• dünya tarihinde büyük bir zafer olarak gösterilen ama aslında basit bir savunmanın ezilmesinden başka birşey olmayan harekat. atlantik duvarı'nın henüz bitmemiş noktası olan fransa'nın kuzey sahilinde gerçekleştirilmiştir.

    bütün sahil boyunca toplam alman askeri sayısının 10.000 oldugu ve karşılarında 130.000 müttefik askerinin bulunduğu hep konudan uzaklaştırılmıştır. dört bin gemi ve iki bin uçak tarafından desteklenen bir harekattır bu. bu dev kuvvetin karşısına ise almanların çıkartabildiği 6 uçak ve 12 torpidobottur ancak.

    ünlü omaha kumsalı çarpışması ise ayrı bir abartı konusudur. omaha sahilinde 4 bunker bulunmaktadır ve bu bunkerlerin ikisi daha çıkartma başlamadan gemiden top ateşi ile susturulmuş, bir tanesi çıkartma basladığı sırada susturulmuş, sonuncusuda çıkartmanın başlamasından kısa bir süre sonra imha edilmiştir. almanlar havadan bombardıman, denizden top ateşi ve dev bir kuvvet karşısında umutsuzca direnmişlerdir. asıl acınılması gereken, çıkartma gemilerinden inen askerler değil, bombalamadan kulakları sağır olan, hiç bir savunma düzenleri kalmayan alman askerleridir. tabii ki düzen amerikan düzeni olduğu için önemli olan ölen 5500 amerikan askeridir. 5500 asker için onlarca film yapılmış fakat bir gecede dresden bombardımanında ölen 300.000 çocuk, kadın ve yaşlı alman sivili için bir belgesel bile yapılmamıştır.
  • müttefik güçleri, çıkarma sırasında yapılacak bir hatayı telafi etmelerinin çok zor olduğunu biliyor, harekatın tam anlamıyla keskin ve kusursuz olmasını istiyordu. bu yüzden operasyonun işleyişini tehlikeye sokabilecek en küçük ayrıntıları gözden geçiriyor, ince eleyip sık dokuyorlardı.
    çıkarmanın yapılacağı sahil coğrafi açıdan geçilmesi zor, rommel’in yaratıcı zekasından çıkmış acımasız engellerle doluydu. almanlar tarafından sahilin içlerine yerleştirilmiş dikenli tel, mayın gibi engeller rommel’in elinde korkunç silahlara dönüşebiliyordu. sahilde 60.000 adet mayın olması beklenen bir durumdu. ancak bu mayınların, özellikle gevşek tutulan dikenli tellere bağlanması veya uzaktan kumda ile patlatılması, 1940’lı yılların savaş taktikleri için sıra dışıydı. insanları durdurmak için korkunç bir engeldi. gergin olmayan yatay teller, üzerlerine baskı yapılınca mayınları tetikliyor veya bir askerin geçmesini en yüksek seviyede zorlaştırıyordu. müttefiklerin mayınlar, dikenli teller ve demir kazıklar arasında askerleri minimum kayıpla ilerletebilmesi için güvenli bir yol açması gerekiyordu. sahili, o dönemin bilinen mayın temizleme teknikleriyle, yani insan kullanarak mayınlardan arındırmak hem çok uzun sürecek hem de güvensiz olacaktı. bunu yapacak bir makineye ihtiyaçları vardı. ingiliz ordusu 1943’de özel bir tank birimi kurdu. birim, özel tasarlanmış bir dizi tank geliştirilmesini koordine edecekti. amerikan shermanları ve ingiliz churchillleri, rommel’in onlar için hazırladığı bütün engellerler başa çıkmak üzere mekanik acıdan özel olarak tasarlandı. birinci engel mayın tarlalarıydı. çıkartma sırasında sınırlı sayıda taşınabilen tankların mayınlardan korunabilmesi için bir takım çözümler geliştirildi. ilk olarak mayınları önünde bulunan ve sonradan takılan bir silindir yardımıyla patlatıp imha eden bir tank geliştirildi. ancak silindirin her seferinde değiştirilmesi bu projenin hemen elenmesini gerektirdi. daha sonraları 10-15 mayın imha edebilecek silindir tankları geliştirilse de, genç bir ingiliz subayının geliştirdiği model winston churchill’in ilgisini çekti. bu modelde