miloş obiliç

• 80'li yıllardan kalma yugoslav yapımı boj na kosovu (evet kosova savaşı oluyor bu) filminde son derece karizmatik bir eleman tarafından canlandırılmıştır, sanırsınız malkoçoğlu, ama ölü taklidi yapmıyordu, gayet dik vaziyette ayaktaydı, esir halde tutulurken birden kendisini tutan askerlerin elinden kurtulup padişaha hançeriyle dalıyordu
  
  aynı filmde murat hüdavendigar'ı canlandıran eleman ise içi geçmiş bunak tiplemesiydi, tabi her millet kendi kahramanlık hikayesini istediği gibi yazıyor, bizimkiler çekse padişah rolünde karizma timsali bir babayiğit, miloş obiliç rolünde de tecavüzcü coşkun benzeri kıçı başı ayrı oynayan biri olurdu
• murat hudavendigar'in sehadetinin hemen ardindan yenicerilerce kirk parcaya ayrilmistir.
• kosova meydan muharebesinde, sultan murat'i (bkz: murat hudavendigar), (bkz: birinci murat) zehirli hancerle olduren sirp askeri.
  turklerin anlatisina gore, murat carpisma bitince savas meydaninda atiyla gezerken, olu taklidi yapan obilic birden firlayarak sultani hancerler. hikayenin sirp versiyonuna gore de, murat otaginda yayilirken, turk askeri kiliginda otaga giren obilic sultanin yanina yaklasmayi basarir, ve sultani tahtinda zehirli hanceri ile oldurmeyi basarir.
• pristina yakinlarinda, murat hudavendigar'in mezarinin bulundugu bölge^* milos obilic'ten mülhem obilic diye isimlendirilmistir. arnavut olan su an ki belediye baskani bagimsizliktan hemen sonra muhitin ismini degistirecektir.
  
  ayrica mahallenin biraz disinda milos obilic adina dikilen bir anit bulunmaktadir. birinci kosova savasi'nin altiyüzüncü yildönümü olan 1989 yilinda slobodan milosevic bu anit önünde toplanan onbinlerce insana bir konusma yapmis, türkleri balkanlar'dan temizlemenin vaktinin geldigini söylemistir. bu konusma bosna'daki etnik temizligin ilk isaretlerinden birisidir. kosova'daki catismalar sirasinda yakilan anit su an baris koruma gücü bünyesinde kosova'da bulunan sloven askerleri tarafindan korunmaktadir.
• sultan murat hüdavendigar'ı kosova savaşı'nda öldüren ve sırp ordusunda adına bir madalya bulunan kişi.
  
  bosna hersek'te ve kosova'da yaşanan toplu katliam, tecavüz ve soykırım suçlarında imzası bulunan pek çok komutan 1990'lı yıllarda miloş obiliç madalyasıya ödüllendirilmiş kişilerdir.
• hem miloç obiliç'in hem de murat hüdavendigar'ın ölüm tarihleri aynı: 15 haziran 1389. çünkü birisi katil diğer maktûl. o gün yaşananları ahmedî, iskendernâme'de (s.445) şöyle anlatıyor:
  
  darbdan ol harbde olup zebûn
  kaçdılar küffâr oradan ser-nigûn
  
  kova gitdi düşmeni hayl ü sipâh
  kaldı birkaç kul-ıla bir yirde şâh
  
  durdı orada kim dönicegez çeri
  ol arada bulalar ol serveri
  
  kana âlûde olup tâ-pâ vü ser
  yatur-ımış anda bir kâfir meger
  
  gevdeler içinde olmışdı nihân
  lîki gazi hânı görürdi ayân
  
  çün kazâ irdi yaturken durdı ol
  sıçrayup hancerle şâhı urdı ol
  
  ol arada_ol demde sultân-ı sa’îd
  gazi-y-idi mutlaka oldı şehîd
  
  bu mersiyede bahsedilen harp, karatavuk ovasında (amselfeld) gerçekleşen birinci kosova savaşı. ahmedî'nin de tarif ettiği üzere kaçan sırpları kovalayan sipahiler, şahları 1. murad'ı bir kaç askerle korumasız bırakmışlar ve bu sırada baştan ayağa kana bulanmış bir halde ölü gövdeler arasında yatan bir sırp, aniden yattığı yerden sıçrayıp hançeri şâha saplamış ve oracıkta öldürmüş. ahmedî'nin, mersiyesinde katilin adının geçmemesi, sadece "bir kâfir" diye zikredilmesi anlamlı. zira sonradan katil kafir taraf ile maktul müslüman taraf izdivaç eyleyip hısım olmuşlar. ama ne hısım. şöyle ki:
  
