i vekâyi'nin basımı, 1892'de yeniden durduruldu. 1908 jön türkler sonrasında yeniden yayın hayatına geçti. türkiye cumhuriyeti kurulduktan sonra takvîm-i vekâyi'nin görevini resmî gazete devraldı.
  • modern osmanlı devleti'nin ideolojik bir aygıtıdır. geleneksel devlet camide vaizlerle, şehir meydanlarında okunan fermanlarla veya şeyhlerle, seyitlerle toplumu şekillendirir. devleti adeta yeni baştan kuran ii. mahmud ise biraz mısır'daki resmi gazeteyi rakip olarak gördüğü için osmanlı'nın ilk modern ideolojik aygıtını yaratmıştır.

    takvim-i vekayi yeniçeri ocağı'nın kaldırılmasıyla ilgili yaptığı propaganda bakımından ideolojik bir aygıttır. 1831 (1249) tarihli ve 68 numaralı sayısında tırnava'da cadıların türediği, bunların hortlamış yeniçeriler olduğu, zaten bu hortlakların sağlığında zulm ü bidad ile halka kan kusturduğu yazmaktadır.

    (bkz: tırnava cadı olayı)
  • osmanlı topraklarında basılan ilk gazeteler, yabancılar tarafından, batılı devletlerin propagandasını yapmak amacıyla çıkarılıyordu. “bulletin de nouvelles”, “gazette française de constantinople” ve “mercure oriental” gibi dönem dönem isim değiştiren bu gazete, yerli halk üzerinde pek bir etki yaratmadı. bu girişimlerin ardından, ilk türkçe gazete, mısır valisi mehmed ali paşa tarafından “vakayi-i mısriyye” adıyla çıkartılmıştır. basımı 1828’de başlayan bu gazete yarısı türkçe yarısı arapça olarak yalnız orada yaşayan halka dağıtılırdı. bu nedenledir ki osmanlı’nın ilk resmi gazetesi, ıı. mahmud devrinde çıkarılan “takvim-i vekayi” olarak geçer. kısa zaman içerisinde yalnızca resmi tebliğ yayınlayan bir gazete olmaktan çıkmış halk arasında yaygınlaşmıştır. bundan yaklaşık 30 yıl sonra da “düşünce özgürlüğü insan doğasının bir parçasıdır” düsturuyla, ibrahim şinasi ve agah efendi, ilk özel türk gazetesi olan tercüman-ı ahval’i çıkartmışlardır.
  • 1828 yılında isyancı mısır valisi kavalalı mehmed ali paşa tarafından osmanlı devleti'ne karşı propaganda yapması adına vekâyi-i mısriyye adında bir gazete kurulmuştur.

    bunun üzerine ikinci mahmud, 1831 yılında izmir'de yaşayan fransız gazeteci alexandre blacque (bu şahıs fransız olmasına rağmen avrupa'ya karşı osmanlı propagandası yapıyordu. dış baskılar yayım yaptığı fransızca gazetenin adını değiştirmeye zorlasa da gazeteciliğe devam etmişti.) ile anlaşarak takvim-i vekayi gazetesini kurdu.

    gazete dili ile dikkat çekiyordu. tahmin edileceği üzere halkın anlayabileceği sade bir dil seçilmişti. bu da diğer modernleşen toplumlarda olduğu gibi, artık bürokrasi ve edebiyat dilinin de sadeleşmeye başladığına işaretti.
    gazetede haberler ve fermanların yanı sıra, avrupa'da gerçekleşen kültür ve sanat haberleri ve -özellikle yeniçerilere karşı- propaganda ve uydurma/abartı haberlere yer veriliyordu.

    gazete bir yüzyıl önce petro tarafından kurulan moskovskie vedemosti gazetesine birçok yönden benzetilir.

    ikinci abdülhamid saltanatında 91 senesi hariç yayımlanmayan gazete, 1908'de jön türkler tarafından tekrar yayım hayatına geçirildi. resmi gazete'nin temelidir.
  • agah efendi tarafindan hazirlanmistir bu gazete
  • ilk türkçe gazetede olmasa bile, ilk türkçe gazetelerden biridir. ilkinden takriben üç yıl sonra, 1831'de yayın hayatına başlamış.

    "peki diğer ülkelerde durum neydi?" diye sorulacak olursa: ingilizce yayınlanan ilk gazete ise 1620 yılına kadar gidiyor. (amsterdam'da yayınlanmış.) britanya'daki ilk gazete bile 1702 tarihinde londra'da yayınlanmaya başlanmış. (bkz: the daily courant/@derinsular) abd için de durum aynı. (bkz: the boston news-letter/@derinsular)

    bu ikisinin arada 82 sene olduğuna göre, herhalde o günlerde print capitalism henüz hızını almış değil. ama 1720'lere gelindiğinde londra'da 12, diğer vilayetlerde ise 24 tane gazete yayınlanıyormuş. demek o noktadan sonra almış yürümüş yayıncılık işi...

    tema:
    (bkz: tarih/@derinsular)
  • 1831 yılında 2. mahmut tarafından çıkarılan

    ilk resmi gazete.
hesabın var mı? giriş yap