makabline şamil
-
-
12 mart muhtırasından sonra sadi koçaş tarafından hazırlanarak pek çok sol görüşlü asker ve sivilin geçmiş suçlarını da gündeme getiren bir genelgedir. 1. nihat erim hükümetinin eseridir.
kaynak -
bir hukuk terimi.
verbatim çevirisi: öncesini kapsayan
güncel türkçedeki karşılığı: bir kanunun yürürlüğe girdiği tarihten öncesi için de geçerli kılınması, geriye dönük olarak işletilmek suretiyle kanunun henüz varolmadığı dönemlerde gerçekleşmiş olan fiilleri suç haline getirmesi.
ingillizcedeki "retrospective" ya da "retrospectively" kelimesi, bu ifadenin anlamını tek başına karşılar. ilgili olan bir latince ifade ise ex post factodur.
tema:
(bkz: osmanlıca/@derinsular)
diğer ilgili tema:
(bkz: hukuk/@derinsular) -
güncel türkçede "geriye yürür" şeklinde kullanılabilecek ibare.
-
(bkz: kabil-i rücu)
-
"geriye yürür" şeklindeki dandik ifadenin aslıdır. makabl geçmiş demektir. şamil ise şümul'den gelir ve etki demektir. yani ifadenin günümüz diline düzgün uyarlanışı "geriye yürür" değil; "geçmişe etkili"dir.
-
kural olarak anayasa mahkemesi kararlarında bu ilke uygulanamaz
-
sıklıkla makable şamil olarak da kullanılan terimde, temel ve teamül, suçluya fayda sağlayan yasalara uygulanması, zarar sağlayanlara uygulanmaması; yani müktesep hakkı zedelemeden, lehteki yeni yasayı geriye yürütmek, aleyhtekini es geçmektir.
-
geçmişi kapsayan.
-
bir yasanın çıkmış olduğu tarihten öncesini de kapsaması durumudur. arapçadan türkçe'ye girmiştir.
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap