neon genesis evangelion

• ben karmaşayı severim. eğer bir yapım anlaşılmaz olmayı tercih etmişse kendimi o kafa karışıklığına bırakır, olabildiğince çok soru sorarak izlediğim şeyden keyif almaya çalışırım.
  
  bu kategoride en sevdiğim yapımlardan biri de neon genesis evangelion'dur. ancak diziyi izleyenler arasında karmaşık olduğu için beğenmedim diyen insanlar var. bazı animeseverler de seriden sadece bu nedenle uzak duruyor.
  
  o yüzden ben de kafası karışanlar için bir rehber hazırlamaya karar verdim. burada kim kimdir, eva nedir, nerv ne iş yapar açıklayacağım. rehberde teori kısmı çok az. daha çok dizide dikkat edilmesi gereken yerleri yazdım. çünkü bazen laf arasında çok önemli şeyler söyleniyor ve bunlar gözden kaçıyor. ayrıca zaten karışık olan bir animeyi teori ile iyice bulandırmaya gerek yok.
  
  animeler ve mangalar arasında farklar oluyor genelde. bu da yolumuzu bulmamızı zorlaştıracağından 26 bölüm anime ve iki filmi dikkate alacağım. ayrıca olayları takip etmeniz kolay olsun diye bölüm bölüm ilerleyeceğim. her ne kadar sadece detayları yazmaya çalışsam da entry hayli uzun oldu. bu yüzden diziyi ve filmleri izledikten sonra yekün olarak okumak yerine bir bölüm bir entry şeklinde giderseniz evreni kolay bir şekilde anlayabilirsiniz. bazı bölümlerde detayları kaçırmamanız için ileriki bölümlerin spoiler'ı da var. bunu da yeri gelmişken belirteyim. şimdi hazırsanız shinji çığlığı atarak başlayalım.
  
  --- spoiler ---
  
  1.bölüm
  
  birinci bölümde shinji babası tarafından bir yere çağrılmış ancak konunun ne olduğuna dair bir fikri yok. shinji'yi misato adlı bir çalışanın alması gerekiyor ancak kendisi geç kalıyor. bu sırada shinji 15 sene aradan sonra ortaya çıkan bir angel'ın saldırısına şahit oluyor.
  
  burada gördüğümüz üzere angel'lar normal silahlar ile durdurulamıyor. bu nedenle mevut en güçlü silah olan n2 mayınını kullanıyorlar. n2 teknolojisi nükleer silahlar kadar güçlü ancak arkalarında kalıntı bırakmıyorlar. bu saldırıdan sonra öğreniyoruz ki angel'ların kendilerini iyileştirme yetenekleri var. ayrıca kendilerini çevreye ve düşmanlarına göre adapte edebiliyorlar. bunu da ileride daha iyi göreceğiz.
  
  daha sonra shinji'nin babası, gendo'yu görüyoruz. kendisi nerv adlı bir organizasyonun yöneticisi. fark edeceğiniz üzere nerv o an çok etkili değil. diğer birimlerden emir alır konumda.
  
  bu bölümde öğrendiğimiz üzere shinji babası tarafından terk edilmiş. bu babasının sert ve işkolik mizacına bağlanabilir ancak durum böyle değil. izleyenlerin aklına şu soru düşüyor. pilotluk, askerlik gibi alanlarda adayları seçerken psikolojik durumları incelenir. hatta görevi yapacak kişiye psikolojik destek sağlanır. ancak burada 14 yaşındaki bir çocuğun üzerine muazzam bir yük yüklenip savaş alanına gönderiyorlar. insanlığı yok olmaktan kurtarması gereken bir organizasyon için biraz kötü bir planlama yöntemi gibi görünüyor ancak 19. bölümde ortaya çıkacağı üzere shinji'yi hazırlıksız yakalamak ve onu psikolojik olarak zorlamak gendo'nun planının bir parçası. bunu da eva01, shinji'yi korumak için kendi iradesiyle hareket ettiğinde yüzünde oluşan ifadeden anlayabilirsiniz.
  
  bölümün sonunda da shinji, eva'nın pilotluğunu yapmayı kabul ediyor.
  
  2. bölüm
  
  hemen bölüm başında fark ettiğimiz üzere shinji'nin eva kullanmak ile ilgili hiçbir eğitimi yok. ilk adımını bile angel'ın karşısında atıyor. bu da şöyle bir durum; mesela uçak firması kuruyorsunuz işe aldığınız pilotların hiçbiri uçak kullanmayı bilmiyor. verin 747'leri öğrensinler diyorsunuz. normalde böyle bir şey kabul edilemez. ki insanlığı savunmak amacıyla kurulmuş bir organizasyonun bu kadar hazırlıksız olması saçma görünüyor başta. ancak bu da gendo'nun planının bir parçası.
  
  sonuç olarak shinji deneyimsiz olduğu için angel'dan dayak yemeye başlıyor. daha sonra bir hastanede uyanıyor. ne yaptığını hatırlamıyor ancak gördüğümüz kadarıyla angel bir şekilde yenilmiş.
  
  gendo'nun bir toplantıya katıldığını görüyoruz. burada gördüğünüz üyeler seele adlı bir organizasyonun liderleri. onların kim olduğunu da ileride göreceğiz. ancak angel'ın geri geldiği zamanı biliyorlar. bu da önemli bir bilgi. burada diğerleri haklı olarak eva'ların neden daha iyi yönetilmediğini sorguluyor. bu da mantıklı ancak hepsi gendo'nun planı içinde. ayrıca animenin en önemli konusu olan human instrumentality project'in adı da ilk defa burada geçiyor.
  
  shinji hastaneden çıkarken gendo ile karşılaşıyor ancak birbirleriyle konuşmuyorlar. nerv, yalnız yaşaması için shinji'ye bir yer ayarlıyor ama misato araya girip birlikte yaşamaları için izin alıyor. misato burası senin evin dediğinde shinji çok mutlu oluyor çünkü onun kendisini ait hissettiği bir yer yok. eve girdikten sonra fark edebileceğiniz üzere misato bir çocuğun emanet edileceği birisi değil aslında.
  
  daha sonra bölümün en önemli kısmı olan eva01'in savaşına dönüyoruz. burada eva berserk moda giriyor. gendo ve sağ kolu olan fuyutsuki arasında geçen konuşmadan bu durumu beklediklerini anlıyoruz. eva01 dövüşü kazandığında misato ve ritsuko, demek eva'nın gerçek doğası buymuş diyorlar. buradan da eva'nın tam olarak nasıl çalıştığını bilmediklerini anlıyoruz. bölüm sonunda görünen eva'nın organik parçaları ve yenilenme yeteneği de bir mecha'dan fazlası olduğuna işaret ediyor.
  
  3. bölüm
  
  üçüncü bölümün başında shinji'yi eğitime soktuklarını görüyoruz ancak istemediği bir şey yaptırdıkları için kendisini makine gibi hissetmeye başlıyor. shinji'nin bir rahatsızlığı da insanların sürekli ona ne yapması gerektiğini söylemesi. çekingen bir yapısı olduğu için bu rahatsızlığını dile getiremiyor ve diğerlerinin söylediğini yapmayı onlara karşı çıkmaktan daha kolay görüyor.
  
  shinji, diğer pilot olan rei ile aynı sınıfta bu bilgiyi şimdilik cebe atın ileride sebebini açıklayacağım. aynı sınıfta öğrenci olan toji ve kensuke ile de tanışıyoruz. ancak shinji sınıftan hiç kimse ile arkadaş olamamış henüz. okuldaki derste second impact'in nasıl olduğunu anlatıyorlar ancak bu gerçek bir bilgi değil. onun doğrusunu da zamanı gelince öğreneceğiz.
  
  shinji diğer öğrenciler sorduğunda eva'nın pilotu olduğunu söylüyor. burada insanlar ile bağ kurmak için bir çabası olduğunu söyleyebiliriz ancak aşırı ilgi karşısında yine suskun kalıyor. sınıftaki çocukların bilmediği ise aslında hepsinin eva pilotu olabilecek olması. onu da yine zamanı gelince açıklayacağım.
  
  shinji'yi eğitime soktuklarını söyledim ancak tabi dünyadaki hiçbir şey bir insanı angel ile karşılaşmaya hazırlayamaz. shinji normalde de çok iyi durumda olmadığı için bu savaşta bocalıyor. ancak arada kalan toji ve kensuke'yi gördüğü zaman savaşmaya başlıyor. çünkü daha önce kendisine bir amaç verilmemişti, sadece emirlere uyuyordu burada ise yaptığı işin ne kadar önemli olduğunu görüyor. yine de olayın ağırlığını kaldıramıyor ve emirleri hiçe sayarak saldırıya geçiyor.
  
  angel ile savaşırken eva01'in eli hasar alıyor. biz de zırhın altında insan eline benzer organik bir kısım olduğunu görüyoruz.
  
  4. bölüm
  
  bu bölümün başında shinji evden kaçıyor. burada diziyi izleyen pek çok insan shinji'yi mızmızlıkla suçluyor ancak finalde göreceğimiz şeylerin sebebini çok güzel anlatmışlar burada. ayrıca içinde olduğu tren de pek çok kez kullanılacak daha sonra.
  
  dizide eva pilotlarını neye göre seçtiklerini net olarak açıklamıyorlar ancak ritsuko 14 yaşındakileri seçmekten başka çaremiz yok diyor.
  
  burada misato'nun mentor olarak ne kadar kötü olduğunu görüyoruz. bir önceki bölümde shinji bir risk aldı ancak başarılı oldu. şimdiye kadar kimse kendisine psikolojik olarak destek olmadı. bir de hep beraber üstüne gittiler. shinji'nin eva'nın içinde ölecek olsam bu durumu umursamazdım demesine bile aldırmıyor. geri döndüğünde shinji'yi azarlamaya başlıyor.
  
  shinji başı boş gezerken kamp yapan kensuke ile karşılaşıyor. daha sonra nerv'den eva'lardan tamamen ayrılmaya karar veriyor. ayrılmaya hazırlanırken toji ve kensuke, shinji'yi yolcu etmeye geliyor. shinji burada ilk defa birilerinden destek görüyor. bölümün sonunda misato tren istasyonunda shinji'ye yetişiyor ancak shinji'nin kalmak istemesinin kendisiyle bir alakası yok. daha çok kensuke ve toji'nin desteği etkili oluyor.
  
  5. bölüm
  
  bu bölümün başında shinji gelmeden önce yaşanan eva00 kazasını izliyoruz. bu eva kontrolden çıkıyor ve rei, eva'dan dışarı atılıyor. gendo'nun rei için baya endişelendiğini görüyoruz. rei'yi içinde bulunduğu kapsülden kurtarmak için kendi ellerini yakmayı göze alıyor. ayrıca burada rei'nin kullandığı eva00'ın bir prototip olduğunu da öğreniyoruz. ritsuko, eva00'ın rei, mental olarak stabil olmadığı için kontrolden çıktığını söylüyor. buradan da eva'ların pilotların psikolojik durumlarından etkilendiğini öğreniyoruz.
  
  daha sonra son angel'ın yenildiği yerde çalışan ritsuko'nun yanına gidiyoruz. burada ritsuko bir şeyi bulduğuna seviniyor. bu da ileriki bölümlerde açıklanacak olan s2 engine. ritsuko ayrıca buldukları angel ve insan dna'sının &99.89 uyuştuğunu söylüyor. bu çalışma sırasında shinji, gendo'nun ellerinin yandığını ve bunun rei'yi kurtarırken olduğunu öğreniyor. babası başka bir çocukla bu kadar ilgilenirken shinji nerv'e geldikten sonra bile onunla doğru düzgün konuşmaması shinji'yi kötü etkiliyor.
  
  shinji bu andan itibaren rei'yi merak etmeye başlıyor ve okula başladığından beri hiç arkadaş edinmediğini öğreniyor. daha sonra nerv'deyken rei'nin gendo ile çok yakın bir şekilde konuştuğunu ve iki karakterin seride ilk defa güldüğünü görüyor. bu durum da yine terk edilmiş bir çocuk olarak shinji'yi kötü etkiliyor.
  
  ritsuko, evine gidip teslim etmesi için rei'nin yeni kartını shinji'ye veriyor . bunu tabi ki kendi de yapabilir ancak burada amacı iki pilotu birbirine yaklaştırmak. shinji kartı vermek için rei'nin evine gittiğinde onun dev gibi bir apartman blokunda tek başına yaşadığını görüyor. burada da yine nerv'ün sorumsuzluğunu görüyoruz. rei de shinji gibi bir çocuk. ancak hapishaneyi andıran bir evde tek başına yaşamaya terk edilmiş. o yüzden ileride yaşayacaklarına ve kimlik bunalımına çok da şaşırmamak lazım.
  
  rei, gendo'nun kendisini kurtarmaya çalışırken kırılan gözlüğünü saklamış. daha sonra shinji, gendo'ya güvenmediğini söylediğinde ona tokat atıyor çünkü hayatta yakın olduğu tek insan gendo.
  