standart bir churchill tankının önüne monte edilen ince bir silindirin üstüne 100’den fazla zincirin takılması, bu sildirin hızla dönerek üzerinde bulunan zincirleri yere vurması ve mayınları patlatması planlanmıştı. ilk yapılan denemelerde üst seviyede başarı sağlandı. sadece mayınları patlatması gereken bir modelin, zincirlerin uçlarına çengeller takılarak dikenli telleri de parçalaması sağlanmıştı. böylece bir tankla iki engel birden aşılabiliyordu. üretilen bu araçlar beton sığınakları bile parçalıyorlardı. bunlar normandiya kıyılarında iz bırakacak makinelerdi(*). işin teknik kısmı hazır olmasına karşın önlerinde hala çözülmeyi bekleyen ciddi bir sorun vardı.
    ingilizlerin çıkacağı kıyılardan iç kısma giden ana yollar, çok iyi korunan iki köprü üzerinde bulunmaktaydı. köprülerin ele geçirilmesi için paraşütle asker indirmek, uçakların yaratacağı ses sebebiyle koca operasyonun tehlikeye girmesine neden olabilirdi. bu sebeple planör kullanılmasına karar verildi. ancak bölge üzerinde inişe elverişli açık alanların rommel kazıklarıyla donatılması, yeterli iniş alanı sağlamıyordu. problemi aşmak için kazıklara çarpınca kanatları kopan ve çarpışmanın etkisini azaltan, ahşaptan yapılmış bir planör geliştirildi. plana göre çıkarma sabahı müttefik bombardıman uçakları manş denizi üzerinden 6 planör geçirecek ve fransa kıyısında serbest bırakacaktı. bu sorununda teoride aşılması, yeni sorunların çıkmasına engel değildi.
    çıkartmaya iki aydan az bir sure kala bir ‘son dakika’ bombası patladı. havadan yapılan keşifler, tehlike potansiyeli yüksek bir engel gösteriyordu. hedef kıyılarda, tankları taşıyamayabilecek kil ve ince çamur bolümler vardı. çıkarma sırasında tankların sahil üzerinde saplanıp kalması, askerlerin dar bir alana sıkışıp büyük kayıp vermesi anlamına geliyordu. sorunun boyutu uzaktan tespit edilecek ve giderilebilecek boyutlarda değildi. yeni soru işaretinin belini bükebilecek cevap beklenmeyen bir yerden geldi. bu tüm zamanların en büyük ingiliz spor kahramanlarından biriydi. sir malcolm campbell kara hız rekorunu daytona plajında kırmıştı ve kil üzerinde yaklaşık 45.cm kum olursa işlerin yolunda gideceğini hesaplamıştı. campbell* zeminin, aracın ağırlığını taşımasından emin olmak için kıyı şeridi üzerinde kum örnekleri alabilen silindirik bir sondaj aleti geliştirildi. ingiliz ordusunda görevli iki özel eğitimli asker, bu aleti kullanarak normandiya kıyılarından kum ve kil örnekleri toplanması gibi çok riskli bir görevin parçaları olmuşlardı. zira ellerinde bu aletle yakalanan iki ingiliz askerinin ne amaçla sahile sızdıkları, almanlara çıkarmanın haberini verecekti. bu sebeple sondaj aletini imha amaçlı, elle tetiklenebilen minik bir patlayıcı bile monte edilmişti.
    teknik olarak ilk müttefik askeri, normandiya kıyılarına ayak basmıştı. başkan churchill* yılbaşı gecesi, almanların yılbaşı kutlayacağını ve bunun iyi bir zaman olduğunu düşünerek askerlerin kıyıya çıkması emrini verdi. kıyıdan olabildiğince hızlı, 12 adet kum örneği toplandı. örneklerin değerlendirilmesi sonucu, kıyının büyük bir bölümünde yumuşak kıl olduğunu teyit etti. çıkarma gününe 1-2 hafta kala gelebilecek en güzel(!?) haberdi.
    müttefiklerin, mucitlerden oluşan ekibinin çözüm üretmesi için çok kısa bir zamanı vardı. çıkarma sırasında kullanılacak tank modelleri ikiye çıkmıştı. bulunan çözüm, tankların önüne halı ruloları takılması ve tankların ilerleyişi sırasında zemine halı döşeyerek kuma saplanmamasıydı. dezavantajı, tankların keskin manevra yapmasına izin vermemesiydi. elde bulunan zaman içerisinde daha iyi bir çözüm bulunamadı ve uygulamaya konuldu(**). artık almanların tasarladığı her engel için önlem alınmıştı.
