roger & me

• flint, michiganli yonetmen michael moore'un yaptigi belgesel sinifinda degerlendirilen film. hafiften hemsehrilerine kiyak tadi da yok degil. general motors yonetiminin buick yapan fabrikasini kapatmasi ve sonucunda koca bir kasabanin gecim kaynagi olan tum is olanaklarinin kaldirilmasi uzerine cekilmistir 15 sene once. o donemde kendisinden is dunyasi vizyonu beklemedigim michael moore'un atladigi bir nokta ise kapatma karari alinmadan once hemen hemen tamamen yuksek fiyatli sendika iscilerinden olusan fabrikanin isgucunun gm'e yaptigi isci maliyetidir. gm fabrikayi acik tutsa uretilen buick marka arabalarin fiyatinin 50 60 bin dolarlara firlamasina ve asagi yukari bir bmw fiyatina denk gelmesine sebep verecekti. yine gm fabrikayi meksika'ya tasimasa uretim maliyetinin karsilanamayacak olmasindan dolayi fabrika yine kapanacakti. bu sefer buick ismi de belki piyasadan silinecekti. catisma tamamen sendika ile serbest pazar ekonomisinin ayni platformda default olarak uyusmamasindan kaynaklanmaktadir. corporate america'nin trendleri outsourcing, offshoring karsisinda durmak, sirketler icin hayatta kalmayi basaracak cozum uretmek kolay degildir. michael moore dusuncesini dobra dobra soyleyen durust ve acik sozlu olabilir, ama michael moore o donemde detroit'teki big auto'ya olan ekonomik baskiyi olcen hicbir tarihi, iktisadi ve borsa arastirmasi yapmamistir. bir sirket neden yurtdisina outsource yapar bunu belirtmemistir. bence tek yanli bir yapimdir ve manipulasyon amaci guder. ancak gwb'nin tum abd ve dunya'ya uyguladiginin yaninda devede kulak kalir, denizde kum gibidir.
• adam olucak çocuk olan micahel moore’un temizlik işine evinin önünü süpürerek başladığı, diğer adı a humorous look at how general motors destroy flint, michigan olan 1989 yapımı belgeseli. moore daha sonradan charlton heston’ı bowling for columbine, bush’u fahrenheit 9 11’da merkeze koyarak yaptığı gibi bu belgeselinde de anavatanı flint, michigan’da yaklaşık 30.000 kişinin işsiz kalmasına yol açan karara imza atam gm patronu roger smith’i hedef alarak, en basit anlamıyla kapitalizm ve getirdiklerine ya da daha doğrusu götürdüklerine keskin bir bakış atıyor.
• bu belgeselde gm ba$kanı roger smith'i hedef almı$tır.. filmi ismi de buradan gelmekte..
• filmin sonuna doğru gm yönetim kurulu başkanı roger smith'in noel konuşması ile harmanlanan evinden atılan zenci bacının küfürleri güldürürken düşündürür.
  
  işte burada:
  http://www.youtube.com/watch?v=ojbzlbgk5vs
• belgesel sinemanın hiç eskimeyeceklerinden.
  
  altmışların direct cinema'cıları ne kadar varlığını gizleyen duvardaki sineklerse michael moore bir o kadar tersi. sürekli performatifçe kendini öne atma çabasında, humour peşinde. seyirciyi koltuğa bağlarcasına kıvama getirirken, mekanlara paldır küldür dalıp hedef sahasındaki insanları taciz etmekten de çekinmiyor. bir an için belgesel değil de reality show izlediğimizi zannediyoruz. uğur dündar mısın mübarek!
  
  handikap oluşturan tezcanlılığına rağmen dönemin vahşi piyasa ekonomisini olgunca teşhir etmeyi de biliyor film. seksenlerin amerikan sinemasında plaza zenginliğinin ve sefil kenar yerleşimlerin uç bir adaletsizliğin tarafları olarak bolca karşı karşıya konumlandırıldıklarını sinefiller iyi bilir (bahsettiğim zıtlık eddie murphy'nin oynadığı trading places filminde sosyal bir deneyin bile konusuydu). hah işte roger & me'nin finalindeki paralel kurgu bu anlamda filmin de altın vuruşudur: bir yanda semirmiş şirket başkanının hayal satan, dayanışmanın erdemlerinden dem vuran kuru sıkı palavraları, diğer yanda konuşmayı tamamen yalanlayan zorba emir kulları, kış ortasında dışarı atılan yoksul kiracılar. bir paralel kurgu ki, refah rüyasını ve aynı gemideyiz söylemini hunharca sikip atıyor. bir final bir filmi bu kadar kurtarabilir. sinemaya boşuna vurulmadık biz.
• 1989 toronto film festivali halkın seçimi ödülünü kazanmış filmdir.
• belgesel degeri tartisilacak bir filmdir cunku moore filmi cekerken kronolojiyle oynamistir (bkz: ucundan accik).
• michael mooreun ilk olarak sesini duyurdugu belgesel niteligindeki film.
• corporate america'nin bir kara komedisidir.
• izleyen ve izletmek isteyenler için:
  
  http://video.google.com/…44304528932&q=roger and me
  
  (link için üzgünüm türkiye halkı, elbet senin de günün gelecek)