  6. bölüm
  
  angel'ların sürekli geliştiğini söylemiştim. geçen bölümün sonunda ortaya çıkan angel da kendisine yönlendirilen tehdidi direkt olarak indiren bir lazer kullanıyor. bu lazer ile daha bölümün başında eva01'i etkisiz hale getiriyor. daha sonra çok güçlü bir kalkana ve özel olarak nerv'ün merkezine inmesini sağlayacak bir matkaba sahip olduğunu görüyoruz.
  
  misato angel'ı uzaktan vurma planı yapıyor ve magi'ye danıştıklarını söylüyor. magi'nin detaylarını ileriki bölümlerde göreceğiz ancak kendisinin üç parçalı süper bilgisayar sistemi olduğunu söyleyeyim şimdilik.
  
  rei, shinji'yi ziyaret ettiğinde shinji rei'nin görev için her şeyi yapacak biri olduğunu görüyor. ancak rei aynı zamanda yalnız biri. eva pilotluğu yapıyor çünkü diğer insanlarla bağının bu olduğunu düşünüyor.
  
  bu bölümdeki saldırı sırasında rei bir kalkan ile shinji'yi koruyor ancak eva00 bu sırada hasar görüyor. pilot kapsülü dışarı atılıyor ve shinji tıpkı gendo gibi rei'yi kurtarıyor. gendo aslında planını uygulayabilmek için rei'yi bilerek diğer insanlardan izole ediyor. rei'nin bu bölümde görülen adanmışlığının nedeni o. rei, verilen emirleri gerçekleştirmek için ölümü bile göze alır çünkü gendo'ya bağlılığı var. ancak bu bölümde shinji kendisini kurtardıktan sonra shinji'ye de bağlanmaya başlıyor.
  
  7. bölüm
  
  bu bölümün başında gendo birileriyle telefonda konuşuyor. burada tartıştıkları şey ikinci proje ancak detaylar verilmiyor.
  
  daha sonra shinji'nin günlük hayatına dönüyoruz ve küçük bir detay ile yine misato ile yaşamanın shinji için ne kadar kötü olduğunu görüyoruz. kariyer ile alakalı bir iş için okula velilerin gitmesi gerekiyor. shinji "işin gücün arasında seni de yoruyoruz." derken, misato ağzından "bu da benim işim zaten." diye cevap veriyor. haliyle shinji de kırılıyor. çünkü misato ile kendisini bundan daha yakın sanıyor.
  
  bu bölümde ritsuko, second impact'in gerçekte nasıl olduğunu anlatıyor. aslında önceki bölümlerde anlatılan şekilde bir meteor falan yok. 2000 yılında organizasyon bir humanoid buluyor ve onu incelemeye gidiyor ancak işler istendiği gibi gitmiyor. burada aslında adam ile karşılaşıyorlar ancak onun ne olduğu da ileriki bölümlerde açıklanıyor.
  
  bölümün ortasında bahsedilen ikinci proje açığa çıkıyor. bu projenin, jet alone adında eva benzeri ancak kablo bağlantısı ve pilota ihtiyaç duymayan kendi içinde nükleer reaktör taşıyan bir robot olduğunu öğreniyoruz. bu robot test edilirken kontrolden çıkıyor. misato, jet alone'u durdurmak için içine girdiğinde acil durum kodunun çalışmadığını anlıyor. ayrıca çernobil'den öğrendiğimiz üzere kontrol çubukları reaktörün içine girmiyor bu nedenle reaktörün ürettiği enerji sürekli artıyor. bölüm bittiğinde ritsuko, gendo'ya her şey planlandığı gibi gitti diyor. buradan da jet alone'u sabote ettiklerini anlıyoruz.
  
  8. bölüm
  
  bu bölümün başında gendo yine telefonla konuşuyor ve paketin yola çıktığını söylüyor. burada önce aklımıza sadece eva02 geliyor ama aslında durum bundan daha fazlası.
  
  shinji, misato ile birlikte eva02'yi ve onun pilotu asuka'yı karşılamaya gidiyor. burada kaji ile de tanışıyoruz. kaji tanışmalarının ardından çok geçmeden misato ile eskiden birlikte olduklarını söylüyor.
  
  shinji ve asuka birbirini tanımaya çalışırken bir angel filoya saldırıyor. gendo, kaji'yi arayıp görevin daha önemli eğer bir sorun olursa paket ile birlikte oradan ayrıl diyor. kaji de daha sonra bu talimata uyuyor.
  
  angel ile yapılan mücadele sırasında asuka'nın kendisine fazlasıyla güvenen ve ön plana çıkmaya çalışan bir karakter olduğunu anlıyoruz.
  
  bölümün sonunda gördüğümüz üzere kaji, ilk angel olan adam'ı gendo'ya teslim ediyor. adam'ın human instrumentality project'te bir rolü olduğunu öğreniyoruz ancak ne olduğunu bu bölümde açıklamıyorlar.
  
  9. bölüm
  
  bir önceki bölümün finalinde asuka'nın shinji ve rei ile aynı sınıfa geldiğini gördük. bu bölümün başında da okulda popüler biri oluşunu izliyoruz.
  
  bölüm ilerleyince yeni bir angel ortaya çıkıyor. burada asuka yine öne çıkmak için ilk saldırıyı yapıyor ancak dövüş konusunda kendisinin sandığı kadar iyi değil. yaptığı saldırı ile angel'ın ikiye bölünmesine neden oluyor. saldırıyı kendi planlamış olsa da sonuç için shinji'yi suçluyor.
  
  bu bölünen angel'ı yenmenin tek yolu senkronize bir saldırı yapmak. bu nedenle pilotların da uyum içinde çalışması lazım. bu hazırlık sürecinde shinji ve asuka'ya bir dans oyunu oynatıyorlar ancak başlarda başarısız oluyorlar. shinji, oyunu rei ile denediğinde uyum gösteriyor. bu nedenle planda rei'yi kullanmayı öneriyorlar. bu sırada asuka'nın kendisine olan güveni sarsılıyor.
  
  bu bölüm neon genesis bölümü olamayacak kadar pozitif bir havada geçiyor. olayların ilerleyişine de pek bir katkısı yok ancak finalde asuka'nın başına gelenleri anlamak için karakterinin temellerini çok güzel atıyor. asuka dışarıdan sert ve öz güvenli görünse de başarısız olduğunda direkt demoralize olan biri. bu bilgiyi de şimdilik cebe atıp bir sonraki bölüme geçebiliriz.
  
  10. bölüm
  
  bu bölümde bir araştırma ekibini iziyoruz. bu araştırma sırasında magmanın içinde aktif olmamış bir angel buluyorlar ve incelemek için bunu çıkarmaya karar veriyorlar.
  
  gendo, seele üyeleriyle toplantı yapıyor ancak üyeler angel'ın çıkarılması konusunda hevesli değiller çünkü second impact'te yaşadıkları durumun benzerini yaşamak istemiyorlar.
  
  asuka öne çıkmak için görevi alıyor. görev başlamadan önce eğer hata yaparlarsa n2 ile her şeyi ve herkesi havaya uçuracaklarını söylüyorlar. shinji böyle bir emri kim verir diye sorduğunda gendo cevabını alıyor. daha önceki bölümlerde böyle bir şeye aşırı tepki verirdi ancak burada bir şey söylemiyor çünkü artık gendo'nun garip kararlarına ve hareketlerine alışmış durumda.
  
  bölümün sonunda misato göğsündeki yaranın second impact sırasında olduğunu söylüyor.
  
  11. bölüm
  
  bölümün başında her kararı magi'nin verdiğini insanların sadece ortaya çıkan en iyi sonucu uyguladığını öğreniyoruz.
  
  daha sonra eva00 ile ilgili testlere devam ediyorlar. eva00 ile ilgili bilinmeyen daha çok şey var. mesela diğer pilotların aksine rei, eva00 ile senkronize olamıyor. bunun nedenini de 16. bölümde göreceğiz.
  
  shinji de babasıyla telefonda konuşmaya çalışıyor ancak gendo onu tersleyip gönderiyor. bu sırada headquarters'ta elektrik kesiliyor. burası her duruma karşı inşa edildiği için bu durum biraz garip görünüyor haliyle. bunun üstüne bir de angel ortaya çıkıyor.
  
  üç eva pilotu da dışarıda kalıyor. eva'lara ulaşmak için nerv'ün içinde ilerlemeye başlıyorlar. asuka burada lider olmaya çalışıyor ancak yine başarısız oluyor.
  
  ritsuko, gendo ve fuyutsuki aralarında konuşup geo-front'ta bir güç kesintisi olamayacağına karar veriyorlar. şuan ki durumu da başka bir organizasyondan tarafından yapılan bir sabotaj olarak değerlendiriyorlar. bu noktadan sonra nerv'ün mutlak otoritesini kaybetmemesi için gendo elleriyle çalışmaya başlıyor.
  
  ancak bölümün sonunda asuka koruma görevi aldığında iyi bir liderlik örneği gösteriyor. bu da kendine olan güvenini tazelemesine neden oluyor.
  
  12. bölüm
  
  bu bölümün başında second impact'in nasıl gerçekleştiğini görüyoruz ama kopuk kopuk imajlar var. derinlemesine bir açıklama, nedeni nasılı anlaşılmıyor burada. sadece misato'nun hayatta kaldığını görüyoruz.
  
  nerv'ün ve misato'nun etkisini her bölüm arttırdığını görmüştük burada da misato'nun terfi aldığını öğreniyoruz.
  
  bölüm ilerleyince bir senkronizasyon testi yapıyorlar. shinji'nin uyumu artmış görünüyor. asuka burada müdahale edip insanların shinji hakkında güzel şeyler söylemesini engellemeye çalışıyor çünkü en yüksek senkron seviyesine hala o sahip. misato, shinji'nin bu durumdan rahatsız olduğunu görüyor ve "insanların senin hakkında ne düşündüğünü fazla kafaya takıyorsun." diyor.
  
  bölümün ortasına doğru gendo'nun özel bir görev için antartika'ya gittiğini öğreniyoruz. bu görevin amacı da spear of longinus'u alıp nerv'ün merkezine getirmek.
  
  daha sonra uzaydan bombardıman yapan bir angel ortaya çıkıyor. bölümün başında gördüğümüz kişi misato'nun babası. kendisi second impact sırasında ölüyor. misato babasını çok seven bir insan olmamasına rağmen angel'lardan nefret ediyor. ve angel'lardan bir nevi intikam almak istiyor. bu yüzden angel'ı yok etmek için üç eva'yı da aynı anda sahaya sürüp nerv'ü tehlikeye atıyor.
  
  angel yok edildikten sonra gendo arayıp shinji'ye aferin diyor.
  
  13. bölüm
  
  bu bölümün başında ritsuko, magi'den bahsediyor. magi'yi yöneten kendisi olmasına rağmen fikri bulan ve bilgisayarın inşasını yapan kişi ritsuko'nun annesi akagi. magi ismini incil'de doğumundan sonra isa'yı görmeye gelen üç müneccimden alıyor. zaten bu bilgisayarların ismi de ayrı ayrı bu müneccim krallardan alınmış.
  
  daha önce iki sefer angel'ların geliştiğini söylemiştim. burada da angel içeri sızmak için kendisini adapte ederek deney yaptıkları dummy gibi bir şeyi ele geçiriyor. gendo diğer eva'ların da aynı şekilde ele geçirilebileceğini anladığı için onları hemen uzaklaştırıyor. özellikle eva01'in korunmasını istiyor çünkü ileride anlatılacağı üzere gendo için bu eva'nın özel bir önemi var.
  
  bu eva çok hızlı bir şekilde adapte oluyor centreal dogma'yı etkisiz hale getirmek için kendisini bir bilgisayar haline getirip magi'yi hacklemeye başlıyor.
  
  ritsuko buna karşılık vermek için caspar'ı kullanmaya karar veriyor. onu bu iş için programlarken magi'nin doğasını da anlatıyor. magi insan bilinci gibi düşünmesi için içine ruh yerleştirilmiş bir makine. bazı organik kısımları da var. örneğin caspar'ın içinde insan beyni görüyoruz. buna benzer bir teknoloji de eva'larda kullanılıyor. dizideki diğer tüm karakterler gibi ritsuko'nun da annesiyle problemleri var. bunun sebebini de ileride öğreneceğiz.
  