    iki milyon amerikan, ingiliz ve kanada askeri ingiltere’nin güney kıyılarında toplandı. d-günü* tarihin en büyük işgalinin başlangıcı olacaktı. rommel böyle bir hamle beklemiyordu. şafaktan itibaren, sonraki birkaç gün deniz çekileceğinden ve fırtına yaklaştığından, rommel karısının doğum günü için ülkesine gitti.
    harekatın başlamasına 18 saat kala tüm operasyonun seyrini değiştirebilecek bir haber geldi. fransa kıyılarında şiddetli fırtına ve yoğun sis vardı. böyle bir havada altı düz olan çıkartma gemilerini kontrol etmek çok zordu ve personel bunun için eğitimli değildi. ayrıca, hava bombardımanı da yapılamayabilirdi. bu, askerlerin, bombaların açacağı kraterlerde mevzilenebilmesi ve kıyıda tutunabilmeleri için çok gerekliydi. zaman ya şimdi ya hiçti. birlikler 5 haziran akşamı 5 saatlik yolculuk için toplandı. gece yarısından iki saat önce paraşütçülere uçağa binme emri verildi.
    nehirdeki köprülerde bulunan alman nöbetçiler altı ingiliz planörünün onlara doğru geldiğinden habersizdi. planörler, iki köprünün arasında 65 km uzaklıkta bir yere indiler. d-günü* ölen ilk müttefik askerleri oldular. yüksek kayıp vermelerine rağmen köprülerin kontrolünü ele geçirdiler.
    800 den fazla uçak hava indirme harekatı için fransaya yaklaşıyordu. görev, kıyı boyunca alman mevzilerinin güçlenmesini önlemek, destek yollarını kapatmaktı. utah kıyısı gerisindeki 4 önemli ikmal yolunu alacaklardı. pilotlar sis ve yoğun ateşten kurtulmaya çalışırken paraşütçülerin yarısı çevreye dağıldı. rommel bir tuzak daha hazırlamış, olası bir hava operasyonuna karşı tarlaları su içinde bırakmıştı. paraşütçülerin çoğu, ya derinliği 1,5 metreyi bulan suda boğuldu yada yoğun ve etkili alman uçaksavarlarının ateşi altında yere inemeden vuruldu. çıkarmanın askeri boyutu çok fazlaydı. yaşanan ani kayıplara rağmen müttefikler bölgede bulunan servis yollarını kesebilmek için hızlıca toparlandılar. kıyıdan yapılan çıkarma güçleriyle buluşmaları için zorlu bir 2 saat onları bekliyordu. ancak kıyıda, yolunda gitmeyen bir şeyler vardı. çıkarma gemileri baskı altındaydı. manş denizinin dalgalı suları ve sahilden yüksekte konumlanmış alman makineli tüfekleri, çıkarmanın zorlaşmasını sağlamış, müttefiklere yüksek kayıplar verdirmişti. beklenen hava saldırısı fırtına yüzünden gerçekleşmemiş, gelgit akıntıları tankların sahile çıkmasını engellemişti. buna niyetlenen 14 çıkarma gemisi, taşıdığı 29 sherman dd ve churcill tanklarını sulara gömmüştü kendileriyle birlikte. piyadeler sahilde yalnız kaldı. siper alacakları bomba kraterleri olmaması sebebiyle açık hedef haline gelmişlerdi. 85 alman makineli tüfeğine karşı, kıyıda kıyasıya bir savaş başlamıştı. müttefik güçlerinin askeri gücünün yüksek olması sebebiyle kıyı içlerine ilerleme sağlandı. emir, ‘hatları kırmak’ değil ‘sahilde tutunmak’ olarak değiştirildi. kesilen lojistik destek nedeniyle almanlar mühimmat sorunu yaşamaya başlayınca hatların yarılması emri geldi ve kıyı boyunca tutunabilen müttefik askerleri makineli tüfek yuvalarına saldırmaya başladı. alman mevzileri yoğun müttefik gücüne dayanamadı ve açılmalar başladı. sahildeki direnişi kıran müttefik güçleri, tankların karaya çıkabilmesi için güvenli bir ortam sağladıktan sonra fransa içlerinde konuşlanan hava indirme birlikleri ile buluşarak zaferi ilan ettiler.

