moldova

• ülkemin vahametini daha yakından görmemi sağlayan ülke.
  
  geçtiğimiz günlerde iş sebebiyle yaklaşık bir hafta kadar burada kaldım. görece daha gelişmiş kabul edilen kişinev şehri bile döküm döküm dökülüyor. 2,5 milyon nüfusunun çoğu yaşlı ve yurt dışına kaçmaya çalışan gençlerden oluşuyor. kelimenin tam anlamıyla toplu iğne bile üretmiyorlar, marketlerdeki ürünlerin yarısı türk diğer yarısı eski sovyet ve yugoslav ülkelerinden ithal ediliyor. toplu taşıma diye bir şey yok, konutlar yanında zıplasanız yıkılacak kadar virane durumda.
  
  gelgelelim para birimleri olan moldova leyi yaklaşık olarak türk lirası ile birebir eşit olmasına rağmen vasıflı işçi için başlangıç maaşı 500 dolar. yani bu sayfalarca garibanlığı anlatılan ülkenin vatandaşlarının da alım gücü 80 milyonluk sanayi devi türkiye'den daha yüksek.
  
  ben artık anlamıyorum... 85 milyonluk üreten genç nüfus, avrupa'nın evlerine kadar girebilmiş beyaz eşya markalarımız, avrupa sokaklarında bile yer alan giyim markalarımız, marketlerinde ürünlerimiz, ara ürün üretiminde lider sanayimiz ile biz nasıl hala bu kadar fakir olabiliyoruz?
  
  sayın iktidar sahipleri!
  
  ya bu nasıl yemektir kardeşim ya?
  bu nasıl çalmaktır ya?
  bu nasıl yağma ve talandır anlatın allah aşkına?
  
  bu ülkeyi görene kadar iktidar değişse de ülkenin ekonomisi toparlanmaz diyordum ancak başa kim gelirse gelsin böyle sömürge valisi gibi yağmalayamayacağı için hiç bir şey yapmasalar bile ekonomimizin çok hızlı bir şekilde düzeleceğine olan inancım tazelendi.
  
  şu ülkeyi moldova ile aynı ekonomik seviyeye getirme başarısını gösterenlere karşı olan öfkemi küfür etmeden dile getirmenin bir yolunu bulamadığımdan burada susuyorum.
• türkiye'de rüşvetin, sahtekarlığın yaygın olduğunu düşünenlerin bir kez gidip görmesi gereken ülke. süreç daha havaalanında başlar. pasaport kontrolünden sonra sıra bagaj kontrolüne gelir, eğer moldova vatandaşı değilseniz görevlilerden birisi sizi nazikçe bir odaya davet eder, içeri girer girmez "bahşiş? bahşiş?" der. bagajınızda sorun çıkaracağını bildiğiniz için birkaç doları toka edip ayrılırsınız. normalde taksimetrelerin hiç açılmadığı kişinev'de pazarlıkla 50 leye gidebileceğiniz şehir merkezine sizin yabancı olduğunuzu gören taksi şöförü 100 ley ister. şehir merkezinde dolaşırken sizin yabancı olduğunuzu fark eden polisler gelir, pasaport sorar. hiçbir sorun olmamasına rağmen kolluk bende kıllık bende edasıyla rüşvetini ister,onu da bulamazsa iki tek sigara ister.. vs vs
  
  kızları hakkında duyduklarınız tamamen doğrudur. türkiye gözlerinde çok zengin bir ülkedir. bizim için hawaii neyse onlar için bodrum,antalya odur. kendinizi amerikalı gibi hissettirirler. türkiye'de yaşama hayali ile yanaştıkları bizim kel,göbekli,yaşlı sığırlarla muhteşem bir görüntü oluştururlar. bakmaya doyamazsınız, dağlara kaçıp john locke olasınız gelir.. ayda 8000 türk'ün ziyaret etmesi doğaldır zira kişinev istanbul'dan 1 saat 20 dk uzaklıktadır, iş bu sebeple bizimkiler moldova'ya açık hava keranesi muamelesi yaparlar. daha havaalanına iner inmez salyalar saçarak kadın görevlilere rock n coke gibisin cadir kurmak istiyorum temalı bakışlar atarlar..
  