  14. bölüm
  
  bu bölümde gendo, seele üyeleri tarafından sorgulanıyor. burada dead sea scrolls'tan bahsediliyor ancak ne olduğu açıklanmıyor.
  
  ayrıca bu bölümde rei'nin düşünce akışına ilk defa dahil oluyoruz. diğer pilotların psikolojik durumunu çözmek için elimizde yeterli veri var ancak rei için böyle bir durum şimdiye kadar yoktu. burada rei'nin probleminin kimlik bunalımı olduğunu öğreniyoruz. burada anlatılanlar da finalde olacaklar için bir inşa mekanizması.
  
  daha sonra gördüğümüz üzere rei'nin düşünce akışına girmemizin nedeni pilotları farklı eva'lara yerleştirmek ve sonucu izlemek istemeleri. rei, eva01 ile benzer bir senkron oranı yakalıyor. burada eva00 ile eva01'in benzer yapıda olduğunu öğreniyoruz. bu testi yapmalarının amacı da dummy sistem dedikleri bir şeyi hayata geçirmek istemeleri.
  
  test sırasında shinji'nin içinde olduğu eva00 kontrolden çıkıyor. misato ve ritsuko eva00'ın davranışlarına anlam veremiyorlar. buradan da aslında neredeyse gendo hariç kimsenin eva'ların gerçek doğasını bilmediğini anlıyoruz. bölümün sonunda gendo bütün iplerin kendi elinde olduğunu ve adam'ı hazırladıklarını söylüyor. rei'yi de spear of longinus ile görüyoruz. bunu bir yere bırakacak bunu da ileride göreceğiz.
  
  15. bölüm
  
  bölümün başındaki konuşmadan gendo'nun seele ile birlikte human instrumentality project için çalıştığını anlıyoruz ancak gendo'nun bu konuda farklı bir planı var.
  
  ayrıca bu bölüme kaji'nin başka organizasyonlar için nerv hakkında bilgi topladığını görüyoruz.
  
  shinji de bu bölüm babasıyla buluşuyor. birlikte annesinin mezarını ziyarete gidiyorlar. ancak gendo annesinin bedenini burada olmadığını söylüyor. bunun nedeni de yine ileride ortaya çıkacak.
  
  misato bu bölümde kaji ile ayrılma sebebini anlatıyor. babasını görmediği için ondan nefret ediyordu ancak problemli bir şekilde karşı cinste hep babasının özelliklerini aramış. bu özellikleri kaji de bulduğundaysa bu ilişkiye dayanamayıp kaçmış.
  
  bölümün önemli olaylarından biri rei'nin göründüğü yer. burada dummy plug üretebilmek için rei'nin özelliklerini kopyalıyorlar.
  
  bölümün sonunda ise misato, kaji'nin çalıştığı farklı farklı organizasyonları listeliyor. bu organizasyonların bir kısmı birbirine karşı kaji'yi kullanıyor. biz de kaji'nin ne tür bir tehlike içinde olduğunu anlıyoruz. bölümün en önemli olayı ise kaji'nin, misato'ya, gendo ve ritsuko'nun sakladığı sırlar olduğunu söylemesi. burada anlıyoruz ki kaji bir sırrın peşinde ancak o kadar tehlikeli bir konumda ki bunu tek başına çözmesine imkan yok. o yüzden misato'yu kendi safına çekmeye çalışıyor.
  
  daha sonra kaji, misato'ya nerv'ün sakladığı angel'ı gösteriyor ve bunun adam olduğunu söylüyor. aslında daha bir kaç hafta önce adam'ı gendo'ya teslim ettiği için karşısındaki şeyin adam olamayacağını biliyor. yalan söyleme amacı misato'yu kandırıp kendi tarafına çekmek. çünkü adam ilk angel ve eğer misato ilk angel'ın nerv'in elinde olduğunu bilirse angel'lardan nefret ettiği için onlara karşı çalışmaya başlayabilir. diğer bir ihtimal de kaji'nin lilith'i gerçekten adam sanması. çünkü gendo'nun adam'ı hızla büyüteceğini biliyor. ancak ilk ihtimal daha gerçekçi geliyor bana.
  
  16. bölüm
  
  splitting of the breast önemli sorularının cevaplandığı ve finale doğru giden sürecin başladığı bölüm. bu yüzden önemli.
  
  bu bölümde bir angel ortaya çıkıyor. angel'ın bedeni diğer angel'lar gibi değil, daha çok gölge gibi. shinji ve eva01 bu gölge angel tarafından absorbe ediliyor ve sadece boşluğun olduğu bir boyuta gönderiliyor. shinji yaşadığı yoğun ölüm korkusundan kendisiyle konuşmaya başlıyor. zaten diğer bölümlerde gördüğümüz üzere psikolojik olarak çok sağlam bir yerde değil. burada ise neden korktuğunu, neden cesur olamadığını, hayat ile diğer insanlar ile babasıyla ilişkisini sorguluyor. shinji'ye göre bu durumda olmasının nedeni babasının kendisini terk etmesi ama hayatına sürekli babasını suçlayarak devam edemeyeceğini de biliyor.
  
  sonuç olarak yalnız olduğu için psikolojik olarak güçlü olmadığını bu yüzden başına kötü bir geldiğinde kaçtığını, başına kötü bir şey gelme ihtimali olduğunda da cesaret edip o işe giremediğini söylüyor.
  
  bu bölümde eva01'in yaşam desteği bittiğinde shinji annesini görüyor bunun da nedeni eva'ların içinde insan ruhu olması. eva01 de yui'nin ruhunu taşıyor ve eva shinji'yi kurtarmak için berserk moduna geçiyor yine.
  
  bölümün sonlarına doğru ritsuko, gendou'ya "shinji ve rei, eva'lar hakkında gerçeği öğrenirlerse bizi asla affetmezler." diyor. buradan eva00'in içinde de birinin ruhu olduğunu çıkarabiliriz ancak kimin ruhu olduğu açıklanmıyor. ayrıca eva'ların sadece birer makine değil kendilerine ait karakterleri olduğunu ve nerv'in eva'lar üstünde yüzde yüz kontrol sahibi olmadığını anlıyoruz.
  
  17. bölüm
  
  bu bölümün başında misato sorguya alınıyor. bir önceki bölümdeki olaylar sırasında gölge angel'ın eva'yı ele geçirmeye çalıştığını öğreniyoruz. çünkü shinji bir takım şeyler görüyor içerideyken. buradan da "acaba angel'lar insanlarla yada eva'larla iletişime mi geçmeye çalışıyor?" sorusu çıkıyor.
  
  amerika'nın nevada eyaletinde bulunan eva04, içinde bulunduğu laboratuvar ve etrafındaki insanlar ile birlikte ortadan kayboluyor. bu üste daha önceki angel'lardan elde ettikleri s2 engine'i tamir etmeye çalışıyorlar. s2 engine angel'ların merkezlerinde bulunan bir organ. onlara sonsuza yakın enerji sağlıyor. nerv'ün s2 engine yapmak istemesinin sebebi de eva'ların kısıtlı enerjiye sahip olması. eva'lar adam'dan alınan örneklerle yapılıyorlar ve s2 engine olmadan bu koca bedeni hareket ettirmenin imkanı yok. bu yüzden gendo, eva'lara s2 engine takıp bir angel kadar yenilmez hale getirmek istiyor.
  
  burada dummy plug'ları da görüyoruz. eva'lar ile senkronize olmak kolay bir şey değil çünkü her pilotu kabul etmiyorlar. gerçek pilottan başka biri de eva'yı kontrol edebilsin diye rei'nin beyin dalgalarını kopyalayıp eva'yı kandıracak bir sistem geliştirmişler. 14. bölümde de bunu test ediyorlardı hatırlarsanız.
  
  her savaşa girdiklerinde pilotlar ve eva'lar haşat olduğu için marduk enstitüsü dördüncü çocuğu bulmuş. bu çocuk senkronizasyon testi için getirilecek. misato, kaji'ye çocuğu nasıl bulduklarını sorduğunda kaji ona 7-0-7 kodunu veriyor. ileride öğreneceğimiz üzere bu kodun shinji'nin okuluyla bir ilgisi var.
  
  shinji, rei'nin evine gidiyor tekrar notları bırakmak için. biraz da rei'nin evini topluyor. rei burada shinji'ye utanarak teşekkür ediyor. sonradan belirttiği üzere bunu hayranı olduğu gendo'ya bile söylememiş daha önce.
  
  18. bölüm
  
  massachusetts'te üretilen eva03 dördüncü çocuğun kullanması için japonya'ya getiriliyor. ancak yolda başına bir iş geliyor. shinji hariç herkesin bildiği üzere pilot olarak seçilen dördüncü çocuk toji. ancak kendisi asuka gibi bu işi sevdiğinden değil kız kardeşinin tedavisini nerv üstlendiği için yapıyor.
  
  eva03'ün taşınması sırasında dikkat çeken bir öge de eva'nın uçağa sanki çarmıha gerilmiş gibi bağlanması. eva03'ün başına bir şey geliyor demiştim. daha sonra eva03'ün içine bir angel'ın girdiğini öğreniyoruz. toji'nin senkronizasyon testi sırasında da angel harekete geçiyor.
  
  bu bölüm de yine verilen görev shinji'nin akıl sağlığını etkiliyor çünkü işler gerçekten kötü yönetiliyor. shinji içeride bir pilot olduğu için eva03'e saldırmaya çekiniyor halbuki shinji'nin psikolojik durumunu biliyorlar. eva'yı yok et pilotu ancak öyle kurtarabiliriz deseler hiçbir problem çıkmayacak. belki de shinji angel'ı daha kolay yenecek. ancak gendo'nun planı farklı olduğu için shinji'yi zorladıkça zorluyorlar.
  
  bölüm sonunda gendo, dummy plug'ı aktive ediyor ve shinji, eva01'in sebep olduğu bütün vahşete birinci elden şahit oluyor. bölüm sonunda toji'yi gördüğünde göz bebeklerinin küçülmesi ve attığı çığlık da psikolojik durumunun ne hale geldiğinin bir göstergesi.
  
  19. bölüm
  
  shinji, genelde hayranlar tarafından korkak olmakla eleştiriliyor biliyorsunuz. bu bölümün başında bu durumu üzerinden atmaya çalışıyor. çünkü eva03 ve toji yüzünden babasına kızgın. bunu da eskiden çekindiği babasının yüzüne söylüyor direkt.
  
  toji kurtuluyor ancak sol bacağını kaybediyor. bunu da hastanede yattığı sahnelerde görebilirsiniz.
  
  shinji daha sonra eva operasyonundan ayrılma kararı alıyor. ancak burada bir kaçma söz konusu değil. eva pilotu olma sebebi babasının onayını almaktı ancak artık babasının onayı alınması gereken bir adam olduğunu düşünmüyor. içten içe kendisi de kaçtığını düşünüyor ancak nerv'de çalışanlara karşı tavrı korkudan kayıtsızlığa dönmüş durumda. gendo'nun kışkırtmalarına bile aldırmıyor.
  
  17. bölümden 7-0-7 kodunu hatırlıyorsunuz. bu kodu çözen misato, shinji'ye eva pilotu olma ihtimali olan herkesin onun sınıfında toplandığını söylüyor. ayrılırken de odasını ve giriş kodunu aynı bırakacağını söylüyor. burada eski shinji olsa utanır sıkılırdı, şimdi ise odayı değiştir diyerek cevap veriyor.
  
  bu bölümde ortaya çıkan angel ile önce asuka karşılaşıyor ancak hızlı bir şekilde yeniliyor. shinji sığınaktan dışarı çıktığında kaji ile karşılaşıyor ve kaji yine yalan söyleyerek altlarında adam'ın olduğunu, herhangi bir angel'ın ona ulaşması durumunda third impact ile insanlığın sonunun geleceğini söylüyor. ve aslında baba figürü olarak gendo'nun yapması gereken konuşmayı yapıp shinji'yi eva'yı tekrar kullanmaya ikna ediyor.
  
  shinji eva'ya geri döndükten sonra yine gücü tükeniyor ve hayatta kalmak için eva01'i zorluyor. bu andan sonra eva tekrar berserk moda giriyor ve önce kopan kolunu angel'dan aldığı kol ile yeniliyor. daha sonra angel'ın güç kaynağı olan s2 engine'i yiyor ve kontrol edilebilmesi için konulan parçaları kırıyor. gendo'nun bunu kasıtlı olarak yaptığını öğreniyoruz ama arkasında ne olduğunu bize henüz söylemiyorlar. eva inanılmaz bir güce kavuştuğu için seele, gendo'nun farklı bir şeyler planladığını anlıyor.
  