    sonuç olarak her ne kadar başarılı bir çıkarma olarak tarih sayfalarında yer alsa da, bakış açısına göre fiyasko olarak değerlendirilebilecek askeri bir operasyondur. 15.000 kişi ile normandiya sahillerinde tutnmaya çalışan alman güçlerinin mevcut kaybı 6500 olmuştur. buna karşın 150.000 kişilik bir güçle saldıran müttefik askerlerinin kaybı 11.000 olarak belirlenmiştir. müttefiklerin kaybettiği tank ve askeri araçların sayısı çeşitli kaynaklara göre değişse de harekat sırasında karaya tank çıkamaması gerekli cevabı bizlere vermektedir.

    (*)http://www.d-daytanks.org.uk/info/funnies.html
    (**)http://www.d-daytanks.org.uk/articles/avre.html
  • cikartma esnasinda ve sonrasinda savasa katilan alman kara kuvvetlerinin teskilat semasi asagida verilmistir
    (6 haziran 1944 - 31 agustos 1944 arasi operasyona katilan birlikleri icerir, parantez icerisinde teskillerin komutanlari verilmistir)

    almanya

    ordular grubu b (rommel)

    5. zirhli ordu (von schweppenburg)

    86. kolordu (obtsfelder)
    ----------------------------------------------------------
    16.luftwaffe tümeni (sievers)
    21. zirhli tumen (feuchtinger)
    85. piyade tumeni (chill)
    272. piyade tumeni (schack)
    346. piyade tumeni (diestel)
    711. piyade tumeni (reichert)
    857. dogu alayi
    117. topcu taburu
    9. roket topcu taburu

    1. ss kolordusu (dietrich)
    -----------------------------------------------------
    1. ss zirhli tumeni (wisch)
    12. ss zirhli tumeni (witt)
    89. piyade tumeni (heinrichs)
    716. piyade tumeni (richter)
    101. ss. zirhli alayi
    7. roket topcu taburu
    1. ss topcu taburu
    101. ss ucaksavar alayi

    2. ss kolordusu (hausser)
    ------------------------------------------------------------
    2. ss zirhli tumeni (lammerding)
    9. ss zirhli tumeni (bittrich)
    10. ss zirhli tumeni (roestel)
    102. ss zirhli alayi
    654. anti tank mangasi
    668. anti tank mangasi
    8. roket topcu taburu
    102. ss roket topcu taburu
    102. ss ucaksavar alayi

