metal yorgunluğu

• terminatör'ün romatizması.
• gayet fizik bir olay olup, metallerin molekül yapısıyla alâkalıdır. yüksek basınç altında çalışan metallerde, belirli bir süre geçtikten sonra , moleküllerin arasındaki kovalent bağların yüksek basınç/kuvvet sebebiyle gevşemesi, böylece metalin direncinin azalmasıyla birlikte aynı zamanda ölçülerinin de değişmesi olayıdır. metalin çalışma ortamında maruz kaldığı basınca ve metalin cinsine göre bu yorgunluk belirtisinin ortaya çıkış süreci değişir. enjeksiyon kalıpları, uçak dış yüzeyleri gibi sürekli yüksek basınç altında çalışan elemanlarda daha fazla ortaya çıktığı için bu tür işlerde daha dirençli alaşımlar kullanılır.
  edit: "sadece yuksek basınc değil, tekrarlı yuklerde, titresime maruz durumlarda da olur bu" şeklinde bir ek bilgi de gelmiştir bryan fury nickli yazardan
• baba bir konserden sonra kulak ve kafanizin zonklamasi, boynun agrimasi, vucudun peltelesmesi. iron maiden konseri buna sebep olmustur ve olur.
• üzerine yoğun stres binen malzemenin moleküllerinin kohezyonunu (bir arada tutucu kuvvet) kaybetmesi. metallerin yaklaşık 30 yılda bu özelliğini kaybetmeleri. 1973'te inşa edilen boğaziçi köprüsünün akibeti
• bir metal çubuğa mesela 10 sene boyunca parmağınızla pit pit fiske vurun 10 sene sonunda kırılacaktır. çünkü yorulmuştur metal, canına tak demiştir. normalde dayanabileceği kadar basınç ve kuvvete uzun süre maruz kalan metalin akıbetidir.
• kargo uçakları, eğer varış havaalanında boşaltma yapmak için bekleme yapacaksa veya başka bir yere uçuyorken sadece yakıt, konsolidasyon vs nedenlerle transit bir havaalanına uğrarsa yükler, bekleme süresi zarfında uçaktan indirilir, uçak tekrar hareket edeceği zaman yeniden yüklenir.
  bunun sebebi metal yorgunluğuna neden olan fiziksel mukavemete dayalı süreyi azaltarak uçağın ömrünü uzatmaktır.
• ilk olarak demir yolları raylarında fark edilmiştir.
  
  aynı güzergahtaki rayların birbirinden farklı zamanlarda aşındığı ve deforme olduğunu fark eden alaman bir müyendiz abimiz sebeplerini araştırmaya başlamıştır. binlerce farklı numune kullanarak binlerce farklı sonuca ulaşmıştır. binlerce olduğunu ben şu an attım tabi ama eminim ki pek çok numune kullanmıştır. akma noktasına gelmeyen malzemelerin bile (kalıcı deformasyon göstermeden) hasara uğrayabileceğini, bunun tamamen maruz kaldığı yük ve tekrarı ile ilgili olduğunu iddia etmiştir.
  
  doğruluğu kanıtlanmış mıdır bilmiyorum ama bu abimizin 1800'lerin sonunda çizdiği bu eğriler halen günümüzde kullanılmaktadır.
  bu bağıntılar ampirik olup bildiğim kadarıyla henüz aksi ispatlanmamıştır.
  
  (bkz: s n eğrisi)
  (bkz: wöhler eğrisi)
  (bkz: august wöhler)
  
  buraya kadar sabredip okuyan varsa şunu da eklemek isterim;
  
  malzemede deformasyonun başlaması için akma sınırının geçilmesine gerek yoktur. elastik bölgede çatlak oluşmasına kadar yetecek gerilme oluşursa (tabi ki çeki gerilmesi) hasar başlamış sayılmaktadır. daha sonrasında başta malzemenin karakteristiğine bağlı olmak üzere, maruz kaldığı yük ve tekrara göre çatlak ilerler. eğer ki bu tekrarlı yükler devam ederse malzemede deformasyon ve/veya kopma meydana gelir.
  
  burada bir de çatlak ilerlemesi işin içine giriyor ben oraya hiç girmeyeyim, çıkamayız. ama ilgilenen arkadaşlar için;
  
  (bkz: paris erdoğan bağıntısı)
• metal parçaların sürekli olarak aynı gerilime maruz kalmaları nedeniyle dayanıklılığının zayıflamasıdır. metal bir parçayı sürekli olarak aynı şekilde bükmek neticesinde kopup elinizde kalması durumu.
• aynı yerinizden defalarca aynı yükler bindiğinde görünürde btün kalsanız bile çoktan kırılmış olan halinizdir. metalin dayanamadığına insan nasıl dayansın?
• metallerin molekuler baglantisiyla alakalidir.metal molekulleri arasindaki kovalent baglar zamanla yuksek basinc , titresimler gibi sebeblerden gevsemeye baslar. bu da mukavetini kaybedmesine yol acar. zamanla esneklesmege baslayan baglar daha cabuk kopar. kisacasi 30.senelik x marka aracla gene 5 senelik x marka araca, ayni anda ayni kuvvet uygulanirsa 5 senelik arac daha az zarar alir. araba, ucak, tren, dis dolgulari vs. hepsi ayni. bu yuzden sigorta sirketleri eski arabalari vs.standart kapsamlarin disindadir. risklidir cunku.