  20. bölüm
  
  eva01 geri geliyor ancak verilen hiçbir komutu kabul etmiyor. shinji, eva'nın içinde kalıyor ancak "içinde" nerede olduğu belli değil çünkü eva, shinji'yi de absorbe etmiş durumda. daha sonra shinji'nin atomlarının ve bilincinin orada olduğunu ancak kuantum seviyesinde olduğu için tam olarak yerini saptayamadıklarını öğreniyoruz.
  
  bu arada savaşın sonrasında asuka'nın kötü etkilendiğini görüyoruz. çünkü kendisini en iyisi olmaya odaklamış. geçen bölüm de shinji'nin önüne geçme şansı vardı ancak hem kısa sürede yenilmesi hem shinji tarafından kurtarılması kendisini sorgulamasına neden oluyor.
  
  shinji'yi içeriden çıkarmak için magi'nin yardımını alıp onu tekrar bir araya getirmeye karar veriyorlar. shinji yine kendi içine dönüyor. önce neden angel'lara karşı savaştığını anlamaya çalışıyor ve düşman olarak babasını görüyor. çünkü serinin başından beri başına gelen bütün kötü şeyler için babasını suçluyordu. ayrıca annesinin ölümünden de babasını sorumlu tutuyor. bu akış sırasında gendo'ya daha yakın olduğu için rei'yi kıskandığını da görüyoruz.
  
  bölüm ilerlerken shinji ile asuka'nın aslında çok da farklı olmadığı ortaya çıkıyor. shinji de asuka gibi insanlar onu takdir etsin diye eva pilotu olmuş. eva pilotlarını neye göre seçtiklerini bilmiyoruz ancak tüm eva pilotlarının annelerini kaybetmiş olması ve 14 yaşında olmaları bir tesadüf değil kanımca. çünkü anne, çocuğa psikolojik destek sağlayan bir unsur ayrıca insanlar bu yaşlarda toplumun onayını ve takdirini ararlar. bu nedenle eva pilotları yetenekleri dolayısıyla değil de maniple edilebilen kişiler arasından seçiliyor sanırım. bunun da arkasında tabi ki gendo var. ayrıca shinji ergenliğini yaşadığı yaşlarda. bu nedenle karşı cins ile arasında oluşan baskıyı da misato, rei ve asuka'nın kendi içindeki ifadeleri ile görüyoruz.
  
  bu bölümde gendo ve shinji arasındaki ilişki hakkında biraz daha detay öğreniyoruz. gendo işkolik olduğu için çocuğunu ihmal eden bir insan değil. shinji'ye karşı bütün tavrı kasıtlı. çünkü ona kolay bir şekilde kontrol edebildiği yui'nin çocuğu olan özgüveni düşük biri lazım. seri boyunca da shinji'yi böyle olsun diye yetiştirmiş.
  
  son olarak kaji ile misato birlikte oluyorlar ve kaji seele'nin ve gendo'nun sırlarını çözebilmesi için gerekli bilgileri bir kapsül içinde misato'ya veriyor.
  
  21. bölüm
  
  bu bölümün başında kaji, gendo'nun sağ kolu olan fuyutsuki'yi kaçırıyor ve fuyutsuki, seele üyeleri tarafından sorgulanıyor. biz de nerv'in kuruluş hikayesini izliyoruz.
  
  bu hikaye sırasında yui'yi de ilk defa görüyoruz. fuyutsuki eskiden bir profesörmüş, yui de onun öğrencisi. tam olarak söylenmese de fuyutsuki'nin yui'ye platonik olduğunu anlayabiliyoruz verdiği tepkilerden.
  
  seele, s2 engine'e sahip bir eva'nın çok güçlü olduğunu bildiği için böyle bir şeyin gendo'nun elinde olmasını istemiyor. çünkü gendo'nun böyle bir güç ile third impact'in kontrolünü ele geçirebileceğini biliyorlar.
  
  geçmişte fuyutsuki, dead sea scrolls diye bir şeyden bahsediyor. bu bahsettiği belgeleri biz görmüyoruz ancak seele'nin angel, adam, lillith, spear of longinus, human instrumentality project gibi konular ile alakalı bütün bilgisi buradan geliyor. fuyutsuki, yui'ye 2003'te scrollara göre third impact aşağı yukarı 10 sene sonra gerçekleşecek diyor. ayrıca yui'nin de seele ile çalıştığını ve onlar ne derse yapacağını görüyoruz.
  
  bu bölüme ritsuko'nun annesi akagi'yi de görüyoruz. kendisi daha sonra sıkça adı geçecek magi'yi inşa ediyor. daha sonra eva'ların protitipini de görüyoruz. akagi burada eva'ların adam'dan alınan örnekler ile yapıldığını söylüyor.
  
  bu bölümde yui, eva01 ile ilgili deney yaparken ölüyor. ancak aslında ölmüyor, sadece eva tarafından absorbe ediliyor. yui gittikten sonra gendo ve akagi'nin ilişkisi olduğunu görüyoruz ancak bu gerçek bir ilişki değil daha çok gendo'nun akagi'yi daha kolay maniple etme çabası.
  
  bu bölümde rei 1 de çocuk haliyle görünüyor. rei "yapılırken" yui'den kalan şeyler kullanılmış. bu yüzden görünüş olarak onu andırıyor. rei, akagi'ye kötü şeyler söylediğinde akagi yui'ye de benzettiği için sinirlenip çocuğu öldürüyor daha sonra ne yaptığını anlayıp intihar ediyor. bu intihar anlık gelişen bir şey değil tabi ki. çünkü her şey gendo'nun kontrolü altında. akagi, third impact ile ilgili gereğinden fazla şey biliyor. gendo'nun, akagi'den tek beklentisi magi'yi bitirmesi. bu iş tamamlanınca da gerekli ortamı hazırlayıp akaga'nin intihar etmesine neden olduğunu söyleyebiliriz.
  
  bölümün sonunda kaji, fuyutsuki'yi serbest bırakıyor ve seele tarafından öldürülüyor. bunu nereden mi biliyorum? çünkü serinin yönetmeni böyle açıklama yaptı. kaji o kadar fazla insanın arkasından iş çevirmişti ki gerçeğe asla ulaşamayacağını biliyordu. bu yüzden işi misato'ya devretti. öldürülmeden önce kendisini vuracak kişiye "geç kalmadın mı?" demesi de bu yüzden. çünkü ortadan kaldırılacağını biliyordu.
  
  22. bölüm
  
  bu bölümün başında asuka'nın kendisine olan güvenini iyice kaybettiğini anlıyoruz. angel ile karşılaştığında angel onun zihnini okumaya başlıyor ve 16. bölümdeki shinji gibi kendi içine doğru yolculuğa çıkıyor. burada asuka'nın annesiyle ilişkisinin shinji ile benzer olduğunu görüyoruz.
  
  shinji; rei, misamoto ve asuka ile ilgili bir görselde döngüye giriyordu. asuka da kendi imajıyla ilgili bir döngüye giriyor çünkü dış dünyaya gösterdiği hali gerçek değil ve bu imajı sürekli olarak giymenin sıkıntısını yaşıyor.
  
  16. bölümde shinji, eva01'in içindeki yui ile karşılaştığında yui onu korumuştu. asuka'nın annesinin psikolojisinin çok iyi durumda olmadığını biliyoruz. bu yüzden eva02, asuka'yı saldırılardan korumak yerine birlikte ölmeye davet ediyor.
  
  bu bölümde rei, asuka'ya eva'ya içini açmasını söylüyordu. 16. bölümde shinji çocukluğuyla karşılaşıp mücadele etmiş ve bir şekilde bu mücadelede diyalog kurmayı başarmıştı. asuka ise bu konuda başarısız oluyor.
  
  burada lillith'e saplı duran spear of longinus'u kullanmaya karar veriyorlar ve misato third impact'in bir angel'a temas etmekle değil başka bir şey ile olacağını anlıyor. spear lillith'in bedeninden çıkarıldığında kendisini yenilemeye başladığını görüyoruz. spear kullanıldığında da angel'ı kolay bir şekilde yok ediyor ancak angel uzayda olduğu için spear'ı geri alamıyorlar.
  
  bir de burada seele'nin seri üretim eva projesine başladığından bahsediyorlar. bölümün sonunda da asuka'nın iyice yenildiğini görüyoruz.
  
  23. bölüm
  
  bölümün başında misato'nun çöktüğünü görüyoruz. asuka da felaket halde.
  
  bu bölümde gelen angel da eva00'ı ele geçiriyor ve 16. bölümde shinji'ye, geçen bölümde asuka'ya olan şeyler rei'ye olmaya başlıyor. ancak eva00'ın içinde kimin ruhu olduğunu bilmediğimiz için rei de şununla karşılaştı içeride diyemiyoruz. bu angel eva'lar ile füzyona girmeye çalışıyor ancak rei buna engel oluyor bütün angel'ı absorbe ettikten sonra eva'yı yok ediyor.
  
  ancak bölümün ortasına rei geri dönüyor ve sargıları tam da birinci bölümde gördüğümüz şekilde. ayrıca hiçbir şey hatırlamaması da dikkat çekici.
  
  kaji'nin, misato'ya daha önceden verdiği kapsülün içinden bir çip çıkıyor.
  
  misato, ritsuko'yu rei ve evalar hakkındaki sırrı açığa çıkarması için zorluyor. çünkü kaji'nin dediği gibi ritsuko da bazı sırları saklıyor. ritsuko konuşmaya başladığında second impact'te tanrının gücünü ele geçirmeye çalıştıklarını ancak başarısız olduklarını söylüyor. rei'nin bilinci de ürettikleri diğer dummy rei'lerin içine yerleştirilebiliyor. çünkü aslında rei, yui'nin ardından yapılmış bir klon ve içinde lilith'in ruhunu taşıyor.
  
  eva'lar da adam'ın şekline göre tasarlanmışlar. daha önce pek çok deneme de başarısız olmuş. eva'ların da ayrıca insan olduğunu söylüyor ritsuka. daha sonra ritsuko, annesi gibi gendo tarafından kullanıldığını anlıyor ve rei'nin dummy'lerini yok ediyor. burada yine annesiyle benzer bir durumu var. akagi, gendo ile birlikte olduğu için rei i'i öldürüyordu. ritsuko da benzer bir sebepten rei'nin klonlarını yok ediyor.
  
  seele, gendo'yu nerv'ün başından göndermeye karar veriyor.
  
  24. bölüm
  
  bu bölümde görüyoruz ki asuka artık iyice çökmüş durumda.
  
  beşinci çocuk olarak kaworu geliyor. insanları lilin olarak tanımlaması başta bir garip geliyor. ayrıca eva02 ile çok yüksek senkron seviyelerine ulaşıyor. diğer bütün çocuklar eva'lardan korkarken yada geçmişlerinden gelen ağırlıkları taşırken kaworu aşırı rahat görünüyor.
  
  gendo'nun spear'ı aya bilerek gönderdiğini öğreniyoruz. çünkü spear çok güçlü ve seele'nin ürettiği eva'lar tarafından kullanılarak gendo'nun eva'larının durdurulma ihtimali var. bir de bu bölümde gendo'nun elinde bir göz olduğunu görüyoruz. bu göz önceki bölümlerde kaji'nin kendisine verdiği adam'ın gözü. gendo, adam'ı kendi vücuduna ekleyerek onunla bütünleşmeye başlıyor.
  
  kaworu, shinji ile arkadaş olmaya başlıyor. ancak rahatlığı ve rei'nin bana çok benziyor demesinin altında da bir şeyler yatıyor.
  
  daha sonra öğrendiğimize göre kaworu, adam'ın ruhunu taşıyor ancak bedeni onda değil. bunu da seele ile yaptığı görüşmede öğreniyoruz. seele kaworu'nun bir angel olduğunu biliyor ve third impact'i kendilerinin yönetmesini istiyor. böylece insanlığı birleştirip, ayrı benlikleri silip herkesi bir bütün haline getirecekler. kendileri de bahsettikleri tanrısal güç ile sonsuza kadar var olacak.
  
  kaworu eva02'yi alıp lilith'in tutulduğu yere doğru yola çıkıyor çünkü orada adam'ı bulacağını sanıyor. bölümün başından beri kaworu'nun, shinji üzerinden insanlığı anlamaya çalıştığını görüyoruz. bölümün sonunda ise kaworu karşısındakinin lilith olduğunu ve insanların third impact'i farklı bir şekilde gerçekleştirmek istediğini anlıyor. daha sonra planı gerçekleştiremesinler diye shinji'nin kendisini öldürmesine izin veriyor. shinji de hikayede şimdiye kadar en iyi anlaştığı insanı öldürmüş oluyor.
  