  ucuzdur,gerçekten ucuzdur. 1 ytl'ye marlboro, 3 ytl'ye fransız restoranında bira, 5 ytl'ye polis alabilirsiniz...
• hatunları taş gibidir.
  
  kim siker gagavuz türklerini.
• kadınların kesinlikle gitmemesi gereken bir ülke. insan fena bunalıma giriyor!
• varlığını ve şu andaki sınırlarını 2. dünya savaşına borçlu olan ülke.
  
  şöyle ki;
  
  nazi almanyası sovyet sınırlarının oldukça içlerine girmiştir. şimdiki ukrayna, baltık ülkeleri, beyaz rusya ve bu ülkelerin batısı tümüyle almanların elindeyken, sovyetler karşı atağa geçerek hatları batıya taşımaya başlamıştır. işte bu batıya taşınan hatlar, sovyetlerin savaş öncesi sınırlarının da batısına taşınarak romanya içlerine kadar kaymıştır savaş sonunda. böylece savaş öncesi romanya toprağı olan bölgenin doğusundaki bir bölüm, savaş sonrasında artık sovyetlerin elindedir. sovyetlerin dağılmasıyla birlikte, tarihte varolmayan bu ülke de kendisini bir anda sap gibi bağımsız bir ülke olarak bulmuştur.
  
  aynı şekilde, günümüzdeki beyaz rusya ve ukraynanın doğu sınırları da milimetresi milimetresine 2. dünya savaşında nazilerin ilerleyerek net bir kontrol sağlayabilmiş olduğu sınırlardır. yani aslında bu ülkeler sınırlarının genişliğini nazi almanyasına borçludur.
• gürcistan ve ukrayna’dan sonra yanılmıyorsam kimlikle gidilebilen 3. ülke olacak.
  
  avrupa’nın fakir ülkelerinden biri olarak görülen moldova’nın başkenti (bkz: kişinev)dir. yaklaşık 3.5 milyon kişi yaşamaktadır. ülke içinde 135 bin gagavuz türkü yaşamaktadır. hristiyanlık dinini benimsemişlerdir.
  