    47. zirhli kolordu (von funck)
    ---------------------------------------------------------------
    2. zirhli tumen (von luettwitz)
    116. zirhli tumen (von schwerin)
    lehr (egitim) zirhli tumeni (bayerlein)
    84. piyade tumeni (menny)
    276. piyade tumeni (badinski)
    277. piyade tumeni (praun)
    600. istihkam taburu
    217. zirhli topcu alayi
    503. zirhli tabur
    394. hucum topu alayi
    130. topcu taburu

    7. ordu (dollmann)

    2. hava indirme kolordusu (meindl)
    --------------------------------------------------------------
    3. hava indirme tumeni (schipmf)
    5. hava indirme tumeni (wilke)
    275. piyade tumeni (schmidt)
    352. piyade tumeni (kraiss)
    "kentiner" savas grubu (kentiner)
    "frobose" savas grubu
    30. hizli tabur
    "angers" istikham alayi
    12. hava indirme hucum topcu alayi
    12. hava indirme kesif alayi
    309. topcu alayi

    74. kolordu (straube)
    ----------------------------------------------------------------
    271. piyade tumeni (danhauser)
    326. piyade tumeni (drabich-waechter)

    81. kolordu (kuntzen)
    ------------------------------------------------------------------
    9. zirhli tumen (jolasse)
    708. piyade tumeni (wilck)

    84. kolordu (marcks)
    -------------------------------------------------------------------------
    17. ss mekanize piyade tumeni (ostendorf)
    77. piyade tumeni (stegmann)
    91. hava kuvvetleri tumeni (falley)
    243. piyade tumeni (hellmich)
    eithner savas grubu (eithner)
    heintz savas grubu (heintz)
    343. piyade tumeni savas grubu (rauch)
    353. piyade tumeni (mahlmann)
    363. piyade tumeni (dettling)
    709. piyade tumeni (von schlieben)
    7. ordu hucum alayi
    6. hava indirme alayi (2.h.i.tumeninden) (van der heydte)
    17. makineli tufek birligi
    752. ozel amacli piyade taburu
    281. dogu taburu
    635. dogu taburu
    huber dogu taburu
    100. zirhli egitim ve yedek taburu
    206. zirhli tabur
    902. hucum topu taburu
    341. hucum topu alayi
    118. topcu alayi
    101. roket topcu alayi

    30. ucaksavar alayi

    3. ucaksavar kolordusu (pickert)
    -------------------------------------------------------------
    1. hucum ucaksavar alayi
    2. hucum ucaksavar alayi
    3. hucum ucaksavar alayi
    4. hucum ucaksavar alayi

    kiyi topcu bataryalari

    guvenlik birimleri
    ------------------------------------------------
    lxxxiv. kale alayi
    193. guvenlik alayi
    195. guvenlik alayi
    kara kuvvetleri guvenlik teskilleri
    hava kuvvetleri guvenlik teskilleri
    deniz kuvvetleri guvenlik teskilleri

    savasa katilan ingiliz ve amerikan kuvvetlerinin de ayni donem icin teskilat semassi mevcuttur. olur da aklima eserse onlari da yazarim. acil lazim olursa haber verin.
  • filmler, diziler çok güzel. ekran karşısına geçiyoruz, bir bakıyoruz müttefikler çıkarma bölgesine doğru cesur bakışlarla ilerliyor. onları bekleyen almanlar ise çıkarma gemileri sahile yaklaşınca basıyorlar mermileri. amerikalı düşüyor, alman mermi yağdırmaya devam ediyor. alman durmuyor. şakkadanak bi' 10 bin mermi atıyor. müttefikler ne olduğunu anlamadan bi' 10 bin mermi daha. amerikalılar şaşırıyor. bu kadar mermiyi ne ara üretti bunlar diyor. makineli tüfeği bir türlü susturamıyorlar. mevzilere giriliyor en son. çil yavrusu gibi dağılmıyorlar tabi. havan atışları başlıyor. bir, iki, üç derken bunker isabet alıyor ve müttefikler sahilden iç kısımlara doğru hareket etmeye başlıyorlar. muhteşem bir zafer. işte normandiya çıkarması böyle yiğitçe kazanılıyor.

    yersen tabi.

    müttefiklerin çıkarma öncesi tripleri çok komik. harekat günü ve saati sayısız kez değiştiriliyor. bir ingiliz askeri ''belki 20 kez operasyon başlıyor diye gemilere bindirilip geri indirildik'' diye aktarıyor bu kararsızlıkları. hava şartları günde 50 kez kontrol ediliyor. en ufak yağmur ve rüzgarda operasyon iptal. bunlar normal bir operasyonda olması gerekenler elbette. ama müttefiklerin elinde 150 bin asker, 4500 çıkartma gemisi, 15 bin tank, 800 taşıma gemisi, 10 bine yakın uçak olduğu ve almanların tüm bu yığını sadece 10 bin askerle beklediğini düşündüğünüzde çıkarmaya ve tüm bu olup bitene bakış açınız değişiyor.

    esasında fiyasko olan bu operasyonun, savaşın akışını değiştiren müthiş bir zafer olarak aktarılması, çıkarmayı yapan tarafın aynı zamanda savaşı kazanan taraf olması ile alakalı. rommel sadece 10 bin kişi ile 150 bin kişilik orduyu neredeyse durduruyordu. sahile döşettiği engeller, dikenli teller, on binlerce mayın ve iyi konumlandırılmış makineli tüfekler, müttefiklerin karaya tek bir tank dahi çıkaramadan, almanlardan daha ağır kayıplar vermesine neden olmuştur. sahilin ardına, daha iç kısımlara paraşütle indirilen müttefik kuvvetlere bağlı askerlerin ise %70'i geri dönememiştir.

    sahil direnişi ağır kayıplarla kırılıp içlere doğru harekete başladıklarında ise, kurulan yapay limanlardan günlük 35 bin asker, 5 bin araç ve 25 ton erzak taşımaya başlamışlardır. bu limanlar kimi zaman hava şartlarından dolayı zarar görmüş ve ikmal zayıflamışsa da genel anlamda müttefikler araç, mühimmat, asker ve erzak sorunu yaşamamışlardır. bu şartlar altında gerçekleşmiş olan bir savaşın muhteşem bir zafer olarak adlandırılması neresinden bakılsa ilginç tabi. daha ilk çıkarma gününde bombalanan caen kentinin ancak temmuz ayında ele geçirilmiş olması bile, çıkarmanın ilerleyişi hakkında az da olsa fikir veriyor. caen'de alman işgalinden kurtulmak için bekleyen fransızların müttefik bombardımanının hedefi olması ve şehrin neredeyse tamamının bu bombardımanla birlikte yok olması ise ayrı bir fiyasko ve ayrı bir ironi.

    bir de normandiya çıkarması'ndan bahsedilirken, çıkarma sonrası iç kısımlarda yaşanan çatışmalar hep arka planda kalıyor. oysa örneğin falaise eyaletinde yaşanan çatışmalar çok şiddetli ve yıkıcı olmuştur. öyle ki, eisenhower falaise'i gördükten sonra ''ölülerin ve çürümüş cesetlerin üzerine basarak kilometrelerce hiç yere basmadan yürümek mümkün'' yazmıştır. filmler ve diziler genelde çıkarmanın yapıldığı sahil kesimi ile ilgilenmiş ve orada yaşananları aktarmaya çalışmıştır ama sahil direnişinden sonraki çatışmalar çok daha kanlı ve sert olmuştur. çıkarmanın bu yönünü es geçmemek gerektiğini düşünüyorum.