  25. bölüm
  
  aslında son iki bölüm hikayenin genel akışı içinde revize edildi ancak yine de ne olduğunu anlamak için izlememiz gerekiyor. burada shinji'nin psikolojik olarak sona geldiğini görüyoruz. çünkü seri boyunca kendisine iyi davranan tek varlığı öldürdü. ayrıca shinji, eva pilotu olarak istediği şeyleri başaramadı. ne babasıyla yakınlaşabildi ne diğer insanlarla. bundan sonra angel da olmayacağı için ne yapacağını bilemiyor.
  
  rei de yaşadığı olaylar sırasında kim olduğunu sorguladı ancak cevap bulamadığı için elindeki sorular onun yaşadığı kimlik karmaşasını daha da derinleştiriyor. misato da babası hakkında duyduğu eksikliği hatırlıyor. asuka ise artık eva pilotu olamayacağı için sıkıntıya giriyor.
  
  bu bölümde önemli olan şey şu; bu insanların yaşadığı şeyler bize ne anlatıyor? aslında bütün karakterlerin anlatmak istediği şey, her insanın psikolojik olarak bir eksiğinin olması ve bunu kapatmanın bir yolunun bulunmaması. shinji babası tarafından küçükken terk edildi, bu durumu değiştirmesinin bir imkanı yok. ancak bu durumla başa çıkabilir. yine de ne yaparsa yapsın bu eksikliği sürekli olarak taşıyacağını biliyoruz. çünkü bütün insanlar böyledir. herkesin yaraları vardır ve bu yaralar ile yaşamayı öğrenmek insanlığın bir parçası.
  
  shinji'nin yaşadığına benzer durumlar bütün karakterlerde var. bölümün anlatmak istediği şey bu. human instrumentality project ile birlikte bütün insanlık bir araya gelerek, anksiyeteden, korkulardan, yalnızlıktan, sevgisizlikten, terk edilmiş hissinden, sürekli onaylanma ihtiyacından kurtulabilir.
  
  26. bölüm
  
  bu bölümde de karakterlerin birbirlerinin repliklerini söylediğini duyuyoruz. bu da zihinlerinin bir araya gelmeye başladığını her karakterin diğerinin içinde eridiğini gösteriyor. burada karakterler dizide daha önce olmadığı şekilde birbirlerine destek olmaya da başlıyorlar.
  
  shinji bu alternatif gerçeği gördükten sonra dünyanın aslında sandığı kadar kötü bir yer olmadığını sadece kendisinden nefret ettiği için karamsar olduğunu düşünüyor. ayrıca shinji burada dünya görüşünü kendisinin oluşturduğunu fark ediyor. etrafındaki herkesin kendisinden nefret ettiğini düşünüyordu eskiden ancak bu düşüncesi için bir temeli yok aslında. bu nedenle tüm insanlar ile barışmaya başlıyor.
  
  bu bölümde human instrumentality project'i içeriden görüyoruz. mesela gendo'yu yui ile birlikte görüyoruz. onlar artık bütün zihinlerin bir araya geldiği bir boyutta beraberler. shinji'nin durumu ise tam olarak açıklanmıyor. kimilerinin söylediğine göre shinji alternatif bir bakış açısı mümkün derken aslında human instrumentality project'in bir parçası olmayı reddediyor. çünkü artık insanları olduğu gibi kabul etmiş durumda. insanlarla birlikte olabilmek için onların zihinlerine dahil olmasına gerek yok. bana kalırsa human instrumentality project'i farklı bir alternatif olarak kabul ediyor ve diğer insanlar ile arasındaki duvarları kırıp bu bütünlüğün bir parçası oluyor.
  
  bu bölüm ile ilgili asıl problem ise şu; human instrumentality project'in bir kişi üzerindeki etkilerini görüyoruz. ancak nasıl başlatıldı, dış dünyada ne oldu hiçbir fikrimiz yok. bu soruların cevapları için de filmlere bakmamız gerekiyor.
  
  çünkü serinin finali yayınlandığından hayranlar galeyana geliyor. finali çok karışık buluyorlar ve farklı bir final istiyorlar. stüdyo serinin başarısı sayesinde bütçe problemlerini aşıyor ve death and rebirth filmini yayınlıyor. daha sonra filmi bir daha düzenleyip death (true) olarak yayınlıyorlar. bu da yetmemiş olacak ki yeni sahneler ekleyip death (true)2'yi çıkarıyorlar. yani en güncel versiyonu olarak bu filmi dikkate alabiliriz. bu filmden sonra tamamlayıcı olarak end of evangelion geliyor. bu yüzden ikisindeki olayları birlikte yazacağım.
  
  zaten death (true)2'nin başlangıç kısmında çok az yenilik var. onlar da hikayeye net bir şey katmıyorlar. sadece filmin başında second impact'ten alınan görüntüler var. burada ilginç olan ise kısa bir süre için de olsa adam'ı görmemiz.
  
  onun dışında death bölümünde bilmediğimiz bir şey yok. animeden görüntüler alıp editlemişler. eğer buradan bir anlam çıkarmaya çalışırsanız muhtemelen boşuna çaba harcarsınız çünkü görüntüler kolaj gibi ilerliyor. bu yüzden rebirth'e gelene kadar hikayenin bu kısmını bölümlerin açıklamalarından takip etmek daha kolay olacaktır. bunu da 24'üncü bölüme kadar yapın. ondan sonra end of evangelion'dan devam edebilirsiniz.
  
  end of evangelion filminin başında misato, human instrumentality project'in ne olduğunu direkt olarak anlatıyor. tekrar üzerinden geçelim, human instrumentality project insanların ruhlarının bedenlerinden ayrılıp ortak bir yerde kaynaşmasını sağlayan evrimin sonraki adımı olarak görülen bir sistem. bu ortamda bütün insanlar bireyselliklerini yitiriyorlar ayrıca tüm insani sıkıntılardan kurtuluyorlar. bu oluşuma dahil olduklarında korku, anksiyete, yalnızlık, depresyon gibi bütün kötü şeyler insanların zihninden siliniyor. bir nevi nirvana gibi bir yerde var oluyorlar.
  
  filmde gendo'nun planı da detaylı şekilde anlatılıyor. seele, son melek ile lilith'i birleştirerek insanları human instrumentality project'e dahil etmek istiyordu. böylece insanların bütün benliği silinecekti. gendo'nun planı ise son meleği yok edip human instrumentality project'i eva01 ile yapmak. böylece hem yui'yle bir araya gelebilecek hem de third impact'ten sonra insanlar bir araya gelse de benliklerini yitirmeyecekler. bu yüzden sürekli olarak eva01'in uyanmasını istiyordu.
  
  son melek ölünce seele'nin planı bozuluyor. seele bu değişiklikten hoşlanmıyor ve saldırıya geçiyor. adam ve lilith, gendo'nun elinde olduğu için çok fazla asker gönderiyorlar. nerv'ün kısa süre içinde yenileceğini fark edince gendo, işleri fuyutsuki'ye devrediyor ve third impact'i gerçekleştirmek için rei'nin yanına gidiyor.
  
  eva'lar çok güçlü olduğu için seele pilotları öldürme emri vermiş. bu sırada shinji'nin dizide gösterilenden çok daha kötü bir durumda olduğunu görüyoruz. misato, third impact'i önlemek için shinji'nin bütün eva'ları yok etmesi gerektiğini söylüyor. çünkü insanlar, adam ve lilith ile aynı kökten gelen 18. angel. ancak diğer angellardan farklı olarak kendi aralarında bütünlük kuramamışlar. third impact ile bu ayrımın kaldırılacağını ve bildiğimiz şekilde insanlığın son bulacağını anlatıyor.
  
  asuka ve eva02 senkronize olmadığı için savaşa katılamıyor. bu nedenle ikisini korumak için gölün dibine batırıyorlar. burada shinji ile benzer şekilde ölüm korkusu yaşayan asuka, annesine ulaşıyor ve eva02 de bir angel gibi patlama yaratarak uyanıyor. eva02 etraftaki orduyu yok edince seele, kendi ürettiği s2 engine'e sahip eva'ları gönderiyor.
  
  dizide misato'nun öldüğünü görmüştük ancak nasıl öldüğünü bilmiyorduk. bu filmde shinji'yi korumaya çalışırken öldüğünü de öğreniyoruz.
  
  asuka dövüş konusunda çok iyi iş çıkarmasına rağmen yeni gelen eva'ların her birinde sahte spear of longinus var. bu nedenle eva02 animelere özgü bir grotesklikle yeniliyor.
  
  asuka yenilirken eva01 uyanıyor. eva01, berserk moduna geçtiğinde diğer angel'lardan güçlü oluyordu. ancak açtığı kanatlarla fark ediyoruz ki burada sahip olduğu güç önceki halinden çok farklı. çünkü adam da benzer kanatlara sahipti. ayrıca eva01'in içinde pilot olarak psikesi çökmek üzere olan shinji var.
  
  daha sonra gendo ve rei'yi görüyoruz. gendo adam ile bütünleştiğini rei'nin de lilith olduğunu, eğer rei sahip olduğu at field'ı kaldırırsa ikisini bir araya getirerek third impact'i başlatacaklarını söylüyor.
  
  bu sırada seele de kendi human instrumentality project'ini başlatıyor. burada kısa bir bilgi; spear of longinus, isa'nın kaburgasına batırılan mızrağın adı. başlatılan bu ritüel sırasında eva01 de isa gibi kolları iki yana açık şekilde asılıyor. daha sonra seri üretim eva'lar, eva01'i gökyüzüne çıkarıp kabala inancındaki tree of life'ı oluşturuyorlar.
  
  tree of life oluşturulduğunda nerv'ün merkezi olan yer yok oluyor ve black moon ortaya çıkıyor. bu black moon adam yada lilith gibi angel'ların taşıtı. bunları da first ancestral race dediğimiz hakkında pek de bir şey bilmediğimiz bir oluşum gönderiyor. kendileri anime'de gördüğümüz her şeyin yaratıcısı olduğu için insanlara göre bir çeşit tanrı olduklarını düşünebiliriz. anime de dört milyar yıl önce yaşamı başlatması için dünyaya gönderiliyor. dizide gördüğümüz bütün angel'lar ondan geliyor. her gezegene adam benzeri bir adet varlığın gitmesi gerekirken lilith de black moon ile dünyaya çarpıyor. bundan sonra adam kendisini kapatıyor ve bildiğimiz bütün hayat lilith'ten türüyor.
  
  gendo'nun başlatmaya çalıştığı human instrumentality project sırasında rei'nin içindeki lilith öne çıkıyor ve adam'ın embriyosunu alıp lilith'in bedenine giriyor. bu noktadan sonra shinji'yi kurtarmak için tanrısal bir forma geçiyor.
  
  third impact başladıktan sonra seele'nin toplantısına geri dönüyoruz. burada pilot'un psikesi parçalandığı için human instrumentality project'i başlatabileceklerini söylüyorlar. zaten shinji psikolojik olarak çok iyi durumda değildi. asuka'nın eva'sını gördüğü hal, misato'nun ve kaworu'nun ölümü ve ne olduğunu anlayamadığı rei ile karşılaşması onu son raddeye getiriyor.
  
  daha sonra adam ile bütünleşen ve ruhunu geri alan lilith ile insan ruhu taşıyan ve uyanmış olan eva01 birleşiyorlar ve tanrı gibi bir konuma geliyorlar. mutlak gücün merkezinde shinji olduğu için bundan sonra ne olacağına karar verecek olan da o oluyor.
  
  bunu da park sahnesinde görüyoruz. bu sahnede mecburen yorum katacağım çünkü başka türlü işin içinden çıkma ihtimalimiz kalmadı artık. burada shinji çocukluğuna dönüyor çünkü o artık ancestral race'in yeni üyesi. bu yüzden onların çocuğu olarak görünüyor. beraber bir piramit yapıyorlar. bu piramit de nerv'ün merkezini andırıyor. bu piramidi bitirdikten sonra shinji bunu yıkıyor. çünkü bu üstün yapının bir parçası olarak artık "yaratma" gücü de "yok etme" gücü de onun elinde.
  
  ancak bölümler hakkında konuşurken bahsettiğim gibi shinji'nin karşı cinse karşı bastırılmış duyguları var. bu formdayken önce insani bir özellik olarak cinselliği daha sonra kendisine duyduğu nefret ortaya çıkıyor. en sonunda da insanlık ile ilgili ne kadar problem varsa arka arkaya dökülüyor.
  
  bu sırada rei formundaki lilith bütün insanların ruhunu toplamaya başlıyor. gendo'nun durumu ise biraz farklı. animede gösterildiğinin aksine gendo burada shinji'yi korumak için ondan uzak durduğunu söylüyor. burada anlaşılmayan bir durum var gendo ile ilgili o da instrumentality'e alındı mı alınmadı mı? ben yui'nin, rei ve shinji'ye yaptıkları için gendo'yu reddettiğini düşünüyorum. ancak net bir bilgi de yok burada.
  
  filmin son sahnelerinde shinji yine kendi içine dönüyor. normalde insanların arasındaki duvarlardan yani at fieldlardan korkuyordu. ancak herkesin birbirinden farklı olması gerektiğini ve aradaki bu duvarlar olsa da var olmaya devam edeceklerini kabul ediyor.
  
  daha sonra yui'nin shinji'yi bir tanrı yapma planı olduğunu öğreniyoruz. yani bu işi planlayan asıl kişi gendo değil yui'nin kendisi. filmin en sonunda dünyada sadece asuka ve shinji kalıyor. buradaki durumlarını bir nevi insanlığı tekrar meydana getirecek adem ve havva gibi düşünebiliriz.
  