  1990 yılında ermeniler ve ruslar, dağlık karabağ’da azerbaycan’a savaş açtığında, “ruslar bizim din kardeşimizdi. ama biz kan kardeşimiz olan azerbaycan'a yardım etmeyi seçtik.” açıklamasını yapmışlardır.
• bilmem kaçıncı kez gelerek, avrupa'da en çok seyahat ettiğim ülkeler arasında açık ara önde olan, ve fakat tek bir taşını toprağını gezip neresinde ne var bilmediğim ülke. abuk bir şekilde sadece otel - ofis arasındaki yollarını ezberlediğim ama trafik anlayışını hala çözemediğim ülkecik. çok görmüş geçirmiş, romence mi konuşsun rusça mı karar verememiş, pek fazla üretimi olmayan, geçim kaynakları arasında başlıca maddeleri ise yazılım ve sex turizminin çektiğini gayet aşikar görebildiğimiz memleket. he bak bir bayan olarak, buradaki kadınları görüp ulannn ulan biz de kadın mıyız beeee? nidalarına gark olmuyor muyum? evet oluyorum!
• değişim öğrencisi olarak çok büyük çekincelerle gidip çok eğlenip mutlu mutlu geri döndüğüm tuhaf ülke.
  tuhaf dememin sebebine gelirsek,benim gittiğim bölgeler 1992'de yaşadıkları iç savaş sonrası bağımsız oldukları için özerk olarak yönetiliyordu.kişinev'de havaalanından inip pasaportu damgalatıp geçtik sonra tiraspole gitmek için -yanılmıyorsam-bendery'e geldiğimizde tekrar bir sınır güvenliğiyle karşılaştım bu güvenlik transnistria denilen özerk bölgeye girdiğimiz içinmiş.bu bölgede moldova leyi geçersiz,elinizdeki paraları ruble olarak bu bölgede değiştirmeniz gerekiyor yalnız dikkat bu bölgeden ayrılmadan tüm rublelarınızı tekrar değiştirmelisiniz.çünkü dünya bu transeniçya denilen ülkeyi tanımıyor.döviz kuru euro için 14,dolar için 12 gibi.bozduracağınız 50 euroyla epey bir yaşayabilirsiniz.bu bölgedeki insanlar kişinevdeki gibi moldovaca konuşmuyor rusça konuşuyorlar hepsinin rus pasaportu var ve hepsi biz rusuz diyorlar moldovalıyım diyenine rastlamadım.gagavuz türkleriyle karşılaşabilirsiniz yalnız isimleri türkçe olmuyor türk olduğunuzu öğrenince türkçe konuşuyorlar ama konuştukları türkçe bizimkinden farklı azerice gibi.
  yerel içkileri sudan ucuz dersem yalan olmaz.konyak ve şarap konusunda gerçekten çok iyiler.gece hayatları türkiyeye göre vasat diyebilirim ama biz rusuz diyip iyi içtikleri bir gerçek.gece klüpleri sanırım kapanmıyor akşam 11 gibi karanlıkta gidip sabahın 6sında çıktığımızda çoktan gündüz olmuştu.biz çıkmamıza rağmen bazı arkadaşlarımız içeride kalmışlardı üstelik insanlar da hala çılgın gibi dans ediyorlardı.
  yollarında ışıklandırma yok ve hala sovyetlerden kalma bir demir perde ülkesi gibiler hala her yerde lenin heykellerini görmek mümkün(bu söylediklerim kişinevi kapsamıyor).halk çok fakir ayda 100dolara çalışan tıp fakültesi öğrencisiyle tanıştım.otellerini türkiye ile kıyaslamayacağım bile antalyaya tatile gelip deli gibi coşan rusları şimdi anlayabiliyorum.zaten türk olduğunuzu duyduklarında 'bodrum,alanya,kemer,rakiii' demeye başlıyorlar.
  doğa olarak harika bir ülke karadenizde bulunduğu için her yer yemyeşil özellikle kamenka bu konuda harika.
  yemek konusunda gidenlerin zorluk yaşayacağını düşünmüyorum.neredeyse bütün yemeklerinde patates var.borç çorbalarıysa kesinlikle denenmeli.çok fazla domuz eti tüketiyorlar bu konuda hassas olanlar dikkat etmeli.
  halkın çoğu rusçadan başka bir dil bilmiyor.ingilizcenize güvenmemenizi tavsiye ederim.lions club görevlileri olmasaydı büyük ihtimalle çıldırmış olurdum çünkü halkın sadece okumuş ve diğerlerine göre zengin kesimi ingilizce biliyor.google translate'in ne büyük nimet olduğunu anlıyorsunuz.
  gece dışarı çıkıyorsanız yanınıza pasaportunuzu mutlaka alın polis sırf meraktan bile olsa durdurup pasaport sorabiliyor.
  daha fazla bilgi için yeşil ışığı yakabilirsiniz :)
• 29 kasim'da ab ile ticaret anlasmasi imzalamasi beklenen ulkedir. ılginc tarafi avrupa'nin en fakir ulkesinden biri ve rusya'nin truva ati olmasina ragmen imzalanacak anlasmada seyahat ozgurlugunun de olacagi tahmin edilmektedir. basbakanimiz sagolsun biz de daha yeni somali ile vizeleri kaldirdik.
• kirayı bir kenara bırakırsanız, istanbul'da aldığınız ücretin üçte birine aynı hayat standardını tutturabilme şansınız vardır. vergi çok az olduğu için fiyatlar özellikle yiyecek ve alkolde çok ucuz. henüz 3 ay oldu taşınalı ama gelmek isteyenler tecrübelerimden faydalanabilir.