    nihayetinde zafer midir? evet. müttefikler galip gelmiş ve istediklerini almışlardır. hatta savaşın gidişhatı da değişmiştir, o da doğru. ama montgomery veya eisenhower, rommel'i fikren yenememişlerdir. sadece ordularının sayısal üstünlüğü sayesinde bu zafere ulaşmışlardır. rommel, afrika'da olduğu gibi normandiya'da da müttefikleri fikren mağlup etmiştir.
  • batı merkezli dünya görüşü sebebi ile habire gözümüze sokulan, "işte almanları bu çıkarma sonucu devirdik" mesajının kahramanı operasyon.hakkında çekilen filmler, belgesseller vs vs...işin ucunu da "usa geldi, almanları yendi" e bağla geç.

    almanların batı cephesinde(avrupada) bulunan tümen sayısı bellidir. ama bu sayı doğu cephesindeki tümen sayısının(sovyetlere karşı) yanında önemsizdir. hitler'i, komunistlerin üzerine salmak için pompalayan, tüm kıta avrupası işgal altındayken sesi soluğu çıkmayanlar; doğu cephesinde sovyetlerin galibiyeti kesinleşip, kızılordu yaldır yaldır avrupaya doğru yürüyüşe geçince, tüm avrupanın komunist rejim altına gireceği belli olunca çıkarma kararı alırlar.

    atom bombasının birincil hedefi japonya olmadığı gibi, normandiya çıkarmasının birinci hedefi de almanya değildir.

    avrupa için 2. dünya savaşı, bir alman-sovyet savaşıdır. normandiya çıkarması sonrası tüm operasyonlar, avrupayı sovyet işgalinden korumak içindir.
  • çıkarmanın gizliliği ve öncesinde yapılan onlarca şaşırtma taktiği malum ancak bütün bu çabaların ortaya çıkıp almanlar tarafından keşfedilmesi de eisenhower'ın normandiya öncesi en büyük kabusu işte tam da bu sıralarda daily telegraph 'daki bulmacanın cevaplarından biri utah takip eden gündeki cevaplardan biri de omaha olunca müttefik istihbaratı alarma geçip bulmacayı hazırlayan öğretmeni takibe alır ama bir sonraki bulmacanın cevabı da saldırıda kullanılacak yapay limanlardan birinin kodu olunca istihbaratçılar iyice işkillenir ve o sırada son cevap yayınlanır, harekatın kod adı: neptune.

    bunun üzerine öğretmen göz altına alınıp gerçek anlaşılır, daily telegraph için bulmaca hazırlayan öğretmen her gün öğrencilerinden bulmacaları için onlarla konuşup malzeme almaktadır, harekatla ilgili kelimeleri söyleyen öğrencisi de bir askeri üssün yanında oturduğundan üsteki subayların konuşmalarından duyduğu kelimeleri öğretmenine söylemiş o da bulmaca da sormuştur...
  • çıkarma anı hakkında hakkında çekilen onlarca film, belgesel gibi görsel şeylerin kaynağı sadece epi topu 20 küsur fotoğraftır. düşünün ki çıkarmanın başladığı andan ne kadar zaman sonra ilk asker karaya ulaşabiliyor. o da sağ salim değil yaralı, o da yürüyerek veya yüzerek değil ölen arkadaşlarının cesetlerinin oluşturduğu köprüden geçerek. siz de o çıkarma botlarındasınız, fotoğraflar çekiyorsunuz makaralarca. o cehenneme sağ çıkmak başka bir başarı oradan sağ dönmek bambaşka bir başarı.

    veriyorsunuz fotoğrafları kodak stüdyosuna ve oradaki bir gerizekalı filmleri banyo ederken unutuyor ve fimler eriyor. son 20 küsuru ise erirken kurtuluyor. dikkat ederseniz o ilk ana ait fotoğrafların hepsinde köşelerde siyahlık vardır. işte o siyahlık negatifin yandığı yerlerdir.