  --- spoiler ---
  
  kabul ediyorum açıklaması biraz uzun sürdü ancak anime aslında izleyicisinin dikkatini detaylarda toplamadığı için böyle. yoksa anlatılan hikaye anlaşılmayacak gibi bir şey değil.
  
  kısaca özetlemek gerekirse insanlar dünyadaki ilk ırk olmadıklarını öğreniyorlar ve var olabilecekleri daha iyi bir form olduğunu fark ediyorlar ancak bu forma ulaşmak için bireyselliklerini feda etmeliler. seele ekibi bunu kabul ediyor ve harekete geçiyor. yui farklı bir formun var olması gerektiğini düşünüyor ve hem tüm ruhların bir araya geldiği hem bireyselliğin kaybolmadığı bir yöntem buluyor.
  
  seele'nin yöntemi için bundan sonra gereken şey adam ile lilith'in bir araya gelmesi. ancak gendo, adam'dan türettikleri eva01'i uyandırıp onu kullanmaya çalışıyor. eva01'in uyanması için de psikesi bozulan bir pilota ve o pilotu korumak isteyecek olan bir ruha ihtiyacı var. bundan sonra yui'nin ruhunu eva01'e aktarıyorlar ve gendo sistemli bir şekilde shinji'nin psikolojisini bozmaya çalışıyor.
  
  sonuçta shinji insanlar ile arasına duvarlar ören bir karakter haline geliyor. ancak süreç boyunca karşılaştığı her insan ile herkesin bir problemi olduğunu ve insanlığın doğasını keşfediyor. finalde de kendisinden beklenmeyen bir şekilde human instrumentality project'i reddederek insan olmanın yükünü sırtına alıyor ve dünyaya dönüyor.
  
  dediğim gibi konu böyle sadece detaylara birazcık daha önem vererek siz de tarihin en önemli animelerinden birini anlayabilir, yaratılan bu muhteşem, karamsar, delice, yorucu evreni çözebilirsiniz.
• orta seviyenin altında genel kültürle izlenince bir şey ifade etmeyen ve sıkıcı gelen animedir. wikipedia eşliğinde izlenmesi uygun düşer sanırım. evangelion'u sıkıcı veya anlaşılmaz bulanların okuması tavsiye olunur. zira bendeniz de evangelion'u anlayamamış insanlardan biriyim.
  
  bir sözlük yazarının evangelion günlüğü:
  
  1. aşama: serde anime aşkı, sözlük taranır, netteki top 100 anime listeleri gözden geçirilir. konu okunur, yorumlara bakılır vayyy denilir ve rapidshare yardımıyla 26 bölüm + 2 film indirilip izlemeye hazır hale getirilir. heyecan doruktadır. ne de olsa tarihin en süper animelerinden biri izlenecektir.
  
  2. aşama : izlenmeye başlanır. ilk 3 bölüm zaten çerezdir hikayeye giriştir. zevkle izlenir ama bir yandan kafada "eee şu felsefik, teolojik hebele hübele kısımlar nerde ben mi kaçırıyorum?" soruları dolanır. 1-2 kez daha izlenir. hayır daha bir şey yoktur ortada. melekler, evalar, karakterler şekillenmektedir sadece.
  
  3. aşama: 3 - 16 bölümler izlenir. olaylar artık karmaşık hale gelmeye başlamıştır. insan kendini alıkoyamaz izlemekten. "şu bölüm de bitsin bulaşıkları yıkayayım" gibi düşünceler yalan olur. kendinizi bir sonraki avi dosyasına tıklarken bulursunuz. hayat güzeldir. işler az biraz çetrefilli olmaya başlamıştır.
  
  4. aşama: 16-22 bölümler izlenir. sıkıntıdan patlanmak üzeredir. bir bölüm " vay beaa" dediğiniz karaktere 1 bölüm sonra "vay orospu çocuğu" şeklinde seslenmeye başlarsınız. kafa karışır, beyin ambale olur. yine de okuduğunuz onca yorum onca güzel düşünce boşa değildir diye düşünüp izlemeye devam edersiniz. seçilmiş çocukların psikolojik durumları vahimleşir. kendi içlerinde bocalarken beyninizi de bocalatırlar. nerv nedir, selee nedir, bağlantıları nedir, hangisi iyi polis hangisi kötü polis derken kafayı yemeye başlarsınız.
  
  5. aşama: 22-26 bölümler izlenir. bu esnada alında damarlar çıkmaya, gözleriniz seyirmeye başlar. kafayı sıyırmak üzere gibi hisseder insan. oysa olaylar artık tamamen konunun dışına çıkmıştır, hatta ortada konu bile yoktur. o zihinden o zihine, o geçmişten bu geçmişe giderken, bağlantı kurmaya ve büyük resmi görmeye çalışırsınız ama göremezsiniz. siniriniz bozulur, içilen kahve miktarı bölüm başı 1 kupaya denk gelmeye başlar. bilinçaltınız mavi ekran vermeye başlar.
  
  6. aşama: anime biter. siz de bir sürü olay, bir sürü cevap, bir sürü yeni peydah olmuş soruyla kalıverirsiniz. sonra yorumları hatırlarsınız. anime çok anlamsız bittiği için, filmi çekildi diye. gözleriniz parlar evet evet büyük resim kesinlikle filmlerin içinde olmalı diye düşünüp bir fincan daha kahve alıp oturursunuz başına.
  
  7. aşama: filmler de biter. bu sefer daha çok soru daha çok cevap ve daha beter karmaşada kalırsınız. onca saatinizi harcamışsınızdır, kayışı koparıcak duruma gelmişsinizdir. koltuğa kafanızı koyup öylece kalıverirsiniz. cidden bunu yazan insanlar abartmıyormuş. insanı öyle bir ruh haline sokuyor ki anime, bi süre kendine gelemiyor insan.
  
  sonuç
  
  izleyenlerin çoğunluğunun başyapıt olarak değerlendirdiği, içinde çok derin anlamlar bulduğu bi diziden ben hiç bir şey anlamadım. tamam magi, incil, evangelizm, bir şeyler çağrıştırdı. 2000 yılı hrıstiyanlar için önemliydi, animedeki olaylar o tarihte patlak vermiş bu da bişiler çağrıştırdı. hatta daha çok çağrıştırsın diye internetten daha detaylı bilgi bile edindim. ama hayır her şey daha anlaşılmaz hale geldi. animede detaylara çok dikkat etmek lazım çünkü küçücük yerlerde çok önemli şeyler olup bitiyor. örneğin rei'nin yattığı odada bulunan imge gibi. angeller yok olduklarındaki haç işareti gibi, misatonun haç takması gibi vs vs
  
  anime felsefi mi? aslında evet, hem de çok. bir felsefe sever olarak, okuduğum onca şey bana bir şey öğrettiyse o da felsefenin cevaplarla değil sorularla işlediği, sorguladığı. evangelion da bize çok şeyler soruyor aslında. o kadar çok soruyor ki arka arkaya ve yine arka arkaya gelen cevaplar o kadar gerçek ve can yakıcı ki işte evangelion bu yüzden bu kadar etkileyeci ve insanı kayışı kopartıcak duruma getirebiliyor.
  
  asıl amaç da bu zaten sorular sormak. eğer bu animeyi sıradan eğlencelik bir şey gibi izlediyseniz elbette sizi tatmin edemez. çünkü siz senaryoya bakıyorsunuz, çocuklara nolucak, misotoyla raji evlenicek mi falan gibi dertleriniz var. bunların cevaplarını alamadığınız için anlamsız geliyor. ama aslında shinji'nin kabuğunu kırıp herkesin onu alkışladığı an o animenin olabilecek en güzel sonu. filmin daha karmaşık olmasının tek sebebi ise bunu anlatabilmek .
  
  evalar, melekler ve tanrı arasındaki dilemma aslında insanın tanrıyla olan bağını, neyin iyi neyin kötü olduğuna karar verirken ne kendini ne de çevresindekileri kaale almadığını, yalnızca ona öğretilenleri uygulamaya çalışan birer robot gibi davranırken plug'u çekildiği anda; bir angel yok edebilirken diğer anda koca bir kayadan farksız olan evadan farksız olmadığını gösteriyor bize. son melek ne diyor? "herkesin bir at alanı var." aslında olay orda bitiyor. biz toplum normlarıyla ve kendi yarattığımız tanrılarla kafayı o kadar çok bozmuşuz ki kendi içimizdeki varolma gücünü yitirmiş durumdayız.
  
  şimdi diyceksiniz ki bunları yazıyosun da neresini anlamadın?
  
  şurasını anlamadım efem. her şey iyi hoş güzel de bu kadar naif sayılabilecek mesajlar vermeye çalışan bir anime, entellektüel olma kaygısıyla kendini neden anlamsızlaştırıyor? bunu anlayabilmiş değilim. incil ve hrıstiyanlıkla ilgili imgeler evet güzel. ama bunları anlatıverse senaryo da daha anlaşılır olsa insanlar da ne düşünmeleri gerektiğini anlas günaha mı giriyorlarmış çok merak ettim.
  
  onu geçtim sadece sorular sormaya çalışırken, senaryoyu bir kenara koymayı başarabiliyor da, cevap vermek için neden bu kadar kasıyor. illa siz de bunlardan birisiniz demek zorunda mı? herkesin kendi özgünlüğünü, kendi varoluş amacını, kendi gücünü ortaya koyması gerektiğinden bahsederken insanları klişelere sokmak çelişki değil mi? bir sürü rei ortalıkta dolanırken içinde ruh taşımayan şeyin tamamen manasızlığından dem vuran dizi tutup da bunu mu gözardı ediyor yani? komik. tamam yönetmen seriyi yaratmadan, depresyon geçirmiş, klinikte falan kalmış da, bu böyle diye bu kadar özgün bir animeyi kişisel mastürbasyon unsuru yapması şart mıydı acaba diye düşünmeden edemiyor insan.
  
  üçüncü olarak, psikanaliz sadece insanın anasına babasına inerek mi yapılır. sadece çocukluğa inerek mi yapılır. yoksa sadece rüyalarla mı yapılır. anime bu 3'ünün arasında kısılıp kalmış durumda. oysa o kadarını yapmışken daha derin psikanalizler yapmak zor olmasa gerekti. belki de sadece daha da anlaşılmaz olmasın istemişler.
  
  bir de o zamanki tarihteki çekim tekniklerine, çizim şusuna busuna göre değerlendirmek lazım diyenler olmuş. bence bu sadece bir bahane olabilir. sinema tarihinde "seventh seal" diye bişey var, tragedya tarihinde hamlet diye bir şey var demek ki teknolojiyle bir alakası yok çok da.
  
  başka türlü sonuç
  
  toplamda bakarsak evangelion'dan çok zevk alamadım. ama adım gibi eminim ki bunun tek nedeni beklentim çok yüksek izlememdi. eğer hiç bişey okumamış olup şans eseri keşfetseydim çok daha fazla zevk alarak izlerdim. hatta eşe dosta tavsiye ederdim. evangelion'u izlemek ve izlememek arasında kalanlar kesinlikle izlemeli anime seyretmeyi seviyorlarsa. izlemedikleri takdirde olumlu ya da olumsuz çok şey kaçırırlar.
  
  animeye dair diğer güzel bir şey karakterlerin çok güzel kurgulanmış olması, kendi içlerinde oldukça tutarlılar. tarzları olsun, alışkanlıkları olsun, geçmişleri olsun son derece orjinaller. özellikle rei'ye hasta olmamak elde değil. insanın saçını maviye boyayıp iki tane kırmızı lens sipariş edesi geliyor. evcil hayvan olan penguen'in tavırları, misatonun ev halleri falan, sırf bunlar için bile izlenir.
  
  ayrıca soundtrack ciddi anlamda çok güzel. hele kapanışta fly me to the moon çalması bir cazkafa olan bana "eneeğğmm" diye salya akıttı. opening theme ayrı güzel, diğer themeler ayrı güzel dinlemeli, dinlettirmeli.
  
  bi daha açıp izliycek miyim, hayır. belki otuzlarımda anne olduğum zaman. o zaman bişiler ifade edicek belki.
  
  o zamana kadar evangelion benim için, kişisel hırsları uğrunda karısını, çocuğunu, diğer çocukları, diğer bir ana-kızı cinsel ya da değil, o ya da bu şekilde kullanmaktan geri durmamış bir adamın bu insanlara yaşattığı psikolojik travmalar ve yine aynı adamın yüzünden ortaya çıkmış varoluş polemikleriyle dolu bir anime olarak kalacak. yine de bütün animede en sevdiğim karakter de o oldu. gendo ikari...
• 21. bolum turk izleyiciler icin hayati onem tasımakta olan anime dir..eva'nın karışık bir anime olmasından ötürü alt yazılara dikkat etmeye 21. bölümün 5. dakika ve 10. saniyede ara verin...gendo ikarinin alenen ve çok açık şekilde türkçe küfrettiğini duyacaksınız
  (bkz: anasının amına koyiim)
  defalarca izlenilir her defasında çok eğlenilir eşe dosta anlatılır
• çok dikkatli izlenmezse konunun çoğunun ve neyin neden olduğunu anlaşılmayacak anime.
  
