lorenzo's oil

• filmle ilgili cok salak bir durumu aktarmak isterim; televizyonda gosterildiginde filmin sponsoru komili idi ve lezzeti ile akdeniz sofralarini mutfaginiza getiren komili sunar: lorenzo nun yagi slogani ile sunulmu$tu
• karayalçın ankara'sında kimbilir hangi semtte (tunalı? sakarya?) hangi sinemada seyredilen film. ankara'nın sonbahar griliğine lorenzo'nun yağı eklenmiş, genç dimağları uzunca bir süre suskunluğa sürüklemişti.
• - spoiler-
  
  lorenzo'nun kriz anlarından birinde annesinin kulağına fısıldadığı cümle: "lorenzo bütün bunlar senin için çok fazla ise gidebildiğin kadar çabuk isa'ya git. annen ve baban iyi olacak"
  
  filmde aklıma kazınan ve unutmama da imkan olmayan sahne. nasıl bir fedakarlıktır bir annenin çocuğunun gitmesine "izin" vermesi...
  
  - spoiler -
• dün gece trt 2de tekrar seyredilmiş, hemen akabinde noldu acaba bu lorenzo odoneye soruları çerçevesinde yapılan araştırmada, kendisinin şu anda 25 yaşında lakin hala bakıma muhtaç şekilde washingtonda yaşadığı öğrenilmiştir.
  
  babası hala myelin aktarımı ile ilgili araştırmalarına devam ediyor. lakin esas olan şu ki lorenzo nun yağı olarak ald hastalarına önerilen odone ailesinin bulduğu yağ ve bi nevi rejim çeşidinin sadece genetik olarak ald virüsü taşıyan ama semptomları göstermeyen erkek çocuklarda başarı gösterdiği ortaya çıkmıştır. hastalık aşamasındayken kullananlar arasında ölüm oranları %80leri geçmiş bulunmaktadır.
  
  evet filmde ailenin tıp bilimine ve doktorla karşı çıkışını ve doktorların yanlış tavırlarını seyrettik ama sanırım bu gelişmelere bakınca her iki taraf da daha bir haklı hale geliyor.
• bir anne nasıl olmalı? bir baba çocuğu için neler yapabilir? sorularının cevabını daha güzel veren film yapılmadı.
  
  evin bir odasını karatahta-tebeşirle sınıf haline getirip düşüncelerini öyle planlamaları, o dayanışmaları sosyal devletin olanaklar halkasında yapılabilecekleri gösteren, seyirciyi sendikalaşmaya cesaretlendirirken ipucu veren, tıp fakültelerinde öğrencilere izlettirilen bir filmdir.
• lorenzo michael murphy odone'nin yaşanmış hikayesini anlatan, oyunculukların mükemmel olduğu kesinlikle herkesin izlemesi gereken bir film. bir anne ve babanın çocuğu için neler yapabileceklerini gözler önüne sermekte.
  
  --- spoiler ---
  
  çocuğu uğruna yıllarca sosyal hayatından vazgeçip hayatlarını sadece çocuklarının bir serçe parmağını kıpırdatmasını ve gözünü kırpmasını görmeye adayan, bunun uğruna yıllarca yemeyip içmeyip sabahlara kadar tıp bilimini öğrenen ve sonucunda tedavi geliştiren azimli bir anne babanın yaşadıkları anlatılmakta.
  
  --- spoiler ---
  
  filmdeki tıbbi terimler ve moleküllerin metabolizmaları mantıklı ve açık bir dille herkesin gayet kolayca anlayabileceği şekilde anlatılmış. lorenzo'nun annesinin gerçek hayatta ondan 8 yıl önce akciğer kanserinden öldüğü göz önüne alınınca, oğlu için bu kadar çabalayıp da kendisi de çaresi olmayan bir hastalıktan ölünce insanın içi acıyor hakikaten.
• bugun haberlerden ogrendigime göre filmde hayatı anlatılan lorenzo 30 yasında hayatını kaybetmiş, üstelik de ald hastalıgındna degil akciger iltahaplanmasından.
• çocuk sahibi olduktan sonra izlenmesi acayip zorlaşan filmlerdendir. (ara: olunca anlarsın)
• insanı mahveden filmlerden biridir. filmin vurucu darbelerle eleştirdiği yalnız sektörel tıp değil...
  lorenzo'nun annesi, oğluyla arkadaşlık edebilmesi için bir dönem yaşadıkları comoros ülkesinden omouri'yi çağırır ve eşiyle bu durumu konuştukları sahnede baba augusto odone şöyle der:
  "o bir müslüman. bir afrikalı. o'nu bu ırkçı ülkeye ikinci sınıf bir insan olsun diye getiremeyiz. burası washington." çok sağlam bir laf...
  
  filmin bence bütün tıp fakültesi öğrencilerine ve mezunlarına izletilmesi gerekir. hastalığı boyunca 6 yaşından beri yaşadığı acıları o kadar gerçekçi ve yalın bir şekilde anlatıyor ki şaşırmamak elde değil. dahası bu filmi izledikten sonra yapılan ufak çaplı bir araştırma sonucunda als hastası lorenzo odone'in 30'uncu doğum günü ertesi'nde ciğerlerinde kalan bir yemek parçası nedeniyle zatürree olup nefessiz kalarak ölmesi sonucu çıkınca kelimeler kifayetsiz kalıyor.
  
  filmin sonundaki ufak notlar sayesinde hastalığın erken teşhis edilebildiğinde lorenzonun yağı formülüyle durdurulabildiğini ve ald hastalığının yıkımından kurtulan
  çocukların sayısının hızla arttığını anlıyoruz.
• lorenzo’nun yağı
  adrenolökodistrofi (adrenoleucodistrophy) hastası bir çocuk ve ailesinin şifa arayışı konu edilir bu filmde.
  
  bahsedilen hastalık yalnız erkeklerde görülür. hayatının ilk 3-4 yılında normal olan bu çocuklarda sonraki yıllarda ilk ortaya çıkan semptom hiperaktivitedir. daha sonra okul başarısında düşme, işitme problemleri, el becerilerinde bozulma, nöbetler; daha ileri evrede de spastisite, paralizi (felç), görme bozuklukları, konuşma ve yutkunma zorlukları görülür.