    o zamanlar fotoğrafçı hiç bir ses çıkarmıyor fakat daha sonra varıyor olayın ciddiyetine. şahsen ben olsa tazminat davası falan açmakla uğraşmazdım. asistanı öldürür, binayı havaya uçururdum.
  • ingiliz telsiz trafiğiyle ingilterenin dover bölgesinde hayali bir müttefik ordusu yaratılmış ve çıkartmanın calais bölgesine yapılacağı izlenimi verilmiştir. asıl cıkartma cherbourg - caen civarında 5 koldan gelmiştir. bu saldırının bir aldatmaca olduğu düşüncesiyle almanlar rezervlerini kıyıya yollamamış, calais civarından asıl çıkartmayı beklemiştir. ilk günün sonunda hava bombardımanı alman rezervlerini de yerine mıhlamış ve cıkartmanın kıyıda tutunmasına olanak vermiştir.
    omaha beach çıkartmanın 5 kolundan biridir. en siddetli mücadele bu kiyida olmuştur, diğer kollar kendi posizyonlarını sağlama alıp yardıma gitmeden omaha beach çözülmemiştir.
    tarihin en büyük çıkartmasıdır.
  • muttefikleri yanlis yerde bekleyen almanlarin buyuk stratejik hatasidir normandiya. ayrica kayiplar karsilastirildiginda kim kimin ebesini sikmis daha rahat anlasilabilecek cikarma harekatidir. gerci bir savas icin bu tabirler hic hos degil ama, bir taraf amerika olunca hakim olamiyor insan kendine.
  • bu çıkarmada müttefikler'in muvaffak olmasının bir nedeni de almanlar'ı bir güzel uyutmalarıdır.

    öncelikle, savaş gemilerinin ingiltere'nin güney kıyılarında toplanmasının almanlar'ın dikkatini çekeceğini bildiklerinden, taarruzda kullanılmayacak ne kadar gemi varsa ingiltere'nin kuzey limanlarına, hatta irlanda kıyılarına topluyorlar. çıkarma noktası olarak sadece almanlar değil, bütün dünya manş denizi'nin en dar noktası olan dover boğazı'nı bekliyor. müttefikler de bu sanıyı güçlendirmek için bir çok hileye başvuruyor. thames nehri ağzına ve doğu kıyılarına çok sayıda taklit çıkarma gemisi koyuluyor. alman keşif uçaklarının fotoğraf çekmesi muhtemel olan bölgelere de yüzlerce sahte tank konuşlandırılıyor. doğu anglia'da içleri boş, büyük çadırlardan oluşan ordugahlar kuruluyor. istilaya hazırlanan bir ordunun haberleşme düzenini birebir yansıtan biçimde telsizler ağı oluşturuluyor. çıkarmadan iki ay evvel başlayan hava saldırıları da dover boğazı'na yönelik yapılıyor, saldırıların sadece üçte biri normandiya'ya yönelik. bu yanıltma harekatları o kadar etkili oluyor ki normandiya çıkarması başladığında almanlar bunun hala bir aldatmaca harekatı olduğunu sanıp, asıl çıkarmayı dover boğazı'na bekliyorlar.

    ilginçtir ki, strateji özürlü hitler bu çıkarmanın normandiya'ya yapılacağını baştan beri biliyor ve tüm itirazlara rağmen normandiya'da çeşitli önlemler de aldırıyor*. fakat rommel'in "karaya çıkarlarsa işimiz yaş, karaya çıkmadan imha edilmeliler" sözü dinlenilmiyor ve tedbirler sahilin iç kısımlarına alınıyor. (bkz: #20492365)'de de belirttiğim gibi rommel'in hitler tarafından intihar ettirtilmesi ise acı bir ironi olsa gerek.
hesabın var mı? giriş yap