  --- spoiler ---
  mesela ilk izlediğimde shinji neden bu kadar mal olmasına rağmen o eva nasıl berserk olup önüne gelene giriyor diyordum ki bunun nedenini animenin ilk on yedi bölümünü bir arkadaşla beraber bir kerede izleyince anladık.shinji başta geliyor , babasını çocukluğundan beri görmemiş aha babam çağırdı diye sevinirken bir şeyler saldırıyor şehir yıkılıyor , nükleer patlama eşdeğer bir bombanın gücüne sıfır noktasına yakın bir yerden şahit oluyor.akabinde babası tarafından dev bir robotu içine girerek komuta etmesi isteniyor .yapmam dediği zamanda babası buna çık git diyor.ne olduğunu anlamadan dev robotun komutasına geçiyor ve olaylar gelişiyor.bu arada shinji liseli genç bir eleman olarak kendisine bakıcı olarak tayin edilmiş güzel bir kadın ve başka bir evaya komuta eden güzel bir kızla yaşıyor .shinji sabah kahvaltıyı hazırlıyor, kahvaltı bitince bulaşıkları yıkıyor , öğle okula gidiyor , akşam üstü gibi uzaydan gelen tam olarak ne olduğunu bilmediği dev yaratıklara karşı yine tam olarak bilmediği bir yaratığı komuta ederek savaşıyor.arada yıllar sonra gördüğü babasından fırça yiyor, birilerinden fırça yiyor tokat yiyor , akşam eve dönüp yemek yapıyor , yemek bitince bulaşıkları yıkayıp etrafı temizliyor ve çöpleri atıyor.akabinde iki güzel hatun kişinin bulunduğu evde walkmanini kulağına takıp tek başına uyuyor.şimdi bu shinji manyak olup kontrol ettiği eva berserk olmayıp ben mi berserk olacağım.bütün bunlardan eleman nerv'e bir dünyanın kalanına iki diyerek altındaki evayla dünya aleme girişe yeridir sonucunu çıkardım ki olayın en sonunda dayanamayıp ehhhh ulannnn diyerek asukanın gırtlağına yapışması da düşüncemi doğruladı.
  --- spoiler ---
• anime denen şeyin eskiden^* neye benzediğini ve şimdi ne olduğunu before/after fotoları gibi bunun orijinal serisine ve rebuild filmlerine bakarak görebilirsiniz. ilk serinin neden bu kadar güzel geldiğini düşünüyordum da galiba bunun nedenlerinden biri ortam sesi. yani mesela shinji böyle yolda yürüyor diyelim. tek çekim bu. hiçbir etkisinin olmaması lazım. aksiyon yok, diyalog yok, fanservice yok. ama arkadaki hafif cırcır böceği sesi, uzaktaki bi şantiyeden gelen inşaat yankıları, araya serpiştirilmiş birkaç kuş cıvıltısı, elektrik direklerinden gelen vızıltı, arkadan nadiren geçen bir arabanın motor sesi. bunların hepsi birleşince capcanlı bir ortam çıkıyor ortaya. en azından ben öyle hissediyorum.
  
  bunu nedense yeni yapımlarda fark edemiyorum. eskiden animasyon teknolojisinin eksikliğini sese abanarak mı gidermişler yoksa şimdilerde nasıl olsa insanın gözlerine ışık bombardımanı yapıyoruz sesi salla mı demişler bilmiyorum. ama eski hali daha güzel. tekrar açıp izleyesim geliyorsa nedenlerinden biri de budur.
• 1995 yapımı anime. eğer sanat duygular-hisler uyandırmak ise bu şey çok sanat. zaten zekice metaforlar varken son bölümlerine kadar bu derece derinleşeceğini hiç beklememiştim. asıl meselenin insana dair onca şeyin yanında "insanın iç dünyası" olması çok hoş. ayrıca gözüme bolca toz ve sinek kaçmasını sağlayan izlediğim 2. şey.
  
  24. bölüme kadar düz düşünürsek çok absürd. bilimsel bakacaksak da bilimkurgudan çok fantastik bir yapıda. yani mantık ve bilimle yorumlanacak bir şey değil. felsefesine, metaforlarına ve göndermelerine bakmak zorunlu. ve 24. bölümden sonra asıl anlatılanın insanın iç dünyası^* olduğu kesin olarak ortaya çıkıyor.
  
  filmlere göre bu evren başka yere evriliyor olsa da en başta "14 yaşındaki bir ergenin hissettiklerini anlatalım" diye düşünülmüş olabilir mi diyorum.
  
  ----------spoiler alert!!!!------------------------------------------------------------------------------
  
  neden 14 yaşındaki ergen ve psikolojisi? utanmadılar oral dönemi ince ince işlediler^*. meme emen shinji görüntüleri cabası. ve terapilerde bile bu kadar ne hissediyorsun, ne hissettin diye sorulmuyor!
  
  bilinç ve bilinçdışı meselesi... pilotlarımız normal koşullarda bilinçli ve normaller fakat duygu durumları bilinçlerini devre dışı bıraktığında tam olarak bilinçdışının istekleri karşı konulmaz şekilde gerçekleşiyor.
  
  "- evayı kullanmak istiyor musun? - istemiyorum. -neden evayı kullanıyorsun? -babam beni övüyor."
  eva'lar yani bu kabuklar, süperego denilen, kaynağını bilinçdışından alan ama çoğu durumda da bizi acıdan koruyan ve topluma uyumumuzu arttıran kanunlarımıza benziyor. bilinçliyken işbirliği içinde olduğumuz prensipler bunlar. ahlak-kanun-prensip... en çok da evebeynlerimizin bilinçdışı oluşturur bu yapıyı. shinji'nin arkadaşları için kendini feda etmeye kalkması süperegonun istediğiyle gerçekleşmiştir örneğin^*. ama sevilmek için yararlı olmalıyım düşünceleri de bu mekanizmanın işi. dolayısıyla her zaman iyi sonuçlara neden olmaz asukada olduğu gibi.
  
  "- yaşamayı arzulayan biri için her yer cennet olabilir."
  fakat bir de id var. daha çok hayvanlara atfedilen dürtüsellik gibi anlatılsa da bence çok çok daha fazlasıdır. güya "istemeden" insanların canını yakma ve kendimizi acıdan ve belirsizlikten koruma-kaçma eylemlerinin de kaynağıdır kendileri. bilinçle pek uyumlu çalışmaz. örneğin rei ve eva01, rutsukoya saldırıyor ^*. bunun sebebi shinjinin bilinçdışında anne ve rei aynı yerde, dolayısıyla hem arzusu hem de annesi olan rei, babasını aileden koparan kadını yok etmeli. ne kadar da oidipus değil mi? ayrıca id'den kaynaklanan yaşama içgüdüsü de çoğu zor durumda shinjiyi yenilmez yapabiliyor.^*
  
  "-kimse beni anlamıyor, herkes benden nefret ediyor... -kendimden nefret ediyorum."
  iç dünyasını keşfettiğimiz bütün karakterler değersizlik hisleriyle kendilerini sevilmeye değer bulamıyorlar. bir bölümde misato kendini sevemediği için kajiyle birlikteliğine devam edemediğini itiraf ediyor. hem arzusu hem de nefreti misato'nun kendi babası. kaji'de babasının tersini bulduğu için onunla birlikte olduğunu söylerken babası gibi hissettirdiğinde de ondan kaçıyor. burada misato'yu merkeze almış gibi görünüyoruz ama shinji için misato da anne. ama bu anneye kendini yansıtıyor. kendisi gibi misato da kendini sevemiyor ve babasından nefret ederken aynı zamanda övgü bekliyor.
  
  "-kaworu mükemmel biri, asıl o yaşamayı hakediyordu! niye öldürdüm onu?"
  kaworu shinji'nin ideali. olmak istediği kişi. herkesi anlayan seven ve sevilecek olduğunu düşündüğü, ama gerçekte var olmasının ve ona dönüşmesinin imkansız olduğu bir şey. bu yüzden onu yok etmek zorundaydı. çünkü kimse ne kadar isterse istesin mükemmel olamaz, ideal de olamaz. ve kendisini sevmek için ona dönüşmesi gerektiği düşüncesinden vaz geçmek zorundaydı.
  
  şimdilik yoruldum benden bu kadar daha bunun 10 katı psikoloji çıkar bu diziden sonra devam ederim.^*
• ilk bakışta evangelion sıradan bir bilimkurgu hikayesi gibi görünsede aslında bunun çok ötesindedir. karakterlerin derin ve etkileyici kişilikleri vardır. her insan gibi sorunları vardır, felsefi ve dini ikilemlerle karşılaşırlar. gerçekte evangelion insanın varoluşu ve evrimi üzerinedir. evangelion'un en önemli yanlarından biri metafiziksel ve dini teorilerle, eski medeniyetler ve doğaüstü gizlerle bağlantı kuran olay örgüsüdür. bazen gerçekliğin temel kanunları bile değerini yitirir. tanrı ve yaratılış daha önce görülmemiş bir bakış açısından incelenir ve insanın tanrı olma arzusu vurgulanır. anno hideaki tarafından yazılmış ve yönetilmiştir. hani mihenk taşı derler ya tam o hesaptır.
• kısaca tanımlamak gerekirse şimdiye kadar yapılmış en iyi anime serisidir. ama sadece kısaca tanımlanmayı kesinlikle haketmeyen bir çalışmadır.
  
  senaryosu, karakterleri, olay kurgusu ile seyircinin aklını alacak potansiyeldedir evangelion. dizide yer alan karakterler alışıldık anime tiplerinden epey farklıdır (ruhsal farkı kastediyorum. tüm hatunlar taş gibi, endişeye gerek yok). karizmatik, attığını vuran, tuttuğunu kopartan esas oğlan (princess mononokedeki prensi hatırlayalım mümkünse) yerine sürekli tereddüt içinde, bulunduğu ortamdan uzaklaşmaya çalışan, özgüveni eksik bir çocuktur başroldeki eleman. hatta psikolojik sorunları olan tek kişi shinji değildir dizide, neredeyse her karakterin ayrı bir sorunu vardır. başlıca karakterlerin^**** hepsi genel olarak diğer insanlardan,kendilerinden ve gerçeklerden kaçmakta fakat aynı zamanda da yalnızlıktan korkmaktadır.
  
  böylesine sorunlu ve farklı karakterlerin yaratılmasının sebebini anlamak için gainax ve anno hideaki'nin geçmişine bakmak gerekir, ben üşenmedim baktım, siz de bakın:
  gainax denilen kurum, diğer anime stüdyoları arasında en uç noktalarda gezinen, diğer stüdyoların aklından bile geçirmediği şeyleri deneyen (ve çoğunlukla da hezimete uğrayan), japon anime komünitesinin çirkin ördek yavrusu modunda takılan bir üyesiydi. anno hideaki de aynen shinji ikari gibi başarısızlık korkusundan muzdarip ve özgüvenini yitirmiş bir insan evladıydı (o kadar hezimete uğrasa peygamber olsa özgüvenini yitirir, hor görmemek lazım). bu yüzden anno hideaki en iyi bildiği duyguları çalışmasına yansıttı,son bir atak yaptı ve bilinen en aşmış anime serisini ortaya çıkardı. kendisinin evangelion ile ilgili yazdığı mektuba bakılacak olursa demek istediklerim daha iyi anlaşılabilir:
  