  birinci kosova savaşı' nda murad hüdavendigar ile birlikte ölen sırp kralı stefan lazar hrebeljanovic'in oğlu stefan lazareviç'in kız kardeşi olivera despina, murad hüdavendigar'ın oğlu 1. bayezid'in karısı olmuş. dahası lazareviç, timur'a karşı yapılan ankara savaşı'nda eniştesinin safında kendisine ait on bin kişilik ordusuyla birlikte savaşmış ve son ana kadar eniştesini kurtarmak için çırpınmış. ve hatta bayezid'in oğlu süleyman çelebi' nin savaştan kaçtığını görünce eniştesi birinci beyazıd'a "hadi gel, bırakalım buraları, yurdumuza dönelim" falan demiş. kaldı ki kurtarmaya çalıştığı adam, babasının kılıçla öldürülmesi emrini veren kişidir. karışık işler bu işler...
• karadağ soylusu ve prens lazar’ın damadıdır. onun tarihte yer almasını sağlayan şey ise soylu veya prens damadı olması değildir. kendisi i. kosova savaşı sırasında murad hüdavendigar’ı şehit eden kişidir. i. murad’ı şehit etmiş ardından linç edilmiştir. i. murad’ı öldürmesi konusunda çeşitli hikâyeler vardır, osmanlı tarihçisi hammer’e göre savaş sürerken önemli bir sır vereceğini açıklayarak murad’dan izin istedi ve izin vermesi üzerine yanına gidip padişahın ayaklarını öpecekmiş gibi diz çöküp hançerini padişahın kalbine saplamış. korumalar hemen üstüne atılmış fakat miloş çok kuvvetli olduğu için üç defa ellerinden kurtulmayı başarmış fakat atına yetişmeyi başaramamış ve yakalanarak öldürülmüş. o kadar güçlü ki bu dönek, padişaha sinsi gibi yaklaşıp haince saldırmış. ulan madem güçlüsün, madem soylusun delikanlı gibi vuruşsana, yemez ama dimi? padişah bunu öldürttüğü gibi bunun kayınpederini de öldürtmüş son nefesini vermeden. yani bu godoş kendini yaktığı gibi kayınpederinin de başını yemiş.
  
  bazı tarihçiler miloş'un hareketini gizli bir ihtirasa ve kendisini hainlik şüphesinden temizlemek maksadına da yormuşlardır. çünkü miloş türklerle münasebet kurmakla suçlanmış. kendisini bu suçlamadan kurtarmak ve böyle bir dedikoduyu çıkaranlara cevap vermek için bu cinayeti işlemiş. nereden baksan puştluk, ne bir delikanlılık emaresi var, ne bir zekâ pırıltısı. türk tarih dersi kitaplarına göre, yerde ölü numarası yapan miloş, savaş bittikten sonra harp sahasını gezen i.murat'ı katletmiştir. tarihçi halil ibrahim inal'a göre olay şöyle olmuştur: hükümdar savaştan sonra harp meydanını gezerken ölüler arasında yaralı olarak bulunan miloş obilic müslüman olacağını ve padişaha gizli bir sözü olduğunu belirtir. sultan murat'ın izniyle yanına yaklaşır ve yeninde saklamış olduğu hançerle sultanı kalbinden vurarak attan düşürür. yani tarihte dört farklı senaryo var dördü de birbirinden adice.
  
  tamam, sonuçta padişahı öldürmüş, amacına ulaşmış ama sırplar dışında bu herifin adını anan yok. eleman bir zamanlar yayınlanan “yılan hikâyesi” dizisindeki pembo’ya benziyor ama sırplar öyle bir çizmiş ki adamı sanırsın eleman conan. tarihe geçmek var tarihe geçmek var, kimisi adam gibi adam olduğu için tarihe geçiyor, öyle ki düşmanları bile helal olsun diyor, kimisi de var bu aymaz gibi geçiyor tarihe, kalleşçe, adice amacına ulaştığı için. sorsan buna “vatanım için yaptım” der. ama ayaklarını götüne vurdura vurdura kaçmasını da bilir.
• ne güzel lan, adam ülkesini savunduğu için yüzyıllar sonra bile küfrediliyor.
  ne alakası var anlamadım, o yıllarda osmanlı bildiğin işgalci güç, şimdi amerika ne ise osmanlı da o. adam ülkesini savunuyor ve gidiyor bir devletin en başındaki adamı 2 sn. sonra linç edileceğini bile bile cesur bir hareketle öldürüyor. ne yapmasını bekliyordunuz angutlar? yarın ülkeni, evini, eşini elinden alsa sırplar ya da suudiler ya da çinliler aynısını yapmayacak mısın dangalak?
• sirbistan ve cevresinde bolca tuketilen maden suyu-kisela voda- knjaz milos yani prens milos'un ta kendisidir. sirbistanda kahramandir.
  
  boj na kosovu adli filmde konu edilmistir.
  
  filmdeki malum sahne icin tiklayiniz.
  
  not: youtube disinda baska bi yerde bulamadim, bulursam link veririm.
• kosova ovasinda olduruldugu yere, sultan murat hudavendigar'in turbesinin karsisina sirplarin 15 metrelik anit mezar diktikleri padisah katili.