  (bu mektup neon genesis evangelionun ilk kez gösteriminden 3 ay önce, anime fx adlı bir dergide yayınlanmıştır)
  
  "the worldview (of shinseiki evangelion is ) colored with a pessimistic vision. actually, i started the story with a setting from which i had purged all feelings of optimism. a fourteen-year-old boy (ikari shinji) is afraid of getting close to other people. he tries to live in a closed world, making attempts to get to know him useless, and ruining efforts made to try and understand him. convinced that, since he feels abandoned by his father, he is an unwanted person, he is yet a coward, unable even to commit suicide.
  
  a 29 year-old woman (katsuragi misato) also keeps her contacts with others as light as possible. she protects herself by running away into relationships that are strictly on the surface. they are both afraid of being hurt. they might both be thought of as being unsuited to be heroes, lacking the strength of self that marks such a person. and yet i made them the heroes.
  
  it is said that "to live is to change". i started this production with the desire that they and the world change by the time the story reaches its conclusion. that is my genuine sense of things. i am able to put all of myself into shinseiki evangelion - a self who for four years was a wreck, unable to do anything. i began this thinking just one thing: "i mustn't run away"- after having done just that, run away, for four years - where all i was doing was simply not dying.
  
  i thought of this production with the feeling that "i want to see if i can put these feelings on film." i know that this is a senseless, arrogant, and difficult course of action - but it is my objective. i don't know what the result will be... because the story has not yet ended in my mind. i don't know what will become of shinji or misato, or where they will go. this is because i don't know what the staff will be thinking as we go on.
  
  i feel that this is irresponsible... but it is also natural, given that we are striving for a synchronization of ourselves and the world of the story. at present this is the only theory i can use to create, despite the risk of being 'derivative'. that is the only place where our 'original' exists, after all..."
  
  anno hideaki yapacağını yapmış, yine farklılığın dibine vurmuştur, ancak bu sefer işler umduğundan çok çok daha iyi gitmiştir.
  hideaki'nin de dediği gibi seri ilerledikçe senaryo yazılmıştır, bu yüzden izleyici asla olayların nereye gittiğini kestiremez. hikayede hristiyanlık öğesine ağırlıklı olarak yer verildiği doğrudur, ama bunun sebebi (hideaki'nin açıklamasına göre) japonyada pek popüler olmayan bir dini kullanarak farklı olma isteğidir (ayrıca haç şeklinde patlamalar gayet estetik duruyor).
  
  tv serisinin son bölümü^* aslında hideaki'nin diğer anime şirketlerine ve seyirciye seslendiği bir bölümdür. eğer bu bölümü izlerken (ingilizce altyazılı ya da dublajlı izlediğinizi varsayıyorum, aranızda japonca izleyip anlayabilen samuraylar varsa beri gelsin) "i","myself" geçen yerlere gainax, "pilotting eva"^* yerine neon genesis evangelion ve de "the others" yerine "the audience"^* ya da "other studios"^* koyulacak olursa, anno hideaki'nin vermek istediği mesaj kolayca anlaşılabilir.
  
  end of evangelion da ise tv bölümleri boyunca ortaya konulmuş tüm konular açıklığa kavuşur, seri sona erer. aynen tvdeki gibi umutsuzluğun dorukta olduğu bir atmosferde geçer film. ancak öyle bir noktada biter ki, eğer kötümser bir insansanız olabilecek en kötü sondur; ama iyimserseniz "bitebileceği en iyi şekilde bitmiş^*" bu film dersiniz.
  
  kısacası, insanın evrimi ile ilgili, izlenmesi gereken bir seri evangelion. belki hayatın anlamını bulamayacaksınız ama, bölümler ilerlemeye başladıkça kafanız epey meşgul olacak orası kesin.
  
  kaynakça için bkz:
  http://www.bfx-net.com/evafaqs/evafaqsmain.html
  http://www.evaotaku.com/html/evafaq2.html
  (spoiler içerebilir)
• tek beklentim dev robotlar vs. dev canavarların savaşı ile ilgili bir anime iken beni gerçekten sarsmış felsefi ve psikolojik yükü çok fazla olan animedir.
  
  konunun anlatım biçimi ve işleniş tarzındaki eksikler nedeniyle seyircinin kafasında oturmayan bir çok konu bırakmış olsa da bu yine de genel olarak hikayenin ve konunun çarpıcılığını gölgelemiyor.
  
  ayırca anime'nin yapıldığı dönemde japonyanın durumunu da anlamak önemli, o dönem tokyo metro istasyonu sarin gazı saldırısı (bkz: aum şinrikyo), ekonomik buhran (bkz: lost decade) gibi bir çok olay ülkenin genel psikolojisi üzerinde olumsuz etki yaratmıştır.
  
  anlayamayanlar için olayları özetlemeye çalışayım..
  
  not: seyretmeyenler ve seyretmeyi düşünenler buraları okumasın
  
  belirteyim öyle bu anime için asrın animesi, muhteşem vs. diyemiyorum bence çok fazla eksiği var.
  
  ama pis bir huyum var, bir şeyi tam anlayamadığım zaman o şeyin tamamını anlayana kadar konuyu deşmek zorunda hissediyorum.
  
  --- spoiler ---
  
  öncelikle olayların en başından başlamak gerek. dünya henüz herhangi bir yaşam formu taşımaz iken ilk kadim ırk (bkz: first ancestrial race) "adam" isimli meleği dünyaya beyaz ay ile birlikte yeni bir yaşam başlatması için gönderiyor. fakat "adam" bu işi başaramadan önce başka bir yaşam biçimi olan "lilith" planda olmayan bir şekilde siyah ay ile birlikte dünyaya çakılıyor.
  
  "adam" ve "lilith" bilinmeyen kurallar gereği aynı dünyada beraber olmamaları gereken iki farklı yaşam türü. bu kurala bağlı olarak hem "adam" hem de "lilith" aynı anda aktif hale gelmemeleri için ikisi de yanında bir adet mızrak (bkz: spear of longinus) ile birlikte geliyor.
  
  lilith'in dünyaya çarpışması sırasında lilith'in mızrağı yok oluyor ve geriye sadece seride de gördüğümüz "adam" ın mızrağı kalıyor ve bu sebepten ötürü "lilith" dünyada yaşamı başlatırken "adam" ise mızrak saplı bir şekilde pasif olarak beklemeye başlıyor ve bu sebepten ötürü "adam" ın soyundan gelen meleklerin dünyaya hakim olması gerekirken "lilith'in soyundan gelen insanlar dünyaya hakim oluyor.
  
  bu olaylardan milyarlarca yıl sonrasında katsuragi araştırma takımı pasif durumda olan "adam"'ı keşfediyor ve içerisinde bulunan "s2" motorunun sonsuz enerji üretebilme kapasitesini keşfediyor ve haliyle üzerinde deneyler yapılmaya başlanıyor.
  
  bu deneyler dahilinde (temas deneyi) adam'ın insan dna sı ile bütünleştirilmesi hedefleniyor fakat bunun sonucunda -daha sonraları insanlara göktaşı çarpışması olarak açıklanan "ikinci çarpışma" olayı gerçekleşiyor.
  
  ikinci çarpışma nedir diye soracak olursanız, ikinci çarpışma olayı aslında "adam" üzerinde yapılan bir deneyin neticesinde adam'ın yanlışıkla uyandırılması olarak özetleyebiliriz.
  
  adam 'ın uyanması ile birlikte ilk yaptığı iş lilith'in ve ondan gelen soyun dünyadan tamamen silinmesi için gezegen çapında bir anti-at alanı oluşturmaya başlamak oluyor fakat bu alan tamamen oluşturulamadan (bkz: spear of longinus) kullanılarak adam tekrardan pasif hale getiriliyor. fakat yine de bu olaylar neticesinde bütün kutup buzlarını eritecek seviyede bir enerji açığa çıkarak gezegen nüfusunun çok büyük bir kısmının yok olmasına ve kutup buzlarının erimesine neden oluyor. tabi bu sırada "adam" aynı zaman da meleklerin dünyaya geleceği "guf" (bkz: door of guf) kapısını da açmayı ihmal etmiyor (guf eski ibranice de vücut, beden anlamına geliyor)
  
  mızrağın kullanılması sonucunda "adam" yok olmak yerine ilk haline (embriyo) dönmüştür ve adam'ın ruhu bedeninden ayrılır.
  
  bu arada nedir bu a.t alanı? (bkz: a-t field)
  a-t alanı, yani nam-ı diğer "absolute terror field", aslında daha sonradan (bkz: rei ayanami) nin "adam" ile birleşmesinden hemen önce a-t alanı muhafaza edememesi nedeniyle dağılmasından gördüğümüz gibi yaşayan her canlıda bulunan ve bütünlüklerini koruyan geçilemez bir alan. bunun evangelionlarda ve melerklerde gözle görülür biçimde güçlü ve geçilmez olmasının sebebi bu varlıklarda bu alanın çok daha fazla güçlü olmasından kaynaklanıyor. buradan da anlayabileceğimiz gibi eğer adam başarılı olup anti-at alanını gezegen çapında genişletebilseydi bir anda bütün hayat yok olacaktı.
  ek olarak evangelionların a-t alanı kuvveti pilotları ile olan senkronizasyona bağlı, meleklerde ise bu alanın kuvveti melekten meleğe değişiyor ve genel olarak konvansiyonel silahlar bu alana etki edemiyor. sadece başka bir a-t alanı bu alanı geçebiliyor.
  
  seele organizasyonu eskiden antartika olan, sonrasında "ölü deniz" olarak anılan bölgeden bedeninden kalanları ve ruhunu ele geçirmeyi başarmıştır ve bunun sonucunda "project e" olarak, bilinen adıyla "evangelion" isimli projeye başlamıştır.
  
  projenin bir safhasında bedeni gizlice nev karargahına getirilerek gendo ıkari tarafından (bkz: human instrumentality project) kapsamında deneylere başlanmıştır.
  
  peki nedir bu "human instrumentality project" ?
  
  bu projenin amacı yapay yollarla insan ırkının "üçüncü bir darbe" ile evrim geçirterek yeni bir ortak bilinç altında toplanmasını amaçlamaktadır. burada iki farklı yaklaşım var;
  
  1- seele: insanlığın onarılamaz bir biçimde hasar gördüğünü ve "human instrumentality project" ile insan ırkının tamamen ortadan kaldırılıp yeni bir ortak bilinç altında yeni bir varlık olarak "sıfırlanması" gerektiğine inanıyorlar, bir nevi intihar tarikatı diyebiliriz. (bir başka açıklama da seele üyelerinin kendilerini ürettikleri eva üniteleri ile birleştirip insan ruhuna sahip ölümsüz varlıklar olmaları olduğu da geçiyor)
  
  2- gendo ikari: "human instrumentality project" sayesinde insanların geçici olarak ortak bir bilinçte buluşup, zihinsel olarak bir sonraki seviyeye geçmeleri, fakat bu sürecin sonunda tekrardan insan bedenlerine dönerek bireyselliklerini korumalarını amaçlamaktadır. bunu gerçekleştirmek için eva-01'i bir nevi nuhun gemisi olarak kullanmayı hedeflemektedir.
  
  bu kadar ön bilgi verdikten sonra nihayet asıl konumuz olan 2. çarpışma sonrası olaylara odaklanmaya başlayabiliriz.
  
  --loading--
  
  --- spoiler ---
  
  not: devamı gelecek.
  
  edit1: imla ve ikinci çarpışmanın daha düzgün anatılması.
  edit2: a-t alanı ile ilgili açıklamalar eklendi.
• ayrica tum bolumleri seyretmeden konusu hakkinda yorum yapilmamasi gereken zira her bolumde bir oncekinden iki kat daha derine inilen bir seri bu..
  
  hatta bir "robotek klonu, mecha dizisi" ongorusuyle ba$lanan seyirde dizi hakkinda goru$ler "robotek'in aksiyonsuz olani", "psikolojik voltran", "robotlu drama" gibi secenekler arasinda gidip gelirken sonunda anime turunde tum diger animelerden bir kenara ayrilacak kadar ayrintili oldugunu kabul etmek zorunda kaldiginiz inanilmaz bir yapit. kitap okur gibi seyredilmesi gereken animelerden..
  
  ayrica son iki bolumu tamamen karakter cozumlemelerinden ibaret oldugundan yogun fan talebi uzerine son iki bolum yerine cevrilen "replacement" ayarinda "death & rebirth" ve "end of evangelion" adinda iki sinema filmi mevcut. bazi yerlerde bu iki film "episode 27" diye geciyor halbuki dogru degil..